Làm thế nào để cổ tử cung dài ra

Cổ tử cung ngắn có thể làm quá trình chuyển dạ và sinh nở trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm, bác sĩ có thể đưa ra các phương pháp giúp thai phụ vượt cạn dễ dàng hơn.

Nếu cổ tử cung của phụ nữ mang thai ngắn có thể dẫn đến cổ tử cung suy yếu khiến cổ tử cung giãn ra quá sớm. Điều này có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, chuyển dạ sinh non và các biến chứng khác.

Cổ tử cung ngắn ảnh hưởng như thế nào đến việc mang thai?

Khi cổ tử cung ngắn bất thường, cổ tử cung sẽ dễ bị giãn ra và ít có cơ chế bảo vệ cho thai nhi và thai phụ.

Các bác sĩ định nghĩa chuyển dạ sinh non là những thay đổi ở cổ tử cung xảy ra trước tuần thứ 37 của thai kỳ. Cổ tử cung ngắn làm tăng nguy cơ sảy thai, chuyển dạ sinh non. Chuyển dạ sinh non là một yếu tố nguy cơ, biến chứng, bao gồm thai chết lưu, trẻ sinh nhẹ cân, chảy máu não và khuyết tật bẩm sinh.

Một số nghiên cứu có thấy rằng cổ tử cung ngắn làm tăng nguy cơ chuyển dạ sinh non gấp 6 lần ở phụ nữ mang thai đơn và 8 lần ở phụ nữ mang song thai.

Trong khi nhiều yếu tố có thể gây ra sinh non, các thống kê cho thấy có mối tương quan rõ ràng giữa việc cổ tử cung ngắn và chuyển dạ sớm.

Ví dụ, một nghiên cứu về những phụ nữ có cổ tử cung rất ngắn - dưới 15mm cho thấy vấn đề này chiếm 86% các trường hợp chuyển dạ sinh non trước 28 tuần và 58% các trường hợp chuyển dạ sinh non trước 32 tuần.

Chẩn đoán cổ tử cung ngắn

Trong khi các bác sĩ thường đo chiều dài của cổ tử cung trong những lần siêu âm đầu thai kỳ, thì siêu âm qua ngã âm đạo lại cho kết quả đo đáng tin cậy nhất.

Các chuyên gia khuyến nghị nên kiểm tra chiều dài cổ tử cung định kỳ cho những phụ nữ mang thai có tiền sử chuyển dạ hoặc sinh non. Nếu bác sĩ lâm sàng cho rằng phụ nữ có thể có cổ tử cung ngắn, có thể bắt đầu thực hiện kiểm tra chiều dài cổ tử cung qua siêu âm qua ngã âm đạo giữa tuần 16 và 20. Nếu phụ nữ có tiền sử chuyển dạ sinh non hoặc chẩn đoán cổ tử cung ngắn cần bắt đầu kiểm tra sớm hơn.

Nếu cổ tử cung dài dưới 25mm được xem là cổ tử cung ngắn. Tuy nhiên, một số bác sĩ sử dụng các tiêu chuẩn khác nhau. Nhìn chung, điều quan trọng đối với bất kỳ ai có tiền sử chuyển dạ sinh non hoặc cổ tử cung ngắn là cần thông báo cho bác sĩ để có phương án xử trí phù hợp.

Nguyên nhân nào gây ra cổ tử cung ngắn?

Hiện không có nguyên nhân chính xác tại sao cổ tử cung lại ngắn hơn mức trung bình. Một số yếu tố nguy cơ dẫn đến cổ tử cung ngắn và suy cổ tử cung bao gồm:

• Dị tật của tử cung, chẳng hạn như tử cung đôi;
• Phẫu thuật cổ tử cung trước đó;
• Chấn thương tử cung hoặc cổ tử cung trong lần sinh trước;
• Hút thuốc;
• Viêm hoặc nhiễm trùng cổ tử cung hoặc âm đạo;
• Thời gian giữa hai lần mang thai gần nhau.

Những phụ nữ đã từng sinh non trước đây có nguy cơ sinh non trong những lần sau đó cao hơn.

Khắc phục ảnh hưởng của cổ tử cung ngắn đến quá trình mang thai như thế nào?

Nhìn chung, có hai lựa chọn điều trị cho cổ tử cung ngắn.

Đối với một số phụ nữ, bác sĩ có thể thực hiện phương pháp khâu vòng cổ tử cung giúp làm giảm nguy cơ sảy thai hoặc chuyển dạ sinh non. Tuy nhiên, các bác sĩ khuyến nghị không nên thực hiện phương pháp này cho những phụ nữ mang song thai hoặc đa thai khác.

Khâu vòng cổ tử cung mang lại hiệu quả tốt nhất trong giai đoạn đầu của thai kỳ. Hầu hết các bác sĩ sẽ không tiến hành thủ thuật này sau 23 tuần. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có sự thống nhất giữa các chuyên gia về việc áp dụng phương pháp này, và một số thai phụ có thể không đủ điều kiện để thực hiện.

Một đánh giá năm 2017 của 15 nghiên cứu đã kết luận rằng - trong khi khâu vòng cổ tử cung làm giảm nguy cơ sinh non ở những phụ nữ có nguy cơ cao, tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu phương pháp này có thực sự tốt hơn các lựa chọn khác như đặt progesterone âm đạo hay không.

Theo một nghiên cứu năm 2013, đặt progesterone trong âm đạo làm giảm 44% nguy cơ sinh con trước 33 tuần. Progesterone đặt âm đạo có thể được dùng bằng thuốc đạn hoặc thuốc tiêm.

Khi nào đến gặp bác sĩ

Hầu hết phụ nữ không biết chiều dài cổ tử cung của mình. Vì vậy, những phụ nữ có tiền sử chuyển dạ sinh non, tổn thương cổ tử cung hoặc sẩy thai muộn hoặc nếu có bất kì sự lo lắng về khả năng sinh non có thể yêu cầu đo cổ tử cung qua ngả âm đạo, ngay cả khi họ không có yếu tố nguy cơ.

Thai phụ nên nói chuyện với bác sĩ về các yếu tố nguy cơ, tiền sử cá nhân. Thai phụ có cổ tử cung ngắn nên đi khám nếu:

• Chảy máu từ âm đạo.
• Có các triệu chứng chuyển dạ, chẳng hạn như các cơn co thắt.
• Có dịch chảy ra từ âm đạo.
• Thai nhi ngừng cử động hoặc ít cử động hơn.

Tổng kết

Điều trị cổ tử cung ngắn hiệu quả nhất nếu thực hiện trước 24 tuần của thai kỳ. Phụ nữ mang thai nếu có những biện pháp hỗ trợ có thể trải qua cuộc sinh nở một cách bình thường. Ngay cả khi phụ nữ chuyển dạ sinh non, progesterone hoặc cerclage vẫn có thể trì hoãn quá trình chuyển dạ vài tuần, giúp thai nhi có nhiều thời gian hơn để phát triển. Điều này làm giảm nguy cơ biến chứng.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến sinh non, sảy thai và một trong số đó chính là tình trạng cổ tử cung ngắn khi mang thai. Bởi vậy, cổ tử cung như thế nào được xem là ngắn và cách điều trị như thế nào hiệu quả.

1.    Cổ tử cung ngắn là như thế nào?

Cổ tử cung được xem là nơi nối giữa âm đạo và buồng tử cung. Nó có nhiệm vụ vô cùng quan trọng trong thai kỳ cũng như lúc sinh nở. Cổ tử cung hoạt động với cơ chế khá là nghiêm ngặt bởi vì trong suốt thai kỳ nó sẽ đóng kín bằng nút nhầy, giữ cho bên trong buồng tử cung được kín kẽ và vô trùng, đảm bảo an toàn cho sự phát triển của thai nhi. Cổ tử cung ngắn là khi kích thước chiều dài cổ tử cung tính từ điểm tiếp giáp với ống âm đạo đến buồng tử cung nhỏ hơn 7cm. Kích thước cổ tử cung của nữ giới thông thường vào khoảng 7,5cm . Trong đó, phần thân cổ tử cung dài 5c, còn phần eo và cổ tử cung là 2,5cm. 

Ngoài ra, cổ tử cung ngắn hay bình thường còn tùy thuộc vào cơ địa của từng chị em. Cổ tử cung ngắn là hiện tượng mang tính chất bẩm sinh. Hiện tượng này cũng ảnh hưởng không nhỏ tới khả năng sinh sản của chị em, đặc biết là trong thời kỳ mang thai.

2.    Nguyên nhân khiến cổ tử cung ngắn khi mang thai

Theo các chuyên gia thì một số nguyên nhân gây ra tình trạng cổ tử cung ngắn khi mang thai như: - Do bẩm sinh: cơ quan sinh sản kém phát triển khiến cho tử cung bị dị dạng hoặc nhi hóa. - Do phẫu thuật khoét chóp hoặc phẫu thuật cắt đoạn cổ tử cung.

Về cơ bản thì tình trạng cổ tử cung ngắn khi mang thai không hề ảnh hưởng đến chức năng sinh lý, chuyện quan hệ vợ chồng hay quan hệ thụ thai. Tuy nhiên nó lại là nguyên nhân gây ra hiện tượng sảy thai và có dấu hiệu chuyển dạ sinh non sớm.

3.    Các yếu tố có thể làm thay đổi kích thước tử cung:

Về mặt sinh lý thì cổ tử cung cũng có các giai đoạnh cơ bản để thay đổi kích thước và chiều dài. Trong quá trình thai kỳ, 6 tháng đầu là giai đoạn cổ tử cung dài ra nhanh chóng, đến 3 tháng cuối thì cổ tử cung sẽ ngắn lại để sinh nở và sau sinh nó sẽ tự động trở về trạng thái ban đầu. Đây là cơ chế sinh lý bình thường cơ thể những cũng có một vài yếu tố khác nhau làm ảnh hưởng đến kích thước cổ tử cung như: - Tử cung được kéo dài và xa quá mức. - Do sự khác biệt về cơ địa của từng người. - Mẹ gặp phải các biến chứng xuất huyết trong thai kỳ - Viêm niêm mạc tử cung - Nhiễm trùng âm đạo

- Tử cung yếu khiến cho cổ tử cung không đủ khả năng co giãn.

4.    Cổ tử cung ngắn là yếu tố sinh non

Trong quá trình mang thai, cổ tử cung thường đóng và bịt kín đường nối tử cung cung và âm đạo, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng cũng như bảo vệ thai nhi tránh hiện tượng sinh non. Trước khi bạn lâm bồn và sinh em bé, cổ tử cung sẽ giản nở ra hay mở rộng để tạo thuận lợi cho thiên thần nhỏ chào đời. Vào khoảng tuần thứ 24 của thai kỳ, cổ tử cung trung bình sẽ dài khoảng 35 mm. Cổ tử cung ngắn là khi chiều dài cổ tử cung nhỏ hơn 25mm. Phụ nữ có cổ tử cung ngắn có thể có nhiều nguy cơ sinh non hơn so với người có chiều dài cổ tử cung bình thường.

Cổ tử cung ngắn cũng là yếu tố nguy cơ sinh non ở cả thai kỳ nguy cơ thấp hay nguy cơ cao: có nhiều bất thường ở mẹ như tăng huyết áp, đái tháo đường,... Vì thế, nguy cơ sinh non tự phát sẽ gia tăng nếu cổ tử cung càng ngắn. Ở thai kỳ nguy cơ thấp, phụ nữ có chiều dài cổ tử cung ngắn hơn 25mm ở khoảng tuần thứ 24 sẽ có nguy cơ sinh non trước 35 tuần tuổi gấp 3 lần so với phụ nữ có chiều dài cổ tử cung hơn 40mm. Chỉ có 2% thai kỳ nguy cơ thấp có chiều dài cổ tử cung ngắn hơn 15mm. Nhưng lại có đến 60% trong số họ sẽ sinh non trước 28 tuần tuổi và 90% sinh non trước 32 tuần tuổi.

5.    Điều trị cổ tử cung ngắn khi mang thai:

Có rất nhiều biện pháp điều trị nhằm ngăn ngừa nguy cơ sinh non cho người có cổ tử cung ngắn, nhất là ở người có thai kỳ nguy cơ cao.
5.1. Ngỉ ngơi tại giường, thuốc chống co thắc và khâu vòng cổ tử cung:

- Nghỉ ngơi tại giường và bổ sung đủ nước thường được đề nghị để ngăn ngừa nguy cơ sinh non, nhất là người có nguy cơ cao, nhưng thực tế chưa có nhiều bằng chứng cho thấy tính hiệu quả của biện pháp này, cũng như khả năng trì hoãn việc sinh non. - Thuốc chống co thắt cổ tử cung thường được kê đơn với mong muốn ngăn ngừa sinh non. Thế nhưng, bằng chứng thuyết phục và tin cậy vẫn chưa đầy đủ, không thể chứng minh liệu các thuốc chống co thắt này có thể giúp trì hoãn sinh non từ 24 – 48 giờ không. Tuy nhiên, hiện cũng chưa có bằng chứng cho thấy thuốc này gây hại. Vì thế, trong những trường hợp cấp tính và nguy cơ sinh non cao, thuốc chống co thắt cũng được bác sĩ dùng. Thông thường, các thuốc chống co thắt sẽ giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn và giảm lo âu.

- Khâu vòng cổ tử cung thường được áp dụng rộng rãi để ngăn ngừa sẩy thai vào giữa tam cá nguyệt thứ 3 ở người có nguy cơ. Việc khâu vòng cổ tử cung sớm ở tuần thứ 13 đến 15 sẽ có lợi với người đã từng có bất thường về cổ tử cung. Mặc dù còn đang bàn cãi, nhưng những dữ liệu gần đây cho thấy khâu vòng cổ tử cung có thể giảm nguy cơ sinh non ở người mang đơn thai không triệu chứng. Tuy nhiên, ở thai phụ mang đa thai, biện pháp này không mấy hiệu quả.

5.2. Progesterone
Viên thuốc progesterone ngày càng được dùng rộng rãi để ngăn ngừa sinh non. Dù điều này chưa được FDA công nhận nhưng có nhiều bằng chứng cho thấy dùng progesterone từ tuần 16 hay 20 đến tuần 34 hay 36 sẽ ngăn ngừa được sinh non ở nhiều phụ nữ có nguy cơ cao.
5.3. Indomethacin, vòng nâng tử cung, axit folic và omega 3

Nhiều biện pháp khác đã được đưa ra nhằm ngăn ngừa hiện tượng sinh non dù bằng chứng liên quan còn nhiều giới hạn và cần nhiều nghiên cứu hơn nữa để chứng minh tính hiệu quả của chúng. Indomethacin có thể đạt được hiệu quả ngừa sinh non ở một số trường hợp có nguy cơ cao. Trong thử nghiệm lâm sàng, indomethacin ở những phụ nữ có cổ tử cung ngắn không triệu chứng trong tam cá nguyệt thứ 2 mà không khâu vòng cổ tử cung có tỷ lệ sinh non trước 24 tuần giảm. Dùng vòng nâng tử cung có thể hiệu quả với những mẹ đơn thai giúp ngừa sinh non trước 36 tuần và ở mẹ song thai trước 32 tuần. Chế độ dinh dưỡng cũng được xem như là một biện pháp giúp ngừa sinh non ở cả mẹ có nguy cơ thấp và cao, bao gồm axit folic và omega-3 trong suốt quá trình mang thai.

Nếu đã được bác sĩ thông báo về nguy cơ sinh non, nhất là khi bạn đã từng hay có thai kỳ nguy cơ cao, tốt nhất là bạn nên tìm hiểu về những triệu chứng của lâm bồn sớm và biết cách phải xử lý như thế nào để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé. Với nhiều biện pháp điều trị cổ tử cung ngắn ở trên, dù nhiều biện pháp vẫn chưa được chứng minh đầy đủ, nhưng phòng bệnh hơn chữa bệnh. Hy vọng thai phụ có tình trạng cổ tử cung ngắn sẽ lựa chọn biện pháp phù hợp với mình và nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước. 

Để biết thêm chi tiết về dịch vụ siêu âm thai và Thai sản trọn gói Luxury tại Bệnh viện Đa khoa Bảo Sơn, mẹ bầu vui lòng gọi tới Tổng đài 1900 599 858 hoặc Hotline 091 585 0770 để được tư vấn miễn phí. >>> xem thêm:

chửa ngoài dạ con