Nguyên nhân: - Vào thế kỉ XVIII, bộ máy nhà nước ở Đàng trong trở nên thối nát, mâu thuẫn gay gắt giữa người dân và chính quyền. -Ở triều đình, Trương Thúc Loan nắm mọi quyền hành, khét tiếng tham nhũng. Nạn mua quan bán tước trở nên phổ biến. Số quan lại ngày càng tăng nhất là quan thu thuế. -Ở địa phương, quan lại và cường hào kết thành bè cánh, đàn áp bóc lột người dân và đua nhau ăn chơi xa xỉ. Nông dân bị địa chủ, cường hào lấn chiếm ruộng đất, Nhân dân ở đồng bằng phải nộp nhiều thứ thuế. Nhân dân miền núi phải nộp nhiều sản vật. Thời gian:1771 Mục tiêu: lấy của người giàu chia cho người nghèo.
Trong thế kỷ 18, nước Đại Việt nằm dưới quyền cai trị tượng trưng của vua Lê, có danh mà không có quyền hành chính trị. Quyền lực thực sự nằm trong tay hai gia đình phong kiến, các chúa Trịnh ở phía bắc, kiểm soát nhà vua và điều khiển triều đình ở Thăng Long và các chúa Nguyễn ở phía nam, đóng đô tại thành Phú Xuân. Hai bên từng đánh lẫn nhau để giành quyền kiểm soát toàn bộ đất nước trong suốt 45 năm và đều tuyên bố trung thành với nhà Hậu Lê để củng cố quyền lực cho mình. Giống như Trung Quốc ở thời điểm đó, đời sống nông dân rất thấp kém. Đa số ruộng đất theo thời gian rơi vào tay số ít người. Quan lại thường áp bức và tham nhũng; các vị chúa cai trị sống hoang phí trong những cung điện lớn. Cuộc chiến Trịnh Nguyễn phân tranh kết thúc năm 1672 và cuộc sống của những người nông dân ở phía Bắc của các chúa Trịnh khá yên bình. Trong khi đó ở phía Nam, các chúa Nguyễn dần dần sáp nhập vương quốc Chiêm Thành và ảnh hưởng chính trị, quân sự lên vương quốc Chân Lạp. Các chúa Nguyễn thường hỗ trợ quân sự cho Chân Lạp để Chân Lạp đánh lại một nước mạnh kế cạnh là Xiêm. Từ đó, các Chúa Nguyễn nhận các vùng đất từ Chân Lạp như món quà đền ơn, mở mang thêm lãnh thổ Đàng Trong về phía Nam. Từ giữa thế kỷ 18, người nông dân bị bần cùng và họ đã đứng lên khởi nghĩa cả ở Đàng Ngoài lẫn Đàng Trong. So với Đàng Trong, phong trào nông dân Đàng Ngoài mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, các cuộc khởi nghĩa quận He, quận Hẻo, chàng Lía, Hoàng Công Chất... ở Đàng Ngoài và Đàng Trong nhìn chung đều chưa đủ quy mô, sức mạnh và sự liên kết cần thiết để đánh đổ chính quyền cai trị. Mặt khác, những người cầm quyền lúc đó như Trịnh Doanh ở Đàng Ngoài và Nguyễn Phúc Khoát ở Đàng Trong có đủ tài năng, uy tín để huy động lực lượng trấn áp các cuộc khởi nghĩa. - Vào thế kỉ XVIII, bộ máy nhà nước ở Đàng trong trở nên thối nát, mâu thuẫn gay gắt giữa người dân và chính quyền. - Ở triều đình, Trương Thúc Loan nắm mọi quyền hành, khét tiếng tham nhũng. Nạn mua quan bán tước trở nên phổ biến. Số quan lại ngày càng tăng nhất là quan thu thuế. - Ở địa phương, quan lại và cường hào kết thành bè cánh, đàn áp bóc lột người dân và đua nhau ăn chơi xa xỉ. Nông dân bị địa chủ, cường hào lấn chiếm ruộng đất, Nhân dân ở đồng bằng phải nộp nhiều thứ thuế. Nhân dân miền núi phải nộp nhiều sản vật. Từ giữa thế kỉ XVIII, chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong suy yếu dần. Ở triều đình, Trương Phúc Loan nắm hết mọi quyền hành, tự xưng “Quốc phó”, khét tiếng tham nhũng. Ở các địa phương, quan lại, cường hào kết thành bè cánh, đàn áp, bóc lột nhân dân thậm tệ và đua nhau ăn chơi xa xỉ. Ba anh em nhà Tây Sơn là Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ căm thù sâu sắc chính quyền nhà Nguyễn, hiểu được nguyện vọng của nhân dân muốn lật đổ họ Nguyễn, đã huy động được đông đảo lực lượng nhân dân và một bộ phận trong tầng lớp thống trị tham gia nên cuộc khởi nghĩa nhanh chóng phát triển. Mùa xuân năm 1771, ba anh em nhà Tây Sơn lên vùng Tây Sơn thượng đạo (An Khê – Gia Lai) lập căn cứ, dựng cờ khởi nghĩa. Được nhân dân ủng hộ, đặc biệt là đồng bào thiểu số, lực lượng ngày càng lớn mạnh, nghĩa quân đánh xuống Tây Sơn hạ đạo (Tây Sơn – Bình Định) rồi mở rộng xuống đồng bằng…. [Tổng: 2 Trung bình: 3.5]
Nguyên nhân dẫn tới sự bùng nổ phong trào Tây Sơn. Vì sao ngay từ đầu, nhân dân hãng hái tham gia phong trào Tây Sơn? |
