Xẹp đốt sống là biến chứng hay gặp của bệnh lý loãng xương, xảy ra khi khối xương hoặc thân đốt sống bị xẹp và gây ra đau đớn dữ dội, biến dạng, mất đi chiều cao của đốt sống. Các vị trí thường gặp của bệnh là: xẹp đốt sống cổ, xẹp đốt sống lưng. Xẹp đốt sống gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng vận động của con người. và đặc biệt bệnh có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở người lớn tuổi. Có rất nhiều nguyên nhân xẹp đốt sống như: Chấn thương cột sống, loãng xương, u thân đốt sống, đa u tủy xương... nhưng trong đó loãng xương là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến xẹp đốt sống. Cụ thể hơn, đối với những người bị loãng xương, các nguyên nhân sau sẽ dẫn đến bệnh lý xẹp đốt sống:
 Người loãng xương dễ mắc bệnh xẹp đốt sống Các dấu hiệu xẹp đốt sống điển hình đều liên quan đến khả năng vận động của người bệnh như:
Những đối tượng nguy cơ dễ bị xẹp đốt sống là:
Người ít vận động ngoài trời có nguy cơ cao mắc bệnh xẹp đốt sống Để phòng ngừa cũng như phát hiện kịp thời tình trạng xẹp đốt sống, chúng ta cần lưu ý những đặc điểm sau:
Ngoài những biểu hiện lâm sàng, cần làm thêm những kỹ thuật cận lâm sàng để củng cố chẩn đoán, đưa ra tiên lượng và có phương pháp điều trị phù hợp cho bệnh nhân:
Những phương pháp điều trị xẹp đốt sống phổ biến hiện nay là:
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình và Y học thể thao Vinmec là một trong số ít các Trung tâm đạt chuẩn FIFA trên thế giới và đầu tiên tại Việt Nam. Trung tâm được đầu tư lớn về công nghệ như 3D Technology in Medicine Center (Trung tâm nghiên cứu Công nghệ 3D trong Y học), Motion Analysis Lab (Phòng nghiên cứu, phân tích chuyển động) đầu tiên tại Việt Nam, ngang tầm với khu vực và trên thế giới. Về chuyên môn, Vinmec đã làm chủ kỹ thuật và tạo ra sự đột phá trong điều trị, với các kĩ thuật tiên tiến cá thể hóa trong điều trị như ánh xạ giải phẫu, phẫu thuật chính xác sử dụng Robot trong mổ, phục hồi chức năng và dinh dưỡng chuyên sâu ... đồng thời có mạng lưới hợp tác với nhiều chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực y học thể thao trên thế giới. Chính vì vậy ngày 23/03/2022, Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) đã chính thức kí hợp tác cùng Vinmec nhằm nâng cao chất lượng công tác y tế dành cho các cầu thủ trong đội tuyển. Bên cạnh việc điều trị chấn thương phục vụ thi đấu, hợp tác giữa VFF và Vinmec còn bao gồm hoạt động nghiên cứu và đào tạo y học thể thao bài bản và chuyên nghiệp để nâng cao chất lượng chuyên môn. Để được tư vấn trực tiếp, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn và đặt tư vấn từ xa qua video với bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi. XEM THÊM: Bị xẹp đốt sống lưng uống thuốc gì là thắc mắc chung của nhiều bệnh nhân. Thông thường bệnh nhân được dùng thuốc giảm đau, kháng viêm, thuốc chống loãng xương… để điều trị nguyên nhân và giảm nhẹ triệu chứng. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, liều dùng thuốc thay đổi theo hướng dẫn của bác sĩ. Xẹp đốt sống lưng là tình trạng xẹp lún, giảm chiều cao thân đốt sống. Điều này khiến cột sống mất vững, đau lưng tăng dần theo thời gian, giảm khả năng vận động và kém linh hoạt. Phần lớn bệnh nhân bị xẹp đốt sống L1 (đoạn thắt lưng trên). Có nhiều nguyên nhân gây gãy xẹp đốt sống. Tuy nhiên loãng xương, chấn thương cột sống, u huyết quản thân đốt và ung thư di căn xương là những nguyên nhân thường gặp. Thông thường bệnh nhân được hướng dẫn dùng thuốc kiểm soát triệu chứng và điều trị nguyên nhân. Vậy bị xẹp đốt sống lưng uống thuốc gì? Dưới đây là những loại thuốc thường được sử dụng: Acetaminophen thuộc nhóm thuốc giảm đau không theo đơn. Thuốc này được sử dụng phổ biến cho những trường hợp bị đau từ nhẹ đến trung bình. Acetaminophen có tác dụng giảm đau và hạ sốt, phù hợp với những bệnh nhân bị đau đầu, đau bụng, đau nhức xương khớp, viêm xương khớp, đau lưng do xẹp đốt sống… Ở bệnh nhân bị xẹp đốt sống lưng, thuốc giúp xoa dịu cơn đau hiệu quả. Không giống với các thuốc chống viêm không steroid, thuốc Acetaminophen không gây loét ruột và dạ dày. Hiếm khi thuốc gây khó thở, chóng mặt và phát ban. Thuốc Acetaminophen thường được sử dụng ở dạng viên nén. Liều dùng dựa trên hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Liều dùng tham khảo:
Ngoài Acetaminophen, thuốc chống viêm không steroid (NSAID) cũng được sử dụng phổ biến trong điều trị gãy xẹp đốt sống lưng. Đây là một loại thuốc kháng viêm. Thuốc có tác dụng điều trị viêm, giảm đau, chống kết tập tiểu cầu và hạ sốt. NSAID có gần 20 hoạt chất. Thuốc được phân thành NSAID không kê đơn, NSAID theo toa, NSAID ức chế chọn lọc COX-2, NSAID ức chế cả COX-1 và COX-2. Tuy nhiên các phân loại đều có tác dụng và cách thức hoạt động giống nhau. Khi được đưa vào cơ thể, thuốc chống viêm không steroid ngăn cản quá trình sản xuất Prostaglandin (hợp chất gây phản ứng viêm, hình thành cục máu đông trong cơ thể) của enzym cyclo-oxygenase (enzym COX). Chính vì thế, thuốc này mang đến nhiều lợi ích trong việc kháng viêm và giảm đau do viêm. Trong điều trị xẹp đốt sống lưng, NSAID phù hợp với những bệnh nhân cần giảm đau ở mức trung bình, có nguy cơ hoặc đang viêm ở đốt sống bị thương. Thuốc thường mang đến hiệu quả nhanh nhưng dễ gây tác dụng phụ trên đường tiêu hóa. Chẳng hạn như buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy, táo bón, ợ chua, tăng nguy cơ viêm loét hoặc xuất huyết dạ dày… Liều dùng thao khảo:
Thuốc giảm đau nhóm opioid có thể giúp giải đáp “bị xẹp đốt sống lưng uống thuốc gì”. Đây là một loại thuốc giảm đau gây nghiện, được dùng khi xẹp đốt sống lưng gây đau đớn nặng nề, đau do ung thư, đau sâu và không giảm khi dùng các thuốc giảm đau khác. Thuốc nhóm opioid chứa những thành phần giảm đau mạnh, chẳng hạn như Morphin. Khi dùng, thuốc tác động trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương. Từ đó loại trừ yếu tố gây đau và ngăn dẫn truyền cảm giác đau. Ngoài ra thuốc làm thay đổi cảm giác đau, tạo cảm giác buồn ngủ và tăng ngưỡng chịu đau. Chính vì thế mà các thuốc giảm đau nhóm opioid đều có khả năng khắc phục cơn đau nhanh chóng, mang đến cảm giác dễ chịu. Thuốc nhóm opioid có khả năng gây nghiện. Vì thế thuốc thường được dùng ngắn hạn, dùng kết hợp với Paracetamol (nhằm tăng hiệu quả giảm đau, giảm liều opioid) hoặc dùng với liều thấp nhất có hiệu quả. Những loại thuốc giảm đau nhóm opioid thường dùng gồm: Thuốc được điều chế ở dạng viên nén, viên nang và thuốc tiêm. Thông thường dạng điều chế và liều lượng được chỉ định dựa trên tình trạng của mỗi người (chẳng hạn mức độ đau, khả năng đáp ứng…) Trong một số trường hợp, bệnh nhân bị xẹp đốt sống lưng được hướng dẫn sử dụng thuốc giãn cơ. Thuốc này có tác dụng thư giãn, điều trị co thắt và co cứng cơ. Ngoài ra thuốc còn có khả năng làm gián đoạn dẫn truyền tín hiệu thần kinh. Vì thế việc sử dụng có thể giúp giảm đau hiệu quả. Thuốc giảm đau giãn cơ phù hợp với những bệnh nhân bị xẹp đốt sống lưng do chấn thương, có cơn đau từ nhẹ đến trung bình kèm theo cảm giác co thắt hoặc cứng cơ. Thuốc không phù hợp với bệnh nhân bị bỏng nặng, sốt cao ác tính, rối loạn dẫn truyền pseudocholinesterase, tổn thương thủng mắt. Hầu hết thuốc giãn cơ được điều chế ở dạng viên uống. Thuốc cần được dùng theo chỉ định của bác sĩ để hạn chế tác dụng phụ. Chẳng hạn như buồn nôn, nôn, tăng nguy cơ sốt cao ác tính, nổi sần da, tiểu nhiều lần… Thuốc chống loãng xương sẽ được chỉ định cho những bệnh nhân bị xẹp đốt sống lưng do loãng xương hoặc có ung thư di căn xương. Nhóm thuốc này có tác dụng ngăn cản quá trình hủy xương, giảm nguy cơ gãy xẹp các đốt sống cận kề và hỗ trợ kiểm soát các triệu chứng liên quan như đau nhức. Những loại thuốc trị loãng xương thường được sử dụng gồm: Biphosphonate là thuốc ức chế hủy cốt bào, được dùng cho những bệnh nhân bị loãng xương làm ảnh hưởng đến cột sống và khung chậu. Khi sử dụng, thuốc làm chậm hoặc ngừng quá trình hủy xương. Từ đó giúp kiểm soát bệnh loãng xương, tăng khả năng tái tạo đốt sống bị thương và giảm nguy cơ gãy xương. Tùy thuộc vào tình trạng, Biphosphonate được dùng ở dạng uống, tiêm hoặc truyền tĩnh mạch. Risedronate, Alendronate, Ibandronate và Axit zoledronic là những loại thường được sử dụng. Thuốc Biphosphonate cần được sử dụng dài hạn và đúng liều để đạt hiệu quả cao nhất. Calcitonine là một loại thuốc ức chế tiêu xương. Thuốc có tác dụng điều hòa trung ương trong quá trình chuyển hóa chất khoáng, ngăn ngừa tiêu xương, giảm nồng độ calci huyết thanh và giảm tiêu calci ở xương. Chính vì thế Calcitonine có khả năng kiểm soát tốt bệnh loãng xương, tạo điều kiện phục hồi xương hỏng ở bệnh nhân bị xẹp đốt sống. Ở bệnh nhân bị xẹp đốt sống do ung thư di căn (chẳng hạn như ung thư tuyến tiền liệt di căn xương), Calcitonine được dùng kết hợp với thuốc giảm đau để điều trị dự phòng tăng calci, tăng hiệu quả giảm đau do ung thư. Liều lượng và cách dùng Calcitonine theo chỉ định của bác sĩ. Một số tác dụng phụ có thể gặp như buồn nôn, nôn, lạnh, đỏ bừng, chán ăn, phù chỗ tiêm…
Những loại thuốc bổ sung canxi cho người lớn có thể được dùng trong điều trị xẹp đốt sống lưng do loãng xương. Hầu hết các thuốc đều chứa canxi với liều lượng thích hợp, kết hợp vitamin D, magie, kẽm và một số khoáng chất khác. Việc sử dụng thuốc chứa canxi và vitamin giúp tăng mật độ khoáng xương, cải thiện chất lượng xương, ngăn ngừa gãy xẹp đốt sống tiến triển và kiểm soát bệnh loãng xương. Tùy thuộc vào tình trạng, người bệnh được hướng dẫn dùng thuốc với loại và liều lượng thích hợp. Các thuốc trị xẹp đốt sống lưng có thể giúp giảm nhẹ cơn đau, ngăn viêm tại đốt sống hỏng. Đồng thời kiểm soát tốt nguyên nhân gây gãy xẹp đốt sống như loãng xương, ung thư di căn xương… Tuy nhiên cần lưu ý một số vấn đề dưới đây để dùng thuốc an toàn và hiệu quả:
Những thông tin nêu trên có thể giúp giải đáp “người bị xẹp đốt sống lưng uống thuốc gì?”, các lưu ý an toàn khi dùng thuốc. Loại thuốc cụ thể cần được dùng theo chỉ định của bác sĩ, đúng bệnh, đúng liều, đúng cách và đúng thời điểm. Người bệnh tuyệt đối không tự ý mua thuốc hoặc thay đổi phác đồ điều trị để tránh ảnh hưởng đến hiệu quả và sức khỏe.
|
