Công lên việc xuống cũng chẳng nhiều nhặn gì, nhưng việc lặt vặt thì lắm, cũng phải đến 5g chiều tôi mới rảnh. Í ới gọi chú "kiếm chỗ uống bia hơi Hà Nội đi chú", tôi muốn sống lại cái cảm giác của những ngày còn thanh niên ở Hà Nội, mỗi chiều chiều rảnh rang, vẫn ghé ngang nhà đón chú để hai chú cháu làm mấy vại bia hơi. Giờ ở TP Hồ Chí Minh, bia hơi Hà Nội cũng sẵn. Chất lượng thì không biết có khác mấy bia hơi chính cống ở Hà Nội hay không nhưng cứ méo mó có hơn không. Bia hơi trong này đóng trong những bình inox 5 lít, khác hẳn với loại bia hơi bơm trực tiếp từ bom bia ngoài kia. Nhưng không khí thì cũng không khác là mấy. Cơ bản, Sài Gòn vốn nắng nên bởi thế, cảm giác bia hơi buổi chiều không khác gì những ngày hè ở Hà Nội xưa.  Câu chuyện bia hơi Hà Nội, nghĩ đi nghĩ lại, thấy quá nhiều thú vị. Thực tế, ngày nay, người Hà Nội vào hàng bia hơi nhậu "căng đét" một chầu đến tận khuya đã là chuyện bình thường. Nhưng tôi vẫn nhớ cách uống bia hơi của người Hà Nội hai ba thập niên trước hơn. Đó là lối uống lấy mát, lấy chuyện làm đầu. Cứ chiều chiều, cánh đàn ông rảnh việc nhà rủ nhau ghé hàng bia hơi. Chỉ đĩa lạc, mấy cái nem chua, hoặc thêm đĩa đậu phụ rán là đủ. Mỗi ông uống chừng dăm ba vại rồi 6-7 giờ là về nhà, tắm rửa sạch sẽ, ăn bữa cơm gia đình. Lối nhậu ấy, tôi vẫn hay nói vui là "uống trộm, nhậu vội". Nó không cà kê đến khuya như kiểu trong miền Nam này, khi mà cánh đàn ông, và nhiều khi cả phụ nữ nữa, xem cữ nhậu tối là thời gian để xả hết những căng thẳng công việc trong ngày, và họ cũng lấy đó làm bữa ăn tối hơn. Bởi thế, trong nam, bữa cơm tối gia đình thường là vắng người, và người hay vắng nhất chắc chắn là mấy ông "nóc nhà" rồi. Xưa, có anh bạn người Mỹ sang Việt Nam làm việc cũng hay rủ tôi chiều chiều ghé Tăng Bạt Hổ uống bia hơi. Anh bạn hóm hỉnh ấy đặt cho bia hơi Hà Nội cái tên “BBC”. BBC là viết tắt của “Bia buổi chiều”. BBC cũng ám chỉ các quán bia như một cái đài phát thanh với đủ loại thông tin trên trời dưới bể. "Minh ơi, BBC đi", tôi vẫn không quên cái giọng tiếng Việt chưa sõi của người bạn Mỹ đáng mến ấy mỗi khi gọi điện cho mình. Cũng chính anh, hồi 1995, là người kéo tôi đi ra phố Huế bằng được để mua tặng tôi cái mũ bảo hiểm cùng lời dặn dò: "Mày phải nghe tao, đi xe máy nên đội mũ bảo hiểm". Ngày đó, cái mũ bảo hiểm là thứ gì đó thật… lập dị. Còn hôm nay, cái mũ bảo hiểm đã quá gắn bó như một vật dụng phải có đời thường. Ngày đó, nhậu bia hơi đến tận khuya và bỏ hẳn bữa cơm nhà cũng là một trò hơi hơi… khác thường. Còn hôm nay, uống lành mạnh, uống trộm, nhậu vội lại trở nên một kiểu uống hơi… bất bình thường. Cách nhậu thay đổi cho thấy thực tế xã hội đã đổi thay quá nhiều. Người Hà Nội đã sống nhanh hơn. Khác biệt giữa Hà Nội và TP Hồ Chí Minh cũng không còn nhiều nữa, khi mà internet đã khiến các giao thoa văn hóa trở nên dễ dàng và mạnh mẽ hơn. Những bữa nhậu triền miên cũng đã kéo nhiều người đàn ông Hà Nội khỏi mâm cơm nhà. Nó rất gần với những bữa nhậu kiểu Sài Gòn. Các quán nhậu Hà Nội cũng mở khuya hơn, không khác gì quán xá trong này. Và số lượng những người uống BBC cũng thưa dần. Còn lại, có chăng chỉ là những người rất cũ, hoặc những người luôn xác định một đời sống lành mạnh cho riêng mình. Cái không khí của một buổi chiều chỉ uống đúng dăm ba vại bia, với dăm ba người bạn thật thân, thật thú quả thực vẫn là một cái không khí đáng quý vô cùng. Chơi đấy, ham vui đấy, bạn bạn bầu bầu đấy nhưng bữa cơm gia đình vẫn thiêng liêng và bất khả xâm phạm. Khi bữa cơm gia đình được trân trọng, người nấu bữa cơm ấy cũng được trân trọng vô cùng. Và khi có sự trân trọng ấy tồn tại, một gia đình quy củ, văn hóa và nền tảng cũng có cơ hội để hình thành. Tôi đã từng trải qua những ngày đi nhậu triền miên và về nhà nhìn lại phần cơm để dành mình nguội lạnh với đầy sự ân hận trong lòng. Và tôi cũng đã từng trải qua cái cảnh lao vào bếp chuẩn bị bữa tối để rồi cuối cùng chỉ còn mình mình ngồi ăn cùng hai đứa con khi mẹ chúng "bận quá nên tiện ăn luôn ở chỗ bán hàng". Những chán nản ấy đã là một chiều kích thực sự cho những đổ vỡ hình thành. Để rồi tự mình cảm thấy mình cần quay lại với không khí của BBC ngày nào, một không khí đủ cân bằng cho cái tôi cá nhân và cái chúng ta trong một gia đình. Một buổi chiều đẹp là một buổi chiều mà chúng ta không còn "nợ việc" nữa. Đó là khi chúng ta được sống cho mình, cho gia đình mình. Và từ một buổi chiều đẹp như thế, nếu ta uống đủ, uống vừa, để vẫn có một bữa cơm tối ngon lành, chúng ta sẽ có một ngày thật đẹp và đáng sống. Thi thoảng xé rào đi nhậu tới khuya cũng vui nhưng cứ xé rào hoài, cuộc đời chúng ta có thể sẽ chìm trong một thảm họa thực sự. Đó là còn chưa kể uống nhiều quá chén, mưu sự tại nhân hành sự tại men, lắm chuyện hại thân. BBC đã từng là cách nhấm nháp ly bia lạnh của ông tôi, cha tôi, chú tôi và chính chúng tôi một thuở. BBC có thể sẽ trở lại thành một trào lưu cho thế hệ hôm nay hay không, tôi không biết nữa. Nhưng chiều nay, chắc cũng sẽ BBC với chú dăm ba ly thôi, rồi đưa chú về nhà, làm bữa cơm gia đình cho thỏa nỗi mong nhớ giữa chú với cháu suốt nhiều tháng trời. Nếu bạn BBC với bạn bè, đồng nghiệp của mình, rất có thể họ sẽ là người thân thiết với chúng ta tới tận cuối đời. Nhưng nếu bạn chỉ chìm vào trong những cuộc nhậu tới nửa khuya cùng họ, chắc chắn đấy, sẽ có những người 10 năm quan hệ mà thực sự vẫn chưa biết nhà của nhau ở tận đẩu tận đâu. Một mối quan hệ như thế, có thể nào là một mối quan hệ không bao giờ có thể đổ vỡ??? |
