Anh ta chính là con rể của Nguyễn Thị Ca (SN 1944) - người được mệnh danh là “bà tổ” của làng ma túy nổi tiếng nhất miền Bắc - xã Ngọc Vân, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang. Vũ Ngọc Sơn cùng số súng đạn dùng để bắn trả cảnh sát Cặp đôi “quyền lực” Sau gần 2 năm tích cực điều tra, mở rộng vụ án Vũ Ngọc Sơn - đối tượng mua bán, vận chuyển trái phép 8 bánh heroin, bắn cảnh sát bị thương ở địa bàn huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình, nhiều thông tin mới lần đầu tiên được đại diện Cục nghiệp vụ Bộ Công an cung cấp cho PV ANTĐ. Đại úy Ngô Trung Hiếu - Phó Trưởng phòng 6, Cục CSĐT tội phạm về ma túy cho hay: Quá trình điều tra bổ sung vụ án theo yêu cầu của VKSND Tối cao, đầu năm 2013, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã khởi tố bị can, ra lệnh bắt tạm giam thêm 2 đối tượng. “Từ một bị can Vũ Ngọc Sơn, sau gần 2 năm điều tra, cơ quan công an đã làm rõ, khởi tố tổng cộng 46 bị can phạm 10 tội danh: Mua bán trái phép chất ma túy; giết người; tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng; chống người thi hành công vụ; làm môi giới hối lộ; đưa hối lộ; nhận hối lộ; lừa đảo chiếm đoạt tài sản; lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản; không tố giác tội phạm” - Đại tá Ngô Trung Hiếu cho biết. Những trang hồ sơ vốn nằm trong “màn bí mật” về ông trùm ma túy Vũ Ngọc Sơn được hé mở. Ít ai biết rằng, trước khi trở thành một “ông trùm” tàn độc, ngày trẻ Sơn cũng đã có một quá khứ lẫy lừng, khiến cho nhiều “đồng nghiệp” phải kiêng nể. Anh ta chính là con rể của Nguyễn Thị Ca (SN 1944) - người được mệnh danh là “bà tổ” của làng ma túy nổi tiếng nhất miền Bắc - xã Ngọc Vân, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang - điều tra viên thụ lý chính vụ án cho hay. Theo tài liệu của cơ quan công an, hơn 30 năm về trước, bà Thân Thị Mận (SN 1944), cùng chồng quê ở huyện Tân Yên đã nhận Sơn từ trại mồ côi về nuôi dưỡng. Lớn lên ở một địa danh nổi tiếng về ma túy, Sơn sớm nghiện ngập như bao thanh niên trong làng. Cuối những năm 1990, Sơn yêu và nên duyên vợ chồng với con gái “bà tổ” Nguyễn Thị Ca. Thời điểm ấy, Nguyễn Thị Ca đã nổi danh với mạng lưới “phân phối hàng” lên đến trên 100 đối tượng, nhiều anh em, họ hàng trở nên giàu có nhờ buôn “cái chết trắng”. Theo Đại úy Ngô Trung Hiếu, năm 2010 sau khi Ca chết, dân buôn ma túy huyện Tân Yên đã hò nhau đúc tượng bà ta, gọi là “thành hoàng” - nhằm “tưởng nhớ người có công đưa ma túy về làng”, dẫn dắt các “đàn em” làm giàu nhanh chóng. Lấy vợ được gần 10 năm, cặp đôi “quyền lực” nhất nhì vùng ly dị khi đã có với nhau 2 mặt con. Bỏ vợ, Vũ Ngọc Sơn cặp với một phụ nữ quê ở Đồng Nai, sống với nhau như vợ chồng và cùng thiết lập những “mắt xích” trong đường dây ma túy mà anh ta làm chủ. Chiêu trò của dân buôn Đây là một vụ án đặc biệt nghiêm trọng, liên quan đến địa bàn nhiều tỉnh, thành phố, nhiều hệ loại đối tượng, nhiều tội danh khác nhau, do vậy công tác điều tra gặp rất nhiều khó khăn - Đại úy Ngô Trung Hiếu cho biết. Vũ Đình Sơn khi bị bắt đã trúng 5 phát đạn của cảnh sát, bản thân biết sẽ lĩnh án cao nhất nên khi được di lý từ Công an tỉnh Hòa Bình về Cục nghiệp vụ, hắn kiên quyết không khai báo gì. Quá trình điều trị vết thương, được sự động viên, thuyết phục của lực lượng công an, nhằm lập công chuộc tội, hưởng lượng khoan hồng của pháp luật, Sơn sau đó đã thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội của mình, đồng thời tố giác các đối tượng liên quan, giúp Cục CSĐT tội phạm về ma túy bóc gỡ thành công nhiều đường dây ma túy khác xoay quanh ông trùm này. Khi Sơn tố giác ai, trinh sát lập tức được tung đi xác minh kỹ thông tin, nhân thân người đó. Cho đến những ngày cuối tháng 2-2013, cơ quan CSĐT Bộ Công an đã có đầy đủ tài liệu, chứng cứ khởi tố thêm 45 bị can liên quan. Vào thời kỳ cao điểm, có ngày lực lượng phòng chống ma túy Bộ Công an, phối hợp với nhiều đơn vị ngành ngoài, công an các địa phương truy bắt đến 5 đối tượng - chỉ huy Phòng 6 Cục CSĐT tội phạm về ma túy cho biết. Nhớ lại vụ truy bắt Đỗ Thị Thùy (SN 1954), HKTT tại phường Vĩnh Trại, TP Lạng Sơn (đầu nậu buôn ma túy ở khu vực biên giới phía Bắc, chuyên tuồn “hàng” ra nước ngoài), một cán bộ Phòng 6 kể: Thùy bị bắt vào thời điểm án “róc” nhất, CBCS thay nhau xét hỏi đối tượng thâu đêm suốt sáng. Đêm chủ yếu là điều tra viên nam xét hỏi, khai thác đối tượng. Nhận biết việc này, Thùy nhiều lần “diễn trò” vờ bị co giật, sùi bọt mép, buộc cán bộ hỏi cung phải đưa cô ta đi cấp cứu. “Không vô cớ các ông - bà trùm “diễn kịch” vậy. Chúng biết anh em đêm hôm vất vả, chờ đợi lúc trinh sát sơ hở khi trông coi đối tượng trong viện để tìm cách bỏ trốn, song các chiêu trò ấy đều không qua mắt được lực lượng công an” - điều tra viên kể. Tối 15-6-2011, Cục CSĐT tội phạm về ma túy - Bộ Công an, phối hợp với Công an tỉnh Bắc Giang, Hòa Bình đã chặn bắt chiếc ô tô Honda Civic do Vũ Ngọc Sơn điều khiển vận chuyển trái phép chất ma túy. Thấy CSGT ra hiệu lệnh dừng xe kiểm tra, đối tượng tăng tốc bỏ chạy. Biết không thể trốn thoát, Sơn liều lĩnh lao ô tô về phía tổ công tác, điên cuồng nã đạn vào lực lượng truy bắt trong đêm khiến một cán bộ CSCĐ bị thương. Sau nhiều giờ cố thủ trong rừng, đối tượng đã bị lực lượng công an cùng người dân bắt giữ, thu 8 bánh heroin. Theo Quang Tấn An ninh thủ đô Phòng họp của công ty Hải An trên lầu bảy tòa nhà Hải Hà ở đường Nguyễn Văn Thủ (quận 1, TP.HCM), bàn ghế đều mang màu xanh nước biển. Trên tường lồng trong khung kính là con tàu mô hình với các container xếp chồng nhau trên boong mang logo các hãng tàu khắp thế giới: Maersk, UASC, K’Line, CMA CGM, Hapag-Lloyd… Mô hình trưng bày này là hình ảnh thu nhỏ dáng dấp những con tàu Hải An đang hoạt động ngoài khơi. Trong cuộc phỏng vấn với Forbes Việt Nam, chủ tịch công ty cổ phần Vận tải và Xếp dỡ Hải An (HoSE: HAH), ông Vũ Ngọc Sơn, ngồi trình chiếu giới thiệu quá trình phát triển của công ty: “Thực ra cái logo Hải An Group này không đúng lắm vì chữ ‘group’ là sau khi các công ty con mới hình thành vài năm gần đây.” Hải An được thành lập năm 2009, chính thức hoạt động từ 2011 sau khi hoàn thành cầu cảng đầu tiên ở Hải Phòng. Hiện Hải An Group với bảy thành viên hoạt động trong ba mảng chính: khai thác cảng, vận tải biển và các dịch vụ logistics. Công ty này là tân binh trong Danh sách 50 công ty niêm yết tốt nhất năm 2022 của Forbes Việt Nam nhờ kết quả kinh doanh ấn tượng trong hai năm đại dịch COVID–19. Theo dữ liệu thống kê của công ty tư vấn Drewry, cước tàu biển quốc tế hiện tăng 33% so với một năm trước và tăng gấp ba lần so với trước đại dịch COVID-19 do đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu và thiếu hụt nguồn cung tàu biển. Nhưng với Hải An, hai năm đại dịch đã trở thành cơ hội để bứt phá, họ đầu tư nâng gấp đôi đội tàu lên 10 chiếc với tổng trọng tải tăng hơn hai lần, lên 15.000 TEU, trở thành công ty sở hữu đội tàu container lớn nhất Việt Nam. Năm 2021, doanh thu công ty đạt 1.995 tỉ đồng, tăng 64% nhưng lợi nhuận sau thuế tăng hơn ba lần, đạt 550 tỉ đồng. Năm 2021 cảng Hải An đón 265 chuyến tàu với tải trọng 474.000 TEU, tương đương 1 triệu tấn và tăng mười lần trong vòng sáu năm. Mảng vận tải năm 2021 mang lại lợi nhuận ròng 220 tỉ, xấp xỉ 50% tổng lợi nhuận của công ty. Kết quả hoạt động quý 1.2022 cho thấy tình hình kinh doanh của công ty còn sáng sủa hơn năm trước với lợi nhuận sau thuế đạt 263 tỉ đồng, gấp ba lần cùng kỳ và hoàn thành gần 50% kế hoạch năm. Ông Sơn nói: “nhờ thị trường thuận lợi và may mắn!” Tuy nhiên sự may mắn chỉ đến khi công ty có sự chuẩn bị kỹ càng để nắm bắt các cơ hội để vươn lên trong giai đoạn thị trường vận tải biển đi xuống.  Thị trường Việt Nam hiện có khoảng 10 hãng tàu hoạt động. 50% là các hãng nhỏ chủ yếu khai thác các loại tàu công suất vận chuyển 200–300 TEU chạy ven biển. Loại thứ hai khá thông dụng từ 500–600 TEU nhưng loại tàu trọng tải này cũng khó đảm bảo được lịch trình theo thời tiết biến động. Hải An tập trung phát triển đội tàu công suất từ trên 1.000 TEU vừa có thể chạy trên sông, ra vào các cảng hẹp, vừa vận tải trong khu vực nội Á mà ít bị ảnh hưởng bởi thời tiết. Hải An là số ít công ty Việt Nam đầu tư vào loại tàu này, cùng công ty Vận tải biển VIMC và Gemadept. Đại dịch khiến thị trường vận tải biển đóng băng, nhiều hãng tàu thế giới phải bán tàu trả nợ, giá tàu rớt mạnh. Trong giai đoạn dịch bệnh, các công ty vận tải container trong nước cũng không duy trì tuyến quốc tế vì việc cho thuê tàu có giá tốt hơn. Nhưng “thuyền trưởng” Hải An, một “sói biển” trong ngành vận tải biển tính toán, bây giờ giá cho thuê tàu lên cao nhưng sẽ đến lúc chu kỳ đi xuống. “Vận tải là hoạt động chính của Hải An nên phải nỗ lực phát triển đội tàu nhanh nhất, đưa các tuyến vận tải ra khu vực sớm nhất để phục vụ nhu cầu xuất nhập khẩu của Việt Nam và châu Á,” ông nói. Tháng 5.2020, Hải An chi 6,35 triệu USD mua tàu công suất 1.600 TEU đóng tại Nhật. Nửa năm sau công ty mua liên tiếp hai tàu có công suất 1.740 TEU đóng tại Đức với giá 7,5 triệu và 8,2 triệu USD. “Những con tàu đóng năm 2008 mua lúc đó giờ giá trên thị trường đã hơn 30 triệu USD. Nếu chỉ buôn tàu thì lãi cực lớn,” ông Sơn cười. Khi thời điểm mua tàu giá rẻ đi qua, những tháng cuối năm 2021, Hải An vẫn tiếp tục đầu tư đội tàu, công ty ký hợp đồng trị giá 106,6 triệu USD đóng bốn tàu mới 1.800 TEU Tier 2 đảm bảo tiêu chuẩn khí thải châu Âu. “Giá này vẫn tương đối rẻ, bây giờ mà ký là không có mức này. Như vậy giai đoạn tập trung đầu tư phát triển năng lực đội tàu Hải An xem như đã hoàn thành,” chủ tịch Hải An nói. “Họ đã tận dụng được chu kỳ đi xuống của thị trường vận tải biển để đầu tư đội tàu chất lượng nhưng có chi phí thấp suốt giai đoạn 2014–2020,” bà Lê Huyền Trang, chuyên viên phân tích công ty chứng khoán SSI nhận xét. Hiện Hải An chiếm thị phần vận tải nội địa lớn nhất với khoảng 30%. Đội tàu container có sức chở 1.000–1.700 TEU vượt trội so với tất cả các công ty trong nước xét cả về số lượng tàu, kích thước lớn hơn và tuổi đời trẻ hơn. Đội tàu lớn và tốc độ cao giúp Hải An có lợi thế khai thác các tuyến vận tải liên tục và ổn định; giá vốn thấp cũng giúp họ cạnh tranh thuận lợi về giá khi thị trường dư cung, mở rộng tập khách hàng và củng cố thương hiệu. Ngoài gia tăng đội tàu, tháng 7.2020 Hải An đưa toàn bộ mặt bằng kho cảng trong liên doanh với Hàn Quốc vào khai thác. Hai nhà kho được đầu tư lớn nhất theo tiêu chuẩn quốc tế trở thành nơi tập hợp hàng may mặc xuất đi Mỹ được APL, tập đoàn logistics thuộc top 10 thế giới thuê toàn bộ đưa vào khai thác. Tháng 5.2021, Hải An cũng hoàn tất xây dựng bến phao Cần Giờ làm vị trí đỗ tàu container. Ông Vũ Quang Thịnh, giám đốc điều hành Dynam Capital mô tả: “Đội tàu Hải An như mạng lưới xe buýt trên biển”. Công ty nhỏ nhưng đội tàu lớn nhất thị trường với bài toán kinh doanh khôn ngoan, đầu tư tàu chất lượng và chi phí thấp, khi thị trường nóng họ có ngay tàu đưa vào hoạt động. “Ông Sơn là số ít người lão luyện trong ngành vận tải biển vốn đặc thù, có thể ví ‘con sói’ ngành tàu biển nhưng bản tính ân cần cởi mở đã làm nên thành công của Hải An,” theo ông Thịnh. Trong cuộc phỏng vấn với Forbes Việt Nam, chủ tịch Hải An đã bước sang tuổi 74, phong thái trẻ trung đầy năng lượng, nói cười hào sảng. Từ năm 1970, khi 22 tuổi, ông đã làm việc tại công ty Vận tải biển Việt Nam, đến năm 1985 đã đảm nhiệm vai trò một trưởng phòng tại cục Hàng hải. Với Hải An là lần thứ ba kỹ sư kinh tế vận tải biển Vũ Ngọc Sơn xây đội tàu. Lần thứ nhất, năm 1989, với vai trò tổng giám đốc Gemartrans, ông đi Paris ký hợp đồng với tổng công ty Hàng hải Pháp lập liên doanh Vận tải Việt – Pháp (Gemartrans Asia). Đây là công ty đầu tiên chuyển giao công nghệ vận tải container vào Việt Nam và cũng là công ty đầu tiên thuê tàu container chạy Sài Gòn – Singapore. Ông kể, lúc đó với sự hỗ trợ của Pháp, Gemartrans phát triển tốt, thuê được tàu nhưng vì hạn chế sở hữu trong liên doanh, theo luật không được khai thác những phần hoạt động trên bờ. Năm 1990, ông Sơn xin Tổng cục Đường biển thành lập Gemadept để làm đại lý tàu container. Nền kinh tế Việt Nam lúc đó dần mở cửa hội nhập, thế giới có khoảng 30 hãng tàu lớn thì 25 hãng vào Việt Nam. “Gemartrans và Gemadept làm không hết việc,” ông nhớ lại, Việt Nam lúc đó chưa có được bộ máy nhân lực am hiểu ngành vận tải container nên phải chọn làm đại lý, dù vậy cả hai công ty đều kinh doanh hiệu quả, hằng năm mang về cả triệu đô la sau chi phí. Lần thứ hai ông Sơn xây đội tàu cho Vinalines. Năm 1995, cựu thủ tướng Võ Văn Kiệt điều ông Sơn từ Sài Gòn ra Hà Nội lãnh đạo tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines) lúc đó. Ông là tổng giám đốc và chủ tịch HĐQT giai đoạn 1995–2004, lúc ông rời đi, Vinalines đã hình thành được đội tàu container 12 tàu chạy nội địa. Bước ngoặt quan trọng này cũng gắn với biến cố trong sự nghiệp của ông, giữa năm 2004 ông bị kỷ luật cách chức về làm chuyên viên bộ Giao thông Vận tải và xin nghỉ hưu trước tuổi vào năm 2007. Hồ sơ để lại cho thấy ông bị kỷ luật do “ký bảo lãnh cho doanh nghiệp cấp dưới vay vốn nhưng công ty con không trả được nợ.” Thế hệ lãnh đạo của ông Sơn trong các tổng công ty 90, 91 đi qua những biến động giai đoạn sau 2000. Hồ sơ giai đoạn đó lưu lại cũng cho thấy ông Sơn với tư cách chủ tịch hiệp hội Chủ tàu Việt Nam ký các văn bản phản đối mua tàu Hoa Sen, phản đối chủ trương đóng tàu khắp các tỉnh thành. Ông nói với Forbes Việt Nam: “Lúc đó quan điểm của tôi là muốn phát triển ngành đóng tàu thì phải tập trung, xây được hệ thống tự cung cấp vật tư thiết bị, không thể dàn trải theo từng địa phương. Chúng ta còn chưa sản xuất được thép đóng tàu, chưa kể các thiết bị công nghệ tiên tiến, máy móc, ra đa, vệ tinh, các thứ liên quan đến hàng không vũ trụ…” Ông Sơn lập đội tàu lần thứ ba tại Hải An khi công ty ra đời năm 2009 với năm cổ đông sáng lập gồm công ty Hàng hải Hà Nội, công ty Cung ứng và Dịch vụ kỹ thuật Hàng hải, công ty cổ phần Hải Minh, công ty Đóng tàu Hải An và công ty Đầu tư và Vận tải Hải Hà.
Ở thời điểm hiện tại, trong khi các hãng lớn khác trong nước chủ yếu cho thuê tàu thì Hải An theo mô hình phân bổ cân bằng đội tàu: 50% tự khai thác các tuyến nội địa và quốc tế, và 50% tàu cho thuê ra thị trường quốc tế theo hợp đồng dài hạn. Nhờ đó họ giữ được thị phần nội địa, đảm bảo sản lượng cho các mảng khai thác cảng biển và trung tâm logistics, đồng thời tận dụng được mức giá cho thuê cao để đẩy mạnh doanh thu và lợi nhuận. “Mô hình này giúp Hải An duy trì hoạt động ổn định và hiệu quả kinh doanh tốt hơn đối thủ cùng ngành,” theo SSI Research. Mô hình hiện tại được ví như bộ đệm giúp giảm bớt tác động từ thị trường bên ngoài nhưng các nhà phân tích cũng dự báo hai thách thức lớn. Thứ nhất, từ thực trạng thiếu cung tàu do đứt gãy chuỗi cung ứng khiến các hãng đẩy mạnh đầu tư từ năm 2021, dự báo lượng tàu đóng mới đưa tổng trọng tải đội tàu toàn cầu tăng đến 27%, sẽ lần lượt đưa vào thị trường từ năm 2023 làm cung tàu tăng mạnh, áp lực lên giá cước vận tải cũng như giá cho thuê tàu từ năm 2024. Thứ hai, nền kinh tế thế giới đang nhiều rủi ro do tác động kép từ đại dịch COVID–19 và cuộc chiến Nga – Ukraine khiến lạm phát tăng, có thể tác động tiêu cực tới nhu cầu vận tải toàn cầu. Chuyên viên Lê Huyền Trang phân tích, giới đầu tư đánh giá Hải An tựu trung được cả ba yếu tố lợi thế: Khả năng cạnh tranh ngành, tiềm năng tăng trưởng và năng lực ban lãnh đạo. Lợi thế của Hải An nhờ vận hành chuỗi logistics khép kín với đội tàu biển container lớn nhất nước, đi cùng cảng biển và trung tâm logistics. Nhờ đó Hải An đảm bảo việc chuyên chở hàng hóa thiết yếu trên toàn quốc với chi phí cạnh tranh so với cả đường bộ lẫn hàng không. Bên cạnh việc tận dụng được thị trường vận tải biển quốc tế ở chu kỳ đi lên thì Hải An còn được dẫn dắt bởi ban lãnh đạo có nhiều kinh nghiệm. Trong kế hoạch 2022, công ty sẽ mở hai tuyến vận tải mới khu vực nội Á, theo hướng nam: Việt Nam – Đông Nam Á và hướng bắc: Việt Nam – Trung Quốc. Với hai tuyến này, hàng hóa từ Việt Nam đến các điểm trung chuyển, nối các tuyến quốc tế khác đi Nam Á, Trung Đông, Địa Trung Hải, Úc và Mỹ nhanh và thuận tiện hơn. Dự kiến liên doanh với Zim Lines, hãng tàu nằm trong top 10 thế giới, sẽ hình thành để tận dụng lợi thế mở rộng thông qua mạng lưới đối tác. Hơn nửa thế kỷ gắn với ngành vận tải biển, ông Sơn chia sẻ, ngành hàng hải không mới và nhiều rủi ro, điều tiên quyết với ông vẫn là xem trọng yếu tố con người, cần những con người yêu nghề, tâm huyết với nghề thì họ mới tiếp tục học, phát triển và sáng tạo. “Cần những con người hiểu biết sẵn sàng chia sẻ rủi ro với mình là không dễ, cho nên dù các chu kỳ kinh tế có biến động, môi trường kinh doanh có thay đổi thế nào nhưng có một đội ngũ tâm huyết và yêu nghề thì thế nào cũng đạt được kỳ vọng,” ông chia sẻ. Bản in theo tạp chí Forbes Việt Nam số 106, tháng 6.2022, Danh sách 50 công ty niêm yết tốt nhất 2022 ——————————- Xem thêm: |
