Nội dung chính Show Show
Chỉ ra và nêu tác dụng của phép liệt kê được sử dụng trong đoạn văn trên .“Trong đình... nhà mà thích mắt Các câu hỏi tương tự Chỉ ra và cho biết tác dụng của phép liệt kê trong những trường hợp sau: - “Bên cạnh ngài,mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, để trong khay khảm, khói bay nghi ngút, tráp đồi mồi chữ nhật để mở, trong ngăn bạc đầy những trầu vàng, cau đậu rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng, nào dao chuôi ngà, nào ống vôi chạm, ngoáy tai, ví thuốc, quản bút, tăm bông trông mà thích mắt” - “Dân phu kể hàng trăm nghìn con người, từ chiều tới giờ, hết sức giữ gìn, kẻ thì thuồng, người thì cuốc, kẻ đội đất, kẻ vác tre, nào đắp nào cừ, bì bõm dưới bùn lầy ngập quá khủy chân, người nào người nấy ướt lướt thướt như chuột lột. Tình cảnh trông thật là thảm.” Làm hộ mình sắp thi rồi ⊙﹏⊙ Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ đc sử dụng trong câu văn "Dân phu kể hàng trăm nghìn con người, từ chiều đến giờ, hết sức giữ gìn, kẻ thì thuổng, người thì cuốc, kẻ đội đất, kẻ vác tre, nào đắp, nào cừ, bì bõm dưới bùn lầy ngập quá khuỷu chân, người nào người nấy lướt thướt như chuột lột" ? Trong văn học cũng như trong cuộc sống hằng ngày, biện pháp liệt kê thường được sử dụng rất nhiều. Vậy phép liệt kê là gì? Có mấy kiểu liệt kê? Tác dụng của liệt kê là gì? Để giúp các em học sinh hiểu hơn, mời các bạn tham khảo bài viết này để biết thêm một cách chi tiết.
Phép liệt kê là gì?Liệt kê thực chất là sắp xếp nối tiếp hàng loạt những từ hay cụm từ cùng loại. Mục đích để diễn tả được đầy đủ, sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau của thực tế hay của tư tưởng, tình cảm của con người. Phép liệt kê còn được coi là một biện pháp tu từ. Do đó, nó được sử dụng để làm tăng hiệu quả biểu đạt, diễn đạt trong câu. Tác dụng của liệt kê không phải là sự kể lể dài dòng thường thấy trong cách nói, cách viết của nhiều người. Chúng ta cần phân biệt hai hiện tượng này để có thể:
– Ví dụ 1:Trong một tác phẩm của Nguyễn Tuân có đoạn: “Thường là chở chè vối, và thỉnh thoảng củng có những chuyến chở cánh kiến trắng, cánh kiến đỏ, sợi móc, da trâu sống, xương và sừng nai hươu, xương gấu, xương hổ.” Có thể bạn quan tâm: Giáo án dạy thêm Ngữ văn 7 cả năm đầy đủ chi tiết nhất Chúng ta thấy rằng các cụm danh từ: chè vối, cánh kiến trắng, cánh kiến đỏ, sợi móc, da trâu sống, xương và sừng nai hươu, xương gấu, xương hổ cùng làm thành tố phụ cho cụm động từ có động từ trung tâm là “chở”. Mục đích nhằm gây ấn tượng mạnh cho người đọc về sự đa dạng của các sản vật ở vùng biên giới. – Ví dụ 2:“Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn, Đài nghiên, Tháp Bút chưa mòn, Hỏi ai gây dựng nên non nước này?”. Trong đoạn thơ trên có các cụm danh từ: cầu Thê Húc, chùa Ngọc Sơn, Đài Nghiên, Tháp Bút đều là những danh lam thắng cảnh đẹp ở hồ Hoàn Kiếm. Tác dụng của liệt kê lúc này đó là kể ra, liệt kê ra cho người đọc biết được những cảnh đẹp, đồng thời khơi gợi lòng tự hào dân tộc trong lòng mọi người. Các kiểu liệt kê thường gặpPhép liệt kê cũng có nhiều kiểu khác nhau, mỗi kiểu lại có những đặc điểm riêng. Do đó, chúng ta có thể xét dựa trên 2 yếu tố là theo cấu tạo và theo ý nghĩa.
– Kiểu liệt kê theo từng cặp: Là kiểu liệt kê có các cặp từ đi liền với nhau, được kết nối bằng các từ như cùng, với, và… Những cặp từ này đồng loại với các cặp từ liệt kê khác trong câu, tuy nhiên chúng vẫn có điểm khác biệt nhất định. – Kiểu liệt kê không theo từng cặp: Là kiểu liệt kê hàng loạt các sự vật, hiện tượng có điểm chung tương đồng với nhau. Mỗi thành phần được liệt kê sẽ phân tách nhau bởi dấu phẩy hoặc dấu chấm phẩy.
– Kiểu liệt kê tăng tiến: Là kiểu liệt kê theo một trình tự hoặc một quy luật nhất định. Ví dụ như từ nhỏ tới lớn, từ thấp đến cao, từ xa đến gần,… – Kiểu liệt kê không tăng tiến: Các thành phần được liệt kê có mối quan hệ bình đẳng. Kể cả khi ta đảo lộn vị trí thì người đọc, người nghe vẫn hiểu được nội dung mà câu văn muốn truyền tải. Người nói, người viết có thể dựa vào 2 yếu tố trên để phân biệt và sử dụng các phép liệt kê sao cho phù hợp và đa dạng. Giúp làm phong phú thêm cách diễn đặt trong văn nói, văn viết. Tác dụng của liệt kê trong văn họcTác dụng của liệt kê thường là để nhấn mạnh ý, chứng minh cho nhận định của tác giả. Trong văn học, nó được sử dụng như một phép tu từ có tác dụng tăng tính biểu cảm cho đoạn thơ, đoạn văn. Nhờ có phép liệt kê mà tác giả có thể truyền tải đến người đọc những cảm xúc chân thật nhất. Như trong tác phẩm “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta”, tác giả Hồ Chí Minh đã sử dụng các biện pháp liệt kê để nhấn mạnh về trang sử vẻ vang và lòng tự hào của dân tộc Việt Nam kiên cường. “Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang của thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung,…”. Tham khảo thêm bài viết – Câu đơn là gì Luyện tập sử dụng phép liệt kêBài 1: Đặt câu có sử dụng phép liệt kê?
Có thể bạn quan tâm: Nhân hóa là gì? Ví dụ minh họa cụ thể Bài 2: Viết đoạn văn có sử dụng phép liệt kê? Chúng tôi thích nhất là giờ dạy văn của cô Thanh Lan. Cô không chỉ là giáo viên dạy văn mà đồng thời còn là chủ nhiệm của lớp tôi. Cô Lan dạy giỏi, nhiệt huyết, đầy lòng đam mê và rất yêu thương, quan tâm đến các học sinh. Mỗi bài giảng của cô đều đem lại nhiều kiến thức bổ ích và thú vị. Các bạn trong lớp tôi ai cũng yêu mến và quý cô. Mỗi giờ lên lớp, giọng cô truyền cảm, đôi mắt trìu mến luôn chăm chú quan sát học sinh, thả hồn vào từng bài giảng. Ngoài đời, cô còn rất quan tâm đến học trò của mình. Cô hay tìm hiểu, trò chuyện và chia sẻ với các bạn học sinh có hoàn cảnh đặc biệt trong lớp. Có thể thấy, tác dụng của liệt kê đó là giúp truyền đạt cảm xúc và nhấn mạnh ý. Nếu sử dụng khéo léo nó sẽ làm bài văn, câu từ của chúng ta được chau chuốt hơn. Tuy nhiên nếu quá lạm dụng phép tu từ này sẽ khiến chúng ta dễ mắc lỗi trùng lặp từ. Vậy nên khi sử dụng các bạn học sinh cần hết sức chú ý. Liệt kê là gì ? Phép liệt kê có tác dụng gì ? Có những phép liệt kê nào ? Hãy cùng tìm hiểu đáp án ngay dưới bài viết này của chúng tôi để hiểu hơn về chủ đề này nhé !
Liệt kê là gì ?– Liệt kê là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ hay cụm từ cùng loại để diễn tả được đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau của thực tế hay tư tưởng, tình cảm. – Dấu hiệu nhận biết:
– Ví dụ minh họa:
==> Các cụm động từ khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm và các cụm danh từ cơm vắt được sắp xếp đặt cạnh nhau nhằm làm cho sự miêu tả thêm đậm nét về những khó khăn, vất vả mà các chiến sĩ Điện Biên phải trải qua, đồng thời việc sắp đặt này cũng gây ấn tượng mạnh đối với người tiếp nhận. Phép liệt kê gồm những loại nào ?1. Liệt kê theo từng cặp– Mỗi cặp từ được liệt kê thường liên kết bằng những từ như và, với, cùng.. Những cặp từ này thường có một vài điểm chung để phân biệt với các từ khác. – Ví dụ minh họa:
2. Liệt kê không theo từng cặp– Chỉ cần thỏa điều kiện các từ cùng mô tả một điểm chung nào đó như sự vật, con người, mối quan hệ, thiên nhiên… đều được. Giữa các từ cách nhau bởi dấu phẩy, chấm phẩy. – Ví dụ minh họa: Trên kệ sách của Hồng Ảnh có nhiều loại sách gồm sách văn học, sách ngoại ngữ, sách toán, sách hóa, sách lịch sử. 3. Liệt kê tăng tiến– Tăng tiến có nghĩa là phải theo đúng một thứ tự, trình tự theo tự nhiên hoặc hợp quy luật nhất định. Thường thì ta liệt kê từ thấp đến cao, từ địa vị nhỏ đến lớn…. – Ví dụ minh họa: Trong công ty Minh gồm có những người là nhân viên Minh, Tiến Lan, phó phòng là anh Hải và trưởng phòng là anh Phúc. ==> Ta thấy chức vụ các nhân viên được nêu từ thấp đến cao, theo đúng cấp bậc trong một phòng. 4. Liệt kê không tăng tiến– Không quan trọng vị trí các từ cần liệt kê, câu vẫn có nghĩa và người đọc vẫn hiểu ý nghĩa toàn bộ câu. – Ví dụ minh họa: Gia đình An đang sống có các thành viên gồm: cha mẹ An, anh trai An, ông bà nội An, em gái An và An. Tác dụng của phép liệt kê– Các phép liệt kê thường được sử dụng để nhấn mạnh ý, chứng minh cho nhận định của tác giả. – Trong văn học, liệt kê được sử dụng như một phép tu từ có tác dụng tăng tính biểu cảm cho đoạn thơ, đoạn văn. – Ví dụ minh họa:
==> Hồ Chí Minh đã sử dụng biện pháp liệt kê để nhấn mạnh tinh thần yêu nước của nhân dân, chứng minh cho lòng yêu nước đó là bất tử “…Nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm khó khăn, nó nhấn chìm tất cả bè lũ bán nước và cướp nước” Cám ơn bạn đã theo dõi bài viết đến hết bài, hẹn gặp lại bạn ở những bài viết tiếp theo ! |
