Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

  1. Điều kiện xác định (ĐKXĐ) của phương trình là giá trị của ẩn để tất cả các mẫu trong phương trình đều khác \(0\).
  1. Cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu :

+ Tìm ĐKXĐ của phương trình.

+ Quy đồng mẫu hai vế của phương trình rồi khử mẫu.

+ Giải phương trình vừa nhận được.

+ Chọn các giá trị của ẩn thỏa mãn ĐKXĐ rồi viết tập nghiệm.

2. Các dạng toán thường gặp

Dạng 1: Tìm điều kiện xác định của phương trình

Phương pháp:

Điều kiện xác định (ĐKXĐ) của phương trình là giá trị của ẩn để tất cả các mẫu trong phương trình đều khác \(0\).

Dạng 2: Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu

Phương pháp:

+ Tìm ĐKXĐ của phương trình.

+ Quy đồng mẫu hai vế của phương trình rồi khử mẫu.

+ Giải phương trình vừa nhận được.

+ Chọn các giá trị của ẩn thỏa mãn ĐKXĐ rồi viết tập nghiệm.

Ngoài ra, ta sử dụng các hằng đẳng thức và các quy tắc đổi dấu, phá ngoặc… để biến đổi.

Trả lời câu hỏi 1 Bài 5 trang 19 SGK Toán 8 Tập 2. Giá trị x = 1 có phải là nghiệm của phương trình hay không ? Vì sao ?

Là một trong những dạng toán giải phương trình quy về phương trình bậc hai, phương trình chứa ẩn ở mẫu làm khá nhiều em còn mắc sai sót khi giải.

Bài viết này sẽ hướng dẫn các em cách giải phương trình bậc 2 chứa ẩn ở mẫu chi tiết qua từng bước và các ví dụ minh họa phương pháp giải này. Hy vọng qua đó các em nâng cao được kỹ năng giải bài tập dạng này cho bản thân.

» Đừng bỏ lỡ: Cách giải phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối và có tham số cực hay

° Cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu

- Bước 1: Tìm điều kiện xác định của phương trình (các mẫu).

- Bước 2: Quy đồng mẫu thức hai vế rồi khử mẫu thức

- Bước 3: Giải phương trình vừa nhận được

- Bước 4: Kiểm tra nghiệm thỏa điều kiện xác định hay không và kết luận.

* Ví dụ 1 (Bài 35 trang 56 SGK Toán 9 Tập 2): Giải các phương trình:

a)

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

b)

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

c)

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

¤ Lời giải:

a)

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

- Điều kiện xác định:

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

- Ta có:

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

- Có a = 4; b = -3; c = -3 nên:

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

⇒ Phương trình có 2 nghiệm phân biệt:

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024
;
Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

- Kết luận: Phương trình có 2 nghiệm.

b)

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

- Điều kiện xác định: x≠5; x≠2.

- Quy đồng khử mẫu ta được:

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

⇔ (x+2)(2-x) + 3(2-x)(x-5) = 6(x-5)

⇔ 4 - x2 + 6x - 3x2 - 30 + 15x = 6x - 30

⇔ 4 - x2 + 6x - 3x2 - 30 + 15x - 6x + 30 = 0

⇔ -4x2 + 15x + 4 = 0

- Có a = -4; b = 15; c = 4 ⇒ Δ = b2 - 4ac = 152 – 4.(-4).4 = 289 > 0

⇒ Phương trình có 2 nghiệm phân biệt:

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024
(thỏa)

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024
(thỏa)

- Vậy cả hai nghiệm đều thỏa điều kiện, tập nghiệm: S={-1/4; 4}

c)

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

- Điều kiện xác định: x ≠ -1; x ≠ -2.

- Quy đồng và khử mẫu ta được:

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

⇔ 4.(x + 2) = -x2 – x + 2

⇔ 4x + 8 = -x2 – x + 2

⇔ 4x + 8 + x2 + x – 2 = 0

⇔ x2 + 5x + 6 = 0.

- Có a = 1; b = 5; c = 6 ⇒ Δ = 52 – 4.1.6 = 1 > 0

⇒ Phương trình có hai nghiệm phân biệt:

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024
(loại);
Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024
(thỏa)

- Chỉ có nghiệm x2 = -3 thỏa mãn, nên kết luận phương trình có nghiệm x=-3.

° Bài tập phương trình bậc 2 chứa ẩn ở mẫu

* Bài 1: Giải phương trình sau:

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

* Bài 2: Giải phương trình sau:

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

* Bài 3: Giải phương trình sau:

Phương trình chứa an ở mẫu toán 9 năm 2024

Hy vọng với bài viết về cách giải phương trình bậc hai chứa ẩn ở mẫu sẽ giúp các em hiểu rõ hơn để vận dụng giải các bài toán dạng này. Mọi góp ý và thắc mắc các em hãy để lại dưới phần nhận xét để hayhochoi ghi nhận và hỗ trợ, chúc các em học tốt và hẹn ở các bài viết tiếp theo.