Ngón tay sưng phù có thể do nhiều nguyên nhân, một số là vô hại, nhưng một số lại là dấu hiệu cảnh báo một vấn đề nghiêm trọng nào đó. Show
Ảnh minh họa. Nguồn: webmd.com Bạn bước ra ngoài trời trong cái nắng nóng của ngày hè và bỗng nhiên thấy các ngón tay của mình trông giống như những cây xúc xích. Ngón tay sưng phù có thể do nhiều nguyên nhân, một số là vô hại, nhưng một số lại là dấu hiệu cảnh báo một vấn đề nghiêm trọng nào đó. Dưới đây là tổng hợp những lý do có thể khiến ngón tay bạn bị sưng. Do nhiệt độ ngày hè Thời tiết nóng khiến cho các mạch máu bị giãn nở để nhiệt thoát qua da và giúp làm mát cơ thể. Khi mạch máu bị giãn, một số chất dịch có thể bị rò rỉ vào mô mềm của bạn và gây ra sưng phù. Tình trạng sưng này thường sẽ tự hết nếu bạn tiếp tục sử dụng tay để làm các công việc hàng ngày. Nhưng nếu sưng chỉ xuất hiện ở bàn tay và ngón tay (không ở chân), kèm theo đau nhức và sức cầm nắm yếu đi, đây có thể là dấu hiệu cho biết sưng phù không chỉ do nhiệt độ và bạn cần đi gặp bác sĩ ngay. Ăn quá nhiều muối Khoai tây chiên hay bất kỳ món ăn chiên rán nào cũng đều có thể là nguyên nhân khiến cho các ngón tay của bạn biến thành những cây xúc xích. Cơ thể bạn có xu hướng giữ một tỷ lệ cân bằng muối - nước phù hợp. Khi bạn ăn quá nhiều muối, cơ thể sẽ bù trừ bằng cách giữ lại nhiều nước hơn, điều này giải thích cho nguyên nhân gây sưng. Thông thường, tình trạng sưng nhẹ do ăn những thực phẩm nhiều muối có thể tự hết trong vòng 1 ngày, mặc dù nó có thể kéo dài hơn tùy thuộc vào lượng muối thêm vào cơ thể của bạn. Nếu bạn giảm bớt lượng muối và vẫn bị sưng, hãy đi khám bác sĩ ngay. Viêm xương khớp Nếu các khớp ngón tay sưng to (khiến bạn không thể đeo nhẫn qua khớp đốt ngón tay), căn bệnh viêm xương khớp có thể là nguyên nhân. Bệnh viêm khớp do tuổi tác là do sự trùng xuống của các mô đệm ở phần cuối các khớp xương, kèm theo đau và cứng khớp. Nhiều dạng khác của viêm khớp có thể khiến các khớp ngón tay bị sưng và đau nhức. Hội chứng ống cổ tay Khi các dây thần kinh chạy từ cẳng tay vào lòng bàn tay bị chèn ép hay vặn xoắn tại cổ tay sẽ gây ra hội chứng ống cổ tay. Tình trạng sưng phù thường đi kèm đau, rát, ngứa ran hay tê cứng tại bàn tay và ngón tay. Các triệu chứng thường tiến triển chậm theo thời gian. Các nghiên cứu đã cho thấy căn bệnh hội chứng ống cổ tay thường ảnh hưởng đến nữ giới nhiều gấp ba lần so với nam giới. Phù bạch huyết Căn bệnh phù tại các chi này xuất hiện là do các dịch bạch huyết (mang chất thải, vi khuẩn và virus ra khỏi cơ thể) không được đào thải đầy đủ. Ngón tay và ngón chân có thể bị sưng đồng thời cánh tay và chân cũng bị sưng theo. Da của bạn có thể có cảm giác căng và dầy hơn bình thường. Phù bạch huyết thường xuất hiện sau phẫu thuật hoặc xạ trị ở bệnh nhân mắc ung thư vú. Trong một số ít trường hợp, phù bạch huyết có thể là do sự phát triển bất thường của hệ thống bạch huyết. Hội chứng Raynaud Hội chứng Raynaud là tình trạng co hẹp của các động mạch, thường gây ra do thời tiết lạnh hay stress. Căn bệnh này làm cản trở tuần hoàn máu, theo một báo cáo trên tạp chí New England Journal of Medicine. Sưng kèm theo hiện tượng đau nhói xảy ra khi máu tuần hoàn trở lại (khi bạn làm nóng cơ thể hay giảm stress). Đây là căn bệnh khá phổ biến và thường xuất hiện ở phụ nữ nhiều hơn nam giới. Nếu bạn lưu ý thấy bàn tay hay ngón tay của mình bỗng dưng hơi xanh hoặc nhợt nhạt trước khi sưng phồng, đó là một dấu hiệu của hội chứng Raynaud. Tiền sản giật Một số triệu chứng sưng phù khá điển hình ở những phụ nữ có thai. Tuy nhiên, sưng ở mặt và tay - đặc biệt khi ấn ngón tay cái trên da để lại một vết lõm khó đàn hồi trở lại - thì đây có thể là dấu hiệu của tình trạng tiền sản giật. Hội chứng này đặc trưng bởi tình trạng cao huyết áp, và nếu không được điều trị nó có thể gây ra các biến chứng vô cùng nghiêm trọng cho cả mẹ và thai nhi. Tiền sản giật thường xảy ra ở những phụ nữ mang thai ở độ tuổi ngoài 40, những người mang thai đôi, thai ba hoặc những phụ nữ bị béo phì./. Viêm bao gân ngón tay hay viêm gân gấp ngón tay, là bệnh lý thường gặp, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hàng ngày. Tình trạng biểu hiện với nhiều mức độ cơn đau và triệu chứng khác nhau. Từ đó, các phương pháp điều trị tương ứng cũng có nhiều khác biệt. Viêm bao gân ngón tay là gì?Viêm bao gân ngón tay là tình trạng viêm bao gân của các gân gấp ngón tay, dẫn đến hiện tượng chít hẹp bao gân. Lúc này, ngón tay sẽ gặp khó khăn, cảm giác đau nhức, cứng khi thực hiện cử động gập hay duỗi, đặc biệt là ngón cái và ngón đeo nhẫn. Tình trạng có thể xảy ra ở một hoặc nhiều ngón cùng lúc, đôi khi gây cản trở nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày. (1) Nhiều trường hợp viêm tiến triển nặng, ngón tay thậm chí bị cố định ở tư thế gấp. Tình trạng này thường xuất hiện ở những người có công việc hoặc sở thích đòi hỏi phải thực hiện lặp đi lặp lại cử động nắm chặt. Ngoài ra, viêm bao gân gấp ngón tay cũng phổ biến hơn ở phụ nữ và người mắc bệnh tiểu đường. Cụ thể, các gân trên tay làm nhiệm vụ kết nối cơ với xương. Gân co lại sẽ tạo ra chuyển động bình thường cho ngón tay, trong đó:
Khi duỗi thẳng hoặc gấp ngón tay, gân sẽ di chuyển qua các ống nhỏ, gọi là bao gân. Dọc theo bộ phận này, những dải mô được gọi là ròng rọc sẽ thực hiện chức năng giữ cho các gân gấp ở gần xương ngón tay. Trong đó, ròng rọc A1 (ròng rọc ở gốc ngón tay) thường liên quan nhiều nhất đến tình trạng này. Phân loại mức độ bệnhViêm bao gân gấp ngón tay được phân loại thành 3 mức độ bệnh. Cụ thể bao gồm: (2)
Nguyên nhân gây viêm bao gân gấp ngón tayTrong hầu hết các trường hợp, viêm bao gân xuất hiện do chuyển động lặp đi lặp lại hoặc vận động ngón tay quá mức dẫn đến căng thẳng. Ngoài ra, tình trạng này cũng có thể xảy ra khi gân (dải mô cứng kết nối cơ và xương ngón tay) bị viêm. (3) Cụ thể, gân cùng các cơ bàn tay, cánh tay phối hợp với nhau, giúp những ngón tay có thể thực hiện hoạt động uốn cong và duỗi thẳng. Gân thường dễ dàng lướt qua mô bao bọc nhờ màng hoạt dịch (màng bao quanh khớp, có tác dụng bôi trơn). Đôi khi, gân bị viêm và sưng lên. Bao gân lúc này bị kích ứng, về lâu dài dẫn đến hình thành sẹo, dày lên, từ đó ảnh hưởng đến khả năng vận động của gân. Khi tình trạng này xảy ra, việc uốn cong ngón tay, đặc biệt là ngón tay cái sẽ kéo gân bị viêm qua một lớp vỏ bọc, dẫn đến hiện tượng gãy hoặc bật ra. Xem thêm: Triệu chứng viêm bao gân gấp ngón tay cái thường gặp Các yếu tố nguy cơ:
Tình trạng này thường không phổ biến ở trẻ em nhưng cũng có một vài trường hợp gặp phải. Viêm gây ảnh hưởng đến khả năng duỗi thẳng ngón tay, tuy nhiên hiếm khi gây đau đớn. Đồng thời, hiện tượng này cũng có khả năng cao tự động thuyên giảm khi trẻ 3 tuổi mà không cần điều trị y tế. Biểu hiện viêm bao gân gấp ngón tay thường gặpViêm bao gân ngón tay có thể dễ dàng nhận biết thông qua một số triệu chứng bất thường, bao gồm:
Viêm bao gân gấp ngón tay có nguy hiểm không?Trong hầu hết các trường hợp, viêm bao gân ngón tay thường chỉ gây khó chịu, bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày mà ít để lại biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, người bệnh không nên vì thế mà chủ quan. Nếu tình trạng không được điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển nặng hơn và để lại nhiều vấn đề nguy hiểm. Cụ thể như:
Chẩn đoán viêm bao gân ngón tayQuá trình chẩn đoán viêm bao gân gấp ngón tay không phức tạp. Thông thường, bác sĩ chỉ đưa ra kết luận dựa trên tiền sử và kết quả khám sức khỏe. Trong đó, người bệnh sẽ thực hiện các động tác nắm, thả bàn tay, kiểm tra vị trí đau, khả năng cử động… Bác sĩ cũng có thể sờ vào lòng bàn tay để kiểm tra sự xuất hiện của các khối u. Nếu liên quan đến viêm bao gân, vùng sưng sẽ di chuyển theo cử động của ngón tay. Ngoài ra, người bệnh có thể sẽ được tiến hành một số xét nghiệm sau để kiểm tra tổn thương liên quan: (4)
Các phương pháp điều trị viêm bao gân ngón tayĐiều trị nội khoaPhần lớn các trường hợp là điều trị nội khoa, bao gồm:
Điều trị phẫu thuậtNếu các phương pháp không phẫu thuật hoàn toàn không đem lại hiệu quả cải thiện tích cực, việc can thiệp mổ là lựa chọn cuối cùng. Quyết định này sẽ dựa trên mức độ đau hoặc mất chức năng của ngón tay. Đặc biệt, khi ngón tay bị kẹt ở tư thế uốn cong, gập, bác sĩ có thể sẽ đề nghị phẫu thuật nhằm ngăn chặn tình trạng cứng khớp vĩnh viễn. Mục tiêu của phương pháp này là giải phóng bao gân, giúp gân gấp không bị chèn ép. Các biến chứng thường gặp Bất kỳ loại phẫu thuật nào cũng có khả năng để lại biến chứng. Với trường hợp mổ điều trị viêm bao gân gấp ngón tay, trước khi thực hiện, bác sĩ sẽ tiến hành trao đổi với người bệnh về các rủi ro có thể xảy ra nhằm sẵn sàng tâm lý cũng như biện pháp xử lý. Một số biến chứng thường gặp sau phẫu thuật viêm bao gân gấp trên ngón tay gồm: 1. Cứng các ngón tay lân cận.
2. Các biến chứng hiếm gặp
Phục hồiSau phẫu thuật, hầu hết người bệnh đều được khuyến khích cử động ngón tay nhẹ nhàng. Thông thường, triệu chứng đau nhức lòng bàn tay cũng có thể xuất hiện. Mặc dù vết mổ sẽ lành trong khoảng vài tuần nhưng hiện tượng sưng, đau, cứng bàn tay, ngón tay có khả năng cần từ 4 – 6 tháng để biến mất hoàn toàn. Nếu thời gian kéo dài hơn, người bệnh có thể được khuyên đến gặp chuyên gia trị liệu riêng về tay. Thực tế, hầu hết các trường hợp đều nhận thấy hiệu quả giảm đau đáng kể cũng như những cải thiện tích cực về chức năng sau phẫu thuật. Tuy nhiên, nếu tình trạng co cứng hoặc mất cử động xảy ra trước khi tiến hành mổ, khả năng vận động có thể không được phục hồi. Phòng ngừa viêm bao gân gấp ngón tayViêm bao gân ngón tay xuất hiện với những cơn đau nhức, khó chịu, gây cản trở trực tiếp đến vận động, sinh hoạt hàng ngày. Do đó, việc chủ động phòng ngừa ngay từ sớm là thực sự cần thiết. Một số giải pháp hữu ích có thể tham khảo như:
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS.CKI Lê Đình Khoa, TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.\ Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp… BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật. Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ: Trên đây là tổng hợp các thông tin hữu ích liên quan đến viêm bao gân ngón tay. Hy vọng với những chia sẻ này, người bệnh đã cập nhật thêm nhiều kiến thức mới để chủ động phòng ngừa, phát hiện, theo dõi và điều trị bệnh hiệu quả. |