Hái lộc đầu xuân là gì

Tích xưa kể rằng, nhân một ngày đầu xuân, khi các con đã khôn lớn, Vua Hùng bèn cho mời các Lạc Hầu, Lạc Tướng, thần dân và các con đến truyền dạy rằng: “Nay các con đã khôn lớn, ta muốn các con đi dạy dân làm ăn và trấn cứ các nơi”.

Sau khi nghe cha truyền, các con đều bịn rịn không muốn chia tay mà muốn ở lại cùng cha mẹ, các Lạc Hầu, Lạc Tướng, dân làng chưa biết tấu trình với Vua thế nào thì Hoàng hậu thưa: “Các con đều luyến mẹ, thương cha không muốn đi xa, tôi nghĩ rằng Nhà vua nên làm lễ tế trời đất rồi dùng cách hái lộc chia cho các con… các con ai nhận được cành lộc đi phương nào thì phương ấy mà đi”.

Chờ lúc sang canh Vua cùng Hoàng hậu vào rừng hái lộc đầu xuân. Sáng sớm, khi mặt trời xuất hiện đằng Đông, Vua chia cho mỗi người con một cành lộc và dạy rằng: "Non ở nhà, già đi ấp. Chẵn lên non, còn xuống biển".

Hái lộc đầu xuân là gì
Hái lộc đầu năm mang một ý nghĩa thiêng liêng và quan trọng trong đời sống của người Việt

Nội dung

  • 1. Hái lộc đầu Xuân là gì?
  • 2. Nguồn gốc của tập tục hái lộc đầu Xuân
  • 3. Ý nghĩa của việc hái lộc đầu Xuân
  • 4. Hái lộc đầu năm thế nào để may mắn cả năm?

1. Hái lộc đầu Xuân là gì?

Sau thời khắc Giao Thừa hoặc vào sáng sớm mùng 1 Tết, người Việt sẽ thường đi hái lộc đầu Xuân và đến đình chùa xin lộc, cầu phúc cầu tài. 

Lộc là nụ đầu tiên, mầm non mới nhú. Theo đó, hái lộc đầu Xuân là việc bẻ một cành cây (hay còn gọi là cành lộc) mang vào nhà để lấy may mắn từ đất trời trong những ngày đầu năm mới. Cành lộc thường sẽ là một cành đa nhỏ, cành đề hoặc cành si… Bởi đây là một trong những loại cây có sức sống mạnh mẽ, quanh năm tươi tốt và nảy lộc. 

Tục hái lộc là nét đẹp văn hoá theo những nhà nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu và Ứng dụng tiềm năng của con người thuộc Liên hiệp Hội Khoa học, Kỹ thuật Việt Nam. 

Hái lộc đầu xuân là gì
Hái lộc đầu xuân để mong năm mới đủ đầy, may mắn

Bạn đã biết:

  • Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết
  • Tất Niên là gì? Ý nghĩa của Tất Niên

2. Nguồn gốc của tập tục hái lộc đầu Xuân

Phong tục hái lộc đầu Xuân đã có từ thời xa xưa. Chuyện kể lại rằng, Vua Hùng đã mời các Lạc Hầu, Lạc Tướng, thần dân và các con đến để truyền lại rằng “Nay các con đã khôn lớn, ta muốn các con đi dạy dân làm ăn và trấn cứ ở các nơi” vào ngày đầu xuân năm mới.  

Nghe cha phán truyền nhưng tất cả những người con đều lưu luyến không muốn chia tay mà muốn ở lại cùng với cha mẹ. Các vị Lạc Hầu, Lạc Tướng và dân làng chưa biết tấu trình với Vua như thế nào thì Hoàng Hậu đã thưa “Các con đều luyến tiếc mẹ, thương cha mà không muốn đi xa, thiếp nghĩ rằng Nhà Vua nên làm lễ tế trời đất rồi dùng cành hái lộc chia cho các con… Các con ai nhận được cành lộc đi phương nào thì phương ấy mà đi”. 

Nghe Hoàng Hậu nói vậy, Vua đã truyền lệnh cho Lạc Hầu, Lạc Tướng và các con về nghỉ ngơi rồi chọn ngày lành tháng tốt, Vua sẽ làm lễ tế trời đất ở trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh. Chờ lúc sang canh, Vua cùng Hoàng Hậu sẽ vào rừng hái lộc đầu Xuân. Sáng sớm, khi mặt trời đã lên, Vua chia cho các con mỗi người một cành lộc và dạy rằng: 

“Non ở nhà, già đi ấp

Chẵn lên non, còn lẻ xuống biển”.

Các con hãy nghe lời Vua cha căn dặn mà mang cành lộc này đi trấn giữ ở các phương, răn dạy dân chúng để ai ai cũng được ấm no hạnh phúc. Trên đường đi sẽ khó tránh khỏi những hiểm nguy, nếu lỡ gặp phải chuyện không may, các con hãy nhớ cầm cành lộc còn đượm hơi sương mà vẩy lên trời thì thú dữ, ma tà đều sợ hãi mà bỏ chạy, không ai có thể làm hại được các con.”

Tuân lệnh nhà Vua, các con quỳ lạy cha mẹ rồi nhận cành lộc chia nhau đi trấn giữ các miền, Vua mừng truyền lệnh cho dân làng mở hội để tiễn các con lên đường.

Chính vì vậy, phong tục hái lộc đầu Xuân đã xuất hiện từ thời xa xưa. Trải qua hàng nghìn năm thăng trầm trong lịch sử, nét đẹp này vẫn được người dân Việt lưu truyền qua nhiều thế hệ. Phong tục xin lộc đã trở nên quen thuộc, là một trong nét đẹp văn hoá của ngày Tết cổ truyền.

Hái lộc đầu xuân là gì
Tập tục này đã có từ thời Vua Hùng

Bạn đã biết: Năm 2023 là năm con gì?

3. Ý nghĩa của việc hái lộc đầu Xuân

Hái lộc đầu Xuân là nét văn hoá đẹp của người dân Việt trong thời khắc giao hoà giữa đất trời. Việc hái lộc cũng được mọi người yêu thích vì quan niệm rằng sẽ mang đến điều tốt đẹp với ý nghĩa “Tống cố, nghinh tân”, xua đi những điều không may mắn trong một năm cũ, mong muốn điều tốt đẹp sẽ đến trong năm mới. 

Bên cạnh đó, theo quan niệm dân gian, khi thành tâm xin một cành lộc nhỏ ở đền chùa, miếu sẽ được Thần Phật phù hộ và ban cho tài lộc, may mắn trong suốt cả năm. Xin lộc ở cây như vậy tượng trưng cho việc mang lộc chồi, mang sự sinh sôi, đâm chồi nảy lộc trở về nhà.

Hái lộc đầu xuân là gì

Lộc ở đây không chỉ là tài lộc, mà còn là sự may mắn may mắn, bình an, của sinh trưởng dồi dào, sự tươi mới được hình thành dù cho khó khăn và khắc nghiệt đến thế nào. Sau cơn mưa trời lại sáng và những điều bất ngờ đang chờ đón chúng ta ở phía trước.

Bên cạnh đó, việc xin lộc ở đền chùa cũng mang ý nghĩa tiếp thêm sức mạnh của thần, giúp che chở cho bình an của đại gia đình. Sẽ có nơi người dân chọn hái lộc ngoài vườn mang về, nhưng theo quan niệm, lộc ở nơi linh thương cũng sẽ có quyền năng lớn hơn cành lộc bình thường. 

Đọc thêm:

  • Ý nghĩa phong tục tảo mộ ngày cuối năm
  • Giao Thừa có ý nghĩa gì?
  • Phong tục đi lễ chùa đầu năm
  • Xuất hành là gì?

4. Hái lộc đầu năm thế nào để may mắn cả năm?

Phong tục hái lộc đầu Xuân hiện nay đã bắt đầu xuất hiện những hành động biến tướng, tạo ra những hình ảnh không hay. Người dân thay vì xin cành lộc nhỏ ở đền chùa đã đua nhau bẻ cành, chọn cây càng to càng tốt, thậm chí cá biệt có người đã nhổ cả cây non mang về nhà. Do đó làm thế nào để phong tục này không bị biến tướng, việc hái lộc sẽ mang đến may mắn cho cả năm?

Theo chuyên gia phong thuỷ, việc hái lộc đầu năm như một tục lệ đẹp của người Việt. việc hái lộc hay rước lộc có nghĩa là gặt hái tài lộc, đem cành lộc non tươi tốt vào nhà. Do đó, hành động mang cành lá non vào nhà cũng như mang lộc vào nhà vậy. 

Vì vậy, người dân có thể đến đền chùa hoặc nơi công cộng, nhiều sinh khí tốt như công viên, vườn hoa để hái những cành lá non mang về cắm ở trong nhà hoặc trên bàn thờ. Việc hái lộc cốt là ở ý nghĩa hành động, việc hái lộc mà không thương tiếc cho cây cối, phá hoại cảnh quan môi trường cũng là điều không tốt, mang lại nhiều điều không may cho bản thân. 

Hái lộc đầu xuân là gì
Hái lộc đầu xuân như thế nào cho đúng?

Ngoài ra, hái lộc quan trọng từ tâm người hái. Người hái lộc phải có tâm hướng thiện, lòng vui vẻ, lạc quan thì dù cành lá bé nhỏ cung mang xuân, mang phúc lộc vào nhà, nên không cần phải chọn cành thật to. 

Một điều nữa cần lưu ý là hái lộc vào lúc Giao Thừa, sắc trời đã tối nên chú ý lựa chọn cẩn thận, không mang cành lá héo úa hay cành gai nhọn vào nhà, làm như vậy sẽ mang sát khí không tốt cho gia đình,

Việc hái lộc suy cho cùng là mong muốn hút tài lộc về nhà. Nhưng lộc về nhà cốt là do tâm tính của mỗi người. Vì vậy, ngoài việc hái lộc đầu Xuân, mỗi người nên thay đổi lối sống, suy nghĩ, lời nói của mình theo chuẩn mực đạo đức và xã hội. 

Trong văn hoá của người Việt, chữ lộc còn đại diện cho an khang, thịnh vượng, tài lộc. Hạnh phúc lớn nhất của đời người là tài lộc dồi dào, may mắn cũng như điều tốt lành trong cuộc sống.

Đọc thêm:

  • 15 phong tục truyền thống trong ngày Tết Nguyên Đán
  • Tìm hiểu về phong tục chúc Tết và mừng tuổi đầu năm

Trên đây là thông tin giúp bạn hiểu hơn về hái lộc đầu Xuân là gì và cách hái lộc đầu để mang đến may mắn, tài lộc cho mình và những người thân yêu. Hãy cùng Vua Nệm cập nhật thêm những bài viết chia sẻ kiến thức hữu ích khác, bạn nhé!

Nên hái lộc ở đầu?

Cách hái lộc đầu năm đúng nhất để mang tài lộc về nhà. Khi đi lễ cầu phúc, nhiều người không xin hương lộc. Thay vào đó, sau khi lễ xong, họ ra sân vườn chùa, đền, miếu hái một cành lá nhỏ, tục gọi là hái lộc, mang về treo trước hiên hoặc cắm vào bình hoa, có nơi còn treo trước gian giữa hoặc cửa ra vào.

Phong tục bẻ cành cây cành lộc mang về nhà để lấy may mắn được diễn ra vào dịp Tết Nguyên đán trong những ngày đầu năm mới là gì?

- Hái lộc đầu năm là phong tục bẻ cành cây (cành lộc) mang về nhà để lấy may mắn vào dịp Tết Nguyên đán, trong những ngày đầu năm mới.

Xin lộc là gì?

Xin lộc đầu năm một nét đẹp văn hóa, tín ngưỡng của dân tộc Việt Nam. Đây một nghi thức đẹp, giúp con người có thêm động lực, tạo được niềm tin, hướng thiện, sống có ích và sống đẹp hơn.

Cành lộc là gì?

Những Cành lộc là một cành đa nhỏ hay cành đề, cành si,.. đây thường những loại cây quanh năm tươi tốt và nảy lộc. Lộc là nụ đầu tiên, mầm non mới nhú. Cành lộc được mang về, treo trước hiên nhà hoặc cắm vào bình hoa, treo ở gian giữa hoặc cửa ra vào để trừ ma quỷ, hay có ý báo đã rước phúc lộc về nhà.