Điện trường xoáy có các đường sức là các đường thẳng sóng sóng cách đều nhau

Đáp án và giải thích chính xác câu hỏi trắc nghiệm “Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về điện từ trường?” cùng với kiến thức lý thuyết liên quan là tài liệu hữu ích môn Vật lý dành cho các bạn học sinh và thầy cô giáo tham khảo.

Trắc nghiệm: Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về điện từ trường?

A. Khi từ trường biến thiên theo thời gian, nó sinh ra một điện trường xoáy.

B. Khi điện trường biến thiên theo thời gian, nó sinh ra một từ trường xoáy.

C. Điện trường xoáy là điện trường mà các đường sức là những đường cong.

D. Từ trường xoáy có các đường sức từ bao quanh các đường sức điện.

Trả lời:

Đáp án đúng C. Điện trường xoáy là điện trường mà các đường sức là những đường cong.

Kiến thức mở rộng về điện từ trường

I. Khái niệm điện từ trường

- Điện từ trường hay còn được gọi là trường điện từ hoặc trường Maxwell. Đây là khái niệm được dùng để chỉ một trong các trường của vật lý. Nó là một dạng vật chất đặc trưng sự tương tác giữa những hạt mang điện.

- Trường điện từ (điện từ trường) được tạo ra do những hạt mang điện. Đồng thời nó là trường thống nhất của điện trường và từ trường. Những đại lượng đặc trưng cho khả năng tương tác của điện từ trường là: Cường độ từ trường, cường độ điện trường, độ điện dịch, cảm ứng điện từ.

II. Mối quan hệ giữa từ trường và điện trường

1. Từ trường biến thiên và điện trường xoáy

Điện trường có đường sức là đường cong kín gọi là điện trường xoáy.

Nếu tại một nơi có một từ trường biến thiên theo thời gian thì tại nơi đó xuất hiện một điện trường xoáy.

2. Điện trường biến thiên và từ trường

Nếu tại một nơi có điện trường biến thiên theo thời gian thì tại nơi đó xuất hiện một từ trường. Đường sức của từ trường bao giờ cũng khép kín.

=> Điện từ trường là một trường thống nhất gồm hai thành phần điện trường biến thiên và từ trường biến thiên.

III. Thuyết điện từ Mắc - xoen

Điện trường biến thiên theo thời gian sinh ra từ trường xoáy, từ trường biến thiên theo thời gian sinh ra điện trường xoáy.

Điện trường biến thiên và từ trường biến thiên cùng tồn tại trong không gian. Chúng có thể chuyển hóa lẫn nhau trong một trường thống nhất được gọi làđiện từ trường.

- Mắc - xoen đã xây dựng một hệ thống 4 phương trình diễn tả mối quan hệ giữa:

+ Điện tích, điện trường, dòng điện và từ trường;

+ Sự biến thiên của từ trường theo thời gian và điện trường xoáy;

+ Sự biến thiên của điện trường theo thời gian và từ trường.

IV. Sự lan truyền tương tác điện từ

Giả sử tại 1 điểm O trong không gian có một điện trường biến thiên E1 không tắt dần. Nó sinh ra ở các điểm lân cận một từ trường xoáy B1; từ trường biến thiên B1 lại gây ra ở các điểm lân cận nó một điện trường biến thiên E2 và cứ thế lan rộng dần ra. điện từ trường lan truyền trong không gian ngày càng xa điểm O.

V. Các nguồn điện từ trường

1. Tự nhiên

Các nguồn trường điện từ tự nhiên được phân thành hai nhóm:

+ Nhóm 1 là cực của Trái Đất - điện trường và từ trường vĩnh cửu;

+ Nhóm 2: Sóng radio được sản sinh bởi các vì tinh tú (Mặt trời, Mặt trăng, các vì sao...), các quá trình khí quyển - sấm sét .

Điện trường tự nhiên của Trái Đất sinh ra điện tích âm trên bề mặt, cường độ của nó khoảng 100-500 V/m. Các đám mây có thể làm tăng cường độ điện trường lên đến hàng chục, thậm chí hàng trăm KV/m. Nhóm thứ hai của trường điện từ đặc trưng bởi dải tần rộng.

2. Nhân tạo

Dòng điện là nguyên nhân sinh ra điện từ trường. Điện gia dụng thường là dòng điện xoay chiều (alternating current; AC). Dòng điện AC có thể xoay chiều và cực theo theo chu kỳ. Dòng điện 50HZ là dòng điện xoay chiều 50 lần trong vòng 1 giây. Chu kỳ này tạo nên dòng điện và từ trường có cùng tần số.

Điện từ trường được phân làm 5 loại theo tần số của nó:

+ Loại ELF (tần số cực thấp; extremely low frequencies) - các thiết bị điện gia dụng, đường dây điện.

+ Loại HF và LF (tần số cao [high frequencies] và tần số thấp [low frequencies]) - sóng radio AM

+ Loại VLF (tần số rất thấp; very low frequencies) - tivi và video

+ Loại VHF (tần số rất cao; very high frequencies) sóng tivi và radio FM

+ Loại SHF (siêu tần số; super high frequencies) tần số của microwave SHF có thể ảnh hường đến các phân tử. Khi microwaves đi ngang những vật thể có nước, nó làm cho các phân từ nước bị rung động và tạo ra nhiệt. Tia hồng ngoại và các tia khả kiến chỉ chiếm một phần nhỏ trong quang phố của điện từ trường.

+ Điện từ trường tạo ra từ dòng điện lớn hơn 50 Hz gọi là bức xạ ion bởi vì nó có đủ năng lượng để tách electron ra khỏi nguyên tử. Tia X có đủ năng lượng để phá hủy các phân tử chứa gene. Nếu con người tiếp xúc nhiều với bức xạ ion có thể bị ung thư.

VI. Tác hại của điện từ trường

Các công trình nghiên cứu khoa học và thực tế lâm sàng cũng đã chỉ ra những biểu hiện bệnh lý của con người khi chịu tác động bởi cường độ bức xạ lớn hoặc kéo dài. Nhiều nghiên cứu trên các đối tượng làm việc với trường điện từ tần số cực thấp (trên 25 KV/m) lâu năm cho thấy họ có các biến đổi về suy nhược thần kinh trung ương, thần kinh thực vật. Các nhà khoa học cũng phát hiện ở nhiều nơi xung quanh chúng ta, bức xạ điện từ trường cao vượt mức cho phép.

Ảnh hưởng tới chức năng của cơ thể, trước hết là hệ thống thần kinh trung ương, mà chủ yếu là làm rối loạn hệ thần kinh thực vật và làm rối loạn hệ thần kinh tim mạch. Sự thay đổi đó có thể làm nhức đầu, dễ mệt mỏi, khó ngủ hoặc buồn ngủ nhiều, suy yếu toàn thân, sinh ra nóng nảy và hàng loạt triệu chứng khác. Ngoài ra, nó có thể làm chậm mạch, giảm áp lực máu, đau tim, khó thở, làm biến đổi gan và lá lách.

Tác dụng của năng lượng điện từ tần số siêu cao có thể làm biến đổi máu, giảm sự thính mũi, biến đổi nhân mắt.

Sóng vô tuyến còn có thể gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ. Nói chúng phụ nữ chịu tác dụng của sóng điện từ mạnh hơn nam giới. Tỷ lệ mắc bệnh tăng theo thời gian chịu tác động.

Khi nói về điện từ trường, phát biểu nào sau đây là sai:

A.

Đường sức điện trường của điện trường xoáy giống như đường sức điện trường do một điện tích không đổi, đứng yên gây ra.

B.

Đường cảm ứng từ của từ trường xoáy là các đường cong kín bao quanh các đường sức điện trường.

C.

Một từ trường biến thiên theo thời gian sinh ra một điện trường xoáy (biến thiên theo thời gian).

D.

Một điện trường biến thiên theo thời gian sinh ra một từ trường xoáy (biến thiên theo thời gian).

Đáp án và lời giải

Đáp án:A

Lời giải:

Đường sức điện trường của điện trường xoáy giống như đường sức điện trường do một điện tích không đổi, đứng yên gây ra.

Câu này sai vì đường sức của điện trường xoáy là đường cong khép kín, còn đường sức của điện trường do một điện tích không đổi, đứng yên gây ra là đường cong hở.

Chia sẻ

Một số câu hỏi khác cùng bài thi.

• Một mạch dao động gồm một cuộn dây có độ tự cảm L = 2 μHvà một tụ điện có tần số dao động riêng 15 MHz. Năng lượng lớn nhất trong cuộn cảm bằng 4.10–10J thì hiệu điện thế cực đại trên tụ điện bằng:

• Tần số dao động riêng của dao động điện từ tự do trong mạch dao động LC (có điện trở thuần không đáng kể) là:

• Khi nói về điện từ trường, phát biểu nào sau đây là sai:

• Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về sóng điện từ.

• Một mạch dao động LC có tụ diện với điện dung C = 1 µF và tần số daođộng riêng là 600 Hz. Nếu mắc thêm một tụ C' song song với tụ C thì tần số dao động riêng của mạch là 200 Hz. Điện dung của tụ C' bằng:

• Trong mạch dao động của máy thu vô tuyến điện, tụ điện biến thiên từ15 pF đến 860 pF. Muốn máy thu bắt được các sóng từ 10 m đến 1 km thì độ tự cảm của cuộn cảm phải có giá trị nằm trong khoảng nào?

• 
  Hình bên là đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của hiệu điện thế ở đầu ra của một máy phát dao động vào thời gian. Tần số của máy phát dao động bằng

• Một mạch dao động duy trì gồm một cuộn dây mắc với một tụ điện. Do cuộn dây có điện trở R nên để duy trì dao động của mạch người ta cần phải cung cấp năng lượng cho mạch. Biết dòng điện cực đại của tụ là I0. Công suất cần cung cấp cho mạch để mạch hoạt động ổn định là:

• Mạch dao động của một máy phát vô tuyến điện gồm một tụ điện phẳng mà giữa các bản là chất điện môi có hằng số điện môi ε= 2 và cuộn cảm. Diện tích mỗi bản tụ là 100 cm2, khoảng cách giữa các bản là 1,1 mm. Để máy này phát ra được sóng có bước sóng 4333 m thì độ tự cảm của cuộn dây bằng:

• Mạch điện nào sau đây có thể phát ra sóng điện từ:

• Khi nói về dao động điện từ trong mạch dao động LC lí tưởng, phát biểu nào sau đây sai:

• Cho mạch LC, biết cường độ dòng điện cực đại trong mạch là I0, điện tích cực đại trên hai bản tụ là Q0. Hỏi mạch trên có thể thu sóng điện từ có tần số gócω là bao nhiêu:

• Thiết bị nào sau đây không có mặt trong máy thu thanh, thu hình bằng vô tuyến điện:

• Một mạch dao động gồm một tụ điện có điện dung 5 μF và một cuộndây thuần cảm có độ tự cảm 50 mH. Hiệu điện thế cực đại trên hai đầu tụ điệnbằng 12 V. Tại thời điểm hiệu điện thế trên hai đầu tụ điện là 8 V thì năng lượngđiện trường và năng lượng từ trường là:

• Cường độ tức thời của dòng điện trong một mạch dao động là:

  i(t) = 65sin(2500t +

  
  ) (mA).

  Tụ điện trong mạch có điện dung C = 750 nF. Tìm độ tự cảm của cuộn cảm. Chọn đáp án đúng:

• Trong một mạch dao động gồm cuộn dây thuần cảm L và tụ điện C có dao động điện từ tự do, năng lượng điện trường của tụ điện biến thiên điều hoà với tần số:

• ** Mạch chọn sóng của một máy thu vô tuyến điện gồm một cuộn dây có độ tự cảm L và một bộ tụ điện gồm tụ điện cố định C0mắc song song với tụ xoay CX. Tụ xoay có độ dung biến thiên C1= 10 (pF) đến C2= 250 (pF) khi góc xoay biến thiên từ 0° đến 120°, mạch thu được sóng điện từ có bước sóng trong dải từ λ1= 10 (m) đếnλ2= 30 (m). Cho biết điện dung của tụ điện là hàm bậc nhất của góc xoay.

  Giá trị của L và C0 tham gia trong mạch là:

• Trong một mạch dao động LC, điện tích trên một bản tụ biến thiên theo phương trình: q = q0cos

  
  . Như vậy:

• Dao động điện từ trong mạch LC đóng kín khi tụ đã tích điện là:

• Nguyên tắc của mạch chọn sóng trong máy thu thanh dựa trên hiện tượng

• ** Một mạch dao động để chọn sóng của máy thu thanh gồm cuộn tự cảm L và tụ điện C= 5000 (pF).

  Biết mạch cộng hưởng với sóng điện từ bước sóngλ = 300 (m). Giá trị độ tự cảm L tham gia trong mạch là:

• Các công thức tương ứng giữa dao động điện từ và dao động cơ học con lắc lò xo:

• Tìm câu SAI trong các câu dưới đây:

• Mạch dao động của một máy thu vô tuyến điện có tụ điện biến thiên trong khoảng C = (15÷ 860) pF. Muốn máy thu có thể bắt được sóng ngắn và sóng trung λ= (10÷ 1000) m thì bộ cuộn cảm trong mạch phải có độ tự cảm biến thiên trong giới hạn:

• Chọn phát biểu sai khi nói về sóng điện từ:

• Mạch dao động dùng để chọn sóng của một một máy thu vô tuyến điện gồm tụ điện có điện dung C0 và cuộn cảm thuần có độ tự cảm L. Máy này thu được sóng điện từ có bước sóng 20 m. Để thu được sóng điện từ có bước sóng 60 m, phải mắc song song với tụ điện C0 của mạch dao động với một tụ điện có điện dung:

• Một mạch dao động điện từ LC, trong đó tụ điện đã được tích điện đến hiệu điện thế U0, giữa tụ C và cuộn cảm có một khoá K đang mở. Tại thời điểm t = 0, người ta đóng khoá K. Phát biểu nào sau đây là không đúng:

• Xét hai mạch dao động điện từ lí tưởng. Chu kì dao động riêng của mạch thứ nhất là T1, của mạch thứ hai là T2 = 2T1. Ban đầu điện tích trên mỗi bản tụ điện có độ lớn cực đại Q0. Sau đó mỗi tụ điện phóng điện qua cuộn cảm của mạch. Khi điện tích trên mỗi bản tụ của hai mạch đều có độ lớn bằng q (0 < q < Q0) thì tỉ số độ lớn cường độ dòng điện trong mạch thứ nhất và độ lớn cường độ dòng điện trong mạch thứ hai là:

• Trong mạch dao động tự do LC, điện tích cực đại trên tụ là Q0 và cường độ dòng điện cực đại trong mạch là I0. Khoảng thời gian giữa hai lần liên tiếp năng lượng điện trường bằng năng lượng từ trường là:

• Sóng điện từ không bị phản xạ trên tầng điện li là:

• Trong máy phát dao động điện từ duy trì thì bộ phận điều khiển việc cung cấp năng lượng bù cho mạch LC là bộ phận nào:

• Một ăngten rađa phát ra những sóng điện từ đến một máy bay đang bay về phía rađa. Thời gian từ lúc ăngten phát sóng đến lúc nhận sóng phản xạ trở lại là 120 (µs). Tính khoảng cách từ máy bay bay đến ăngten rađa ở thời điểm sóng điện từ phản xạ từ máy bay. Ăngten quay với vận tốc 0,5 (vòng/s), ở vị trí của đầu vòng quay tiếp theo ứng với hướng của máy bay ăngten lại phát sóng điện từ. Thời gian từ lúc phát đến lúc nhận lần này là 117 (µs). Vận tốc của ánh sáng trong không khí bằng 3.108(m/s). Vận tốc trung bình của máy bay có thể là:

• Hiệu điện thế trên hai bản của tụ điện trong mạch dao động tự do LC biến thiên điều hòa với tần số góc:

• Biên độ của cường độ dòng điện trong mạch bằng

  
  A.Vào thời điểm năng lượng từ trường của cuộn dây bằng năng lượng điện trường của tụ điện thì cường độ dòng điện trong cuộn dây bằng:

• Cho mạch LC để thu một dải sóng người ta mắc thêm một tụ C’, hỏi phải mắc thế nào để dải sóng thu được rộng nhất:

• Điều nào sau đây là đúng khi nói về mối liên hệ giữa điện trường và từ trường:

• ** Một mạch dao động gồm cuộn dây thuần cảm có L = 50 (mH) và tụ điện có C = 5 (µF). Với uhiệu dụng=8,9V

  Cường độ dòng điện trong mạch khi đó là:

• Khung dao động gồm có cuộn dây L = 2 (mH) và một tụ phẳng. Khoảng cách giữa hai bản tụ là d = 1 (cm), diện tích của các bản tụ là S = 800 (cm2), chất cách điện giữa hai bản tụ có ε= 11. Khung sẽ cộng hưởng với sóng điện từ có bước sóng bằng:

• Vận tốc lan truyền của sóng điện từ:

• Hai mạch dao động sẽ xuất hiện hiện tượng cộng hưởng, nếu các mạch đó có:

Một số câu hỏi khác có thể bạn quan tâm.

• Một máy phát điện xoay chiều một pha có điện trở trong không đáng kể. Nối hai cực của máy phát với một đoạn mạch gồm cuộn cảm thuần mắc nối tiếp với điện trở thuần. Khi rôto của máy quay đều với tốc độ 3n vòng/s thì dòng điện trong mạch có cường độ hiệu dụng 3 A và hệ số công suất của đoạn mạch bằng 0,5. Nếu rôto quay đều với tốc độ góc n vòng/s thì cường độ dòng điện hiệu dụng trong mạch bằng

• Hai điểm M, N cùng nằm trên một hướng truyền sóng và cách nhau một phần ba bước sóng. Biên độ sóng không đổi trọng quá trình truyền. Tại một thời điểm, khi li độ dao động của phần tử tại M là 3 cm thì li độ dao động của phần tử tại N là -3 cm. Biên độ sóng bằng:

• Đặt điện áp xoay chiều $u={{U}_{0}}\cos \left( \omega t \right)\,\left( V \right)$ vào hai đầu đoạn mạch nối tiếp theo thứ tự: biến trở R, cuộn dây thuần cảm L và tụ điện có điện dung C thay đổi. Khi $C={{C}_{1}}$ thì điện áp hiệu dụng hai đầu biến trở không phụ thuộc vào giá trị của R và khi $C={{C}_{2}}$ thì điện áp hai đầu đoạn mạch chứa L và R cũng không phụ thuộc R. Hệ thức liên hệ ${{C}_{1}}$ và ${{C}_{2}}$ là

• Khi electron ở quỹ đạo dừng thứ n thì năng lượng của nguyên tử hidro đươc xác định bởi $E=-\frac{13,6}{{{n}^{2}}}\left( eV \right)$ với $n\in {{N}^{*}}$. Một đám khí hidro hấp thụ năng lượng chuyển lên trạng thái dừng có năng lượng cao nhất là E3 (ứng với quỹ đạo M). Tỉ số giữa bước sóng dài nhất và ngắn nhất mà đám khí trên có thể phát ra là

• Cho một đoạn mạch xoay chiều AB gồm biến trở R, cuộn cảm thuần có độ tự cảm L và tụ điện có điện dung C mắc nối tiếp. Đặt điện áp $u=U\sqrt{2}\cos \left( 100\pi t \right)\,\left( V \right)$vào hai đầu đoạn mạch AB.Hình vẽ là đồ thị biểu diễn công suất tiêu thụ trên AB theo điện trở R trong hai trường hợp; mạch điện AB lúc đầu và mạch điện AB sau khi mắc thêm điện trở r nối tiếp với R. Hỏi giá trị (x + y) gần với giá trị nào nhất sau đây?
  

  

• Trong mạch dao động có dao động điện từ tự do với điện tích cực đại của một bản tụ là q0 và dòng điện cực đại qua cuộn cảm là I0. Khi dòng điện qua cuộn cảm bằng $\frac{{{I}_{0}}}{n}$ thì điện tích trên một bản của tụ có độ lớn

• Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách hai khe a = 0,8 mm, bước sóng dùng trong thí nghiệm $\lambda =0,4\,\mu m$. Gọi H là chân đường cao hạ từ S1 tới màn quan sát. Lúc đầu H là một vân tối giao thoa, dịch màn ra xa dần thì chỉ có 2 lần H là vân sáng giao thoa. Khi dịch chuyển màn như trên, khoảng cách giữa 2 vị trí của màn để H là vân sáng giao thoa lần đầu và H là vân tối giao thoa lần cuối là:

• Đặt điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng 60 V vào hai đầu đoạn mạch R, L, C mắc nối tiếp thì cường độ dòng điện qua đoạn mạch là ${{i}_{1}}={{I}_{0}}\cos \left( 100\pi t+\frac{\pi }{4} \right)\left( A \right)$. Nếu ngắt bỏ tụ điện C thì cường độ dòng điện qua đoạn mạch là ${{i}_{2}}={{I}_{0}}\cos \left( 100\pi t-\frac{\pi }{12} \right)\left( A \right)$. Điện áp hai đầu đoạn mạch là

• Một con lắc lò xo treo thẳng đứng gồm lò xo nhẹ có độ cứng k gắn với vật nhỏ có khối lượng m đang dao động điều hòa dọc theo trục Ox thẳng đứng mà gốc O ở ngang với vị trí cân bằng của vật. Lực đàn hồi mà lò xo tác dụng lên vật trong quá trình dao động có đồ thị như hình bên. Lấy ${{\pi }^{2}}=10$, phương trình dao động của vật là:
  

  
  
  

• Chiếu bức xạ có bước sóng lên tấm kim loại có công thoát A = 3.10-19 J. Dùng màn chắn tách ra một chùm hẹp các electron quang điện và cho chúng bay vào từ trường đều theo hướng vuông góc với các đường cảm ứng từ. Biết bán kính cực đại của quỹ đạo của các electron là R = 45,5 mm. Bỏ qua tương tác giữa các electron. Tìm độ lớn cảm ứng từ B của từ trường?