STO - Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh phổ thông được xem là giải pháp căn cơ nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng. Những năm qua, công tác giáo dục hướng nghiệp và phân luồng học sinh phổ thông trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Giúp học sinh định hướng nghề nghiệp phù hợp Thời gian qua, công tác giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh phổ thông luôn nhận được sự quan tâm của lãnh đạo tỉnh và các sở, ngành có liên quan, đặc biệt là triển khai thực hiện Đề án “Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh phổ thông, giai đoạn 2018 - 2025” trên địa bàn tỉnh. Trên cơ sở đó, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) và Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TBXH) có các văn bản chỉ đạo thường xuyên, kịp thời và tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục nghề nghiệp thực hiện tốt các chương trình, đề án và kế hoạch đề ra. Từ đó, công tác đào tạo nghề bước đầu đã có chuyển biến tích cực, chú trọng đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm, giúp người lao động tìm được việc làm mới hoặc tiếp tục làm nghề cũ có năng suất, thu nhập cao hơn để ổn định cuộc sống, đặc biệt là lao động khu vực nông thôn.  Cán bộ tư vấn tuyển sinh của Trường Cao đẳng Nghề Sóc Trăng tư vấn hướng nghiệp cho các em học sinh (ảnh chụp trước thời điểm dịch Covid-19 bùng phát). Ảnh: H.NHƯ Nâng cao nhận thức về giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh phổ thông, hàng năm Sở GD-ĐT phối hợp với Sở LĐ-TBXH tổ chức tập huấn cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên phụ trách công tác hướng nghiệp ở các trường THPT, THCS trong tỉnh và các trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên các huyện, thị xã, thành phố. Sở GD-ĐT phối hợp với các trường cao đẳng, đại học tổ chức ngày hội tư vấn hướng nghiệp, tuyển sinh cho tất cả các học sinh khối 12 trên địa bàn tỉnh, thu hút hơn 8.000 học sinh tham gia/năm. Không giống những năm học trước, năm học này, Trường Cao đẳng Nghề Sóc Trăng đã điều chỉnh kế hoạch tuyển sinh và kế hoạch tuyên truyền, tư vấn, hướng nghiệp. Do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, trường đã thực hiện tư vấn tuyển sinh theo hình thức trực tuyến thông qua website, zalo, facebook, youtube và hướng dẫn thí sinh đăng ký xét tuyển trực tuyến qua website trường, cũng như đăng tải các thông tin, hình ảnh, chế độ chính sách, ngành nghề đào tạo của trường đến phụ huynh, học sinh. Thạc sĩ Lê Minh Cảnh - Trưởng Phòng Tuyển sinh, Hợp tác đào tạo và Nghiên cứu khoa học, Trường Cao đẳng Nghề Sóc Trăng cho biết: “Ngay từ đầu năm học, phòng đã tham mưu Hiệu trưởng nhà trường ban hành kế hoạch tuyển sinh và kế hoạch tuyên truyền, tư vấn hướng nghiệp; kế hoạch phối hợp tổ chức tuyên truyền, tư vấn và định hướng nghề cho học sinh các trường THPT trên địa bàn tỉnh, trường còn tham gia hội nghị trực tuyến tư vấn hướng nghiệp tuyển sinh đại học, cao đẳng do Sở GD-ĐT tổ chức. Đồng thời liên hệ với các phòng GD-ĐT, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, các trường THCS, THPT các huyện, thị xã, thành phố tiếp nhận thông tin đăng ký tư vấn tuyển sinh tại các địa phương…”. Giáo dục hướng nghiệp, phân luồng trong giáo dục gắn với nhu cầu của xã hội Được biết, thời gian qua Sở LĐ-TBXH đã chỉ đạo các trường nghề tổ chức nhiều đợt tư vấn hướng nghiệp, phân luồng đối với các trường THCS trên địa bàn tỉnh thông qua nhiều hình thức như tư vấn trực tiếp tại trường cho phụ huynh và học sinh lớp 9, phát tờ rơi tuyên truyền… Từ đó góp phần nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh và học sinh về tầm quan trọng của công tác giáo dục và phân luồng học sinh. Bên cạnh đó, phòng GD-ĐT các huyện, thị xã, thành phố phối hợp với các trường trung cấp triển khai công tác hướng nghiệp cho học sinh THCS thông qua các buổi tư vấn trực tiếp, các hoạt động ngoại khóa, đưa học sinh đến các trường nghề trong và ngoài tỉnh để trải nghiệm. Qua đó, giúp phụ huynh và học sinh phần nào nắm được ý nghĩa và tầm quan trọng đối với việc học nghề hay học tiếp THPT hoặc đại học. Từ đó, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS tham gia học tập tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo trình độ sơ cấp, trung cấp trong và ngoài tỉnh tăng dần theo từng năm. Đồng thời, các cơ sở giáo dục trong tỉnh rất chú trọng đẩy mạnh việc đổi mới nội dung giáo dục hướng nghiệp thông qua các môn học và hoạt động giáo dục trong nhà trường đối với chương trình giáo dục phổ thông hiện hành, đổi mới nội dung dạy học trong chương trình theo hướng tinh giản, hiện đại, thiết thực, phù hợp với lứa tuổi; tăng cường thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn... Đặc biệt, đối với chương trình giáo dục phổ thông mới, các đơn vị đã chú trọng đưa nội dung giáo dục hướng nghiệp tích hợp trong chương trình các môn học và hoạt động giáo dục theo định hướng giáo dục tích hợp khoa học - công nghệ - kỹ thuật - toán (giáo dục STEM) trong chương trình phù hợp với xu hướng phát triển ngành nghề, đáp ứng thị trường lao động, chuẩn bị điều kiện đào tạo nhân lực đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4; đa dạng hóa, vận dụng linh hoạt các hình thức tư vấn hướng nghiệp phù hợp với lứa tuổi học sinh; cung cấp kịp thời thông tin về cơ sở giáo dục nghề nghiệp, chính sách đối với người học các trình độ giáo dục nghề nghiệp, chính sách ưu đãi trong giáo dục nghề nghiệp, cơ hội khởi nghiệp, tìm kiếm việc làm. Sở GD-ĐT, Sở LĐ-TBXH còn quan tâm chỉ đạo các cơ sở giáo dục quan tâm phát triển đội ngũ giáo viên kiêm nhiệm làm nhiệm vụ tư vấn, hướng nghiệp. Hiện toàn tỉnh có 58/110 trường cấp THCS, 23/40 trường THPT có giáo viên kiêm nhiệm làm nhiệm vụ tư vấn hướng nghiệp đáp ứng nhu cầu về chuyên môn. Các trường quan tâm đến công tác giáo dục hướng nghiệp, hàng năm các trường còn cử giáo viên làm công tác hướng nghiệp để tham gia tập huấn hướng nghiệp do sở, ngành tổ chức, lấy ý kiến tham khảo học sinh ngay từ đầu cấp THPT trong việc lựa chọn nghề nghiệp để làm cơ sở định hướng cho các em trong suốt cấp học. Công tác giáo dục hướng nghiệp, định hướng phân luồng học sinh phổ thông trong nhà trường có vai trò quan trọng, nhằm giúp học sinh nâng cao sự hiểu biết về nghề nghiệp và chính bản thân học sinh có thể định hướng đúng đắn và đưa ra quyết định chọn ngành, chọn nghề nghiệp cho phù hợp. H.NHƯ
GD&TĐ - Theo các chuyên gia, chọn nghề nghĩa là chọn cho mình một tương lai. Vì thế, lựa chọn sai ngành nghề có thể dẫn đến những hệ lụy cho người học. Chọn cho mình nghề nghĩa là chọn cho mình một tương lai. Ảnh: TG Do đó, các trường THPT và cơ sở giáo dục đại học cần đẩy mạnh công tác tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh, nhất là các em lớp 12. Chú trọng thời gian “vàng” Nhận định, đang là thời gian “vàng” để đẩy mạnh tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp, thầy Nguyễn Văn Tập - Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THPT huyện Nậm Pồ (Điện Biên) - cho biết, nhà trường khảo sát sơ bộ về nhu cầu học đại học, học nghề của học sinh lớp 12. Từ đó, thầy, cô giáo có cơ sở để tư vấn, định hướng nghề nghiệp cho các em được tốt hơn. Nhà trường tổ chức tư vấn cho học sinh bằng nhiều hình thức: Thông qua giáo viên chủ nhiệm trong các tiết sinh hoạt lớp, chương trình phát thanh của Đoàn Thanh niên. Ngoài ra, Ban giám hiệu trực tiếp tư vấn cho học sinh thông qua các buổi chào cờ. “Nhiều năm nay, chúng tôi thành lập tổ tư vấn hỗ trợ học sinh định hướng, lựa chọn nghề nghiệp cho tương lai. Tổ tư vấn đã phát huy hiệu quả, được phụ huynh, học sinh tin tưởng. Thời điểm này, các thành viên trong tổ có kế hoạch đẩy mạnh công tác tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh lớp 12”, thầy Tập chia sẻ. Khẳng định, công tác tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp có ý nghĩa quan trọng với học sinh, nhất là với những em đang học lớp 12, thầy Đặng Trần Phong – Hiệu trưởng Trường THPT Hóa Châu (Quảng Điền, Thừa Thiên - Huế) - cho hay, công tác này được nhà trường triển khai ngay từ đầu năm học. Tuy nhiên, thời điểm này là giai đoạn “vàng” để tư vấn, hướng dẫn các em làm hồ sơ đăng ký xét tuyển đại học trước. Do đó, bất kỳ có thông tin gì liên quan đến tuyển sinh, nhà trường cập nhật và phổ biến ngay cho học sinh, để các em có cơ sở lựa chọn ngành nghề đúng và trúng. Các chuyên gia cho rằng, lựa chọn nghề nghiệp rất quan trọng vì công việc là một phần của cuộc sống. Công việc giúp chúng ta cảm thấy mình có giá trị, sống ý nghĩa, đóng góp cho cộng đồng, xã hội. Sai lầm trong lựa chọn nghề nghiệp gây nên những hệ lụy như: Thất nghiệp, không phát triển nghề nghiệp, lãng phí thời gian, công sức, tiền bạc… Nhiều năm làm trong lĩnh vực giáo dục, ThS Trịnh Hữu Chung – Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Gia Định (TP Hồ Chí Minh) - nhận thấy, một số sinh viên rất hứng thú, say mê với ngành học. Các em chọn đúng ngành học nên phát huy được năng lực, sở trường. Tuy nhiên, bên cạnh đó nhiều sinh viên băn khoăn, hoang mang, không cảm thấy vui, hứng thú với ngành nghề mình đang học. “Tại Trường ĐH Gia Định, chúng tôi luôn có khảo sát hằng năm. Nhiều sinh viên học một vài năm hoặc khi ra trường phải đi học ngành khác. Các em mắc phải sai lầm khi chọn nghề như: Coi nhẹ sự lựa chọn nghề nghiệp, chọn nghề không đúng năng lực, tính cách bản thân, đánh giá thấp ngành học, chọn ngành học theo số đông, chọn nghề theo sự áp đặt của gia đình, rủ rê của bạn bè…” - ThS Trịnh Hữu Chung trao đổi. Đẩy mạnh công tác tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp trong thời gian “vàng”. Ảnh: TG Chữ ký quyết định cuộc đời Lãnh đạo Trường ĐH Gia Định cho rằng, chọn sai ngành nghề không chỉ lãng phí chất xám, mà còn khiến bản thân không phát huy hết năng lực, tố chất, gây ra tâm lý chán nản, thiếu quyết tâm và động lực để học tập, làm việc sau này. “Các em cũng đừng nghĩ rằng, chỉ cần bằng đại học là xong. Nghề nghiệp theo chúng ta suốt cuộc đời. Vì thế, chẳng ai mong muốn mỗi ngày phải sống và làm việc trong sự gượng ép, khó chịu”, ThS Trịnh Hữu Chung nhắn nhủ. Theo TS Huỳnh Anh Bình - Giám đốc Trung tâm Hướng nghiệp TPHCM, còn ít tháng nữa học sinh lớp 12 sẽ làm hồ sơ đăng ký xét tuyển đại học. Các em sẽ phải đặt bút ký lựa chọn ngành nghề. “Thông thường mỗi chữ ký có giá 30.000 đồng/nguyện vọng xét tuyển. Nhưng đằng sau chữ ký, các em đã và đang quyết định cả tương lai của mình” – TS Bình nhấn mạnh, đồng thời cho hay: Chỉ có nghề nghiệp mới gắn bó với các bạn cả cuộc đời. Nếu chọn đúng nghề sẽ tạo ra nhiều giá trị trong công việc và cuộc sống của mình. Gợi ý việc lựa chọn đăng ký xét tuyển ngành nghề, TS Bình trao đổi: Điều đầu tiên là phải xác định rõ đam mê của mình. Sai lầm của nhiều học sinh là khi làm hồ sơ đăng ký xét tuyển đại học lại đi hỏi người khác về đam mê. Đam mê phải nằm trong tim mình. “Nhưng đam mê mà thiếu năng lực có thể trở thành u mê. Vậy để thành công phải có: Đam mê + năng lực + nỗ lực”, TS Bình nói. Nhấn mạnh, trong bối cảnh Covid-19 một số ngành nghề liên quan đến kinh tế vẫn có xu hướng phát triển, ThS Trịnh Hữu Chung viện dẫn: Ngành thương mại, tài chính, nhất là lĩnh vực ngân hàng và thương mại điện tử vẫn có độ “hot”. Ngoài ra, còn có ngành dịch vụ, một số ngành liên quan đến truyền thông… cũng được nhiều thí sinh quan tâm. Tuy nhiên, một trong những yếu tố cần quan tâm để quyết định đăng ký ngành nghề mà mình theo học là, nhu cầu nhân lực ở địa phương. “Khi định hướng nghề nghiệp được tổ chức tốt, các em sẽ nhận thức được tầm quan trọng của lựa chọn nghề nghiệp. Từ đó, có lựa chọn đúng ngành nghề ngay từ đầu, giúp các em phát huy năng lực, sở trường của mình. Chỉ có “lành nghề”, dù là nghề gì, sự xuất sắc trong nghề là yếu tố quyết định đưa tới thành công. Vì thế, chọn nghề có thể nói là điều quan trọng nhất trong cuộc đời của mỗi người. Chọn cho mình nghề nghĩa là chọn cho mình một tương lai”, ThS Trịnh Hữu Chung khuyến nghị. Theo ThS Trịnh Hữu Chung, định hướng nghề nghiệp cho học sinh phải chú trọng cách tư vấn sao cho phù hợp, hướng dẫn cho các em có kế hoạch, sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Ví dụ, tháng mấy các em nghiên cứu, tìm hiểu về ngành nghề; tháng nào nghe ngóng thông tin truyền thông… “Tôi nghĩ thời điểm này phù hợp để tư vấn cho học sinh, giúp các em tìm hiểu về ngành nghề, sở thích, sở trường để chọn đúng ngành, đúng nghề. Sau đó, đến tháng 3, các em đặt bút làm hồ sơ là phù hợp, vì đã có quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng”, ThS Chung nói. Nguồn Giáo dục và thời đại online: https://giaoducthoidai.vn/giao-duc/tu-van-huong-nghiep-cho-hoc-sinh-thoi-diem-vang-vFxSfXh7R.html |
