Xe ba bánh tự chế, lợi bất cập hại Đã có một thời, những chiếc xe ba, bốn bánh tự chế có khả năng vận chuyển tốt, chi phí rẻ, phù hợp với nhu cầu của đa số người sử dụng. Loại xe này thường được lựa chọn nhiều hơn so với các loại phương tiện khác trong việc vận chuyển người, hàng hóa, phương tiện. Vì vậy, ở bất cứ đâu cũng có thể gặp hàng loạt xe tự chế lưu thông trên đường phố, với đầy đủ các dịch vụ vận chuyển, ở bất cứ thời gian nào và trên mọi con đường, ngõ, phố, nhất là ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và một số đô thị lớn.. Sau thời gian bị cấm và hạn chế, thời gian gần đây loại xe này lại xuất hiện trở lại nhiều hơn, tuy nhiên hầu hết đều không đảm bảo yêu cầu về kỹ thuật, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất an toàn cho người tham gia giao thông. Với thiết kế sơ sài, không đăng ký, quản lý, không qua kiểm định của cơ quan chuyên môn, nên khi lưu thông trên đường, loại xe này thường gây ra sự nguy hiểm rất lớn cho chính người sử dụng cũng như những người tham gia giao thông khác. Bên cạnh đó, nguy cơ tai nạn từ xe tự chế không chỉ vì chất lượng kém mà còn do sự chủ quan, coi thường các quy định Luật giao thông đường bộ của người sử dụng. Có không ít những bức xúc của người dân khi người điều khiển xe tự chế thường chở hàng quá khổ, quá tải, vượt, lạng lách, đánh võng, leo vỉa hè, vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, đi ẩu, không quan tâm đến tính nguy hiểm của loại xe, không ý thức bảo đảm an toàn cho người tham gia giao thông, làm gia tăng hiểm họa tai nạn và ùn tắc trên đường phố. Mặt khác, ở một số địa bàn, các đối tượng buôn lậu thường lợi dụng loại phương tiện này để vận chuyển hàng lậu, hàng cấm, hàng gian lận thương mại. Đối với các trường hợp giả danh thương binh, người khuyết tật, những việc làm đó đang gây ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của những người có công với đất nước, người được hưởng chính sách đặc biệt của Nhà nước.  Tình trạng vi phạm TTATGT của
các loại xe ba bánh tự chế Công tác xử lý xe tự chế tại các đô thị lớn Từ năm 2011, Hà Nội đã triển khai mạnh mẽ các biện pháp để xử lý các vi phạm của người sử dụng, điều khiển xe tự chế trên địa bàn thủ đô, đặc biệt tập trung vào các xe 3 bánh tự chế giả danh thương binh, các đối tượng lợi dụng chế độ, chính sách của Nhà nước đối với thương binh để vi phạm giao thông. Phòng CSGT CATP đã tiến hành tổng kiểm tra, xử lý xe ba bánh giả danh thương binh hoạt động trên toàn thành phố. Tuy nhiên, dù CSGT liên tục triển khai các đợt ra quân xử lý xe ba bánh giả danh thương binh nhưng vi phạm này vẫn diễn ra. Khi CSGT tiến hành xử lý vi phạm, những đối tượng này thường tụ tập đông người, chèo kéo một số ít thương binh thật đến nhận là xe của họ, gây khó khăn cho công tác xử lý. Tại TPHCM, ngày 01/01/2010 đã tiến hành cấm và hạn chế xe 3, 4 bánh tự chế hoạt động trên địa bàn thành phố. Ngày 01/3/2012, Ủy ban nhân dân Thành phố đã quyết định mở rộng phạm vi cấm xe 3, 4 bánh tự chế hoạt động trên địa bàn thành phố. Một số khu trung tâm bị cấm hoàn toàn xe 3, 4 bánh tự chế (kể cả xe có đăng ký) tham gia giao thông.Tuy nhiên thực tế rất khó xử lý được các loại xe 3, 4 bánh tự chế này. Người điều khiển xe tự chế thường tìm cách luồn lách vào các hẻm nhỏ để “né” chốt trực của CSGT.Chính quyền các cấp tại TPHCM cũng đã thực hiện việc vận động, hỗ trợ người dân mưu sinh bằng nghề chạy xe 3, 4 bánh tự chế chuyển đổi nghề nghiệp. Tuy nhiên, thực tế là vẫn còn rất nhiều gia đình sống bằng nghề này đồng thời nhu cầu thuê xe 3, 4 bánh chở hàng của người dân rất cao, cho nên loại xe 3, 4 bánh tự chế vẫn tồn tại và ngang nhiên tham gia giao thông. Cần có biện pháp hữu hiệu trong xử lý đối với xe tự chế Nghị quyết 32 của Chính phủ đã đề ra những giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt và đem lại những hiệu quả nhất định trong việc kiềm chế tai nạn giao thông và ùn tắc giao thông. Việc đình chỉ lưu hành xe công nông, xe tự chế 3, 4 bánh theo Nghị quyết 32 của Chính phủ là cần thiết trong việc kiềm chế tai nạn giao thông và ùn tắc giao thông. Tuy nhiên, bài toán này khó giải quyết ngay được do nhu cầu đi lại và vận chuyển hàng hoá của nhân dân cũng như vấn đề việc làm cho chủ phương tiện khi bị cấm lưu hành còn nan giải. Các phương tiện xe 3, 4 bánh tự chế vẫn tiếp tục lưu hành một cách tự phát. Điều đó phần nào làm giảm tính nghiêm minh, hiệu quả trong chính sách, pháp luật của Nhà nước, gây khó khăn cho công tác quản lý và giảm niềm tin trong nhân dân. Ngày 2/2/2015, Công ty cổ phần thương binh Hà Nội HTB Việt Nam có đề nghị Thủ Tướng Chính phủ về việc hủy bỏ và cấm các xe ba bánh có đăng ký biển số của người dân không phải là thương binh; rà soát lại xe ba bánh của thương, bệnh binh tại các địa bàn xã, phường, quận, huyện. Giải quyết vấn đề này, chấm dứt tình trạng giả danh thương binh điều khiển xe 3 bánh tự chế gây mất TTATGT; thực hiện chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ Công an, ngày 19/3/2015, Cục Cảnh sát giao thông có văn bản yêu cầu Giám đốc Công an các tỉnh, thành phố chỉ đạo lực lượng chức năng phối hợp với các cơ quan liên quan (như Hội cựu chiến binh các cấp, Sở Lao động – Thương binh và xã hội…) tổ chức kiểm tra, rà soát lại các trường hợp thương binh có tham gia sử dụng xe ba bánh; đánh giá thực trạng, tình hình sử dụng loại xe này tại địa bàn. Từ đó đề xuất các biện pháp quản lý, tuyên truyền và xử lý triệt để các trường hợp sử dụng xe ba bánh trái phép; tổ chức tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm, xử lý nghiêm các trường hợp xe ba bánh vi phạm TTATGT theo đúng quy định. Lực lượng CSGT Công an các địa phương chủ động xây dựng kế hoạch chuyên đề kiểm tra đối với loại xe làm phương tiện đi lại của thương binh, trên cơ sở đó để xử lý những trường hợp vi phạm. Việc xử lý xe tự chế đã được quy định rõ ràng trong Luật Giao thông đường bộ, Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt… Tuy nhiên để giải quyết triệt để tình trạng vi phạm trên cần thực hiện đồng bộ các giải pháp, có sự vào cuộc của các đơn vị chức năng và sự đồng lòng của nhân dân trong việc ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật. Trước mắt cần đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật đối với việc xử lý vi phạm của người điều khiển xe tự chế, đối tượng giả danh thương binh sử dụng xe 3 bánh tự chế tham gia giao thông trên địa bàn huyện. Tiến hành rà soát, thống kê, phân loại đối tượng sử dụng các loại xe tự chế. Trên cơ sở đó đánh giá đúng thực trạng tình hình; tổ chức ký cam kết về viêc không sử dụng xe tự chế trái quy định; đối với trường hợp là thương binh được phép sử dụng xe 3 bánh tự chế, tiến hành ký cam kết về việc sử dụng đúng mục đích, không chở người và hàng hóa vi phạm quy định của pháp luật. Lực lượng Cảnh sát giao thông tổ chức lực lượng, phương tiện, thiết bị kỹ thuật, tăng cường tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm đối với người điều khiển xe tự chế, đối tượng giả danh thương binh sử dụng xe 3 bánh tự chế gây mất an toàn giao thông. Cần chủ động nắm tình hình liên quan đến các đối tượng, xây dựng phương án phòng ngừa hành vi tụ tập, gây rối, mất trật tự an ninh địa bàn, kịp thời xử lý các vụ việc phức tạp có thể xảy ra. Bên cạnh đó, cần tính toán các phương tiện thay thế để giải quyết nhu cầu mưu sinh cho người dân; các phương tiện đó cần có sự đăng ký, quản lý của Nhà nước, đảm bảo an toàn kỹ thuật và các quy định của pháp luật. Các giải pháp đặt ra cần phù hợp với điều kiện của từng địa phương, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, giải quyết tình trạng xe tự chế lưu hành không đúng quy định, đáp ứng nhu cầu vận chuyển, đi lại, ổn định đời sống nhân dân, tạo chuyển biến tốt trong đời sống văn minh đô thị. Linh Anh – Phòng Tuyên truyền |
