Vì sao nói luân canh là cho đất tăng độ phì nhiêu, còn xen canh là sử dụng hợp lý đất
Thứ hai - 25/01/2021 23:06
 Vì sao nói luân canh là cho đất tăng độ phì nhiêu, điều hoà chất dinh dưỡng và giảm sâu bệnh hại?
Vì sao nói xen canh là sử dụng hợp lý đất, ánh sáng và điều hòa dinh dưỡng?
Luân canh là sự luân phiên thay đổi cây trồng theo không gian và thời gian trong chu kỳ nhất định cùng trên một diện tích.
Nếu trồng mãi cây họ đậu, làm cho đất nghèo CaO; trồng mãi cây ăn củ làm cho đất nghèo kali; trồng mãi cây ăn rau lá làm cho đất nghèo đạm… Trong lúc đó những loại cây họ đậu rễ ăn sâu, có khả năng đồng hóa được những chất khó tan, đặc biệt là những dạng lân khó tiêu. Hơn nữa nếu trồng mãi một loại cây sẽ làm tăng tỷ lệ sâu bệnh. Do đó, luân canh sẽ làm cho đất thêm sâu tầng canh tác, tăng độ phì nhiêu của đất, điều hoà chất dinh dưỡng và giảm sâu bệnh hại cây trồng. Xen canh là hệ thống trồng xen hai hay nhiều loài cây trồng trên một đơn vị diện tích. Mục đích là để đạt sản lượng cao thông qua việc sử dụng hợp lý các nguồn lợi tự nhiên mà hệ thống cây trồng độc canh không đạt được. Trồng cây có bộ rễ ăn nông với cây có bộ rễ ăn sâu, hoặc trồng cây ưa sáng xen với cây ưa bóng. Ví dụ: Trồng ngô, đậu, bí đỏ. Ngô sẽ mọc cao vượt so với hai loại cây kia, khi đậu có tay leo sẽ bám vào thân cây ngô, còn bí sẽ bị lan phủ trên mặt đất, che bóng cho mặt đất và sử dụng ánh sáng xuyên qua tán tán cây ngô. Mặt đất bị che sẽ hạn chế được cỏ dại. Như vậy cùng trên một diện tích đất mà ta trồng được đến 3 loại cây khác nhau đem lại hiệu quả kinh tế tối đa. Tác dụng của việc cải tạo đấtCải tạo đất kết hợp với bón phân được diễn ra hằng năm sau thu hoạch sẽ giúp đất có độ pH ổn định, điều này giúp cho rễ cây trồng hấp thu dinh dưỡng tốt hơn, mọi dinh dưỡng khó tan sẽ chuyển thành dễ tan rất thuận lợi cho việc cây trồng lấy đi. Show
Cải tạo đất thường xuyên như vậy sẽ giúp đất tơi xốp và có kết cấu đất ổn định, hạn chế được hiện tượng xói mòn, rửa trôi chất dinh dưỡng. Cải tạo đất cũng chính là tạo môi trường giúp vi sinh vật dễ dàng phát triển, sinh sôi, đấy nhanh tốc độ phân giải chất hữu cơ giúp đất ngày càng trở nên màu mỡ hơn. Ngoài ra, cải tạo đất bằng phương pháp trên còn giúp giảm đi các độc tố của nhôm, sắt, mangan giúp rễ phát triển khỏe mạnh, đề kháng cao, hạn chế hiện tượng thối rễ, tuyến trùng,… Một số biện pháp cải tạo đấtBiện pháp luân canh Luân canh cũng là một biện pháp đặc biệt được chú ý để hạn chế việc tận thu một số hoạt chất cần thiết cho cây như trồng xen một vụ màu và hai vụ lúa, một vụ lúa và một vụ màu (vùng không chủ động được nước tưới). Khuyến khích luân canh các loại cây trồng họ đậu như đậu phộng (đất cát pha), đậu tương, đậu xanh,… vì quá trình phát triển, chúng có khả năng cố định đạm trong không khí qua việc cộng sinh với vi khuẩn nốt sần. Sau khi thu hoạch, người sản xuất chỉ nên thu lấy thành phẩm và để lại phần thân, rễ và được cày xới lên. Những phần thừa này sẽ cung cấp chất dinh dưỡng cho vụ sau, đặc biệt là đạm. Đẩy nhanh tốc độ cải tạo đất bằng vi sinh Sau khi bón phân hữu cơ để tăng độ mùn và độ tơi xốp. Bón vôi nâng pH mất khoảng 15 – 20 ngày. Lúc này đã đủ điều kiện cho phép chúng ta bổ sung vi sinh. Lưu ý: hầu hết những phàn nàn về việc sử dụngvi sinhđể cải tạo đất không hiệu quả đều do không thực hiện được 2 bước trên trước khi sử dụng. Vôi mặc dù tiêu diệt luôn một phần vi sinh có lợi, nhưng đổi lại pH ổn định cộng với lượng dinh dưỡng hữu cơ dồi dào sẽ thúc đẩy vi sinh vật tăng nhanh ngay sau đó. Chính vì vậy đây là thời điểm thích hợp nhất để bổ sung vi sinh. Biện pháp che phủ đất Đối với đất đồi trọc, bạc màu thì biện pháp che phủ đất nhằm hạn chế bốc hơi, giữ ẩm cho đất, chống gió rét, hạn chế cỏ dại phát triển. Quản lý cỏ trong vườn cây ăn trái đang là vấn đề được quan tâm trong đối phó biến đổi khí hậu vì có thể đảm bảo rễ cây không bị úng trong tình hình mưa bão kéo dài, hệ vi sinh vật hoạt động tốt. Bón vôicải tạo Việc thứ 3 trong quá trình cải tạo này mà chắc không một ai không biết đến đó là bón vôi. Bón vôi giúp bù lại lượng canxi và magiê cây trồng lấy đi từ đất đồng thời nâng cao độ pH giúp cây trồng dễ hấp thu dinh dưỡng hơn. Cải tạo bằng phân hữu cơ Sau khixử lý đất tạm thời, nhà vườn cần bón phân hữu cơ để gia tăng lượng mùn, độ tơi xốp cũng như tạo môi trường thúc đẩy vi sinh vật có ích phát triển. Nên ưu tiên sử dụng các loại phân có tính chất cải tạo đất tốt như phân bò hoai mục. Kết hợp với các loại phân ủ từ bã bùn mía, vỏ cà phê,…Sử dụng thêm với phân gà hoai để tăng lượng dinh dưỡng, hạn chế các bệnh vùng rễ như thối rễ, tuyến trùng,… - Phân bò:Với những khu đất trồng bị bạc màu bạn nên dùng phân bò đã qua xử lý để cải tạo đất. Loại phân này giúp đất tơi xốp, giàu chất dinh dưỡng. Trộn theo tỷ lệ 1 bao phân bò 10dm3 + 1 bao đất tribat 10dm3, sử dụng được khoảng 5 thùng xốp. - Phân cá:Trongquy trình cải tạo đất thoái hóa, phân cá không chỉ là nguồn đạm hữu cơ thay thế cho phân bón hóa học mà còn cung cấp hàm lượng đa, trung và các vi chất thiết yếu. Bạn chỉ cần trộn trực tiếp phân cá vào đất hoặc phun, xịt sẽ giúp đất trở nên tơi xốp hơn và giàu dinh dưỡng hơn. - Phân trùn quế:Đây được xem là biện pháp cải tạo đất vườn đem lại hiệu quả cao nhất. Bạn lấy từ 5 – 6 kg phân trùn quế đã qua phơi khô rồi trộn với đất, sau đó gieo hạt mầm để trồng. Cây trồng sẽ được bổ sung hàm lượng dinh dưỡng cực lớn, khỏe mạnh; đất vườn luôn có độ ẩm, tơi xốp. Biện pháp thủy lợi Biện pháp quan trọng trong cải tạo và tận dụng tài nguyên nông nghiệp là biện pháp thủy lợi, đặc biệt trong vấn đề đất đai bạc màu. Đối với đồng bằng sông Cửu Long, thủy lợi không chỉ mang ý nghĩa cung cấp nước mà còn rửa phèn ở vùng phèn tự nhiên Tứ Giác Long Xuyên, Đồng Tháp Mười, bán đảo Cà Mau… đẩy mặn và trữ nước ở mùa khô. Trang chủ » Biện pháp cải tạo tăng độ phì nhiêu cho đấtBiện pháp cải tạo tăng độ phì nhiêu cho đất1. Độ phì nhiêu của đất là gì?Độ phì nhiêu của đất hay còn gọi là khả năng sản xuất của đất là tổng hợp các điều kiện, yếu tố để đảm bảo cho cây trồng sinh trưởng và phát triển tốt. Độ phì nhiêu của đất là khả năng cung cấp đủ nước, oxy và chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng đảm bảo năng suất cao, đồng thời không chứa các chất có hại cho cây. Đây là một trong những yếu tố quyết định năng suất cây trồng. 2. Các chỉ tiêu đánh giá độ phì nhiêu của đấtĐất có độ xốp cao: > 50% thể tích là kẽ hở để có khả năng chứa đủ nước và không khí cho nhu cầu của cây và vi sinh vật phát triển. Giàu các nguyên tố dinh dưỡng cho cây trồng, bao gồm các nguyên tố đa lượng, trung lượng và vi lượng. Giàu chất hữu cơ (>5%) để cung cấp thức ăn cho cây và cho vi sinh vật đất. Tạo độ xốp và tăng tính đậm của đất. Khả năng trao đổi ion cao để giữ gìn dinh dưỡng và tiết dần cho cây hấp thụ. Giàu vi sinh vật có ích, gồm vi sinh vật tạo dinh dưỡng và vi sinh vật đối kháng. 3. Nguyên nhân làm giảm độ phì nhiêu của đấtMất dinh dưỡng do thu hoạch cây trồngCây hút dinh dưỡng từ đất nhưng chỉ có các bộ phận không thu hoạch được để lại trên ruộng đồng và trả lại dinh dưỡng cho đất, như các lá cây bị rụng trước khi thu hoạch, hệ thống rễ trong đất (trừ các loại cây lấy củ). Đôi khi, các rác thải nông nghiệp còn lại được sử dụng làm thức ăn gia súc, chất đốt hoặc bị đốt bỏ tại đất canh tác. Xói mòn đất canh tácTình trạng đất bị xói mòn, rửa trôi cũng mang theo một lượng dinh dưỡng đáng kể làm cho thiếu hụt dinh dưỡng và giảm độ phì nhiêu trong đất, gây ảnh hưởng đến đến năng suất và phẩm chất nông sản. Sự chuyển đổi các chất dinh dưỡng thành dạng khó tiêuKhi bón quá nhiều các loại phân bón hóa học vào đất mà cây không thể hấp thụ hết, kết hợp với các thành phần và điều kiện trong đất dẫn đến việc chuyển đổi các chất thành dạng khó tiêu, thường xảy ra chủ yếu với nguyên tố P và các nguyên tố vi lượng. Sự bay hơiSự bay hơi của đất, đặc biệt đối với chất đạm (N) có thể làm mất đến 50% lượng nước và các chất dinh dưỡng trong đất, làm đất giảm dinh dưỡng và độ ẩm, giảm độ phì nhiêu của đất. Thấm sâu xuống khỏi vùng rễCác chất trong đất đôi khi bị thấm sâu và vượt khỏi vùng rễ của cây trồng. Thường xảy ra đối với các nguyên tố K, Mg, Ca, B và N. Độ phì nhiêu của đất là gì?Độ phì nhiêu của đất là khả năng của đất để duy trì sự phát triển của cây trồng và tối ưu hóa năng suất cây trồng.Các yếu tố cấu thành nên độ phì nhiêu của đất phải kể đến như các chất dinh dưỡng phù hợp với cây trồng. Độ ẩm thích hợp, nhiệt độ thích hợp. Không độc hại và đất tơi xốp. Đất có độ phì nhiêu cao sẽ giúp cây trồng tươi tốt và cho năng suất cao. Ngược lại đất có độ phì nhiêu thấp sẽ khiến cây trồng vàng héo và kém phát triển. Trong quá khứ, thiên nhiên đã xây dựng nên những loại đất giàu dinh dưỡng và phù hợp cho sự phát triển của cây cơ. Nhưng có quá trình này kéo dài hàng triệu năm.Chúng ta không thể có nhiều thời gian để làm điều đó như tự nhiên đã làm. Do đó chúng ta cần những biện pháp thông minh để tăng độ phì nhiêu cho đất.Chúng ta có thể tác động qua một hoặc đồng thời nhiều yếu tố như luân canh, xới đất, tạo luống, làm cỏ, kĩ thuật làm đất, ủ phân, bảo tồn tất, bón phân, kiểm tra đất,…. |
