Tại sao tác giả lại cho rằng Tuổi thơ là cái năm tháng mong manh mà vững chãi

Tuổi thơ tôi bát ngát cánh đồng

cỏ và lúa và hoa hoang quả dại

vỏ ốc trắng những luống cày phơi ải

bờ ruộng bùn lấm tấm dấu chân cua

Tuổi thơ tôi trắng muốt cánh cò

con sáo mỏ vàng, con chào mào đỏ đít

con chim trả bắn mũi tên xanh biếc

con chích chòe đánh thức buổi ban mai

Tuổi thơ tôi cứ ngỡ mất đi rồi

năm tháng trôi qua không bao giờ chảy lại

cái năm tháng mong manh mà vững chãi

con dấu đất đai tươi rói mãi đây này

Người ở rừng mang vết suối vết cây

người mạn bể có chút sóng chút gió

người thành thị mang nét đường nét phố

như tôi mang dấu ruộng dấu vườn

Con dấu chìm chạm trổ ở trong xương

thời thơ ấu không thể nào đánh đổi

trọn kiếp người ta chập chờn nguồn cội

có một miền quê trong đi đứng nói cười

Tuổi thơ nào cũng sẽ hiện ra thôi

dầu chúng ta cứ việc già nua tất

xin thương mến đến tận cùng chân thật

những miền quê gương mặt bạn bè.

Nguyễn Duy

Lời bình:

Ai cũng đã từng có một tuổi thơ đẹp đẽ, để nhớ, để mong. Dấu ấn tuổi thơ theo ta suốt cuộc đời đến khi về cõi. Bài thơ "Tuổi thơ" của nhà thơ Nguyễn Duy chia hai phần tách bạch nhưng vẫn gắn vào kết cấu trong một tổng thể. Phần một là tuổi thơ của tác giả, với những ký ức sống động của quê hương xứ Thanh với những nét nguyên sơ thiên nhiên một thuở đầy "dấu yêu".

Tại sao tác giả lại cho rằng Tuổi thơ là cái năm tháng mong manh mà vững chãi

Minh họa: Duy Lập

Phần hai tác giả tìm sự hòa nhập cộng hưởng với mọi kiếp người trong cộng đồng những nét phổ quát của sự thương mến bao dung muôn thuở. Dấu ấn tuổi thơ anh in đậm trong ta "bát ngát cánh đồng", "cỏ và lúa", "hoa hoang quả dại", "vỏ ốc trắng những luống cày phơi ải"... "bờ ruộng bùn lấm tấm dấu chân cua", với "con chim trả bắn mũi tên xanh biếc", "con chích chòe đánh thức buổi ban mai".

Ký ức hiện ra với thiên nhiên nhiều sắc điệu, như từ giấc mơ ẩn chìm trong tiềm thức phát lộ để lại vệt nhớ khó nhòa lẫn: Cái năm tháng mong manh và vững chãi/ con dấu đất đai tươi rói mãi đây này. Trong sự phát hiện cái thực thể vùng miền để lại dấu ấn trong mỗi người mới khác biệt làm sao, hình thành đa dạng phổ biến trong cộng đồng dân cư như lời tâm sự của tác giả: Người ở rừng mang vết suối vết cây/ người mạn bể có chút sóng chút gió/ người thành thị mang nét đường nét phố/ như tôi mang dấu ruộng dấu vườn.

Và Con dấu chìm chạm trổ ở trong xương lặn sâu trong thời thơ ấu chẳng thể nào biến đổi được theo ta suốt cuộc đời, theo ta mọi nơi, mọi chốn, khuất lấp đấy mà cũng hiển lộ đấy như "hình với bóng" và "chập chờn nguồn cội", ai cũng có "một miền quê trong đi đứng nói cười". Tuổi thơ lại hiện ra rồi như một trò đùa của số phận như linh cảm đời sống chảy trôi "dẫu chúng ta cứ việc già nua tất". Và nhà thơ lại muốn cất lên tiếng lòng mình trong hòa đồng với mọi kiếp người tất thảy đều hữu hạn rằng: Xin thương mến đến tận cùng chân thật/ những miền quê gương mặt bạn bè.

Nhà thơ Nguyễn Duy đã đi qua cuộc chiến tranh chống Mỹ (trong quân ngũ anh là lính của Binh chủng Thông tin), từng gặp và chứng kiến nhiều cảnh ngộ, nhiều phận người của mọi miền quê hội tụ trên mọi nẻo đường đất nước nên có sự cảm thông như vậy và dấu ấn tuổi thơ được rung động trong anh để kết đọng trong bài "Tuổi thơ" này.

Nguyễn Thanh Kim (chọn và giới thiệu)

Tại sao tác giả lại cho rằng Tuổi thơ là cái năm tháng mong manh mà vững chãi

Thơ tình người lính biển




Tại sao tác giả lại cho rằng Tuổi thơ là cái năm tháng mong manh mà vững chãi

Nhật ký viết bằng thơ lục bát

(BGĐT) - Có thể nói như vậy khi cầm trên tay tập thơ Lục bát mỗi ngày của nhà thơ Đặng Vương Hưng. Cuốn sách dày gần 1.300 trang, in 942 bài thơ lục bát trong suốt chặng đường dài làm thơ của tác giả.

Tại sao tác giả lại cho rằng Tuổi thơ là cái năm tháng mong manh mà vững chãi

Đọc lại bài thơ "Hội nghị non sông" của nhà thơ Xuân Diệu

(BGĐT) - Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời. Một trong những nhiệm vụ cấp thiết, quan trọng của Nhà nước là tiến hành cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh số 14 ngày 8/9/1945 và Sắc lệnh số 51 ngày 17/10/1945 về tổ chức Tổng tuyển cử. Trên cơ sở đó, cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã được tiến hành ngày 6/1/1946.

Tuyển tập Câu hỏi Đọc hiểu Tuổi thơ Nguyễn Duy mới nhất, cực hay được tổng hợp trong các đề thi chính thức qua các năm học.

Đọc đoạn trích sau và thực hiện yêu cầu:

Tuổi thơ tôi bát ngát cánh đồng 

cỏ và lúa, và hoa hoang quả dại 

vỏ ốc trắng những luống cảy phơi ải 

bờ ruộng bùn lấm tấm dấu chân cua. 

Tuổi thơ tôi trắng muốt cánh cò 

con sáo mỏ vàng con chào mào đỏ đít 

con chim trả bắn mũi tên xanh biếc 

con chích chòe đánh thức buổi ban mai. 

Tuổi thơ tôi cứ ngỡ mất đi rồi 

năm tháng trôi qua không bao giờ chảy lại

cả năm tháng mong manh mà vững chãi 

con dấu đất đai tươi rói mãi đây này.

(Trích tuổi thơ- Nguyễn Duy, Ánh trăng, NXB Tác phẩm mới, 1984)

Câu 1: Xác định biện pháp nghệ thuật có sử dụng trong đoạn trích trên. Nêu tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó.

– BPTT liệt kê, điệp ngữ

⇒ Tác dụng

+ Tăng sức gợi hình, gợi cảm

+ Tạo nhịp điệu

+ Qua những hình ảnh quen thuộc, tác giả muốn thể hiện tình yêu quê hương đất nước.

Câu 2: Những chi tiết hình ảnh thể hiện sự dắn bó tuổi thơ của tác giả.

– bát ngát cánh đồng, cày phơi ải bờ ruộng, con sáo, con chào mào, con chích chòe.

Câu 3: theo em, thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm qua đoạn trích.

– Tình yêu quê hương đến từ những điều thân thuộc của tuổi thơ.

– tác giả muốn gửi gắm chúng ta 1 thông điệp là phải yêu quý và trân trọng những ngày tháng tuổi thơ để khi lớn lên rồi mình không thấy hối tiếc.

Câu 4: Viết đoạn văn tả về kí ức tuổi thơ của em (5-7 dòng).

Tuổi thơ – là một phần kí ức mà mỗi khi nhớ lại lại vô cùng xúc động. Tuổi thơ gắn liền với chăn trâu, thả diều với lũ bạn sau mỗi giờ học. Tuổi thơ còn là những lần mà đi mò cua, bắt ốc thật vui. Tuy chân lấm tay bùn nhưng cảm giác ấy không bao giờ có được lại nữa. Và tuổi thơ tôi là những buổi tắm mưa chiều hạ, để làm giảm bớt cái nắng nóng của mùa hè.

Đọc đoạn trích: 

Tuổi thơ tôi bát ngát cánh đồng 

cỏ và lúa, và hoa hoang quả dại 

vỏ ốc trắng những luống cảy phơi ải 

bờ ruộng bùn lấm tấm dấu chân cua. 

Tuổi thơ tôi trắng muốt cánh cò 

con sáo mỏ vàng con chào mào đỏ đít 

con chim trả bắn mũi tên xanh biếc 

con chích chòe đánh thức buổi ban mai. 

Tuổi thơ tôi cứ ngỡ mất đi rồi 

năm tháng trôi qua không bao giờ chảy lại

cả năm tháng mong manh mà vững chãi 

con dấu đất đai tươi rói mãi đây này.

Người miền rừng bóng suối dáng cây 

người mạn bể ăn sóng nói gió

 người thành thị nét đường nét phổ 

như tôi mang dấu ruộng dấu vườn 

(Trích tuổi thơ. Nguyễn Duy, NXB Văn hóa – Văn nghệ TP.HCM, 2017, tr. 63-64)

Thực hiện các yêu cầu sau: 

Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?

Thể thơ tự do (kết hợp thể thơ 7 chữ và 8 chữ)

Câu 2. Chỉ ra hai hình ảnh trong khổ thơ thứ nhất diễn tả không gian đặc trưng của làng quê.

Hình ảnh diễn tả không gian đặc trưng  làng quê:

– bát ngát cánh đồng

– bờ ruộng bùn lấm tấm dấu chân cua

Câu 3. Những dòng thơ sau giúp anh/chị hiểu như thế nào về ảnh hưởng của quê hương đối với mỗi người:

 Người miền rừng bóng suối đáng cây 

người mạn bể ăn sóng nói gió

Quê hương có ảnh hưởng nhất định đến lối sống, tính cách, phong cách của mỗi người.

Câu 4. Anh/Chị hãy nhận xét về tình cảm của tác giả đối với quê hương được thể hiện trong đoạn trích.

Tình cảm của tác giả đối với quê hương: nhớ thương, trân trọng, biết ơn quê hương của mình

Đề thi vào 10 THPT Chuyên Sư Phạm - Hà Nội (mới nhất)

Sở Giáo dục Hà Nội đã chính thức chốt thời gian làm bài thi vào 10 môn Ngữ Văn: 90 phút, lịch thi lùi lại đến 12/6. Thời lượng làm bài giảm, theo cô vì vậy đề thi chắc chắn sẽ có sự điều chỉnh với yêu cầu mới. Dưới đây là đề thi thử vào 10 THPT Chuyên Sư phạm, các em tham khảo dạng đề này nhé:


Tại sao tác giả lại cho rằng Tuổi thơ là cái năm tháng mong manh mà vững chãi

ĐỀ THI THỬ VÀO 10 THPT CHUYÊN SƯ PHẠM

Môn: Văn + Tiếng Việt

Thời gian làm bài: 90 phút​


Câu 1 (3,5 điểm): Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi:

Tuổi thơ tôi bát ngát cánh đồng cỏ và lúa và hoa hoang quả dại vỏ ốc trắng những luống cày phơi ải bờ ruộng bùn lấm tấm dấu chân cua Tuổi thơ tôi trắng muốt cánh cò con sáo mỏ vàng con chào mào đỏ đít con chim trả bắn mũi tên xanh biếc con chích chòe đánh thức buổi ban mai Tuổi thơ tôi cứ ngỡ mất đi rồi năm tháng trôi qua không bao giờ chảy lại cái năm tháng mong manh mà vững chãi

con dấu đất đai tươi rói mãi đây này

(Trích Tuổi thơ – Nguyễn Duy

Nguồn: Thơ Nguyễn Duy, NXB Hội nhà văn, 2010, tr.13)

a. (0,5 điểm). Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?

b. (0,75 điểm). Chỉ ra và nêu tác dụng nghệ thuật của một biện pháp tu từ được tác giả sử dụng thành công trong đoạn thơ trên?

c. (0,75 điểm). Trong đoạn thơ trên, những hình ảnh, chi tiết nào đã gắn bó với tuổi thơ của tác giả? Nhận xét về những hình ảnh, chi tiết đó?

d. (1,5 điểm). Từ nội dung được gợi ra trong đoạn thơ, anh/chị hãy viết một đoạn văn khoảng 2/3 trang giấy thi, trình bày suy nghĩ của mình về vai trò của kí ức tuổi thơ đối với sự trưởng thành của mỗi con người.

Câu 2 (6,5 điểm)

Cảm nhận của anh/chị về hình tượng nhân vật Phương Định trong một lần đi phá bom và khi đón trận mưa đá bất ngờ ở cửa hang. (Trích truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê, Ngữ Văn 9, tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam 2020).

Từ khóa chuyên sư phạm - hà nội những ngôi sao xa xôi vai trò của tuổi thơ đề có đáp án đề thi mới nhất đề thi vào 10 môn ngữ văn