So sánh phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

Phương pháp luận là một khái niệm hay thường gặp trong nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, trong nghiên cứu khoa học, rất nhiều bạn học vẫn còn nhầm lẫn giữa hai khái niệm phương pháp và phương pháp luận. Căn nguyên của vấn đề này là chúng ta chưa thực sự nắm rõ bản chất khái niệm cũng như ý nghĩa phương pháp luận nghiên cứu khoa học. Đừng lo lắng, trong bài viết này Luận Văn 2S sẽ giúp bạn làm rõ vấn đề này. Cùng theo dõi nhé.

Có thể bạn quan tâm:

→ Hướng dẫn viết tiểu luận phương pháp nghiên cứu khoa học

Phương pháp luận (Methodology) là gì?

Phương pháp luận hay lý luận về phương pháp (tiếng Anh: Methodology) là hệ thống cơ sở lý luận cho phương pháp nghiên cứu. Bao gồm những nguyên tắc, quan điểm xuất phát từ một lý thuyết hoặc một hệ thống lý luận nhất định (trước hết là những nguyên lý, quan điểm liên quan đến thế giới quan) để chỉ đạo việc tìm kiếm, xây dựng, lựa chọn và vận dụng các phương pháp cũng như trong việc xác định phạm vi, khả năng áp dụng các phương pháp ấy phù hợp với mục tiêu của bạn, đem lại hiệu quả tối đa. Hay nói cách khác, phương pháp luận chính là lý luận về phương pháp bao hàm hệ thống các phương pháp, nhân sinh quan và thế giới quan của người sử dụng phương pháp và các nguyên tắc để giải quyết các vấn đề đã đặt ra

Chẳng hạn như: bạn muốn biết về kinh nghiệm khi mua thực phẩm ở Hoa Kỳ, bạn sẽ sử dụng phương pháp luận hiện tượng học (khoa nghiên cứu về những bản chất của một hiện tượng cụ thể) và từ đó bạn có thể chọn ra phương pháp đem lại hiệu quả tốt nhất từ các phương pháp khác nhau để thu thập dữ liệu này. Từ đó, bạn có thể thực hiện một cuộc điều tra theo ngữ cảnh mua sắm cùng với những người tham gia; bạn cũng có thể phỏng vấn một số ít người tham gia và yêu cầu họ kể lại trải nghiệm mua sắm tạp hóa gần đây nhất của họ; hoặc bạn có thể chọn thực hiện khảo sát và đặt câu hỏi tương tự cho hàng trăm người tham gia. Bởi vì cuộc điều tra theo ngữ cảnh giúp nhà nghiên cứu tiến gần hơn đến bối cảnh thực tế, kết quả có thể được coi là mạnh mẽ hơn và có thể chuyển nhượng hơn trong tương lai.

So sánh phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
Khái niệm phương pháp luận (Methodology)

Một số ví dụ về phương pháp luận:

    • Phương pháp Hiện tượng học (Phenomenology) 
    • Phương pháp Dân tộc học (Ethnography)
    • Phương pháp Lý thuyết cơ sở (Grounded Theory)

Phân loại phương pháp luận nghiên cứu khoa học

Phương pháp luận được phân loại theo cấp độ và chia thành 2 loại chính:

Phương pháp luận chung 

  • Phương pháp luận chung nhất: Phương pháp luận chung nhất khái quát các nguyên tắc, quan điểm chung nhất. Là cơ sở để xác định phương pháp luận chung và phương pháp luận ngành. Phương pháp luận chung nhất phổ biến cho hoạt động nghiên cứu khoa học là triết học. Triết học Mác-Lênin là phương pháp luận đáp ứng những đòi hỏi của nhận thức khoa học hiện đại cũng như hoạt động cải tạo và xây dựng thế giới mới.
  • Phương pháp luận chung: Dùng để xác định phương pháp hay phương pháp luận của nhóm ngành có đối tượng nghiên cứu chung. 

Phương pháp luận bộ môn (ngành)

Là phương pháp luận sử dụng cho các ngành/bộ môn khoa học cụ thể (chẳng hạn như ngành toán học, văn học, kinh tế học, vật lý học, sinh vật học, kiểm toán…). Do đó, phương pháp luận bộ môn sẽ được làm sáng tỏ khi nghiên cứu những môn học tương ứng.

Luận Văn 2S hiện đang cung cấp dịch vụ viết thuê luận văn tại Tp HCM, Cần Thơ, Đà Nẵng, Hà Nội… Nếu như trong quá trình viết tiểu luận, luận văn các bạn gặp thắc mắc về phương pháp luận, phương pháp nghiên cứu, xử lý số liệu… hãy liên hệ ngay với chúng tôi nhé. Với kinh nghiệm hơn 10 năm hoạt động trong lĩnh vực viết thuê cùng với đội ngũ chuyên viên học thuật có chuyên môn cao. Chắc chắn chúng tôi sẽ xử lý bài luận của bạn đạt kết quả như ý!

Ý nghĩa phương pháp luận nghiên cứu khoa học

Trong nghiên cứu khoa học, phương pháp luận là một phần vô cùng quan trọng. Bởi bản chất của nghiên cứu khoa học là việc luôn sáng tạo và không có giới hạn trong sự phát triển. Việc hoàn thiện Phương pháp luận nghiên cứu khoa học sẽ là cơ sở, tiền đề giúp nhà khoa học, nhà chuyên môn trong các lĩnh vực tìm ra cách tiếp cận mới, tìm ra các phương pháp nghiên cứu mới từ đó xác định hướng đi trong tiến trình nghiên cứu một công trình, một đề tài nghiên cứu khoa học. Mang đến những tri thức có giá trị đối với lý luận và thực tiễn giúp nâng cao nhận thức thế giới và cải tạo thế giới. 

Phương pháp luận nghiên cứu khoa học là công cụ giúp nhà khoa học, nhà quản lý và thực hành sáng tạo khoa học làm sáng tỏ bản chất và hoạt động nghiên cứu khoa học bởi nó chính là là kết quả của quá trình khái quát lý thuyết và thực tiễn nghiên cứu khoa học. Không những thế, phương pháp luận còn có nghĩa đối với các nhà nghiên cứu bởi nó thể hiện cơ chế tư duy sáng tạo trong nhận thức cũng như các kỹ năng thực hành sáng tạo của họ.

Trên đây Luận Văn 2S đã cung cấp đến bạn đọc các kiến thức xoay quanh khái niệm, phân loại và ý nghĩa của phương pháp luận nghiên cứu khoa học (Methodology). Hy vọng rằng với những chia sẻ của chúng tôi, bạn đọc sẽ có thêm những kiến thức hữu ích áp dụng cho công việc học tập nói chung và viết tiểu luận phương pháp nghiên cứu khoa học, luận văn nói riêng. Đừng quên liên hệ với chúng tôi khi bạn cần sự trợ giúp nhé!

So sánh phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
Sự khác biệt giữa phương pháp nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu - Giáo DụC

Phương pháp nghiên cứu so với Phương pháp nghiên cứu

Mặc dù Phương pháp Nghiên cứu và Phương pháp Nghiên cứu là hai thuật ngữ thường bị nhầm lẫn là một và giống nhau, chúng cho thấy sự khác biệt giữa chúng. Đầu tiên chúng ta hãy định nghĩa hai từ. Phương pháp nghiên cứu là phương pháp được sử dụng để thu thập dữ liệu trong nghiên cứu. Mặt khác, phương pháp nghiên cứu giải thích các khuôn khổ lý thuyết và triết học bao trùm hướng dẫn nghiên cứu. Điều này nhấn mạnh rằng có sự khác biệt rõ ràng giữa hai phương pháp nghiên cứu, Phương pháp nghiên cứu là khuôn khổ bao quát mà chúng tôi sử dụng để nghiên cứu. Phương pháp nghiên cứu là những kỹ thuật mà chúng tôi sử dụng. Các phương pháp luận khác nhau sử dụng các phương pháp khác nhau. Qua bài viết này hãy cùng chúng tôi làm rõ sự khác biệt.

Phương pháp nghiên cứu là gì?

Như đã đề cập ở trên, phương pháp nghiên cứu là những phương pháp được sử dụng để thu thập dữ liệu trong nghiên cứu. Phương pháp nghiên cứu bao gồm điều tra, phỏng vấn, nghiên cứu tình huống, quan sát, thí nghiệm,… Có thể nói, phương pháp nghiên cứu chủ yếu được sử dụng để thu thập thông tin để người nghiên cứu tìm ra câu trả lời cho vấn đề nghiên cứu của mình.


Khi nói về phương pháp nghiên cứu, cho dù đó là khoa học tự nhiên hay khoa học xã hội khác, có rất nhiều phương pháp có thể được sử dụng. Trong khoa học tự nhiên, nhà nghiên cứu chủ yếu quan tâm đến việc đạt được dữ liệu định lượng cho phép anh ta đưa ra kết luận cụ thể. Nhưng trong khoa học xã hội, các phương pháp nghiên cứu chủ yếu cung cấp cho nhà nghiên cứu dữ liệu định lượng. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là dữ liệu định tính trong khoa học xã hội bị bỏ qua. Ngược lại, một tổ hợp dữ liệu có thể được sử dụng để nghiên cứu xã hội.

So sánh phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

Phương pháp nghiên cứu là gì?

Phương pháp nghiên cứu giải thích các khuôn khổ lý thuyết và triết học bao quát hướng dẫn nghiên cứu. Phương pháp nghiên cứu hoạt động như một khuôn khổ mà nhà nghiên cứu làm việc. Nó thậm chí còn chính xác nếu coi đó là sự khởi đầu của nghiên cứu. Đối với các nghiên cứu khác nhau, nhà nghiên cứu có thể sử dụng các phương pháp luận khác nhau. Điều này sẽ cho phép anh ta nhìn vấn đề nghiên cứu từ các góc độ khác nhau và sử dụng các phương pháp, kỹ thuật và thậm chí là các quan điểm khác nhau.


Chúng ta hãy lấy một ví dụ và hiểu rõ sự khác biệt giữa phương pháp nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu. Một nghiên cứu đang được thực hiện về sự kỳ thị của bệnh nhân HIV có thể sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau. Đó là các cuộc phỏng vấn, quan sát và thậm chí là các nghiên cứu điển hình. Điều này cho phép nhà nghiên cứu thu thập dữ liệu từ những người tham gia. Điều này cho phép anh ta tìm ra câu trả lời cho các câu hỏi nghiên cứu của mình và vấn đề nghiên cứu tổng thể.

Khi chú ý đến phương pháp nghiên cứu, nó đề cập đến khuôn khổ rộng hơn được nhà nghiên cứu sử dụng để tiến hành nghiên cứu. Điều này sẽ quyết định loại phương pháp mà nhà nghiên cứu sử dụng, các quan điểm lý thuyết, v.v. Theo nghĩa này, phương pháp luận hoạt động nhiều hơn như một hướng dẫn tổng thể cho nghiên cứu.

So sánh phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

Sự khác biệt giữa Phương pháp Nghiên cứu và Phương pháp Nghiên cứu là gì?

Định nghĩa về Phương pháp Nghiên cứu và Phương pháp Nghiên cứu:

Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu là phương pháp được sử dụng để thu thập dữ liệu trong một nghiên cứu.


Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu giải thích các khuôn khổ lý thuyết và triết học bao quát hướng dẫn nghiên cứu.

Đặc điểm của phương pháp nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu:

Nội dung:

Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu bao gồm khảo sát, phỏng vấn, nghiên cứu điển hình, quan sát, thí nghiệm, v.v.

Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu liên quan đến các khuôn khổ lý thuyết và việc học các kỹ thuật khác nhau có thể được sử dụng để tiến hành nghiên cứu và tiến hành các thử nghiệm, thí nghiệm, khảo sát và các nghiên cứu phê bình.

Mục đích:

Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu nhằm tìm ra giải pháp cho vấn đề nghiên cứu.

Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu nhằm vào việc sử dụng các quy trình chính xác để tìm ra giải pháp.

Mối quan hệ:

Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu là kết thúc của bất kỳ nghiên cứu nào.

Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu là bước khởi đầu.

Hình ảnh lịch sự:

1. “Sách Nghiên cứu Khảo sát” của Người dùng: Jtneill - Tác phẩm riêng. [Miền công cộng] qua Wikimedia Commons

2. Chính sách sách mở (5914169915) của Alex Proimos đến từ Sydney, Úc (Chính sách sách mở do Nga tải lên) [CC BY 2.0], qua Wikimedia Commons