SKKN một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5 6 tuổiBạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (11.57 MB, 27 trang ) Show
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 2.1. Thuận lợi.....................................................................................................4 2.2. Khó khăn....................................................................................................4 3. Những biện pháp thực hiện ..........................................................................5 4. Biện pháp thực hiện (Biện pháp từng phần) .................................................5 4.1. Học hỏi bồi dưỡng kiến thức và xây dựng kế hoạch giáo dục phù hợp với thực tế của lớp...................................................................................................6 4.2. Thực hiện hoạt động thể dục sáng đầy đủ và giáo dục chế độ dinh dưỡng hợp lý ................................................................................................................7 4.3. Tổ chức phong phú giờ hoạt động phát triển vận động cho trẻ..................9 4.4. Lồng ghép tích hợp giáo dục thể chất trong các hoạt động khác và đánh giá trẻ theo bộ chuẩn phát triển cho trẻ 5-6 tuổi .............................................12 4.5. Xây dựng môi trường lớp học và vệ sinh cá nhân cho trẻ........................16 4.6. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền - phối hợp với phụ huynh và cộng đồng.................................................................................................................19 5. Kết quả thực hiện.........................................................................................22 PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ.....................................23 1. Kết luận.......................................................................................................23 2. Đề xuất, khuyến nghị...................................................................................24 PHẦN THỨ TƯ: TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................25 2 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi PHẦN THỨ NHẤT ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài: Như chúng ta đã biết bậc học mầm non là nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân. Vì mầm non chính là hệ măng non, là những thế hệ xây dựng tương lai đất nước sau này. Chính vì vậy nó rất quan trọng, những gì trẻ được học ở trường mầm non chính là hành trang cho sự tiến bước vào đời của trẻ. Từ khi mới sinh ra trẻ như một cái búp mới chớm nở ở trên cành, nếu được sự quan tâm chăm sóc của mọi người, búp sẽ cho ta bông đẹp, ở tuổi này chỉ cần trẻ biết ăn, biết ngủ, biết học hành thế là ngoan và cũng trong thời kỳ này trẻ luôn là trung tâm của mọi người trong gia đình, mỗi chúng ta ai cũng muốn giành cho trẻ những gì tốt đẹp nhất mà mình có thể. Trong thời đại ngày nay, khoa học kỹ thuật phát triển như vũ bão, đất nước Việt Nam đang từng ngày thay da đổi thịt, kinh tế văn hóa hội nhập và phát triển đòi hỏi con người phải có tri thức, dùng làm chìa khóa để mở cánh cửa khoa học. Vậy việc trang bị những kiến thức phổ thông cho các cháu mầm non là một việc làm vô cùng quan trọng, nhằm góp phần xây dựng đất nước phồn vinh. Đối với trẻ việc đến trường mầm non là một bước ngoặt lớn, ở đó trẻ được học, được chơi với các bạn, được cô chăm sóc và giáo dục ân cần. Mong muốn của các cô là làm sao, để giúp trẻ phát triển một cách toàn diện về thể chất , ngôn ngữ, nhận thức, thẩm mỹ và tình cảm xã hội. Giáo dục thể chất là một trong những nội dung quan trọng nhằm đào tạo thế hệ trẻ Việt Nam phát triển trí tuệ, trước hết phải cường tráng về thể lực, phong phú về tinh thần và trong sáng về đạo đức. Trẻ có sức khoẻ, thể lực tốt luôn là tiền đề cho mọi tiềm năng. Là một giáo viên tôi cũng thấu hiểu được tầm quan trọng của giáo dục thể chất đối với trẻ là rất lớn, thông qua giáo dục thể chất giúp cho những chủ nhân tương lai của đất nước có sức khỏe tốt, có phương pháp tập luyện và có kế hoạch hợp lý cho bản thân hôm nay và mai sau. Vì vậy tôi đã chọn đề tài: "Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi" làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016-2017. 2. Mục đích nghiên cứu: Nghiên cứu về "Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi" nhằm giúp cho trẻ phát triển toàn diện. Tìm ra giải pháp góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. 3. Đối tượng nghiên cứu: "Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ". 4. Đối tượng khảo sát thực nghiệm: - Trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trường mầm non nơi tôi công tác - Số trẻ nghiên cứu là 34 trẻ 3 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi 5. Phương pháp nghiên cứu: * Nhóm thu thập xử lý thông tin lý thuyết - Tìm tài liệu - Phân tích tổng quát hoá cơ sở lý luận - Phương pháp thực nghiệm ( khảo sát) * Nhóm thu thập xử lý thông tin thực tiễn - Phương pháp quan sát - Phương pháp điều tra - Phương pháp đàm thoại - Phương pháp tuyên truyền. 6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu: - Đề tài được thực hiện và áp dụng tại lớp mẫu giáo 5-6 tuổi trường Mầm non nơi tôi công tác. - Thời gian từ tháng 9 năm 2016 đến tháng 5 năm 2017 PHẦN THỨ HAI NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận: Trong chương trình Giáo dục mầm non (Ban hành kèm theo Thông tư số: 17/2009TT-BGDDT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo) đã nêu rõ: Mục tiêu chung của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mĩ, hình thành cho trẻ cơ sở ban đầu về nhân cách con người, phát triển những chức năng tâm lý, năng lực, phẩm chất mang tính nền tảng, những kỹ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, làm tiền đề cho sự phát triển tốt hơn trong giai đoạn tiếp theo. Giáo dục thể chất là một bộ phận trong quá trình giáo dục phát triển toàn diện cho trẻ mẫu giáo, giáo dục thể chất có ý nghĩa rất quan trọng bởi cơ thể trẻ đang phát triển mạnh mẽ hệ thần kinh, cơ xương hình thành nhanh, bộ máy hô hấp đang hoàn thiện, cơ thể còn non yếu dễ bị phát triển lệch lạc, mất cân đối nếu không được chăm sóc giáo dục đúng đắn thì có thể gây nên những thiếu sót trong sự phát triển cơ thể trẻ mà ta không thể khắc phục được. Hoạt động thể chất đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. Làm tăng lưu lượng máu, tăng cường sức khỏe và sức đề kháng, tăng khả năng của phổi, giúp ích cho quá trình tiêu hóa, tăng cường trao đổi chất, tăng mật độ của xương, giúp xương phát triển tốt, tạo tinh thần sảng khoái, rèn luyện tính nhạy bén của các cơ quan thần kinh. Ở tuổi mẫu giáo 5-6 tuổi tất cả các cơ quan và hệ cơ quan của cơ thể trẻ phát triển mạnh nhưng chưa ổn định, khả năng vận động còn hạn chế, hệ thần kinh dần phát triển, trẻ có khả năng phân tích, đánh giá hình thành các kỹ năng kỹ xảo, phân biệt được hiện tượng xung quanh, củng cố các kỹ năng cần thiết giúp cơ thể phát triển một cách toàn diện. 4 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi Vậy làm thế nào để có những phương pháp tổ chức thu hút được nhiều sự chú ý của trẻ làm cho trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động một cách tự nguyện, được trải nghiệm, khám phá, thỏa mãn nhu cầu hoạt động mang đến cho trẻ một thể lực phát triển cân đối là điều làm tôi chăn trở và cần quan tâm. 2. Khảo sát thực trạng: 2.1. Thuận lợi: * Đối với giáo viên. - Có đủ 2 cô/ lớp theo TT71 - Cả 50% giáo viên đều đạt trình độ trên chuẩn. - Lớp được phân công là lớp điểm của trường, nên thường xuyên được Ban giám hiệu bổ xung, góp ý về chuyên môn. - Thường xuyên được cử đi tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên môn, các chuyên đề và trực tiếp dạy chuyên đề đi tiếp thu do sở GD&ĐT Thành Phố Hà Nội, Phòng Giáo dục & Đào tạo Huyện Ba Vì tổ chức, nên đã rút ra được một số kinh nghiệm trong tổ chức các hoạt động cho trẻ. - Được trường cung cấp đủ tài liệu thực hiện chương trình giáo dục thể chất cho trẻ. - Có ý thức học hỏi, tìm tòi sáng tạo trong giảng dạy cùng đồng nghiệp. * Đối với trẻ: - 100% trẻ đến lớp ngay từ đầu tháng 9 tạo điều kiện cho giáo viên trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. - 100% trẻ đã qua chương trình giáo dục 4-5 tuổi, nên đã có một số kiến thức, kĩ năng cơ bản trong các hoạt động. * Đối với phụ huynh: - Đa số phụ huynh quan tâm tới trẻ, đóng góp đủ đồ dùng cá nhân, đồ dùng học tập và tích cực phối hợp cùng nhà trường. * Cơ sở vật chất: - Trường được đầu tư cơ sở vật chất đạt chuẩn quốc gia, phòng lớp rộng rãi, thoáng mát và có quang cảnh sư phạm xanh-sạch-đẹp. - Có đủ bàn ghế, đồ dùng theo thông tư 02 cho trẻ hoạt động. 2.2. Khó khăn: * Đối với giáo viên: - Các lĩnh vực còn phải gắn với các chỉ số, nên việc lựa chọn nội dung và các biện pháp giáo dục thể chất còn bị lệch lạc, chưa rõ ràng. - Có nhiều giáo viên trong trường quan điểm là, dạy hoạt động thể chất là khô khan, khó sáng tạo, tiết dạy không hay, không đạt kết quả cao. Nên trường có ít tiết sáng tạo để học tập - Từ khẩu lệnh, hiệu lệnh đến phân tích kỹ năng mẫu của cô chưa dứt khoát nhất là tích hợp các hoạt động phát triển thể chất cho trẻ còn chưa phù hợp. - Chưa làm tốt công tác tuyên truyền về giáo dục thể chất đến gia đình trẻ để phối hợp. * Đối với trẻ: - Trẻ được giáo dục thể chất nhưng không được rèn luyện thường xuyên trong các hoạt động và tổ chức mọi lúc, mọi nơi nên ý thức rèn luyện và kỹ năng của trẻ còn thấp. 5 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi - Một số trẻ chưa tích cực tham gia vào hoạt động phát triển thể chất, qua các trò chơi vận động. - Trẻ còn nhút nhát trong tập luyện. - Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng, thấp còi còn cao. * Đối với phụ huynh: - Lớp tôi chỉ có 5 % phụ huynh là cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, còn lại là 95% phụ huynh làm nghề sản xuất nông nghiệp và chủ yếu đi làm ăn xa. Do nhận thức của nhiều phụ huynh về giáo dục thể chất cho con ở độ tuổi mầm non, còn hạn chế, vì vậy còn nhiều hiện tượng như: + Cho con đi học muộn, không tham gia vào giờ hoạt động vận động sáng và tối đến còn cho con thức khuya. + Nhiều trẻ còn nhịn ăn sáng đi học. + Chưa rèn cho con thói quen vệ sinh cá nhân, lao động tự phục vụ... * Cơ sở vật chất: - Trường chưa có phòng tập thể chất riêng cho trẻ. - Đồ dùng, dụng cụ thể chất còn chưa phong phú. * Số liệu điều tra trước khi thực hiện: Khảo sát 34 trẻ 5-6 tuổi theo các nội dung, kết quả như sau: STT Nội dung Đạt yêu cầu Chưa đạt yêu cầu 1 Trẻ mạnh dạn, tích cực tham gia hoạt động. 18/34 = 52,9% 16/34 = 47,1% 2 Trẻ có kỹ năng vận động. 12/34 = 35,3% 22/34 = 64,7% 3 Khả năng tập trung, chú ý khi tham gia vận động. 25/34 = 73,5% 9/34 = 26,5% 3. Những biện pháp thực hiện: 3.1. Học hỏi bồi dưỡng kiến thức và xây dựng kế hoạch giáo dục phù hợp với thực tế của lớp. 3.2. Thực hiện hoạt động thể dục sáng đầy đủ và giáo dục chế độ dinh dưỡng hợp lý. 3.3 . Tổ chức phong phú giờ hoạt động phát triển vận động cho trẻ. 3.4. Lồng ghép tích hợp giáo dục thể chất trong các hoạt động khác và đánh giá trẻ theo bộ chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi. 3.5. Xây dựng môi trường lớp học và vệ sinh cá nhân cho trẻ 3.6. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền - phối hợp với phụ huynh và cộng đồng. 4. Biện pháp thực hiện (Biện pháp từng phần): 4.1. Học hỏi bồi dưỡng kiến thức và xây dựng kế hoạch giáo dục thể chất phù hợp với thực tế của lớp. * Công tác bồi dưỡng đào tạo kiến thức: 6 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi Mỗi con người chúng ta dù hoạt động ở lĩnh vực nào, muốn cho chuyên môn của mình ngày càng được vững thì việc bồi dưỡng chuyên môn, tự học hỏi chau rồi kiến thức là không thể thiếu được. Bản thân tôi là một giáo viên mầm non, trải qua 14 năm giảng dạy, tôi nhận thấy chương trình giáo dục mầm non mỗi ngày một thay đổi, đáp ứng với nhu cầu giáo dục hiện tại, vì thế tôi luôn đặt công tác tự bồi dưỡng để đào tạo mình có kiến thức vững vàng là không thể thiếu. Tôi được nhà trường phân công làm tổ trưởng, khối dạy 5-6 tuổi, tôi luôn luôn xác định cho mình, phải luôn chau rồi kiến thức, kỹ năng sư phạm, để chăm sóc, giáo dục trẻ được tốt hơn, bằng nhiều hình thức bồi dưỡng như: Ở trường tôi luôn tham gia đầy đủ các kỳ kiến tập của trường tổ chức, tham gia đầy đủ các cuộc thao giảng, các kỳ thi từ cấp trường. Thường xuyên giao lưu, học hỏi bạn bè đồng nghiệp trong thời gian đi tiếp thu chuyên đề, bồi dưỡng chuyên môn, của Huyện của Sở giáo dục Hà Nội tổ chức. Tận dụng thời gian dảnh dỗi đọc sách, báo, xem truyền hình, xem các băng đĩa các tiết dạy mẫu, các hoạt động giáo dục mầm non để hiểu biết thêm. Học hỏi công nghệ thông tin, khai thác thêm trên mạng Internet các chương trình giáo dục Mầm non, để học tập kinh nghiệm, chọn lọc có thể áp dụng cho lớp học của mình. Là một trưởng khối tôi luôn mạnh dạn đưa ra các giải pháp, các nội dung giáo dục để cho khối của mình tọa đàm, trao đổi kinh nghiệm, từ đó cũng giúp tôi nâng cao kiến thức chuyên môn, đặc biệt là sau mỗi nội dung được khối chấp nhận áp dụng vào giảng dạy trong nhà trường, tôi thấy mình tự tin hơn rất nhiều về chuyên môn tay nghề của mình trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. Có kiến thức vững vàng, nhưng thực hiện nó như thế nào cho hợp lý và có khoa học, thì nhiệm vụ quan trọng không kém đó là xây dựng kế hoạch. * Việc xây dựng kế hoạch: Bên cạnh việc học tập trau dồi kiến thức, để dạy trẻ nâng cao chất lượng giáo dục tốt hơn, thì việc xây dựng kế hoạch hoạt động là rất quan trọng đối với mỗi giáo viên. Vì trong mỗi công việc nói chung, để có được sự thành công tốt, việc đầu tiên là phải có kế hoạch, kế hoạch là cái gậy, giúp chúng ta vững bước và đi từng bước cụ thể, kế hoạch xác định thời gian thực hiện, kết quả mong đợi, chất lượng, số liệu công việc thực hiện... Chính vì vậy mà tôi luôn luôn coi trọng kế hoạch, hàng năm sau khi được học tập nhiệm vụ năm học và kế hoạch của nhà trường triển khai, tôi đã căn cứ vào đó, ngoài ra còn căn cứ vào tình hình khả năng của học sinh lớp tôi được phân công, khả năng của bản thân, môi trường lớp học, để xây dựng cho mình một kế hoạch năm học, dự kiến kế hoạch tháng và kết quả phấn đấu của lớp cuối năm. Các kế hoạch đều được xây dựng song trước thời gian nhà trường quy định, để trình ban giám hiệu phê duyệt, bổ xung ý kiến hoàn chỉnh cho tôi. Từ việc xây dựng kế hoạch nhóm lớp, dự kiến xây dựng kế hoạch giáo dục tháng, chủ đề, sự kiện diễn ra trong tháng và kết quả phấn đấu của lớp cuối năm, đã giúp tôi bố trí xắp xếp được thời gian hợp lý, cho việc học tập, nghiên cứu để thực hiện chương trình chăm sóc, giáo dục trẻ rất tốt. 7 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi 4.2 Thực hiện hoạt động thể dục sáng đầy đủ và giáo dục chế độ dinh dưỡng hợp lý. Như chúng ta đã biết, tác dụng của việc tập thể dục sáng vô cùng tốt đối với con người, góp phần phát triển sức mạnh cơ bắp, giúp các khớp, dây chằng được mềm dẻo, linh hoạt. Buổi sáng ngay sau khi ngủ dậy, được tập luyện thể dục đơn giản, con người sẽ được sảng khoái, cho cả ngày hoạt động, học tập và làm việc. Đối với trẻ em nhất là tuổi mẫu giáo, làm sao để trẻ có thói quen tập thể dục ngay sau khi ngủ dậy, điều này chỉ sẩy ra ở một số ít gia đình mà phần lớn là trẻ trong trường mầm non nông thôn, có đến 95% là bố mẹ làm nông nghiệp, phải dậy đi làm từ khi con chưa ngủ dậy, nên làm sao trẻ có được thói quen thể dục sau ngủ dậy ở nhà. Vì thế đến trường, nhà trường, các cô giáo phải thực hiện nghiêm túc, duy trì thường xuyên việc cho trẻ tập thể dục sáng, nhận thức được điều đó, nên tôi đã duy trì thường xuyên cho trẻ tập luyện thể dục sáng. Nếu thời tiết phù hợp tôi cho trẻ tập ngoài trời, còn nếu thời tiết không đảm bảo, tôi cho trẻ tập luyện trong lớp; tổ chức cho trẻ tập kết hợp với âm nhạc, để thêm phần hứng thú, hấp dẫn tôi cho trẻ tập với nơ, bông, vòng, gậy thể dục như vậy vừa phát triển vận động, vừa phát triển tai nghe cho trẻ. Trẻ có thể hiểu được đội hình, đội ngũ, khẩu lệnh, hiệu lệnh, trẻ ý thức được mình cần phải tập như thế nào, thì là đúng và như thế nào là sai. Tập thể dục buổi sáng, còn nhằm tác động cho công tác tuyên truyền tới các bậc phụ huynh rất tốt, vì phụ huynh được nhìn thấy con em mình, được tập thể dục sáng ở trường và sẽ nhận thức được tầm quan trọng của việc tập thể dục sáng, nhận thấy không thể thiếu thể dục sáng ở trường đối với con mình, nên không thể cho con em mình đi học muộn, hay nghỉ học được. Nhưng trước khi cho trẻ thực hiện hoạt động thể dục, bao giờ tôi cũng quan tâm đến trẻ như; Quan sát thấy cháu nào thần thái mệt mỏi, hay tâm lý buồn chán hơn mọi ngày, tôi đều tiếp cận cháu và trò chuyện tìm hiểu lý do, để có thể không ép cháu tham ra các hoạt động lúc đó, động viên để cháu có tâm lý thỏa mái mới tham gia hoạt động phát triển vận động mới có hiệu quả, nếu ta ép trẻ tập thì sẽ bị phản tác dụng càng làm cho trẻ mệt mỏi suy nhược cơ thể hơn. 8 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi (Hình ảnh trẻ tập thể dục sáng ngoài trời) (Hình ảnh trẻ thể dục sáng trong lớp học) 9 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi Phát triển thể chất cho trẻ không chỉ dừng lại ở việc cho trẻ chơi tập thể dục, mà phải phối hợp với chế độ chăm sóc nuôi dưỡng trẻ. * Thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý: Thể dục buổi sáng giúp trẻ phát triển thể lực rất tốt, song nếu phát triển thể lực mà không chú trọng đến chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ, thì trẻ sẽ bị mất thăng bằng. VD như: Trẻ không ăn sáng đến trường cô yêu cầu tập luyện thể dục trẻ sẽ ra sao? Trẻ có tích cực tập không và tập có đúng kỹ năng không, thời gian tập có bền vững không. Vì thế để trẻ phát triển thể lực cân đối, có sức khoẻ tốt, thì ngoài việc cho trẻ tập luyện thể dục đầy đủ, còn phải có chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ, việc cho trẻ ăn uống đủ chất, đủ lượng chủ yếu là do bộ phận nuôi dưỡng ở trường và gia đình trẻ, cho nên với cô giáo thì phải làm gì, để giúp cho trẻ có chế độ dinh dưỡng hợp lý. Bản thân tôi đã mạnh dạn thường xuyên trao đổi với tổ nuôi dưỡng, đóng góp ý kiến chân thành cho Ban giám hiệu, để kịp thời bổ xung cho tổ nuôi dưỡng, cần có thực đơn hợp lý, phong phú theo mùa, cải thiện cách chế biến, sao cho hợp lý với trẻ hơn. Với các bậc phụ huynh tôi thường xuyên gặp gỡ trao đổi trực tiếp, về từng đối tượng trẻ, để phụ huynh hiểu được với trẻ nhỏ quan tâm như thế nào là đúng mức, phù hợp với trẻ nhất, để trẻ phát triển thể lực hài hoà và cân đối, ngoài ra trẻ còn đủ lực để tiếp thu các hoạt động trong ngày ở trường của trẻ, một cách tích cực thoải mái, vui vẻ hồn nhiên, không bị gò bó, hay quá sức, yêu cầu phụ huynh cho con ăn sáng đầy đủ, không được nhịn, hay ăn tạm cái bánh, cái kẹo đi học. Việc cho trẻ ăn đủ chất, cần phải rèn trẻ có thói quen ăn nhiều rau xanh, uống đủ lượng nước, đây là hai yếu tố không kém phầm quan trọng, trong việc phát triển thể chất cân đối cho trẻ, nhưng rất nhiều trẻ em không có thói quen thích ăn rau, hay uống nhiều nước, dẫn đến nhiều nguyên nhân, ảnh hưởng đến sự phát triển về thể lực của trẻ nhất. Ngoài ra là giáo viên mầm non, nên tôi rất cũng rất cần nắm rõ việc cân đối tỷ lệ các chất dinh dưỡng cho trẻ như thế nào là tốt như : P = 14-16%; L= 24-26%; G= 60-62%, sau mỗi kỳ cân đo trẻ, tôi đều hỏi thăm kế toán, xem việc tính khẩu phần ăn của trẻ, đạt tỷ lệ các chất như thế nào, vì thấy có sự phát triển chậm, hay nhanh hơn, để có biện pháp tham mưu với tổ nuôi, thay đổi thực đơn, tạo cho trẻ ăn ngon miệng hơn và hợp lý với nhu cầu phát triển của trẻ. Nói đến chế độ dinh dưỡng, không thể thiếu được khâu an toàn thực phẩm, nên tôi luôn chú trọng đến an toàn thực phẩm cho trẻ như: Khi được phân công đến lịch giám sát giao nhận thực phẩm, tôi luôn quan tâm đến chất lượng thực phẩm, khi nhận thức ăn về lớp cho trẻ, cũng cần chú ý các khâu an toàn thực phẩm như đạy vung, kiểm tra lại bát thìa của trẻ trước khi cho trẻ ăn Với trẻ tôi luôn giáo dục vệ sinh cá nhân, giáo dục trẻ ăn hết xuất, ăn đủ các chất phù hợp, có biện pháp rèn trẻ không ăn rau xanh, hoặc một số thực phẩm khác, nên lớp tôi 100% trẻ đều ăn các loại thực phẩm, mà nhà trường tổ chức cho ăn, ăn hết xuất, ngon miệng và đặc biệt là trẻ phát triển thể chất rất hài hòa. 4.3. Tổ chức phong phú giờ hoạt động phát triển vận động cho trẻ. Hoạt động phát triển thể chất cho trẻ được tiến hành thông qua nhiều hình thức, phương pháp giáo dục trong và ngoài tiết học: Thể dục sáng, thể dục chống mệt mỏi, trò chơi vận động, dạo chơi tham quan... nhưng cơ bản vẫn là vận động trong các hoạt động học bởi trong hoạt động học các tri thức, kĩ năng, kĩ sảo vận 10 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi động được truyền thụ một cách có mục đích, có hệ thống, có tổ chức, và có kế hoạch cụ thể. Để thực hiện một hoạt động phát triển vận động có hiệu quả ngoài việc đi đầy đủ, trình tự các bước tôi luôn trú trọng vào cách chọn nội dung sao cho phù hợp giữa hoạt động động với hoạt động tĩnh, kết hợp nội dung dễ với nội dung khó hơn. Nếu bài tập vận động cơ bản là vận động nhiều cơ tay, thì trò chơi vận động phải là sự vận động nhiều cho cơ chân và ngược lại, để cơ thể trẻ phát triển hài hoà, qua đó trẻ không cảm thấy nặng nề, hay mệt mỏi, khi phải thực hiện mãi một bộ phận nào đó trên cơ thể. Trong quá trình tổ chức giờ hoạt động phát triển vận động nếu dạy bài vận động cơ bản là “ném xa” thì khi chọn bài tập phát triển chung cần có động tác tay đưa cao hoặc quay tay dọc thân, tập động tác này số lần nhiều hơn động tác còn lại và khi cho trẻ tập bài tập phát triển chung, tôi luôn cho trẻ sử dụng các dụng cụ như: Vòng, gậy thể dục đó là những dụng cụ có tác dụng tốt tới việc hình thành tư thế đúng cho trẻ, từ đó nâng cao hiệu quả của các động tác, giúp trẻ hứng thú khi tham gia các hoạt động. Thực hiện một hoạt động phát triển vận động cho trẻ, tôi không chỉ chú ý đến lưạ chọn nội dung, mà khẩu lệnh, hiệu lệnh của cô sẽ góp phần không nhỏ vào việc thu hút trẻ vào thực hiện hoạt động, nên khẩu lệnh, hiệu lệnh cô phải rõ ràng, rứt khoát và việc rèn các tư thế, thao tác kỹ năng, phải đúng theo khả năng của trẻ, phù hợp với độ tuổi, để khi thực hiện vận động trẻ không cảm thấy khó khăn, hay ngại ngùng khi tham gia hoạt động. Với các vận động cơ bản, tôi thường hướng dẫn cho trẻ kỹ năng thực hiện rất kỹ càng, mạch lạc, từ đó trẻ chăm chú quan sát nên khi trẻ thực hiện đạt được kết quả cao, không cần phải mất nhiều thời gian dừng lại để sửa sai tư thế cho trẻ khi tập, từ đó tạo cho trẻ sự tập trung, hứng thú khi tham gia hoạt động Bên cạnh đó việc sử dụng âm nhạc là không thể thiếu trong giờ hoạt động phát triển vận động, khi có âm nhạc trẻ sẽ thấy hứng thú và phấn khởi hơn, giờ hoạt động của trẻ đạt kết quả cao hơn. Sử dụng âm nhạc cho trẻ tập khởi động, tập bài phát triển chung, hồi tĩnh và sử dụng âm nhạc làm luật của trò chơi. Ví dụ như trò chơi “Chuyền bóng” trong thời gian là một bản nhạc, đội nào chuyền được nhiều bóng hơn là đội dành chiến thắng. Hay với trò chơi “Thi ném túi cát vào vòng” trẻ sẽ phải nghe nhạc, khi nhạc nhanh trẻ sẽ phải di chuyển nhanh, nhạc chậm trẻ di chuyển chậm, nhạc dừng lại trẻ mới được ném túi cát... Để thêm phong phú với trẻ khi dạy hoạt động phát triển vận động, tôi thường kết hợp dạy theo một chương trình, hội thi như chương trình: “Chúng tôi là chiến sĩ”, "Hội khỏe măng non", "Vườn cổ tích", hội thi "Bé khỏe, bé ngoan”... hoặc kết hợp dạy theo nội dung câu chuyện: truyện "Tích Chu", "Cây khế", "Quả táo", "Sự tích mùa xuân"... hoặc tạo những tình huống như: Hôm nay là sinh nhật bạn An cùng đến thăm nhà bạn An, tình huống vào vai một nhân vật trong câu chuyện để dẫn dắt trẻ vào bài)... Ví dụ dạy hoạt động phát triển vận động bài : “Bò dích dắc bằng bàn tay, bàn chân”. 11 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi Cô giới thiệu chương trình “ Hội khỏe măng non” với các đội chơi. + Khởi động: Cho trẻ làm đoàn tầu đến tham gia chương trình. + Trọng động: Cô tạo tình huống giới thiệu các phần thi: Phần thi thứ nhất: Đồng diễn thể dục (Cho trẻ tập bài tập phát triển chung) Phần thi thứ hai: Khỏe và khéo (Cho trẻ tập bài vận động cơ bản: Bò dích dắc bằng bàn tay, bàn chân). Phần thi thứ ba: Chung sức (Trò chơi vận động) + Hồi tĩnh: Cho trẻ đi lại nhẹ nhàng. Ví dụ dạy hoạt động phát triển vận động bài: “Đi thăng bằng trên ghế thể dục”. Tôi sử dụng truyện “Tích Chu” Dẫn dắt trẻ vào nội dung câu chuyện và dẫn dắt cho trẻ biết là giúp bạn Tích Chu đi lấy nước suối tiên cho bà uống để bà trở lại thành người, đường đi lấy nước suối tiên rất nhiều khó khăn và trải qua nhiều sông suối gồ ghề.. + Khởi động: Cùng đến thăm nhà Tích Chu + Trọng động: Bài tập phát triển chung: Cùng nhau tập luyện cho cơ thể khỏe mạnh để vượt qua mọi thử thách trước mắt. + Hồi tĩnh: Bạn Tích Chu đã gửi tặng mỗi bạn một niềm mơ ước bay tơi những phương trời đẹp. Dạy trẻ kết hợp theo một chương trình với nhiều phần thi hấp dẫn hay theo nội dung câu chuyện... trẻ rất hào hứng tham gia tập luyện. Để phát huy hết hiệu quả tôi không chỉ chọn phương pháp mà tôi còn luôn quan tâm tới hình thức tổ chức để trẻ mạnh dạn tự tin hơn khi hoạt động như: Hình thức tập cả lớp- đồng loạt. Hình thức tập cả lớp - nối tiếp. Hình thức tập theo nhóm. Hình thức tập cá nhân 12 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi (Hình ảnh trẻ: Đi thăng bằng trên ghế thể dục đầu đôi túi cát) Phát triển thể chất cho trẻ không dừng lại ở các hoạt động học giờ thể dục, mà các nội dung phát triển vận động, được lồng tích hợp vào các giờ hoạt động khác trong ngày của trẻ sẽ giúp trẻ phát triển thể chất hài hòa và tốt hơn. 4.4. Lồng ghép tích hợp giáo dục thể chất trong các hoạt động khác và đánh giá trẻ theo bộ chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi. Ngoài những tiết dạy hoạt động học của hoạt động phát triển thể chất, được quy định trong chương trình giáo dục mầm non, thì trong các hoạt động khác, tôi đều lồng ghép giáo dục phát triển thể chất một cách linh hoạt, ngẫu nhiên, nhẹ nhàng, không gò bó, không làm ảnh hưởng đến sự hứng thú của trẻ trong hoạt động chính, tôi luôn lấy trẻ làm trung tâm để lựa chọn nội dung lồng ghép, các nội dung lồng ghép thường là sử dụng các trò chơi có luật, của hoạt động giáo dục thể chất vào các giờ hoạt động học, điều này giúp cho giờ học được đan xen tĩnh, động hợp lý mà không để trẻ chán, ngược lại trẻ rất thích thú, trẻ rất vui vẻ học trong những tiếng hò reo cổ vũ, niềm phấn khởi của trẻ được thể hiện rõ, trên những khuôn mặt đáng yêu, làm cho các giờ học đó đều đạt kết quả cao hơn. VD: Trong hoạt động làm quen văn học, tôi cho trẻ chơi trò chơi: “Ghép tranh” Trẻ phải đi theo đường hẹp, rồi bật qua con suối để mang những miếng ghép lên bảng, ghép sao cho hợp lý theo yêu cầu của cô. Trong hoạt động khám phá khoa học, tôi cho trẻ chơi trò chơi như sau: Các con sẽ đi theo đường zíc zắc, mang những đồ dùng để đúng nơi quy định. 13 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi Trong hoạt động làm quen với toán cho trẻ đứng thành hai hàng dọc dưới vạch xuất phát, khi có hiệu lệnh bắt đầu, trẻ đứng đầu hàng bật liên tục qua 5 vòng lên gắn sao cho đủ số lượng, quay về đập tay vào bạn tiếp theo rồi đứng về cuối hàng. Trong hoạt động âm nhạc, tôi cho trẻ chơi trò chơi: “Ai nhanh nhất” Trẻ sẽ được chơi với những chiếc vòng thể dục, trẻ sẽ vừa đi quanh vòng vừa hát khi có hiệu lệnh sắc xô của cô, trẻ sẽ nhanh chân nhảy vào vòng. Những bạn nào hảy được vào vòng sẽ là người thắng cuộc, còn những bạn chưa nhảy được vào vòng sẽ được cả lớp cổ vũ để nhảy lò cò. Hay trong hoạt động tạo hình như vẽ, cắt, xé dán...để giảm bớt căng thẳng, mệt mỏi của trẻ tôi cho trẻ vận động "phút thể dục" theo bài: (Đây là anh cả. Béo trục béo tròn. Anh hai chỉ đường. Anh ba cao nhất. Anh tư hơi thấp. Bé nhất là út con) hoặc cho trẻ xoay cổ tay, nghiêng người về hai bên theo nhịp đếm của cô. Các hoạt động trên không chỉ tạo cho trẻ hứng thú trong giờ học, mà còn rèn cho trẻ kỹ năng như: Phải biết lần lượt theo thứ tự, không chen lấn xô đẩy nhau, tinh thần đoàn kết giúp đỡ nhau, sự cố gắng của trẻ từ đó được hình thành, đây cũng là một yếu tố quan trọng, hình thành nên nhân cách của trẻ và đều góp phần giúp trẻ, phát triển thể lực một cách toàn diện. Ngoài hoạt động học ra, trong các giờ hoạt động ngoài trời, ngoài việc quan sát, trò chuyện có chủ đích, thì các trò chơi vận động là không thể thiếu được, nên tôi thường kết hợp cho trẻ, được tham gia các trò chơi như: Truyền bóng, kéo co, chạy tiếp sức, bịt mắt bắt dê, nhảy bao bố, mèo đuổi chuột, rồng rắn lên mây….Sau những hoạt động có chủ đích, trẻ được thả hồn mình, trong các trò chơi vận động của hoạt động goài trời. Tôi thường quan tâm nhiều, đến các trò chơi dân gian để cho trẻ chơi, vì trò chơi dân gian, thì bất cứ chủ đề nào, ta đưa vào đều có thể phù hợp cho nội dung chơi của trẻ. Dù là một trò chơi vận động nhỏ đi chăng nữa, cũng có thể dạy cho trẻ nhiều kỹ năng sống giá trị như: Làm việc theo nhóm, tinh thần trách nhiệm, khả năng phối hợp, khả năng thích nghi, lòng tự trọng, tự tin và nhiều hơn thế nữa. Chúng ta không nên chờ đợi sự phát triển tự nhiên của trẻ, mà hãy chủ động, tập cho trẻ chơi thể thao từ sớm, để trẻ có thể phát triển tốt nhất về thể lực cũng như trí tuệ. Bên cạnh đó hằng ngày, tôi giành thời gian cho trẻ tự do vận động chạy, nhảy, tham gia các trò chơi với đồ chơi có sẵn trong sân trường, đồ chơi dụng cụ mang theo hoặc tham gia lao động chăm sóc cây cối trong sân vườn, vệ sinh đồ dùng, đồ chơi. Đây cũng là một hoạt động giúp trẻ phát triển thể lực qua đó giúp cho trẻ biết yêu thiên nhiên, yêu lao động. 14 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi (Hình ảnh trẻ chơi trò chơi mèo đuổi chuột) (Hình ảnh trẻ lao động chăm sóc vườn rau, lau đồ chơi ngoài trời) Để tạo điều kiện cho trẻ được vui chơi thoải mái, tôi thường kết hợp với các cô giáo và học sinh lớp khác, thường xuyên tổ chức cho trẻ được giao lưu 15 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi các trò chơi vận động với nhau, qua đó sẽ giúp trẻ năng động hơn, trẻ có thái độ luyện tập, có điều kiện tiếp xúc, giao lưu với các bạn ở lớp khác, từ đó trẻ ý thức được mình cần phải làm gì? Và trẻ tạo cho mình động cơ phấn đấu sau mỗi lần giao lưu thi đấu. (Ảnh trẻ giao lưu trò chơi vận động: Chuyển bóng, kéo co cùng lớp A2) Trong năm học này, lớp tôi đã kết hợp cùng lớp A3 tổ chức dạy chuyên đề hoạt động giao lưu các trò chơi vận động cho các trường trong huyện đến kiến tập, qua đó giáo viên, học sinh đều nhiệt tình tham gia, trẻ rất hào hứng tập luyện và tích cực tham gia vào các trò chơi, các phần thi. (Hình ảnh trẻ giao lưu các trò chơi vận động trong tiết chuyên đề) 16 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi Với trẻ 5 tuổi việc đánh giá theo năm lĩnh vực, đều được thực hiện trên 120 chỉ số, với lĩnh vực phát triển thể chất, theo chỉ số, tôi đã nghiên cứu và chọn các chỉ số vào các hoạt động, sao cho phù hợp với khả năng của trẻ từ mức độ thấp đến cao, từ dễ đến khó như. VD: Chỉ số 1: Bật xa tối thiểu 50cm. Tôi đưa vào dạy trẻ ở giai đoạn đầu, để giúp trẻ hiểu được chức năng của các bộ phận trên cơ thể và phát triển cơ lớn cho bản thân … Chỉ số 4: Trẻ biết trèo lên xuống thang ở độ cao 1,5m so với mặt đất. Tôi đưa vào dạy trẻ ở giai đoạn hai, trẻ đã quen trường lớp, có thói quen tập luyện vận động rồi, giúp trẻ biết phối hợp chân tay khéo léo, tinh thần bình tĩnh để trèo lên xuống thang... Khi thực hiện bài nào có đánh giá chỉ số, tôi sử dụng bảng đánh giá là cho trẻ đánh giá trực tiếp, đó là cháu nào làm được tự lấy lô gô cài vào mặt cười, trẻ nào không thực hiện được tự lấy lô gô cài vào mặt mếu, điều này giúp trẻ tự biết kết quả của mình và trẻ ngày càng cố gắng hơn trong các hoạt động sau. (Hình ảnh trẻ lấy lô gô cài vào mặt cười, mặt mếu) Phát triển thể chất cho trẻ không chỉ chú ý đến các nội dung hoạt động học, các nội dung vận động cho trẻ, mà môi trường lớp học và vệ sinh cá nhân trẻ góp phần rất lớn, trong việc phát triển thể chất cho trẻ ở trường mầm non. 4.5. Xây dựng môi trường lớp học và vệ sinh cá nhân trẻ * Việc trang trí môi trường lớp học, không chỉ để gây hứng thú cho trẻ thích đến lớp, mà còn làm cho trẻ luôn hứng thú tham gia vào các hoạt động, vì thế môi trường lớp học là rất quan trọng, không thể thiếu được, nó không chỉ 17 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi giúp cho việc tổ chức các hoạt động cho trẻ, môi trường lớp học đẹp, góp phần không nhỏ trong việc tuyên truyền xã hội hóa giáo dục ở trường mầm non. Ngoài ra môi trường lớp học đẹp tạo cho trẻ như được hòa mình trong một thế giới tuổi thơ, trẻ luôn được tiếp cận với cái mới, trẻ rất hứng thú hoạt động và đến lớp, yêu quý cô giáo, đặc biệt là biết bảo vệ sản phẩm của cô và trẻ làm ra, tăng thêm ý thức giữ gìn môi trường lớp học của mình. Vậy nên tôi luôn chú trọng, chủ động trang trí môi trường lớp học, trang trí các góc có sự lô gíc với nhau, đặc biệt là góc vận động, thường là những đồ dùng luyện tập cồng kềnh, tôi giành khoảng rộng hơn, ở ngoài hành lang để trưng bày được những đồ dùng tập luyện để trẻ dễ quan sát, dễ cất và dễ lấy các đồ dùng mà trẻ thích. Môi trường lớp học ảnh hưởng trực tiếp tới sức khoẻ trẻ do vậy tôi phải luôn giữ cho môi trường lớp xanh- sạch- đẹp, từ đó trẻ tránh được bệnh tật, cơ thể khoẻ mạnh trẻ sẽ tham gia tích cực vào các hoạt động. Để làm được điều đó tôi cùng đồng nghiệp trong lớp của mình thường xuyên lau dọn, sắp xếp các đồ dùng, đồ chơi sạch sẽ gọn gàng, không chỉ cô mà còn khuyến khích trẻ cùng tham gia lau dọn, xếp sắp đồ dùng, đồ chơi cùng cô vì trong lớp học mầm non nói chung nhất là lớp học của tôi nói riêng có rất nhiều đồ dùng, đồ chơi cấp phát cũng như đồ dùng tự tạo, giá kệ nhiều nếu chúng ta không thường xuyên vệ sinh, thường xuyên thay đổi các góc, thì nhìn vào lớp học luôn cụ kỹ, nhàm chán với trẻ, nhất là khâu vệ sinh sẽ không được đảm bảo. Qua việc xây dựng và vệ sinh môi trường lớp học thường xuyên, tôi thấy trẻ lớp tôi yêu thích đến lớp, trẻ đi học chuyên cần cao và tham gia các hoạt động tích cực hơn đặc biệt là hoạt động thể chất. (Hình ảnh môi trường trong lớp học) 18 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi (Hình ảnh góc vận động ngoài hành lang) Việc xây dựng môi trường và vệ sinh môi trường lớp học, là yếu tố quan trọng trong việc phát triển thể chất cho trẻ, nhưng môi trường sạch, đẹp mà cá nhân trẻ không được chú ý chăm sóc sạch sẽ, trẻ cũng không thể phát triển thể chất tốt được. Vì vậy tôi luôn chú ý quan tâm đến hoạt động vệ sinh cho trẻ. Hoạt động vệ sinh không chỉ thực hiện trên giờ hoạt động vệ sinh, hay 4 lần trên ngày, hay sau các hoạt động chơi, tập... Việc vệ sinh cá nhân cho trẻ được tôi chú ý đến từng cách ăn mặc của trẻ như; nếu thời tiết nóng mà trẻ mặc quá dày cũng sẽ dẫn đến mất vệ sinh, bởi trẻ sẽ ra nhiều mồ hôi khiến trẻ sờ mó lau quyệt lên các bộ phận trên cơ thể hay mặc không phù hợp khi tham gia các hoạt động, nhất là hoạt động vận động cần phải chú ý nhiều hơn. Hoặc vệ sinh khi trẻ ăn luôn nhắc nhở trẻ không nói chuyện khi ăn, ho lấy tay che miệng, nhặt cơm dơi song phải lau tay vào khăn...nghiêm túc thực hiện thường xuyên việc cho trẻ xúc miệng bằng nước muối ở lớp. Đặc biệt là khi có dịch bệnh, khi thời tiết giao mùa tôi cũng chủ động, không chờ nhà trường triển khai kế hoạch mới thực hiện, mà bản thân tôi đã chủ động vệ sinh môi trường lớp học khử khuẩn đồ dùng, đồ chơi, căn dặn các cháu và tuyên truyền phụ huynh cùng ngăn ngừa phòng dịch bệnh không để lây lan vào trẻ lớp mình. 19 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi (Hình ảnh trẻ rửa tay, rửa mặt hàng ngày) 4.6. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền - phối hợp với phụ huynh và cộng đồng. Công tác giáo dục phát triển thể chất cho trẻ 5-6 tuổi, chỉ đạt kết quả tốt khi nhà trường và gia đình phối hợp với nhau chặt chẽ, thường xuyên và liên tục. Nhận thức được vai trò kết hợp của các bậc phụ huynh trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và công tác giáo dục thể chất cho trẻ nói riêng, ngay từ đầu năm học tôi đã có kế hoạch và nội dung tuyên truyền tới các bậc phụ huynh như sau: * Hình thức tuyên truyền: - Trong buổi họp phụ huynh các kỳ. - Qua hệ thống các bảng tuyên truyền tại góc lớp: như “Tháp dinh dưỡng” và “Bé cần gì để lớn và khoẻ mạnh” - Trao đổi trực tiếp với phụ huynh vào giờ đón trẻ và trả trẻ. - Xây dựng góc tuyên truyền, liên tục có nội dung mới lạ, để gây hứng thú cho phụ huynh quan sát. - Tổ chức thường xuyên hoạt động thể dục sáng đúng giờ, cho phụ huynh được quan sát. * Nội dung tuyên truyền: - Cho trẻ ăn các chất có đủ dinh dưỡng hợp lý, chăm sóc sức khoẻ cho trẻ từ khâu vệ sinh cá nhân trẻ, đến cho trẻ ăn ngủ đúng giờ, cách phòng ngừa một số bệnh thường gặp ở trẻ em.. 20 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi - Tạo dựng cho trẻ môi trường lành mạnh, thân thiện, Tạo điều kiện cho trẻ được lao động tự phục vụ, theo khả năng của độ tuổi, rèn luyện cơ thể cho trẻ tập thể dục sáng thường xuyên. - Thực hiện kế hoạch của ban giám hiệu tôi đã phối hợp tuyên truyền với các bậc phụ huynh cho các con đi thăm quan, học tập trải nghiệm: Khu du lịch TIMES CITY - Lăng Bác, tại đây các con được trải nghiệm đóng vai lính cứu hỏa, công an, bác sĩ, đầu bếp...chơi các trò chơi vận động như nhà bóng, nhà hơi... thăm quan Lăng Bác, thăm nhà sàn, nơi làm việc, thăm ao cá, đây là một yếu tố rèn luyện kỹ năng sống và giáo dục thể chất cho trẻ rất tốt. 21 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi (Hình ảnh trẻ thăm quan Lăng Bác) (Hình ảnh trẻ tập làm lính cứu hỏa, chú bộ đội) 22 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi 5. Kết quả thực hiện Từ những biện pháp đã thực hiện, để nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5-6 tuổi, tôi nhận thấy kết quả đạt được như sau: * Đối với phụ huynh: - Các bậc phụ huynh đã nhận thức rõ tầm quan trọng của việc giáo dục thể chất cho trẻ. Vì chất lượng của cuộc sống vì tương lai của con em mình, các bậc phụ huynh đã nêu cao tầm quan trọng của giáo dục thể chất cho trẻ, biết kết hợp với cô giáo, trong việc giáo dục thể chất cho con em mình như; + 100% trẻ được đi học đúng giờ, được ăn chế độ ăn sáng đầy đủ, + Có ý thức quan tâm chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ cho con em mình trước khi đến lớp. + Biết đồng tình với cô giáo để cùng giáo dục trẻ, biết lao động tự phục vụ, theo khả năng sức khoẻ và độ tuổi. * Đối với trẻ: - Trẻ có thói quen hứng thú với việc tập thể dục sáng hàng ngày, được ăn uống theo chế độ, có chế độ dinh dưỡng hợp lý, tích cực tham gia vào các trò chơi vận động, có hứng thú trong các hoạt động phát triển thể chất. - Trẻ hiểu được ích lợi và sự cần thiết của việc tập luyện, giữ gìn vệ sinh, ăn uống hợp lý, để phát triển thể chất cho cơ thể mình như thế nào. Vì thế kết quả cuối năm trẻ đã đạt được một số kết quả như sau: + Số liệu cụ thể như sau: * Kết quả khảo sát trước khi thực hiện đề tài: STT Nội dung Đạt yêu cầu Chưa đạt yêu cầu 1 Trẻ mạnh dạn, tích cực tham gia hoạt động. 18/34 = 52,9% 16/34 = 47,1% 2 Trẻ có kỹ năng vận động. 12/34 = 35,3% 22/34 = 64,7% 3 Khả năng tập trung, chú ý khi tham gia vận động. 25/34 = 73,5% 9/34 = 26,5% * Kết quả sau khi thực hiện đề tài: STT Nội dung Đạt yêu cầu Chưa đạt yêu cầu 1 Trẻ mạnh dạn, tích cực tham gia hoạt động. 32/34=94,1% 2/34=5,9% 2 Trẻ có kỹ năng vận động. 28/34=82,4% 6/34=17,6% 3 Khả năng tập trung, chú ý khi tham gia vận động. 33/34=97,1% 1/34=2,9% 23 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi * Qua kết quả khảo sát đánh giá cho thấy: Tỷ lệ % - Trẻ mạnh dạn, tích cực tham gia hoạt động tăng 41,2% - Trẻ có kỹ năng vận động tăng 47,1% - Khả năng tập trung, chú ý khi tham gia vận động tăng 23,6% So với trước khi áp dụng các biện pháp thực hiện đề tài này, thì trẻ thực hiện các bài tập, xử lý các tình huống, đúng và nhanh hơn, kỹ năng, thao tác của trẻ tốt hơn, trẻ hứng thú với các hoạt động phát triển thể chất, sự bền bỉ dẻo dai của trẻ được kéo dài hơn, trẻ biết chủ động giữ gìn vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, ăn uống hợp lý. Đã góp phần không nhỏ vào việc giảm tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng rất tốt, cụ thể cuối năm trẻ lớp A1 chỉ còn 2/34 trẻ SDD, bằng 5,9%, tỷ lệ so với đầu năm giảm được 4,1% trẻ SDD. * Đối với giáo viên. Giáo viên trường mầm non nơi tôi công tác nói chung và nhất là giáo viên khối 5 tuổi nói riêng, không còn quan điểm sợ, chán dạy hoạt động phát triển thể chất cho trẻ là khô khan, khó sáng tạo nữa, ngoài ra còn học tập được nhiều loại trò chơi vận động, tích hợp phát triển thể chất cho trẻ vào các hoạt động khác, rất phong phú và đa dạng, môi trường các lớp được sạch đẹp và thay đổi thường xuyên hơn PHẦN THỨ BA KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận: Qua một thời gian tự nghiên cứu và áp dụng các phương pháp trên, tôi cũng đã gặt hái được những thành công bước đầu, bản thân tôi cũng đã hiểu sâu sắc về giáo dục thể chất cho trẻ mầm non. Thông qua giáo dục thể chất, giúp trẻ phát triển toàn diện về các mặt: Đức, trí, thể ,mỹ, lao động và giúp trẻ mạnh dạn tự tin hơn trong cuộc sống. Chính vì vậy tôi nhận thấy là một giáo viên mầm non đòi hỏi phải có phẩm chất đạo đức, trình độ năng lực, đề cao lương tâm và nhân cách nhà giáo, lòng nhân ái tận tụy thương yêu trẻ luôn tìm ra những giải pháp chăm sóc giáo dục giúp trẻ phát triển một cách toàn diện nhất. Tôi rút ra một số bài học kinh nghiệm sau: + Giáo viên phải có lòng say mê, yêu nghề mến trẻ, bản thân cần tích cực nghiên cứu, học tập qua nhiều tài liệu có liên quan, qua các phượng tiện thông tin đại chúng, đồng thời tự đúc rút kinh nghiệm, trong quá trình giảng dạy và học hỏi kinh nghiệm của các đồng nghiệp, đã có nhiều năm công tác và có nhiều thành tích trong giảng dạy, để nắm vững phương pháp giảng dạy và có kỹ năng trong giảng dạy trẻ, thực hiện các hoạt động + Giáo viên phải có kế hoạch năm học, kế hoạch tháng rõ ràng cụ thể, phù hợp với khả năng của trẻ lớp mình và khả năng của bản thân, cũng như điều kiện của nhà trường, kế hoạch phải xây dựng trước khi thực hiện. + Giáo viên phải nắm vững phương pháp, trình tự từng hoạt động, biết lồng ghép, tích hợp trong các hoạt động với nhau. 24 / 27 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi + Phải tạo được môi trường lớp học sạch sẽ, hấp dẫn, sinh động để thu hút trẻ tham gia vào hoạt động. + Giáo viên phải biết phối kết hợp chặt chẽ, giữa cô giáo với nhân viên nuôi dưỡng và phụ huynh học sinh, làm tốt công tác tuyên truyền, để phụ huynh, cùng trẻ thường xuyên tham gia vào các hoạt động bề nổi của nhà trường, nhằm góp phần thúc đẩy cộng đồng tốt hơn. 2. Đề xuất, khuyến nghị: + Đối với PGD&ĐT, thường xuyên mở các lớp bồi dưỡng chuyên môn, hoặc tổ chức phổ biến rộng rãi các tiết mẫu, các sáng kiến kinh nghiệm hay, đạt giải cao các cấp. + Đối với nhà trường, tăng cường bổ xung đầu tư, các loại đồ dùng, phương tiện dạy học, cho các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ hơn nữa. * Trên đây là: "Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi" Tuy rằng, việc thực hiện đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ, với tôi trong năm học vừa qua. Nhưng tôi nhận thấy, về khả năng và năng lực chuyên môn của mình, còn hạn chế, nên không thể tránh khỏi những thiếu sót hay chưa đạt kết quả cao, so với các bạn bè đồng nghiệp. Rất mong được sự đóng góp ý kiến, của các bạn đồng nghiệp và Hội đồng khoa học các cấp, để đề tài sáng kiến kinh nghiệm của tôi, được hoàn thiện hơn và được tiếp tục áp dụng, cho những năm tiếp theo, đạt hiệu qủa cao hơn. Tôi xin trân trọng cảm ơn! Ba Vì, ngày 1 tháng 5 năm 2017 Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. 25 / 27 SKKN Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổiBạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1 MB, 14 trang ) Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi đình mà còn là của toàn xã hội. Đây là thời điểm mấu chốt và quan trọng nhất, thời điểm này tất cả mọi việc đều bắt đầu: Bắt đầu ăn, bắt đầu nói, bắt đầu nghe, nhìn và vận động bằng đôi chân, đôi tay của mình.... Chính vì thế việc chăm sóc giáo dục trẻ em ngay từ những tháng năm đầu tiên của cuộc sống là một việc làm hết sức cần thiết và có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong sự nghiệp chăm lo đào tạo và bồi dưỡng thế hệ trẻ trở thành những con người tương lai của đất nước. “Trẻ em hôm nay là thế giới ngày mai”, trẻ em sinh ra có quyền được chăm sóc và bảo vệ, được tồn tại, được chấp nhận trong gia đình và cộng đồng. GV: Phạm Thị Nhung 1 Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi Vì thế giáo dục con người ở lứa tuổi mầm non vừa là quyền lợi, vừa là nghĩa vụ của mỗi con người đối với xã hội, đối với cộng đồng. Trẻ em là công dân của xã hội, là thế hệ tương lai của đất nước nên ngay từ thủa lọt lòng chúng ta cần chăm sóc giáo dục trẻ thật chu đáo. Đặc biêt giáo dục thể chất cho trẻ càng có ý nghĩa quan trọng hơn bởi trong nghị quyết trung ương 4 khóa XII về những vấn đề cấp bách của sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của nhân dân có ghi rõ: “ Sức khỏe là cái vốn quí nhất của mọi con người và của toàn xã hội; là nhân tố quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. GDTC là một bộ phận quan trọng của giáo dục phát triển toàn diện, có mối quan hệ mật thiết với giáo dục đạo đức, thẩm mỹ và lao động. Hơn nữa GDTC cho trẻ mầm non càng có ý nghĩa quan trọng hơn bởi cơ thể trẻ đang phát triển mạnh mẽ, hệ thần kinh, cơ xương hình thành nhanh, bộ máy hô hấp đang hoàn thiện, cơ thể trẻ còn non yếu dễ bị phát triển lệch lạc, mất cân đối nếu không được chăm sóc giáo dục đúng đắn thì có thể gây nên những thiếu sót trong sự phát triển cơ thể trẻ mà không thể khắc phục được. Đúng vậy, cuộc sống ngày nay việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ là mối quan tâm hàng đầu của toàn xã hội, cũng chính vì muốn trẻ có một cơ thể khỏe mạnh được phát triển toàn diện, đối với bản thân tôi là một giáo viên Mầm non đang trực tiếp chăm sóc-giáo dục dục trẻ ở độ tuổi này nên tôi chọn đề tài “Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5-6 tuổi”. II. PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ: Sức khỏe là cái vốn quý nhất của mỗi con người và của toàn xã hội, là nhân tố quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để đảm bảo cho sự tăng trưởng của xã hội mai sau, việc phát triển nhân tố con người, nguồn lực con người phải tiến hành không ngừng ngay từ khi trẻ mới sinh ra, thậm chí ngay từ khi trẻ còn là bào thai trong bụng mẹ. Vì vậy, công tác chăm sóc- giáo trẻ, đặc biệt là giáo dục thể chất có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của trẻ nói riêng và nguồn lực nói chung. Giáo dục thể chất là một bộ phận quan trọng của giáo dục phát triển toàn diện. Đó là quá trình tác động chủ yếu vào cơ thể trẻ thông qua việc rèn luyện cơ thể và hình thành phát triển các kỹ năng, kỹ xảo vận động, tổ chức sinh hoạt và giữ gìn vệ sinh nhằm làm cơ thể phát triển hài hòa, cân đối, sức khỏe được tăng cường làm cơ sở cho sự phát triển toàn diện nhân cách của trẻ. Sức khỏe là cái vốn quý nhất có ý nghĩa sống còn đối với con người, đặc biệt là trẻ em dưới 6 tuổi. Ở lứa tuổi này quá trình tăng trưởng của trẻ diễn ra rất nhanh chóng, nhưng cơ thể của trẻ lại quá non nớt, trẻ dễ bị ảnh hưởng của những tác bên ngoài ngoài, ở giai đoạn này sức đề kháng của trẻ còn yếu nên trẻ dễ mắc các loại bệnh nguy hiểm đến tính mạng. Do vậy, trẻ chỉ có thể phát triển GV: Phạm Thị Nhung 2 Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi thể lực tốt nếu như người lớn chúng ta chú ý đến việc chăm sóc, giữ gìn sức khỏe cho trẻ tốt thì trẻ sẽ khỏe mạnh và phát triển một cách toàn diện cả về mặt: Đức, trí, thể, mĩ. Giáo dục thể chất còn có mối quan hệ mật thiết tới việc giáo dục: Đức, trí, thể, mĩ và lao động cho trẻ. Bởi sự thành công của bất cứ hoạt động của trẻ đều phụ thuộc vào trạng thái sức khỏe của trẻ. Nếu cơ thể trẻ khỏe mạnh thì sẽ làm cho trẻ cảm thấy thoải mái hơn, yêu đời hơn. Trẻ sẽ nhanh nhẹn, hoạt bát và tích cực hơn khi tham gia vào các hoạt động mà không cảm thấy mệt mỏi. Giáo dục thể chất còn có mối liên hệ chặt chẽ với giáo dục lao động. Thể dục giúp trẻ có sức khỏe dẻo dai, vận động nhanh nhẹn, chính xác hơn, trẻ có cảm giác về nhịp điệu và dịnh hướng trong không gian tốt hơn. Đảng và nhà nước ta trong những năm gần đây đã đặc biệt chú trọng tới công tác chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện bản thân tôi còn gặp rất nhiều khó khăn như: Tình hình sức khỏe của trẻ còn nhiều vấn đề đáng lo ngại. Nhiều trẻ còn mắc bệnh thấp còi, trẻ suy dinh dưỡng, béo phì...các điều kiện đảm bảo và chăm sóc sức khỏe của trẻ còn nhiều thiếu thốn. Cơ sở vật chất trường lớp chưa an toàn, chưa đảm bảo diện tích cho trẻ học tập và vui chơi. Từ những cơ sở lý luận trên tôi đã đi sâu nghiên cứu và chọn đề tài “Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5-6 tuổi” nhằm đáp ứng nhu cầu giáo dục phát triển thể chất cho trẻ hiện nay. 2. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ: Trong thực tế qua nhiều năm tôi trực tiếp chăm sóc- giáo dục trẻ, hàng ngày được tiếp xúc với trẻ, được nhìn thấy trẻ vui chơi, học tập. Tôi nhận thấy được rằng việc giáo dục phát triển thể chất cho trẻ là một việc làm hết sức cần thiết và đáng được quan tâm. Bởi vì khi trẻ được vận động thì trẻ sẽ rất hứng thú và tích cực hơn, trẻ sẽ tự tin, mạnh dạn và nhanh nhẹn hơn, có tinh thần hợp tác cùng bạn bè để thực hiện các kỉ năng vận động một cách thành thạo. Thể lực của trẻ ngày càng được nâng lên rõ rệt, trẻ khỏe mạnh và tăng cân đều. Ngoài ra còn kích thích trẻ tích cực hơn khi tham gia vào các hoạt động. Từ những lí do trên bản thân tôi là một giáo viên trực tiếp chăm sóc- giáo dục trẻ tôi đã gặp một số thuận lợi và khó khăn sau: * Thuận lợi: Bản thân tôi là một giáo viên trực tiếp giảng dạy nhiều năm ở lứa tuổi mẫu giáo lớn và có nhiều thời gian tiếp xúc với trẻ. Được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao về chuyên môn cũng như việc đầu tư về cơ sở vật chất của Ban giám hiệu nhà trường. Trẻ mẫu giáo lớn có nhận thức cao nên việc dạy trẻ ở một lứa tuổi đều có sự thuận lợi. GV: Phạm Thị Nhung 3 Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi Bản thân tôi đã được tham gia các đợt làm đồ dùng dạy học, đồ chơi và hội thi đồ dùng, đồ chơi cấp trường, cấp huyện, học hỏi được kinh nghiệm từ các bạn đồng nghiệp. Đặc biệt trong quá trình nhà trường tham gia hội thi “phát triển sân vận động cho trẻ” cấp huyện trong năm học 2016-2017 này. * Khó khăn: - Khó khăn lớn nhất hiện nay mà bản thân tôi đang phải bân khuân là về cơ sở vật chất trường, lớp không an toàn: phòng học xuống cấp trầm trọng (vách tường nứt nẻ, nền nhà luôn ẩm ướt), diện tích lớp học, sân trường còn chật hẹp không đủ diện tích cho trẻ hoạt động và vui chơi. Trang thiết bị đồ dùng dạy học còn thiếu thốn rất nhiều: (Một số dụng cụ thể dục chưa phù hợp, chưa đầy đủ, chưa phong phú...) - Nhận thức của phụ huynh về môn giáo dục thể chất không quan trọng mà chỉ là một môn phụ không cần quan tâm. Đa số phụ huynh chưa quan tâm đến việc đưa đón trẻ đến trường và khi đến trường các cháu được học những gì? mà chỉ thích cho trẻ viết chữ, đọc chữ như lớp 1 phổ thông. - Lớp tôi có trẻ cá biệt, có biểu hiện bất thường nên chưa có nề nếp (Kim Tuyền), trẻ còn nhút nhát chưa chủ động tham gia các hoạt động của lớp như cháu (Văn Danh; Khánh Băng; Huỳnh Phấn; Kim Xuân...). Điều đó dẫn đến thực trạng: + Có khoảng 50-60% Trẻ hứng thú, tập trung vào giờ học, mạnh dạn tự tin khi tham gia hoạt động và thực hiện được các kĩ năng vận động. + Còn 30-40% Trẻ không tập trung chú ý vào giờ học, còn nhút nhát, thụ động, chưa mạnh dạn, chưa tích cực, chưa thực sự hứng thú trong giờ học và thực hiện các kĩ năng vận động chưa thành thạo. * Về kỹ năng vận động: + Vận động thô: Đạt 12/22 trẻ; chưa đạt: 10/22 trẻ + Vận động tinh: Đạt 10/22 trẻ; chưa đạt: 12/22 trẻ * Về sức khỏe: + Cân nặng: 19/22 trẻ phát triển bình thường, chiếm tỷ lệ: 86,4% + Chiều cao: 19/22 trẻ phát triển bình thường, chiếm tỷ lệ: 86,4% Để khắc phục và giải quyết thực trạng trên tôi đã suy nghĩ và tìm ra “Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5-6 tuổi” 3. CÁC BIỆN PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: * Biện pháp thứ nhất: Tạo môi trường cho trẻhoạt động giáo dục thể chất: + Môi trường học tập và vui chơi: Việc tạo môi trường cho trẻ học tập và vui chơi là rất cần thiết trong chương trình đổi mới hiện nay: Nếu giáo viên tạo được môi trường cho trẻ hoạt động tốt thì sẽ giúp trẻ phát triển thể chất một cách hài hòa, cân đối. Trẻ sẽ tham gia tích cực vào các hoạt động và kết quả đạt được rất cao. Vì thế ngay từ đầu năm học GV: Phạm Thị Nhung 4 Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi tôi đã đi sâu vào tạo môi trường hoạt động cho trẻ bằng cách tạo sân chơi phát triển vận động nhằm gây hứng thú cho trẻ mỗi khi trẻ hoạt động và vui chơi. Để làm được điều này, bản thân tôi chủ động bàn bạc với Ban giám hiệu nhà trường cùng với tất cả các chị em giáo viên trong trường tạo một sân chơi ở sân trường để làm khu vui chơi phát triển vận động cho trẻ. Trước tiên là tạo mặt bằng sân chơi bằng cách đổ thêm cát sạch vào sân chơi, sau đó san lắp cho bằng phẳng để có không gian rộng rãi, thoáng mát, sạch sẽ. Tiếp theo là làm bổ sung thêm những đồ dùng , đồ chơi từ các nguyên vật liệu phế thải như: Bánh xe máy, cây tre, cây gỗ cũ....để tạo ra các đồ dùng, đồ chơi ngoài trời như: Cầu treo; thang leo; cổng chui; ván kê dốc; xà đu; cầu trượt, đường dích dắc...và sắp xếp các đồ dùng, đồ chơi đó cho phù hợp để trẻ luyện tập và vui chơi. Hình ảnh sân chơi phát triển vận động cho trẻ Môi trường ngoài lớp học là yếu tố không thể thiếu được, để có được môi trường ngoài lớp học phù hợp tôi đã chủ động bố trí, sắp xếp các đồ dùng, đồ chơi ngoài trời phù hợp với sân trường, tạo khoảng không gian rộng rãi, bằng phẳng, an toàn và thoáng mát để cho trẻ tập luyện và vui chơi thoải mái, đặc biệt đảm bảo an toàn cho trẻ. Tùy theo vị trí mỗi loại đồ dùng, đồ chơi tôi đều tận dụng các loại nệm mỏng đã cũ đặt vào vị trí phù hợp để trẻ khỏi bị trầy xước khi luyện tập và vui chơi như: Bò chui qua ống dài, Bò theo đường dích dắt...và thường xuyên kiểm tra trước khi cho trẻ luyện tập. Ngoài ra tùy theo thời tiết trong ngày tôi có thể tổ chức cho trẻ lao động, vệ sinh, chăm sóc vườn hoa... đây cũng là hoạt động giúp trẻ phát triển thể lực qua đó giúp trẻ biết yêu thiên GV: Phạm Thị Nhung 5 Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi nhiên, yêu lao động và hình thành cho trẻ thói quen, ý thức giữ gìn và bảo vệ môi trường. + Chuẩn bị đồ dùng, dụng cụ cho trẻ luyện tập và vui chơi: Để tạo sự hứng thú cho trẻ mỗi khi trẻ luyện tập và vui chơi, ngoài những đồ dùng, đồ chơi được nhà trường cung cấp tôi đã chủ động tự làm mới được nhiều đồ dùng, dụng cụ luyện tập cho trẻ như: Dùng cây tre chẻ mỏng ra thành từng lát mỏng, sau đó cuộn tròn lại thành các vòng thể dục có đường kính rộng khoảng 40cm, dùng giấy màu quấn cuộn xung quanh vòng để có màu sắc đẹp, hấp dẫn trẻ để trẻ “ Bật liên tục vào các vòng” hoặc chơi trò chơi vận động “ Nhảy ô tiếp sức”. Dùng vải vụn để làm túi cát cho trẻ ném; dùng các bánh xe máy cũ làm cổng chui và làm đường dích dắt cho trẻ “Bò theo đường dích dắc” hoặc xếp các vòng dưới sân cát để trẻ “ Bật liên tục vào các”. Ngoài ra vỏ xe máy cũ còn dùng làm nhiều được đồ chơi khác như: Gắn nối các vòng để trẻ chơi “Ném bóng qua vòng”...Từ những nguyên vật liệu đã qua sử dụng này tôi tận dụng làm được nhiều đồ dùng, đồ chơi cho trẻ, vừa không phải tốn nhiều tiền, lại vừa bảo vệ được môi trường. Qua đó chúng ta có thể giáo dục cho trẻ ý thức bảo vệ môi trường và biết trân trọng, giữ gìn những đồ dùng, đồ chơi do chính chúng ta tự làm ra. GV: Phạm Thị Nhung 6 Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi Một số hình ảnh đồ dùng đồ chơi để trẻ luyện tập và vui chơi ngoài trời như: Bật tách khép chân qua 7 ô; Ném bóng qua vòng; Thang leo; đường dích dắc; cầu khỉ; cổng chui. Các hoạt động trong trường mầm non, đặc biệt là trong hoạt động phát triển vận động. Việc sử dụng đồ dùng trực quan là một biện pháp vô cùng quan trọng bởi vì hoạt động thể chất chủ yếu thông qua các bài tập có tính thực tế, các bài tập khác nhau đều có những đồ dùng, dụng cụ khác nhau, giúp trẻ chơi mà học một cách nhẹ nhàng. * Biện pháp thứ hai: Tổ chức hoạt động giáo dục phát triển thể chất cho trẻ trong trường mầm non: Tổ chức hoạt động giáo dục phát triển thể chất cho trẻ là nội dung thiết yếu trong quá trình phát triển vận động cho trẻ mầm non, vì vậy khi lựa chọn nội dung giáo dục phát triển vận động cho trẻ mầm non tôi cần tuân theo các nguyên tắc sau: + Nội dung cần bám sát với chương trình giáo dục mầm non hiện hành: Chương trình đã xác định mục tiêu giáo dục phát triển thể chất, trong đó nhấn mạnh tới phát triển vận động yêu cầu phù hợp với từng độ tuổi. Đối với trẻ mẫu giáo là: “...Thực hiện được các vận động cơ bản một cách vững vàng, đúng tư thế; có khả năng phối hợp các giác quan và vận động; vận động nhịp nhàng, biết định hướng trong không gian; có kĩ năng trong một số hoạt động cần sự khéo léo của đôi tay...” + Phát triển hài hòa nhân cách: Do có sự thống nhất về thể chất và tinh thần trong sự phát triển con người nên giáo dục phát triển thể chất có khả năng GV: Phạm Thị Nhung 7 Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi thực hiện những nhiệm vụ giáo dục trí tuệ, đạo đức, thẩm mĩ. Việc giải quyết các nhiệm vụ đó nằm trong quá trình giáo dục phát triển thể chất. Điều đó không chỉ mở rộng vai trò của giáo dục phát triển thể chất như một nhân tố để giáo dục toàn diện mà còn trực tiếp quyết định kết quả của bản thân quá trình giáo dục phát triển thể chất. + Kết hợp giáo dục phát triển thể chất với thực tiễn lao động: Giáo dục phát triển thể chất chuẩn bị cho các thành viên của xã hội thực hiện tốt các hoạt động lao động sản xuất trong đời sống. Các bài tập đảm bảo hiệu quả tính ứng dụng của thể dục thể thao như chú ý dạy các vận động: Đi, chạy, nhảy, leo, trèo, mang vác, vượt chướng ngại vật... và các tố chất thể lực cần thiết. + Tăng dần mức độ tác động: Rèn luyện chỉ mang lại kết quả mong muốn khi chúng ta tăng dần mức độ tác động về cường độ và thời gian. Căn cứ vào hai định luật về cường độ kích thích để xác định mức độ ban đầu của các bài tập, tốc độ luân chuyển lên mức độ mới và mức độ tác động tối da của mỗi bài tập. + Đảm bảo tính liên tục và hệ thống: - Các nội dung vận động có tính hệ thống: Các bài tập phải được tiến hành rèn luyện theo một kế hoạch nhất định từ dễ đến khó, luôn có sự kế thừa và phát triển. - Rèn luyện liên tục: Khi tham gia rèn luyện thể chất, cần đảm bảo tính liên tục bởi việc luyện tập ngắt quãng trong thời gian dài sẽ làm mất hiệu quả của những lần tập trước, làm ảnh hưởng đến tinh thần rèn luyện và việc hình thành cơ chế thích nghi của cơ thể. + Đảm bảo tính cá biệt: Mỗi trẻ là một đối tượng riêng biệt với những đặc điểm về năng lực, khí chất, tình trạng sức khỏe. Do đó khi lựa chọn và thực hiện các nội dung luyện tập cần chú ý tới đặc điểm riêng của trẻ nhằm giúp trẻ phát huy tốt nhất các khả năng của bản thân cũng như khắc phục dần những hạn chế để dần thích nghi với các hoạt động giáo dục và sinh hoạt. + Đảm bảo sự kết hợp hợp lí giữa các vận động có tính chất động và tĩnh: Nguyên tắc này nhằm đảm bảo sự thay đổi vận động một cách hợp lí của cơ thể. Khi lựa chọn các vận động cần có sự cân đối giữa vận động có tính chất khác nhau. Tránh tình trạng cơ thể rơi vào trạng thái quá mệt mỏi hoặc cảm thấy nhàm chán. + Phù hợp với điều kiện thực tế của trường, lớp và địa phương: Khi thực hiện các hoạt động giáo dục, cần cân nhắc đến đặc điểm điều kiện của trướng, lớp cũng như địa phương mình đang sinh sống. Trên cơ sở bám sát và thực hiện các mục tiêu giáo dục chung cho từng độ tuổi, giáo viên có thể linh hoạt lựa GV: Phạm Thị Nhung 8 Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi chọn phương pháp, hình thức và các phương tiện giáo dục sao cho có thể tận dụng tối đa những ưu thế, điều kiện sẵn có ở nơi công tác. Để đạt được những kĩ năng, kĩ xảo vận động có mục đích và hình thành những kĩ năng vận động đúng thì giờ thể dục được coi là hình thức cơ bản để tổ chức hoạt động giáo dục phát triển vận động cho trẻ. Ở mỗi hình thức tùy theo từng nội dung bài dạy mà tôi có thể lựa chọn phương pháp, đồ dùng, dụng cụ luyện tập khác nhau. Khi tổ chức: một “tiết thể dục giờ học” tôi bám vào kế hoạch năm, trước hết tôi xác định mục tiêu của bài dạy, sau đó mới lựa chọn nội dung phù hợp để tiến hành tổ chức một tiết thể dục giờ học. Giờ thể dục gồm có 3 phần: Khởi động, trọng động và hồi tĩnh. Mỗi phần giải quyết nhiệm vụ nhất định phù hợp với việc lựa chọn, sắp xếp bài tập vận động và cách thức tiến hành chúng. Tuy nhiên sự phân chia các phần có tính tương đối, mỗi phần có tác dụng hỗ trợ và hoàn thiện cho nhau. Giữa các phần cần có sự chuyển tiếp tự nhiên, liên tục. Phần thứ nhất: Khởi động: - Nhiệm vụ: Chuyển trẻ sang trạng thái sẵn sàng vận động; hình thành thái độ tích cực, hứng thú, tập trung đối với việc thực hiện các nhiệm vụ vận động. - Thời gian: Thời gian khởi động tương tự như thời gian hồi tĩnh - Nội dung: Tập hợp đội hình ( theo đội hình trẻ đã được làm quen như: hàng ngang, hàng dọc, vòng tròn...). Rèn luyện các vận động đi, chạy phù hợp với yêu cầu của độ tuổi: Đi, chạy nhẹ nhàng; đi kết hợp chạy với các tốc độ khác nhau, đi thường kết hợp với các kiểu đi khác (lấy đi thường làm chủ đạo, ví dụ: đi bằng đầu ngón chân 2m, đi thường 5m, sau đó đi 2m bằng gót chân, đi thường 5m) - Cách tiến hành: Để trẻ tập trung, chú ý cô giáo sử dụng các phương tiện khác nhau như: trống, xắc xô...hoặc tín hiệu âm thanh như ( âm nhạc - đó là tín hiệu dễ thu hút sự chú ý của trẻ). Trong một giờ học nên dùng một loại tín hiệu thống nhất để không ảnh hưởng đến sự chú ý của trẻ. Bên cạnh những tín hiệu trên, tôi còn sử dụng khẩu lệnh, mệnh lệnh ( nghỉ, nghiêm, cả lớp chú ý: đi, chạy, dừng lại...) một cách rõ ràng, dứt khoát và lôi cuốn sự tập trung chú ý của trẻ. Cuối phần khởi động, có thể cho trẻ nghe tín hiệu âm thanh hoặc vận động nhẹ nhàng nư “ chuông reo ở đâu”, “ tiếng gọi của ai” có tác dụng làm trẻ phấn khởi, thích thú trước khi chuyển sang phần trọng động. Kết thúc phần này, tôi cho trẻ chuyển đội hình để tiện cho tập các bài tập phát triển chung ( hàng ngang, vòng tròn, chữ u). Phần thứ hai: Trọng động GV: Phạm Thị Nhung 9 Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi Đây là phần trọng tâm của giờ thể dục. Phần trọng động thực hiện mục đích chủ yếu của giờ học, ví thế, nó có tác dụng nhiều nhất đến sự phát triển cơ thể của trẻ. Thời gian thực hiện phần trọng động thường chiếm 2/3 thời gian của cả giờ học. Tùy theo các loại giờ học mà phần trọng động có cấu trúc gồm 2 hay 3 giai đoạn: Thực hiện bài tập phát triển chung, vận động cơ bản và trò chơi vận động ( chỉ bố trí trò chơi vận động đối với giờ học có một vận động cơ bản ở giai đoạn 2- phần trọng động). * Giai đoạn 1: Thực hiện bài tập phát triển chung: - Nhiệm vụ: Phát triển và rèn luyện các nhóm cơ chính: cơ bả vai, cơ mình, cơ chân, đồng thời hỗ trợ cho việc thực hiện vận động cơ bản ở phần kế tiếp. - Nội dung: Bao gồm các động tác phát triển các nhóm cơ chính của cơ thể theo thứ tự thực hiện: Tay-vai; bụng-lườn; chân-bật, trong đó có động tác hỗ trợ cho vận động cơ bản với số lần tập tăng thêm từ 1-2 lần. Nội dung ( tổng số động tác, số động tác mới) số lần tập mỗi động tác của bài tập phát triển chung phụ thuộc vào mức độ yêu cầu của bài tập vận động cơ bản và phụ thuộc vào từng độ tuổi của trẻ. - Cách tiến hành: Đối với trẻ mẫu giáo lớn: cô gọi tên động tác, cô tập mẫu rồi cho trẻ luyện tập. Nếu động tác khó, mới thì cô tập cùng với trẻ; với động tác đơn giản hoặc quen thuộc cô có thể cho trẻ tập kết hợp với nhạc * Giai đoạn 2: Thực hiện bài tập vận động cơ bản: - Nhiệm vụ: Hình thành và rèn luyện kĩ năng vận động cơ bản cho trẻ. - Nội dung: Nếu có một vận động cơ bản thì có thể là vận động mới hoặc trẻ đã quen thuộc. Nếu có hai vận động cơ bản thì hoặc có một vận đông mới, một vận động đã và đang ở giai đoạn củng cố. Nếu có ba vận động cơ bản thì tất cả đều ở giai đoạn củng cố. Trật tự sắp xếp các vận động cơ bản ( từ 2-3 vận động)cần tuân thủ nguyên tắc phát triển: Vận động nào có cường độ vận động mạnh hơn sẽ sắp xếp sau. - Cách tiến hành: Đối với vận động mới thì cần hướng dẫn thật tỉ mĩ, tiến hành theo các bước sau: Cô tập mẫu, cho một số trẻ tập thử, sau đó cho cả lớp tập. Trẻ 5-6 tuổi, cô cho trẻ tự tập dưới sự hướng dẫn của cô. Với những vận động tr3 đã biết, cô nên tổ chức cho trẻ nhắc lại cách thực hiện và tập thử, sau đó cho cả lớp tiến hành tập. * Giai đoạn 3: Thực hiện trò chơi vận động ( nếu có) - Nhiệm vụ: Thay đổi trạng thái vận động, rèn luyện và củng cố những kỉ năng vận động đã được hình thành ở các giờ thể dục trước - Cách tiến hành: Trò chơi vận động được cô giáo tiến hành với trẻ phụ thuộc vào lứa tuổi của trẻ. Đối với trẻ mẫu giáo lớn, cô yêu cầu trẻ hoặc bản GV: Phạm Thị Nhung 10 Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi thân cô sẽ nhắc lại quy tắc của trò chơi ( có thể cô giáo cho trẻ tự phân vai chơi), trẻ tự chơi nhưng cô vẫn là người hướng dẫn. Phần thứ ba: Hồi tĩnh - Nhiệm vụ: Đưa cơ thể trẻ về trạng thái bình thường sau quá trình vận động liên tục, tạo cảm giác thoải mái, phấn khởi ở trẻ - Nội dung: Sử dụng các biện pháp hồi sức: Có thể cho trẻ vận động nhẹ nhàng, sau đó tiến hành trò chơi vận động tĩnh. - Cách tiến hành: Cô có thể tiến hành dưới nhiều hình thức: Cho trẻ đi vòng tròn, vừa đi vừa hát nhẹ nhàng; cho trẻ đi tự do trên bãi tập, trong sân trường, vừa đi vừa vươn vai hít thở những hơi dài; tiến hành trò chơi vận động tĩnh như: Gieo hạt; bóng bay xa... * Biện pháp thứ ba: Giáo dục phát triển thể chất cho trẻ mầm non thông qua các hoạt động khác: Giáo dục phát triển vận động cho trẻ không chỉ thông qua giờ học thể dục mà còn được tổ chức thông qua các hoạt động khác trong ngày. Ví dụ: Khi tổ chức các hoạt động như: Vẽ, cắt, xé dán, tập tô, làm quen chữ cái...để giảm bớt sự căng thẳng, mệt mỏi của trẻ, tôi đã lồng ghép “phút thể dục” theo nhạc để cho trẻ thư giãn, vận động như: “ Cúi mãi mỏi lưng, viết mãi mỏi tay. Thể dục thế này, là hết mệt ngay”. Tôi cho trẻ vận động theo lời bài thể dục hoặc mở nhạc có nhịp điệu nhún, lắc lư nhẹ nhàng để trẻ thư giãn khoảng 1-2 phút. Ngoài ra tôi còn lồng ghép tổ chức các trò chơi vận động vào trong các giờ học của trẻ: Ví dụ: Thông qua hoạt động “ Qúa trình sinh sản và phát triển của bướm” ở phần cuối hoạt động tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “ Bắt chước tạo dáng” theo yêu cầu của cô để gây hứng thú cho trẻ hoặc trò chơi “ Ai nhanh nhất” ...Với hình thức này vừa tạo cho trẻ không khí thoải mái, vui vẻ sau khi trẻ ngồi hoạt động. Thông qua đó cơ thể trẻ cũng được chuyển từ trạng thái động sang tĩnh. Bên cạnh đó tôi còn tổ chức các trò chơi vận động, trò chơi dân gian nhằm phát triển thể chất cho trẻ vào nhiều thời điểm khác nhau trong ngày như: Thể dục sáng, dạo chơi, tham quan, Hoạt động ngoài trời; hoạt động chiều... Qua đó để giúp trẻ hoàn thiện các kĩ năng, kĩ xảo vận động khi tham gia trò chơi, trẻ sẽ chủ động, mạnh dạn và tự tin hơn. Việc giáo dục các kỹ năng, kỹ xảo và thói quen vệ sinh là một nội dung không thể thiếu được trong việc giáo dục phát triển thể chất và hình thành nhân cách cho trẻ. Trong cuộc sống và trong sinh hoạt hàng ngày, trẻ cần đến nhiều loại thói quen khác nhau. Đối với trẻ mầm non chúng ta cần giáo dục một số kỹ năng, kỹ xảo và thói quen vệ sinh như: Vệ sinh thân thể, vệ sinh quần áo, vệ sinh ăn uống, vệ sinh môi trường. Thông qua các hoạt động trong ngày chúng ta GV: Phạm Thị Nhung 11 Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi có thề giáo dục trẻ mọi lúc, mọi nơi để giúp trẻ có thói quen tốt và hình thành phát triển thể chất cho trẻ một cách hoàn thiện hơn. * Biện pháp thứ tư: Tuyên truyền phối kết hợp với phụ huynh: Như chúng ta đã thấy môi trường tiếp xúc của trẻ chủ yếu là gia đình và nhà trường. Chính vì vậy việc phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường là một biện pháp không thể thiếu. Nếu như chỉ có nhà trường và giáo viên nỗ lực cố gắng mà không có sự phối kết hợp với gia đình và các bậc phụ huynh về cách chăm sóc giáo dục trẻ thì hiệu quả giáo dục sẽ không cao. Đặc biệt là trong quá trình tổ chức các hoạt giáo dục phát triển thể chất cho trẻ. Nhận thức rõ được điều này tôi đã suy nghĩ và tìm cách vận dụng với thực tế tại lớp của mình. Trong các buổi họp phụ huynh đầu năm và khi đón trả trẻ, bằng nhiều biện pháp tôi đã tuyên truyền với các bậc phụ huynh về tầm quan trọng của việc phát triển thể chất đối với trẻ và sự cần thiết trong việc sưu tầm, đầu tư mua sắm một số đồ dùng, dụng cụ phục vụ cho hoạt động phát triển thể chất. Và để làm được điều này, tôi đã suy nghĩ và bàn bạc với Ban giám hiệu nhà trường là sẽ tổ chức “ Tuần lễ sức khỏe” tại trường để tất các cháu đều được tham gia. Thông qua hoạt động này, tôi đã tuyên truyền được đến tất các bậc phụ huynh về tầm quan trọng và ý nghĩa của việc phát triển thể chất cho trẻ. Làm được điều này, tôi đã nhận được sự đồng tình của tất cả các bậc phụ huynh không chỉ về tinh thần mà còn có cả về vật chất của phụ huynh tham gia đóng góp như: Phụ huynh tự làm cho con em mình những dụng cụ thể dục như: Cờ, nơ, hoa tay, ủng hộ cho trường ghế thể dục, ván kê dốc, thang leo, gậy, vòng thể dục để cho trẻ luyện tậpvà vui chơi. Đặc biệt hơn là phụ huynh đã nhận thức được ý nghĩa của việc phát triển thể chất cho trẻ thông qua một số việc làm đơn giản tại nhà, phụ huynh không làm thay trẻ mà để cho trẻ tự làm một số công việc cụ thể như: Giúp mẹ tưới cây, nhổ cỏ trong vườn, tập gấp quần áo của trẻ, sắp xếp những đồ dùng đồ chơi của trẻ ngăn nắp, gọn gàng... bằng những việc làm cụ thể như thể, qua đó phụ huynh thấy được tầm quan trọng của việc phát triển thể chất cho trẻ như thế nào và có biện pháp kích thích sự phát triển thể chất cho trẻ tại gia đình. Có thể nói công tác tuyên truyền phối kết hợp với phụ huynh là một việc làm rất quan trọng trong việc giáo dục phát triển thể chất cho trẻ tại gia đình và nhà trường. 4. HIỆU QUẢ SÁNG KIẾN: * Hiệu quả: Sáng kiến đã được áp dụng trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ tại trường, tại lớp mẫu giáo lớn 2- Thôn An Hòa - Trường mầm non Thành. Sau khi áp dụng sáng kiến vào lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ. Tôi nhận thấy được GV: Phạm Thị Nhung 12 Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi rằng: Trẻ hứng thú hơn trong các giờ học, thích được vận động, tự tin, nhanh nhẹn, hoạt bát và có tinh thần hợp tác cùng bạn bè, thực hiện được các kỹ năng, kỹ xão vận động một cách thành thạo. Thể lực của trẻ ngày càng được nâng lên rõ rệt, trẻ khỏe mạnh và tăng cân đều. Trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động. * Kết quả cụ thể: Nội dung Trước khi thực hiện Sau khi thực hiện Trẻ mạnh dạn, hoạt bát và tích cực hoạt động 54,5% 95,5% (Tăng 41%) Vận động tinh 45,5% 91% (Tăng 45,5%) Vận động thô 54,5% 95,5% (Tăng 41%) Cân nặng bình thường 86,4% 95,5% ( Tăng 9,1%) Chiều cao bình thường 86,4% 95,5% (Tăng 9,1%) III. PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ: * Kết luận: Căn cứ trên kết quả đạt được, tôi rút ra một số kết luận như sau: Giáo dục phát triển thể chất cho trẻ trong trường mầm non là một nội dung quan trọng trong chương trình giáo dục mầm non. Ở lứa tuổi này quá trình tăng trưởng của trẻ diễn ra rất nhanh chóng, việc giáo dục phát triển thể chất không chỉ tạo cơ hội cho trẻ vận động một cách tích cực mà qua hoạt động này trẻ còn học được tính kỷ luật, biết hợp tác chia sẻ cùng các bạn và quan trọng hơn nữa là giúp trẻ: Học qua chơi, chơi mà học. Trẻ được phát triển về thể chất qua sự phát triển cử động các nhóm cơ: Hô hấp, tay-vai, lưng-bụng, chân, phát triển các vận động thô, vận động tinh phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Việc giáo dục phát triển thể chất cho trẻ góp phần giáo dục: Đức – trí - thể - mĩ cho trẻ ngay từ bậc học mầm non nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay. Phụ huynh có sự thay đổi suy nghĩ về vấn đề giáo dục phát triển thể chất cho trẻ tại trường mầm non và rất hoan nghênh. * Kiến nghị: Để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục thể chất cho trẻ thì cần có sự quan tâm hơn nữa của Đảng, nhà nước và chính quyền địa phương: - Đảng, nhà nước, chính quyền địa phương cần quan tâm đầu tư thêm về cơ sở vật chất, trang thiết bị đồ dùng dạy học, đồ chơi nhằm phục vụ cho quá trình giảng dạy của giáo viên và các hoạt động học tập, vui chơi của trẻ. GV: Phạm Thị Nhung 13 Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi - Đảng và nhà nước cần có chính sách, chế độ đãi ngộ đặc thù đối với giáo viên mầm non theo quy định của nhà nước. Biên chế cho giáo viên mầm non góp phần làm cho cuộc sống của giáo viên mầm non được đảm bảo hơn, các cô có thời gian chuyên tâm vào việc chăm sóc giáo dục trẻ hơn. - Tạo điều kiện cho giáo viên có cơ hội tham gia học tập, bồi dưỡng kiến thức, năng lực chuyên môn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. - Tăng cường sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và chính quyền địa phương về công tác giáo dục mầm non: + Không ngừng đầu tư thêm cơ sở vật chất và tuyên truyền nâng cao nhận thức của các bậc phụ huynh và toàn xã hội về giáo dục thể chất nói riêng và của giáo dục mầm non nói chung đối với sự phát triển của trẻ. + Bồi dưỡng kiến thức về chăm sóc giáo dục trẻ cho các bậc phụ huynh để trẻ được chăm sóc giáo dục trong điều kiện tốt nhất. Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm về “Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5-6 tuổi” mà tôi đã nghiên cứu viết và hoàn thành bài viết của mình. Rất mong sự quan tâm, nhận xét ý kiến của các cấp lãnh đạo. Tôi xin chân thành cám ơn. Nhận xét của BGH Xuân Hải, ngày 30 tháng 04 năm 2017 Hiệu trưởng Người viết Phạm Thị Nhung GV: Phạm Thị Nhung 14 Skkn một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 6 tuổi
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc Lập – Tự Do – Hạnh Phúc ----------o0o---------- SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM SƠ YẾU LÝ LỊCH Họ tên : Nguyễn Lệ Thủy Sinh ngày: 24/ 04/ 1991 Năm vào ngành: tháng 10/2014 Đơn vị công tác: Trường Mầm non Hoa Sơn Chức vụ: Giáo viên Trình độ chuyên môn: Trung cấp Sư Phạm mầm non Hệ đào tạo: Chính quy A. ĐẶT VẤN ĐỀ I – Lý do chọn đề tài: Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên đặt nền móng cho sự phát triển nhân cách con người mới, con người xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Việc chăm sóc giáo dục trẻ em ngay từ những tháng năm đầu tiên của cuộc sống là một việc làm hết sức cần thiết và có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Giáo dục thể chất là một bộ phận hữu cơ của hệ thống giáo dục, là điều kiện tất yếu đối với việc phát triển con người một cách toàn diện. 1 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI Những người sáng lập ra chủ nghĩa Mác đã chỉ ra rằng trong giáo dục thể chất thì thể dục là phương tiện hết sức quan trọng để phát triển thể lực con người, và nó phải được bắt đầu từ lứa tuổi nhỏ. Cũng với tinh thần đó, ở Việt Nam, Bác Hồ đã nói: “Muốn làm được việc tốt, lao động được giỏi phải có sức khoẻ, mà muốn có sức khoẻ phải luyện tập thể dục thể thao..” (1960). Kêu gọi mọi người tập thể dục, Bác nói: “Muốn có xã hội khoẻ mạnh thì từng con người phải khoẻ mạnh…”. Đất nước ta đang có một bước chuyển mình mạnh mẽ trên con đường đi đến xây dựng cuộc sống ấm no, văn minh và hạnh phúc.“Trẻ em hôm nay là thế giới ngày mai” vì thế giáo dục con người ở lứa tuổi mầm non vừa là quyền lợi, vừa là nghĩa vụ của mỗi người đối với xã hội, đối với cộng đồng. Nghị quyết TW4 về những vấn đề cấp bách của sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ của nhân dân có ghi rõ: “Sức khoẻ là cái vốn quý nhất của mỗi con người và của toàn xã hội, là nhân tố quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc” Phát triển thể chất là một trong năm mặt phát triển toàn diện cho trẻ ở trường mầm non. Phát triển thể chất đối với trẻ vô cùng quan trọng nó không chỉ là sự phát triển về hình thái cơ thể bên ngoài của trẻ mà nó còn là yếu tố để giúp trẻ phát triển các mặt khác như: nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội – thẩm mỹ. Ở lứa tuổi mầm non cơ thể trẻ đang phát triển mạnh mẽ, hệ thần kinh, hệ cơ hình thành nhanh, bộ máy hô hấp đang hoàn thiện, cơ thể trẻ còn non yếu dễ bị phát triển lệch lạc, mất cân đối nếu không được chăm 2 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI sóc giáo dục đúng đắn thì có thể gây nên những thiếu sót trong sự phát triển cơ thể trẻ mà không thể khắc phục được.Với tầm quan trọng như thế, Bộ giáo dục và đào tạo đã ban hành hướng dẫn thực hiện chuyên đề: “Nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ trong trường mầm non” giai đoạn 2013-2016 nhằm mục tiêu chung là nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động giúp cơ thể trẻ phát triển các tố chất vận động (nhanh, bền, dẻo dai và khéo léo) góp phần nâng cao tầm vóc và thể lực của trẻ em Việt Nam. Phát triển thể chất là một trong năm mặt phát triển toàn diện cho trẻ ở trường mầm non. Ở trường mầm non việc giáo dục để phát triển thể lực cho trẻ thông qua nhiều nội dung như: chăm sóc nuôi dưỡng, phát triển các vận động tinh – vận động thô cho trẻ… Và chúng ta có thể khẳng định rằng 1 cơ thể khoẻ mạnh luôn là tiền đề cho mọi tài năng. Trong quá trình tham gia các vận động trẻ còn được phát triển thêm cả về mặt tình cảm - xã hội cũng như thẩm mỹ. Hoạt động thể chất làm thoả mãn nhu cầu vận động của trẻ tạo cho tinh thần trẻ được sảng khoái, vui vẻ, giúp phát triển mối quan hệ giữa cô và trẻ cũng như phát triển tốt mối quan hệ bạn bè trong phối hợp vận động cùng các bạn. Cơ thể khoẻ mạnh, phát triển cân đối, hài hoà là một biểu hiện của nét đẹp về hình thể, những bài tập vận động có nhịp điệu. Kết hợp với âm nhạc giúp trẻ cảm nhận được sâu sắc về nhịp điệu, thể hiện tốt hơn, đẹp hơn các động tác và nhất là các hoạt động phát triển các cử động bàn tay, ngón tay giúp phát triển các vận động tinh tế khéo léo. Nhưng trên thực 3 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI tế trong trường mầm non nói chung việc cho trẻ hoạt động phát triển thể chất chưa làm được điều đó. Các hoạt động tổ chức giáo dục phát triển thể chất cũng chỉ gói gọn theo giáo trình cũ không kích thích được tính tích cực chủ động của trẻ, hình thức tổ chức chưa sáng tạo hấp dẫn, dẫn đến hoạt động chưa đạt hiệu quả cao, trẻ chưa hứng thú tham gia vào các hoạt động. Bên cạnh đó ngày nay các bậc phụ huynh có xu hướng sợ con em mình bị va chạm, tổn thương khi tham gia các vận động nên thường hạn chế cho trẻ vận động, để trẻ chơi với các thiết bị điện tử. Những điều này đã và đang ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ. Vậy làm thế nào để thay đổi được nhận thức của phụ huynh về vấn đề phát triển sức khoẻ cho trẻ thông qua các hoạt động? làm thế nào để có những phương pháp tổ chức phát triển vận động cho trẻ tốt hơn để mang đến cho các em một thể lực phát triển cân đối? Đó là điều tôi thường băn khoăn và trăn trở, xuất phát từ những lí do trên tôi đã quyết định lựa chọn sáng kiến “Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi”. Thời gian thực hiện năm học 2015 - 2016 * Điểm mới của sáng kiến: Theo bản thân tôi sáng kiến mà tôi lựa chọn “Một số biện pháp phát triển thể chất cho trẻ 5 - 6 tuổi”, đây là một sáng kiến hoàn toàn mới mà bản thân tự nghiên cứu, tìm hiểu. Qua tài liệu, chương trình học Bồi dưỡng thường xuyên năm học 2013- 2014. Tính mới của sáng kiến mà 4 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI tôi thực hiện là giúp cho phụ huynh có những hiểu biết và quan tâm đến lĩnh vực phát triển vận động của con em mình. Đặc biệt là hình thành ở trẻ tính tự tin, mạnh dạn, các kỷ năng kỷ xảo vận động. Giúp cho giáo viên ứng dụng các phương pháp, biện pháp dạy học tích cực gây hứng thú nhằm nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ ở trường mầm non. 1.1.Phạm vi áp dụng của sáng kiến. Từ thực tế khi tổ chức hoạt động phát triển thể chất cho trẻ trong các trường mầm non nói cung và ở trường Mầm non Hoa Sơn nói riêng mỗi nhà giáo chúng ta cần phải đẩy mạnh việc nâng cao chất lượng phát triển thể chất cho trẻ trong các hoạt động giáo dục. Từ thực tế đó tôi đã áp dụng thành công sáng kiến này và có thể triển khai áp dụng cho tất cả các trường Mầm non khác ở trên địa bàn huyện và nhân rộng đến các trường Mầm non trong toàn tỉnh. II. Giải quyết vấn đề. 1. Thực trạng trước khi áp dụng sáng kiến “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục phát triển thể chất cho trẻ 5-6 tuổi” * Thuận lợi Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường đã chỉ đạo sâu sát, tạo điều kiện mua sắm cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi phục vụ cho việc dạy và học. 5 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI Bản thân có lòng yêu nghề, nhiệt huyết với công việc. Trường lớp có quy mô, gọn gàng, sạch sẽ, phòng học đảm bảo diện tích cho số trẻ hoạt động trong lớp. * Khó khăn Trong quá trình tổ chức hoạt động cho trẻ giáo viên chưa có nhiều hình thức tổ chức linh hoạt sáng tạo vào hoạt động khiến trẻ gò bó chưa hứng thú học cho nên giờ hoạt động thể chất chưa đạt hiệu quả cao. Tài liệu tham khảo còn hạn chế. Tuy nhà trường đã quan tâm mua sắm một số đồ dùng đồ chơi, dụng cụ luyện tập cho trẻ song để đáp ứng với mục tiêu phát triển thể chất cho trẻ thì còn thiếu, đồ dùng trực quan chưa hấp dẫn đối với trẻ. Là một trong những trường thuộc vùng nông thôn, đa số phụ huynh làm nông nên ít có điều kiện quan tâm đến con cái, đặc biệt là vấn đề phát triển thể lực cho trẻ. Do vậy tình trạng sức khoẻ của trẻ trong toàn trường nói chung và của lớp tôi nói riêng là không đồng đều. * Kết quả khảo sát thực tế: Số cháu trong lớp là: 24 + Số cháu trai: 15 + Số cháu gái: 9 6 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI Kết quả khảo sát khi chưa thực hiện biện pháp: * Về giáo dục: Trẻ mạnh dạn tích cực tham gia hoạt động: 15/24 trẻ Kỹ năng vận động: Vận động thô: đạt: 15/24 trẻ; chưa đạt: 9/24 trẻ Vận động tinh: đạt: 18/24 trẻ; chưa đạt: 6/24 trẻ * Về sức khoẻ: + Cân nặng: 20/24 trẻ phát triển bình thường, chiếm 83% + Chiều cao: 21/24 trẻ phát triển bình thường, chiếm 87% * Nguyên nhân: Giáo viên chưa tự tin mạnh dạn để đổi mới phương pháp dạy học, còn sợ sai, e dè, chưa thoát khỏi phương pháp dạy học cũ. Bên cạnh đó môi trường cho trẻ hoạt động chưa đáp ứng được nhu cầu với thực tế hiện nay. Phụ huynh học sinh chưa nhận thức sâu sắc về việc phát triển thể chất cho trẻ. Giải quyết những khó khăn nêu trên không những cần phải có sự sỗ lực của giáo viên, mà còn nhờ sự giúp đỡ, phối kết hợp của gia đình và nhà trường. trước thực trạng đó, cũng như nhận thức được tình hình thực 7 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI tế hiện nay tôi đã suy nghĩ và tìm ra những biện pháp để chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ ngày càng được nâng cao: 2.2. Các biện pháp thực hiện Biện pháp thứ nhất: Xây dựng môi trường hoạt động thể chất và đảm bảo an toàn cho trẻ. * Môi trường học tập. Để gây hứng thú cho trẻ mỗi khi đến lớp việc tạo môi trường hoạt động là điều tất yếu. Muốn có môi trường học tập tốt phải đảm bảo tạo dựng được cơ sở vật chất, trang bị đồ chơi, thiết bị cho trẻ phát triển vận động phù hợp (phòng giáo dục thể chất, sân chơi, đồ chơi ngoài trời, thiết bị, đồ dùng trong lớp) đồng thời phải xây dựng được môi trường thân thiện đối với trẻ. Để làm được điều đó ngay từ đầu năm học tôi đã chủ động bàn bạc hai cô trong một lớp nghiên cứu chương trình dựa vào việc phân phối các chủ đề trong năm để xây dựng kế hoạch lớp theo năm, tháng, chủ đề, có kế hoạch cụ thể rõ ràng kết hợp xây dựng kế hoạch chuyên đề “nâng cao chất lượng giáo dục phát triển thể chất” của lớp được nhà trường triển khai theo từng năm học. Từ đó tôi đã chủ động sắp xếp trang trí môi trường lớp học phù hợp, bố trí các góc logic, đặc biệt là góc vận động, thường là những đồ dùng luyện tập cồng kềnh, tôi giành khoảng rộng hơn để trưng bày được những đồ dùng tập luyện mà trẻ thích. Ở trong môi trường đó, trẻ được tiếp thu tri thức trong một bầu không khí thân thiện, gần gũi giúp trẻ hứng thú trong học tập. 8 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI Tuỳ vào từng góc chơi tôi thường xuyên cho trẻ trải nghiệm các hoạt động, giúp trẻ tạo ra các sản phẩm để trẻ phát triển được các vận động tinh như: xé, dán, cắt. nặn. Những sản phẩm từ chính bàn tay trẻ làm ra trẻ rất yêu thích giúp trẻ hăng say thể hiện ý tưởng của mình. Bên cạnh đó môi trường ngoài lớp học là yếu tố không thể thiếu được, để có được môi trường ngoài lớp học phù hợp tôi đã chủ động đề xuất với ban giáo hiệu nhà trường bố trí 6-7 loại đồ chơi ngoài trời phù hợp với sân trường, tạo khoảng không gian, vị trí chơi, tập luyện cho trẻ thoải mái, đặc biệt đảm bảo an toàn cho trẻ. Tuỳ theo vị trí mỗi loại đồ chơi tôi đều tận dụng các loại nệm mỏng đã cũ đặt vào vị trí phù hợp để khỏi bị trầy xước khi trẻ chơi, ví dụ như: cầu trượt, thang leo,..thường xuyên kiểm tra trước khi trẻ luyện tập. Ngoài ra, tuỳ theo thời tiết trong ngày tôi có thể cho trẻ lao động, vệ sinh, chăm sóc vườn hoa, đây cũng là một hoạt động giúp trẻ phát triển thể lực qua đó giúp cho trẻ biết yêu thiên nhiên, yêu lao động. * Đồ dùng, dụng cụ cho trẻ luyện tập. Để trẻ hứng thú vào hoạt động, bám sát kế hoạch và chủ đề trong năm, ngoài những đồ dùng đồ chơi được nhà trường cung cấp tôi đã chủ động bàn bạc giữa hai cô để tự làm mới được nhiều đồ dùng dụng cụ luyện tập cho trẻ, tôi đã dùng các loại ống nước để làm vòng thể dục, dùng các loại vải vụn để làm bao cát cho trẻ ném, dùng các dây hoa để trang trí cổng thể dục cho trẻ chui qua, dùng các bánh xe cỡ lớn làm xích 9 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI đu cho trẻ chơi..Tuy nhiên các loại đồ dùng phục vụ cho trẻ hoạt động đều được làm đảm bảo an toàn, không sắc nhọn, phải bền, chắc, có độ mềm dẻo. Các hoạt động trong trường mầm non đặc biệt là trong hoạt động phát triển vận động việc sử dụng đồ dùng trực quan là một biện pháp vô cùng quan trọng bởi vì hoạt động thể chất chủ yếu thông qua các bài tập có tính thực tế, các bài luyện tập khác nhau đều có những loại đồ dùng, dụng cụ khác nhau, giúp cho trẻ chơi mà học một cách nhẹ nhàng. Biện pháp thứ hai: Tổ chức hoạt động phát triển thể chất cho trẻ. Tổ chức hoạt động giáo dục thể chất cho trẻ là nội dung thiết yếu trong quá trình phát triển vận động cho trẻ mầm non, vì vậy khi lựa chọn nội dung giáo dục phát triển vận động cho trẻ tôi cần theo các nguyên tắc: Bám sát chương trình giáo dục mầm non hiện hành để lựa chọn nội dung, mục tiêu phù hợp độ tuổi. Đảm bảo tính liên tục và tính hệ thống, tính cá biệt. Sự kết hợp hợp lý giữa các vận động có tính chất động và tĩnh, phù hợp với điều kiện thực tế của trường, lớp và địa phương. Như chúng ta đã biết qua tài liệu “Giáo dục phát triển vận động cho trẻ trong trường mầm non” có 9 hình thức: 10 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI “Giờ thể dục, thể dục sáng, phút thể dục, trò chơi vận động, dạo chơi ngoài trời, tuần lễ sức khoẻ ở trường mầm non, ngày hội thể dục, thể thao ở trường mầm non, bài tập phát triển vận động cá nhân, các hoạt động nhằm giáo dục phát triển cử động của bàn tay, ngón tay phối hợp vận động tay, mắt và kỹ năng phối hợp sử dụng các đồ dùng dụng cụ” Để đạt được những kỹ năng kỹ xảo vận động có mục đích và hình thành những kỹ năng vận động đúng thì giờ thể dục được coi là hình thức cơ bản để tổ chức hoạt động giáo dục phát triển vận động cho trẻ. Ở mỗi hình thức tuỳ theo từng nội dung bài dạy mà tôi có thể lựa chọn phương pháp đồ dùng dụng cụ luyện tập khác nhau. * Khi tổ chức một tiết thể dục: Bám vào kế hoạch năm, trước hết tôi phải lựa chọn nội dung bài dạy, sau đó xác định mục tiêu cần đạt sau bài dạy. * “Giờ thể dục” gồm có 3 phần: Khởi động, trọng động và hồi tĩnh, mỗi phần đều giải quyết một nhiệm vụ nhất định, mỗi phần có tác dụng và hỗ trợ lẫn nhau và hoàn thiện cho nhau, để trẻ hứng thú hơn giữa các phần tôi cho trẻ thực hiện phần chuyển tiếp nhẹ nhàng như trò chơi nhỏ “Chuông reo ở đâu?” “Bạn ở phía nào của con” hay trò chơi “Tiếng gọi của ai?”. Ngoài ra, tuỳ theo mỗi phần tôi có thể kết hợp nhũng bài hát, bản nhạc cho trẻ thêm thoải mái, hứng thú trong khi luyện tập. 11 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI Ví dụ: Chủ đề: Hiện tượng thiên nhiên Phần khởi động: Kết hợp bài hát “Cho tôi đi làm mưa với” Phần hồi tĩnh: Cho trẻ đi nhẹ nhàng kết hợp những tiếng nhạc du dương của gió, tiếng suối chảy róc rách. Đặc biệt trong giờ học tôi dùng một loại tín hiệu thống nhất để khỏi ảnh hưởng đến sự chú ý của trẻ, bên cạnh đó tôi luôn sử dụng khẩu lệnh, mệnh lệnh như: “Nghiêm”, “Nghỉ”, “Đi”, “Chạy”, “Dừng lại”, mệnh lệnh, khẩu lệnh rõ ràng, dứt khoát và lôi cuốn sự tập trung chú ý của trẻ. Trong quá trình trẻ tập luyện tuỳ theo đối tượng cháu tôi có thể nâng cao dần yêu cầu của hoạt động, tuỳ theo từng chủ đề tôi lựa chọn các bài hát phù hợp. Như vậy, trong một giờ thể dục, để đạt được kết quả giáo viên phải biết kết hợp nhiều yếu tố để tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động có hiệu quả. * Phát triển thể chất cho trẻ thông qua các hoạt động khác. Nhiệm vụ phát triển vận động cho trẻ không chỉ trên tiết học mà còn được tổ chức thông qua các hoạt động trên ngày. Ví dụ: khi tổ chức các môn học khác như vẽ, cắt, xé hoặc đọc thơ, kể chuyện hoặc cho trẻ khám phá môi trường xung quanh, để giảm bớt sự căng thẳng, mệt mỏi của trẻ tôi đã cho trẻ vận động “phút thể dục” theo bài: 12 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI Cúi mãi mỏi lưng Viết mãi mỏi tay Thể dục thế này Là hết mệt mỏi Hay: Cho trẻ xoay cổ tay , nghiêng người về hai bên theo nhịp đếm của cô. Bên cạnh đó, dưới mọi hình thức và bằng nhiều cách tôi có thể tổ chức “Trò chơi vận động” để gây hứng thú cho trẻ, có thể cho trẻ tạo dáng, bắt chước hành động hoặc tiếng của các con vật. Ví dụ: Khi tổ chức cho trẻ tìm hiểu một số con vật , phần cuối hoạt động, tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “Tạo dáng”. Có thể cho trẻ đi theo một bản nhạc và cô yêu cầu trẻ tạo dáng các con vật theo yêu cầu của cô hoặc trò chơi “Ai nhanh nhất”. Với hình thức này vừa tạo cho trẻ không khí thoải mái, vui vẽ sau hoạt động nhưng cũng thông qua đó cơ thể trẻ được chuyển trạng thái từ tỉnh sang động. Có thể tổ chức trò chơi vào nhiều thời điểm trong ngày như khi đón, trả trẻ, hoặc các hoạt động ngoài trời. Như vậy “Trò chơi vận động” có ảnh hưởng tích cực đến các hoạt động của các cơ quan trong cơ thể trẻ đặc biệt là thông qua đó để hoàn thiện các kỹ năng, kỹ xảo vận động. Khi tham gia trò chơi, trẻ tích cực chủ động, sáng tạo vì thế “Trò chơi vận động” còn là phương tiện giáo dục toàn diện cho trẻ. 13 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI Việc tổ chức cho trẻ tập “Thể dục sáng” thường xuyên giúp trẻ hít thở sâu, điều hoà nhịp thở, tăng cường quá trình trao đổi chất và tuần hoàn trong cơ thể, nó hỗ trợ cho các hoạt động trong ngày của trẻ thêm nhịp nhàng, nhanh nhẹn. Khi tổ chức cho trẻ tập thể dục sáng, tôi thường chú ý những điểm sau: . Đảm bảo sân bãi an toàn cho trẻ. . Đảm bảo 3 phần như một giờ thể dục. . Các động tác thể dục trẻ phải được làm quen trước đó, các động tác lựa chọn phải tác động lên các nhóm cơ chính của cơ thể và hệ hô hấp. . Các động tác luyện tập phải thực hiện theo thứ tự các bộ phận trên cơ thể (hô hấp – tay – lườn – lưng – bụng – chân). Tổ chức cho trẻ tập theo nhạc các bài hát “Nhà mình rất vui”, “Bé yêu biển lắm”…, để thêm phần hứng thú, hấp dẫn tôi cho trẻ tập với cờ, nơ, vòng, gậy thể dục. Là hoạt động có vai trò quan trọng trong sự phát triển vận động cho trẻ. Tham gia vào hoạt động ngoài trời tạo điều kiện tối ưu cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Tôi thường xuyên cho trẻ “dạo chơi ngoài trời”, cho trẻ chơi với các loại bóng, dải lụa, ruy băng và các dụng cụ khác. 14 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI Ngoài ra, “hoạt động tự do” của trẻ cũng có vai trò quan trọng trong việc phát triển vận động và tinh thần cho trẻ. Hằng ngày, tôi giành thời gian cho trẻ tự do vận động chạy, nhảy, tham gia các trò chơi với đồ chơi có sẵn trong sân, dụng cụ thể dục hoặc tham gia các trò chơi vận động, dân gian đơn giản, lao động chăm sóc sân vườn, vệ sinh đồ chơi trong sân. Để tạo điều kiện cho trẻ được vui chơi thoải mái, tôi thường kết hợp giữa 2 cô trong một lớp để tổ chức “Tuần lễ sức khoẻ” cho trẻ, để làm tốt điều này, tôi xây dựng kế hoạc rõ ràng trong một tuần tránh lặp đi lặp lại các vận động. Có thể cho trẻ xem sách, xem tranh, xem phim về các hoạt động thể dục thể thao, tổ chức các trò chơi quen thuộc như “Bịt mắt bắt dê”, “Nhảy tiếp sức”…, chơi vận động tự do, đưa ra các bài tập trẻ đã được làm quen để nhằm củng cố các kỹ năng, kỹ xảo vận động cho trẻ. Ví dụ: Thứ 2: - Buổi sáng: Trang trí lớp học, tổ chức tiết học theo chủ đề “Du lịch đến đất nước sức khoẻ”, cho trẻ chơi các trò chơi củng cố kỹ năng vệ sinh cá nhân.Lao động nhặt lá, nhổ cỏ vườn trường, chơi trò chơi “Bịt mắt bắt dê” Buổi chiều: Thi vẽ tranh về những hiểu biết của trẻ về vệ sinh cá nhân. Thứ 3: - Buổi sáng: Tổ chức các bài tập thể lực và chơi các trò chơi trẻ thích 15 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI + Dạo chơi buổi sáng: Chơi trò chơi vận động: “Chó sói xấu tính”. - Buổi chiều: Cho trẻ xem các tranh ảnh thi đấu của các vận độngviên, Thứ 4:- Buổi sáng: Trò chuyện về chăm sóc sức khoẻ cá nhân. + Dạo chơi buổi sáng: Chơi trò chơi: “Chạy đuổi và làm theo cô” - Buổi chiều: Xem tivi các tiết mục uốn dẻo. Thứ 5:- Buổi sáng: Tổ chức trò chơi: “Cháu thích làm vận động nào?” + Dạo chơi buổi sáng: Trò chơi “Kéo co” - Buổi chiều: Cho trẻ chơi trò chơi dân gian trẻ thích. Thứ 6: -Buổi sáng: Gặp gỡ mời phụ huynh đến dự hoạt động của trẻ. - Buổi chiều: Trò chơi giải trí “Những vận động viên vui vẽ” Như vậy, tổ chức “Tuần lễ sức khoẻ” một cách khoa học sẽ giúp cho trẻ cũng cố được các kỹ năng vận động nhưng rất thoải mái, nhẹ nhàng.Ngoài ra, việc cho trẻ tham gia “Ngày hội sức khoẻ” ở cấp trường giúp cho trẻ tham gia trực tiếp vào hoạt động thể dục thể thao, tạo không 16 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI khí thi đua rèn luyện giữa các lớp, giữa các cá nhân với nhau, qua đó thúc đẩy hoạt động tập thể, phát triển ở trẻ tính linh hoạt, mạnh dạn. Tóm lại, việc phối kết hợp các môn học, các phương pháp tổ chức trong quá trình giáo dục phát triển vận động cho trẻ là vấn đề rất quan trọng tạo cho trẻ hứng thú trong hoạt động nhằm đạt được mục đích yêu cầu đưa ra của giáo viên. Biện pháp thứ ba: Phối kết hợp với phụ huynh. Như chúng ta đã biết chăm sóc giáo dục trẻ là một trong những nhiệm vụ quan trọng không chỉ riêng của bậc học mầm non. Cho đến nay có rất nhiều hình thức và phương pháp chăm sóc trẻ khác nhau nhưng dù có thực hiện phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ theo hướng nào nếu như chỉ có nhà trường và giáo viên nỗ lực cố gắng mà không có sự phối kết hợp với gia đình và các bậc phụ huynh về cách chăm sóc giáo dục trẻ thì hiệu quả giáo dục sẽ không cao, đặc biệt là trong quá trình tổ chức giáo dục phát triển thể chất cho trẻ. Nhận thức rõ trách nhiệm của người giáo viên tôi đã suy nghĩ và tìm cách vận dụng với thực tế tại lớp của mình. Trong các buổi họp phụ huynh đầu năm và khi đón trả trẻ, bằng nhiều biện pháp tôi đã tuyên truyền với các bậc phụ huynh về tầm quan trọng của việc phát triển thể chất đối với trẻ và sự cần thiết trong việc sưu tầm, đầu tư mua sắm các thiết bị cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động thể chất đối với trẻ. Và để làm được điều này, tôi đã tổ chức “Tuần lễ sức khoẻ” ngay tại lớp. Thông qua hoạt động này, tôi đã 17 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI tuyên truyền một cách thuận lợi và nhận được sự ủng hộ của ban giám hiệu nhà trường, của các bậc phụ huynh không chỉ về tinh thần mà còn có cả về vật chất của phụ huynh đóng góp tham gia. Đến thời điểm hiện tại, lớp tôi đã có đủ các đồ dùng, dụng cụ cơ bản cho trẻ hoạt động như ghế thể dục, thang leo, bập bênh, vòng, gậy, cờ, nơ, các loại thảm, cho trẻ luyện tập. Đặc biệt hơn là phụ huynh đã nhận thức được sâu sắc về sự cần thiết phải tổ chức các hoạt động phát triển vận động cho trẻ như thông qua một số việc làm ở nhà, phụ huynh không làm thay trẻ những việc đơn giản mà trẻ thích làm, cho trẻ được trải nghiệm thực tế phù hợp với lứa tuổi như nhổ cỏ, bắt sâu, quét nhà… Việc tuyên truyền đến cha mẹ học sinh để nhận được sự phối kết hợp với nhà trường trong các hoạt động đã góp phần đẩy mạnh chất lượng toàn diện trong nhà trường. điều này càng rõ nét hơn khi trường đang chuẩn bị cho giai đoạn hoàn tất hồ sơ để đánh giá kiểm định chất lượng của nhà trường. * Từ những biện pháp nêu trên, trong quá trình thực hiện đã đạt được kết quả như sau: Trong thời gian qua, cùng với sự nỗ lực cố gắng của bản thân về mọi mặt và sự giúp đỡ của ban giám hiệu nhà trường, của chị em đồng nghiệp và phụ huynh, bản thân tôi đã đạt được nhiều thành tích trong công tác giảng dạy nói chung và trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục thể chất cho trẻ nói riêng: 18 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI * Với giáo viên: Bản thân tôi ngày càng có kinh nghiệm sâu sắc hơn trong việc tổ chức hoạt động phát triển vận động cho trẻ. Là một giáo viên trẻ, tôi tự tin khi tổ chức các hoạt động trong nhà trường, bám sát kế hoạch và tự làm chủ được khi xây dựng kế hoạch. Bản thân được ban giám hiệu nhà trường và đồng nghiệp đánh giá cao về công tác giảng dạy và khả năng tổ chức các hoạt động phát triển vận động cho trẻ. Được phụ huynh tin tưởng, quý mến. * Đối với trẻ: Trẻ hứng thú hơn trong các giờ vận động, thích vận động, tự tin, nhanh nhẹn, có tinh thần hợp tác cùng bạn bè, thể lực của trẻ ngày được nâng lên rõ rệt, trẻ khoẻ mạnh và tăng cân đều, trẻ được chăm sóc trong môi trường an toàn, lành mạnh. Các chỉ tiêu đề ra đều đạt như giảm tỉ lệ suy dinh dưỡng, không xảy ra tai nạn thương tích, dịch bệnh. Kết quả cụ thể như sau: * Về giáo dục: Trẻ mạnh dạn tích cực tham gia hoạt động: 23/24 trẻ Kỹ năng vận động: Vận động thô: đạt: 22/24 trẻ; chưa đạt: 2/27 trẻ Vận động tinh: đạt: 23/24 trẻ; chưa đạt: 1/24 trẻ * Về sức khoẻ: + Cân nặng: 24/24 trẻ phát triển bình thường, chiếm 100% 19 MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI + Chiều cao: 23/24 trẻ phát triển bình thường, chiếm 95.8% * Đối với phụ huynh: Phụ huynh ngày càng nhận thức sâu sắc hơn việc học tập của con em mình. Khi ở trường, thường xuyên quan tâm đến tình trạng sức khoẻ và các hoạt động của trẻ khi ở nhà. Tin tưởng và hưởng ứng mạnh mẽ cùng nhà trường phối kết hợp làm tốt chuyên đề “nâng cao chất lượng giáo dục phát triển thể chất cho trẻ trong trường mầm non”. III. PHẦN KẾT LUẬN. 3.1. Ý nghĩa Không ai có thể phủ nhận vai trò của sức khoẻ đối với sự phát triển của mỗi người. Bởi vì sức khoẻ là vốn quý giá nhất có ý nghĩa sống còn đối với con người, đặc biệt là trẻ dưới 6 tuổi. Ở lứa tuổi này quá trình tăng trưởng của trẻ diễn ra rất nhanh chóng, việc hoạt động giáo dục thể chất không chỉ tạo cơ hội cho trẻ vận động một cách thoải mái tích cực để phát triển thể lực mà qua hoạt động này trẻ còn học được tính kỷ luật, biết hợp tác chia sẻ cùng các bạn và quan trọng hơn nữa là giúp trẻ: học qua chơi, chơi bằng học. Trẻ được phát triển về thể chất qua sự phát triển cử động các nhóm cơ hô hấp, tay, bụng, chân, phát triển các vận động thô, vận động tinh phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Khi trẻ vận động, các bộ phận trên cơ thể cùng phối hợp vận động và phát triển, do đó giáo dục thể chất có ý nghĩa đối với việc phát triển về thể lực và giúp cho hệ thần kinh của trẻ mẫu giáo lớn dần dần phát triển toàn diện, đồng thời h=ình thành và phát triển về: Đức - Trí - Thể - Mỹ cho trẻ. Nó góp phần giúp trẻ trở thành con người toàn diện – Thông qua hoạt động này đã tạo được không khí: nhà trường thân thiện, học sinh tích cực. 20 Tải về bản full SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 4 - 5 tuổi ở trường mầm nonMời các thầy cô giáo mầm non tham khảo sáng kiến kinh nghiệm một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 4 - 5 tuổi ở trường mầm non để giúp cho trẻ rèn luyện thân thể và bảo vệ sức khỏe tốt. Tóm tắt nội dung tài liệu
|
