Khái niệm nhà nước pháp luật đại cương

1. Vai trò của môn học 

        Pháp luật đại cương là một môn học có nội dung rất phong phú, môn học nghiên cứu các khái niệm cơ bản, các phạm trù cơ bản nhất về Nhà nước và pháp luật với góc độ khoa học pháp lý. Nhà nước và pháp luật là những hiện tượng xã hội có mối quan hệ mật thiết với nhau tồn tại không phụ thuộc vào ý chí của con người nhưng Nhà nước và pháp luật được tổ chức, thiết lập theo ý chí của con người để phục vụ chính ý muốn của con người.Vì vậy trong đời sống xã hội, Nhà nước và pháp luật có vai trò rất quan trọng. Pháp luật được áp dụng giải quyết hầu hết các quan hệ trong xã hội. Biết và hiểu được Nhà nước và pháp luật giúp mọi người ứng xử, chấp hành tốt các chính sách của Nhà nước cũng như các quy định pháp luật, đảm bảo kỷ cương xã hội. 

        Trên cơ sở đó môn học cung cấp cho người học những nội dung cơ bản về Nhà nước và pháp luật, những nội dung cơ bản của các ngành luật gốc như Hiến pháp, Hành chính, Dân sự, Hình sự,… trong hệ thống pháp luật Việt Nam, từ đó giúp người học nâng cao sự hiểu biết về vai trò và sự quan trọng của Nhà nước và pháp luật trong đời sống, để luôn có thái độ tuân thủ nghiêm chỉnh pháp luật nhà nước, có ý thức đầy đủ về bổn phận và nghĩa vụ của một công dân đối với quốc gia, biết áp dụng pháp luật trong cuộc sống làm việc của mình, nhất là đối với người học trong các ngành học thuộc khoa học xã hội, vừa cần những lý luận cơ bản về pháp luật, vừa cần những kiến thức pháp luật chuyên ngành. Môn học được Bộ Giáo dục và Đào tạo xác định là môn học cơ bản, quan trọng và cần thiết trang bị cho người học ở bậc đại học. 

2. Đối tượng nghiên cứu: 

        Nhà nước và pháp luật được rất nhiều ngành khoa học nghiên cứu với nhiều góc độ khác nhau. Không như những ngành khoa học khác, Pháp luật đại cương chỉ nghiên cứu hiện tượng 

        Nhà nước và pháp luật với góc độ tổng thể, nên đối tượng nghiên cứu của môn học là những vấn đề chung và cơ bản nhất như nguồn gốc, bản chất, vai trò, chức năng của Nhà nước và pháp luật, hình thức Nhà nước, hình thức pháp luật, các khái niệm cơ bản trong luật,những quy luật cơ bản của sự phát triển Nhà nước và pháp luật, đồng thời nghiên cứu về Nhà nước và pháp luật Việt Nam hiện nay theo quan niệm chính trị pháp lý nhất định để người học nhận thức và hiểu biết cụ thể về Nhà nước và pháp luật Việt Nam. 

3. Mục tiêu

  • Giới thiệu nguồn gốc, bản chất của Nhà nước và pháp luật
  • Giới thiệu những khái niệm cơ bản về pháp luật
  • Giới thiệu hệ thống pháp luật Việt Nam hiện nay, tập trung vào 1 số ngành luật thông dụng


Page 2

NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ NHÀ NƯỚC

Mục tiêu

Nội dung

Bài 1 : Những vấn đề cơ bản về Nhà nước

Bài 2 : Nhà nước CHXHCN Việt Nam

Mặc dù có sự khác nhau về bản chất nhưng mọi Nhà nước đều có những đặc trưng chung (dấu hiệu) để nhận biết và phân biệt giữa tổ chức Nhà nước và các tổ chức chính trị – xã hội khác. Có thể thấy Nhà nước có 5 dấu hiệu đặc trưng sau:

– Nhà nước là một tổ chức quyền lực chính trị công cộng đặc biệt, có bộ máy chuyên thực hiện cưỡng chế và quản lý những công việc chung của xã hội. Nó không còn hòa nhập với dân cư mà hầu như tách khỏi xã hội. Quyền lực chính trị công cộng này là quyền lực chính trị chung, mà quyền lực của chủ thể này là giai cấp thống trị về kinh tế và chính trị. Để thực hiện quyền lực và quản lý xã hội, Nhà nước phải có một lớp người đặc biệt chuyên làm nhiệm vụ quản lý. Lớp người này được tổ chức thành các cơ quan Nhà nước và hình thành bộ máy cường chế để duy trì địa vị của giai cấp thống trị.

– Nhà nước có lãnh thổ, phân chia và quản lý dân cư theo các đơn vị hành chính lãnh thổ. Không phụ thuộc vào chính kiến, huyết thống , nghề nghiệp hoặc giới tính. Việc phân chia này quyết định phạm vi tác động của Nhà nước trên quy mô rộng lớn nhất và dẫn đến việc hình thành các cơ quan quản lý trong bộ máy Nhà nước. Đây là dấu hiệu cơ bản đã làm xuất hiện chế định quốc tịch – là chế định quy định sự phụ thuộc của một vào một Nhà nước và một lãnh thổ nhất định.

READ:  Các ngành luật trong hệ thống pháp luật của nhà nước Việt Nam - PLĐC

– Nhà nước có chủ quyền quốc gia. Nhà nước là một tổ chức có quyền lực, có chủ quyền quốc gia (các tổ chức xã hội khác không có) mang nội dung chính trị – pháp lý, được thể hiện ở quyền tự quyết của Nhà nước về chính sách đối nội và chính sách đối ngoại, không phụ thuộc vào yếu tố bên ngoài, Chủ quyền quốc gia là thuộc tính không thể tách rời Nhà nước và có tính tối cao.

– Nhà nước ban hành pháp luật và thực hiện sự quản lý bắt buộc đối với mọi công dân. Tất cả các quy định của Nhà nước đối với mọi công dân được thể hiện trong pháp luật do Nhà nước ban hành. Trong xã hội chỉ có Nhà nước mới có quyền ban hành pháp luật. Các tổ chức xã hội khác không có quyền này. Và cũng chính Nhà nước đảm bảo cho pháp luật được thực thi trong cuộc sống.

– Nhà nước quy định và thực hiện thu các loại thuế dưới hình thức bắt buộc. Chỉ có Nhà nước mới có quyền đặt thuế và thu thuế vì Nhà nước là tổ chức duy nhất có tư cách đại biểu chính thức của toàn xã hội.

READ:  Văn bản hành chính Nhà nước - PLĐC

Những đặc trưng trên nói lên sự khác nhau giữa Nhà nước và tổ chức chính trị xã hội khác, đồng thời nêu rõ bản chất của Nhà nước trong xã hội có giai cấp. Những đặc trưng trên làm cho Nhà nước trở thành một tổ chức đặc biệt, giữ vị trí trung tâm trong hệ thống chính trị, có thể tác động một cách toàn diện, mạnh mẽ và có hiệu quả nhất đối với đời sống xã hội, thể hiện và thực hiện lợi ích của giai cấp thống trị một cách tập trung nhất.

Khái niệm nhà nước pháp luật đại cương

Nhà nước là gì?

Nhà nước là tổ chức xã hội đặc biệt của quyền lực chính trị được giai cấp thống trị thành lập nhằm thực hiện quyền lực chính trị của mình.

Những nội dung liên quan:

  • Nguồn gốc, bản chất, chức năng của nhà nước
  • Các kiểu nhà nước trong lịch sử thế giới
  • Bản chất, chức năng, bộ máy và hình thức nhà nước chủ nô
  • Bản chất, chức năng, bộ máy và hình thức nhà nước phong kiến
  • Bản chất, chức năng, bộ máy và hình thức nhà nước tư sản
  • Bản chất, chức năng, bộ máy và hình thức nhà nước xã hội chủ nghĩa
  • Khái niệm, các yếu tố cấu thành hình thức nhà nước

Những thuật ngữ liên quan:

Các tìm kiếm liên quan đến nhà nước: khái niệm nhà nước là gì, nguồn gốc của nhà nước, nguồn gốc ra đời của nhà nước việt nam, nguồn gốc của nhà nước theo quan điểm mác, bản chất của nhà nước chxhcn việt nam, sự ra đời của nhà nước, nguồn gốc ra đời của nhà nước và pháp luật, bản chất của nhà nước là gì, nguồn gốc ra đời của pháp luật, sự ra đời của nhà nước việt nam,  trình bày bản chất của nhà nước, tính giai cấp của nhà nước, đặc trưng của nhà nước, khái niệm bản chất nhà nước, bản chất giai cấp của nhà nước, bản chất của nhà nước pháp luật đại cương, chức năng của nhà nước, vai trò của nhà nước việt nam hiện nay, vị trí vai trò của nhà nước, vai trò của nhà nước trong quản lý xã hội, vai trò của nhà nước trong đời sống xã hội, vai trò của nhà nước xã hội chủ nghĩa, vai trò của nhà nước trong nền kinh tế, vai trò của nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa việt nam trong hệ thống chính trị