Câu hỏi: Tên gọi và vị trí của các hình chiếu ở trên bản vẽ như thế nào? Show Trả lời: Gồm 3 hình chiếu: + Hình chiếu đứng: ở góc trái bản vẽ + Hình chiếu bằng: ở dưới hình chiếu đứng + Hình chiếu cạnh: ở bên phải hình chiếu đứng Cùng Top lời giải tìm hiểu về hình chiếu và cách vẽ hình chiếu nhé! 1. Khái niệm về hình chiếuKhái niệm:Hình chiếu là hình biểu diễn các phần thấy của vật thể đối với người quan sát . Phần khuất của vật thể được biểu diễn bằng nét đứt để giảm số lượng hình biểu diễn. - Hình chiếu của vật thể bao gồm:hình chiếu cơ bản, hình chiếu phụ và hình chiếu riêng phần Thông thường khi biểu diễn vật thể trên bản vẽ kỹ thuật ta chỉ cần thể hiện trên ba hình chiếu: + Hình chiếu chính ( hình chiếu đứng) + Hình chiếu cạnh + Hình chiếu bằng Các quy ước vẽ hình chiếu: + Chọn vị trí vật thể để vẽ hình chiếu từ trước ( Hình chiếu chính) sao cho thể hiện nhiều nhất và tương đối rõ ràng nhất những phần tử quan trọng của khối vật thể. + Căn cứ vào mức độ phức tạp của khối vật thể mà chọn loại hình chiếu và số lượng hình chiếu cho đủ (không thừa, không thiếu) + Nếu các vị trí các hình chiếu thay đổi vị trí thì phải ký hiệu bằng chữ. 2. Các loại hình chiếu cơ bảnTheo TCVN 5-78 qui định sáu mặt của một hình hộp được dùng làm sáu mặt phẳng hình chiếu cơ bản. Vật thể được đặt giữa người quan sát và mặt phẳng chiếu tương ứng. Sau khi chiếu vật thể lên các mặt của hình hộp, các mặt đó sẽ được trải ra trùng với mặt phẳng bản vẽ. Mặt 06 có thể được đặt cạnh mặt 04. Như vậy hình chiếu trên mặt phẳng hình chiếu cơ bản được gọi là hình chiếu cơ bản. Sáu hình chiếu cơ bản có tên gọi và bố trí như sau: 1. Hình chiếu từ trước ( hình chiếu đứng, hình chiếu chính) 2. Hình chiếu từ trên ( hình chiếu bằng) 3. Hình chiếu từ trái 4. Hình chiếu từ phải 5. Hình chiếu từ dưới 6. Hình chiếu từ sau Nếu hình chiếu từ trên, từ trái, từ dưới, từ phải và từ sau thay đổi vị trí đối với hình chiếu chính như đã qui định ở hình trên thì chúng phải ký hiệu bằng chữ để chỉ tên gọi, và trên hình chiếu liên quan phải vẽ mũi tên chỉ hướng nhìn và kèm theo chữ ký hiệu. Nếu các hình chiếu cơ bản đặt phân cách với hình biểu diễn chính bởi các hình biểu diễn khác, hoặc không cùng trên một bản vẽ với hình chiếu chính thì các hình chiếu này cũng phải có ký hiệu như trên. Các phương pháp chiếu và cách bố trí các hình chiếu như hình trên gọi là phương pháp góc phần tư thứ nhất. Đây là phương pháp được sử dụng theo tiêu chuẩn của các nước châu âu và thế giới. 3. Các quy ước vẽ hình chiếua. Chọn vị trí vật thể để vẽ hình chiếu từ trước – Khi muốn biểu diễn vật thể trên bản vẽ kỹ thuật ta phải thực hiện việc đặt vật thể hoặc là hình dung đặt vật thể theo nguyên tắc sau: – Đặt vật thể sau cho khi biểu diễn lên hình chiếu đứng thì nó phải thể hiện được cơ bản về kết cấu và hình dạng của vật thể. – Trên hình chiếu cạnh và chiếu bằng phải bổ xung được toàn bộ các kết cấu và hình dạng chưa thể hiện rõ ở hình chiếu đứng. – Các kích thước được thể hiện trên các hình chiếu phải là kích thước thật. – Hình dạng vật thể trên các hình chiếu không bị biến dạng sau phép chiếu. b. Chọn số hình chiếu và loại hình chiếu thích hợp Thông thường khi biểu diễn vật thể trên bản vẽ kỹ thuật ta chỉ cần thể hiện trên ba hình chiếu: + Hình chiếu chính ( hình chiếu đứng) + Hình chiếu cạnh + Hình chiếu bằng Trong trường hợp ba hình chiếu trên không thể hiện được hết về kết cấu và hình dạng của vât thể ta có thể sử dụng thêm một số mặt cắt, một số hình cắt riêng phần, hình trích hoặc phóng to hay thu nhỏ để biểu diễn thêm cho hoàn thiện. c. Cách ký hiệu hình chiếu cơ bản khi đặt sai vị trí quy định Theo TCVN 5-78 quy định vị trí các hình chiếu thể hiện trên bản vẽ, nhưng khi bố trí các hình chiếu trên bản vẽ đôi khi ta không để theo quy định mà ta bố trí sao cho bản vẽ hợp lý. Trong trường hợp này ta phải ghi rõ trong bản vẽ hoặc trong khung tên bản vẽ. Ví dụ hình 5.3 d. Cách ghi kích thước hình chiếu vật thể a/ Phân tích kích thướcViệc ghi kích thước trên bản vẽ thể hiện chính xác độ lớn của vật thể, do đó kích thước này phải được chính xác, đầy đủ và rõ ràng nhất. Gồm các loại kích thước sau: + Kích thước định hình:là kích thước xác định độ lớn của từng khối hình học cơ bản tạo thành vật thể. + Kích thước định vị:là kích thước xác định vị trí tương đối giữa các khối hình học cơ bản. Chúng được xác định theo không gian ba chiều, mỗi chiều thông thường có một mặt hoặc một đường để làm chuẩn. + Kích thước định khối:( kích thước bao hay kích thước choán chỗ) là kích thước xác định ba chiều chung cho vật thể.
b/ Phân bố kích thướcĐể kích thước ghi trên bản vẽ được rõ ràng và đầy đủ ta phải bố trí kích thước hợp lý và theo nguyên tắc sau đây: + Mỗi kích thước trên bản vẽ chỉ ghi một lần, không được ghi thừa. + Các kích thước được ghi cho bộ phận nào thì nên ghi ở hình chiếu thể hiện bộ phận đó rõ nhất và không bị biến dạng về mặt hình học và đặc trưng cho bộ phận đó. + Các kích thước ghi cho một bộ phận và co liên quan thì nên ghi gần nhau. + Mỗi kích thước được ghio rõ ràng trên bản vẽ và lên ghi ở ngoài hình biểu diễn. 4. Bài tập vận dụngCâu 1. Trên bản vẽ kĩ thuật hình chiếu bằng nằm ở vị trí: A. Bên trái hình chiếu đứng. B. Bên phải hình chiếu đứng. C. Trên hình chiếu đứng. D. Dưới hình chiếu đứng. Câu 2. Bản vẽ nhà thuộc loại bản vẽ gì? A. Bản vẽ cơ khí B. Bản vẽ xây dựng C. Bản vẽ chi tiết D. Bản vẽ lắp Câu 3. Khi ta quay một hình chữ nhật quanh một cạnh góc vuông cố định, hình thu được là hình gì? A. Hình vuông B. Hình trụ C. Hình cầu D. Hình thang Câu 4. Đối với ren trục, đường đỉnh ren được vẽ bằng nét gì? A. Nét liền mảnh B. Nét đứt C. Nét liền đậm D. Nét chấm gạch mảnh Câu 5. Hình chiếu đứng có các hướng chiếu như thế nào? A. Từ trước tới B. Từ trên xuống C. Từ trái sang D. Từ phải sang Câu 6. Phép chiếu vuông góc là phép chiếu có: A. Các tia chiếu song song với nhau B. Các tia chiếu đồng quy C. Các tia chiếu vuông góc với mặt phẳng chiếu D. Các tia chiếu vuông góc với nhau Câu 7. Trình tự đọc bản vẽ chi tiết theo các bước: A. Khung tên→ Kích thước→ Yêu cầu kĩ thuật→ Hình biểu diễn→ Tổng hợp. B. Khung tên→ Yêu cầu kĩ thuật→ Hình biểu diễn→ Kích thước→ Tổng hợp. C. Khung tên→ Kích thước→ Yêu cầu kĩ thuật→ Tổng hợp→ Hình biểu diễn. D. Khung tên→ Hình biểu diễn→ Kích thước→ Yêu cầu kĩ thuật→ Tổng hợp. Đáp án 1 a 2 d 3 b 4b 5a 6d 7c Hình chiếu là hình biểu diễn một mặt nhìn thấy của vật thể đối với người quan sát đứng trước vật thể. Phần khuất sẽ được thể hiện bằng nét đứt. Không chỉ trong Toán học mà ngay cả Kỹ thuật cũng áp dụng rất nhiều cách vẽ hình chiếu. Đây là một kiến thức không dễ chút nào nên mọi người tìm hiểu ngay bài viết của NgonAZ dưới đây nhé!  Hình chiếu trong Toán học được định nghĩa là khoảng cách giữa 2 đoạn thẳng kẻ từ 2 điểm của đoạn thẳng đó vuông góc với đường thẳng cho trước. Còn hình chiếu của một điểm là giao điểm của đường thẳng cho trước với đường thẳng kẻ từ điểm đó vuông góc với đường thẳng đã cho. Hình chiếu trong môn Công nghệ lớp 8 được định nghĩa như sau: khi chiếu một vật lên mặt phẳng, hình nhận được trên mặt phẳng đó được gọi là hình chiếu của vật thể. Cách vẽ hình chiếu trong Toán học đơn giản hơn trong Kỹ thuật. Đây đều là phép tính cơ bản, không đòi hỏi phải tưởng tượng quá nhiều. Có 3 loại phép chiếu là:
Từ mỗi phép chiếu khác nhau sẽ cho chúng ta những hình chiếu khác nhau. Tuy nhiên trong phạm vi bài viết này, hình chiếu vuông góc được trình bày cụ thể vì thường áp dụng phổ biến hơn. * Hình chiếu vuông góc là gì? Hình chiếu vuông góc trên một mặt phẳng là hình chiếu hợp với mặt phẳng 1 góc bằng 90 độ. Vì dụ, nếu AH vuông góc với mặt phẳng (Q) tại H thì điểm H gọi là hình chiếu vuông góc của điểm A lên mặt phẳng (Q). Các loại hình chiếu vuông góc bao gồm:
Trong Kỹ thuật có nhiều hình chiếu của các khối hình học như: khối đa diện, khối hình hộp chữ nhật, khối năng trụ đáy tam giác, khối hình chóp đáy lục giác đều, khối hình chop cụt đáy tứ giác đều,… Hình chiếu cơ bản trong Kỹ thuật quy định sáu mặt của 1 hình hộp được dung làm sáu hình chiếu. Vật thể được đặt giữa người quan sát và mặt phẳng hình chiếu tương ứng. Trong đó:
* Các quy ước vẽ hình chiếu – Chọn vị trí vật thể để vẽ hình chiếu từ trước (Hình chiếu chính) sao cho thể hiện nhiều nhất và tương đối rõ ràng nhất những phần tử quan trọng của khối vật thể. – Căn cứ mức độ phức tạp của khối vật thể mà chọn hình chiếu, số lượng hình chiếu cho đủ (không thừa, không thiếu). – Nếu vị trí hình chiếu thay đổi thì phải ký hiệu bằng chữ. Hình chiếu phụ là hình chiếu trên mặt phẳng không song song với mặt phẳng hình chiếu cơ bản. Hình chiếu này được dung trong trường hợp vật thể có bộ phận nào đó nếu biểu diễn trên mặt phẳng hình chiếu cơ bản thì sẽ bị biến dạng về cả hình dạng và kích thước. * Quy ước khi vẽ hình chiếu phụ
Hình chiếu riêng phần là hình chiếu một phần nhỏ của vật thể trên mặt phẳng song song với mặt phẳng hình chiếu cơ bản. Công dụng của hình chiếu riêng phần được dung để phóng to hoặc thu nhỏ, hoặc là biểu diễn chi tiết phần hoặc bộ phận của vật thể. * Các quy ước khi vẽ hình chiếu riêng phần
Hình trích là hình biểu diễn (thường là hình phóng to) trích ra từ một hình biểu diễn đã có trên bản vẽ. Công dụng của chúng là thể hiện rõ ràng, tỉ mỉ về đường nét, hình dáng, kích thước,… của một chi tiết hay bộ phận nào đó của vật thể mà trên hình biểu diễn chính chưa thể hiện rõ. * Các quy ước khi vẽ hình trích – Hình trích có thể vẽ các chi tiết mà trên hình biểu diễn tương ứng chưa thể hiện. – Hình trích có thể là loại hình biểu diễn khác với hình biểu diễn tương ứng (ví dụ hình trích là hình cắt nhưng hình biểu diễn tương ứng lại là hình chiếu). – Trên hình trích có ghi kí hiệu là chữ số La Mã và tỷ lệ phóng to. Còn trên hình biểu diễn có thể khoanh tròn hoặc ô val với ký hiệu tương ứng. Nên đặt các hình trích tương ứng gần vị trí đã khoanh ở trên hình biểu diễn của nó. – Những chú thích bằng chữ, bằng số dung cho hình chiếu, hình cắt, mặt cắt, hình trích cần ghi song song với khung tên chính của bản vẽ và thường ghi ở phía trên bên phải của hình biểu diễn đó. – Những chữ hoa dung để kí hiệu cho hình biểu diễn, các mặt, kích thước vật thể thường ghi theo thứ tự a,b,c,… và không ghi trùng lặp. Khổ của các chữ này phải lớn hơn khổ của chữ số kích thước. – Bước 1: Trước tiên, bạn quan sát vật thể, phân tích hình dạng và chọn hướng chiếu vuông góc với các bề mặt của vật thể để biểu diễn hình dạng vật thể Hình dạng:
Hướng chiếu:
– Bước 2: Chọn tỉ lệ thích hợp với khổ giấy A4 và kích thước của vật thể. Sau đó, bố trí 3 hình chiếu cân đối trên bản vẽ theo các hình chữ nhật bao ngoài hình chiếu bằng nét liền mảnh. – Bước 3: Tiếp đến, bạn lần lượt vẽ bằng nét liền mảnh từng phần của vật thể với các đường gióng giữa các hình chiếu của từng phần – Bước 4: Sau đó, tô đậm các nét thấy, đường bao thấy của vật thể trên hình chiếu. Dùng nét đứt biểu diễn các cạnh khuất, đường bao khuất. – Bước 5: Bạn kẻ các đường gióng, đường ghi kích thước và con số kích thước trên các hình chiếu. Giá chữ L có kích thước như sau:
– Bước 6: Cuối cùng kẻ khung bản vẽ, khung tên, ghi nội dung Cách vẽ hình chiếu tương đối phức tạp. Vậy nên bạn cần nắm rõ được thông tin cơ bản ở trên, đồng thời kết hợp thêm với một chút trí tưởng tượng sẽ dễ dàng hơn. |
