Giải đua moto gp gp có ngĩa là gì năm 2024

Không lâu sau khi người Đức bán ra chiếc xe máy đầu tiên của thế giới vào năm 1894, những người đam mê tốc độ đã bắt đầu nghĩ ra môn đua xe mô tô, và từ đó lần lượt các giải đua xe mô tô ra đời. Vào năm 1906, Đế quốc Anh tổ chức giải đua xe mô tô chính qui đầu tiên trên thế giới, ở đảo Isle of Man nằm gần Ireland. Sau Thế chiến II, FIM (Federation Internationale de Motorcyclisme - tổ chức quốc tế về xe máy) ra đời vào năm 1949, tiền thân của đơn vị tổ chức các giải Grand Prix ngày nay. Vì vậy có thể xem MotoGP là một trong những môn thể thao lâu đời nhất hiện nay.

Giải đua moto gp gp có ngĩa là gì năm 2024
Hình ảnh một cuộc đua mô tô ngày xưa.​

Hiện nay, đua xe mô tô chính qui được phân ra làm 3 hạng mức, gồm Moto3 (trước đây là 125cc), Moto2 và MotoGP. Từ năm 2010, hạng mức 250cc được thay thế bằng giải Moto2, sử dụng các xe mô tô có động cơ 4 thì, 600 phân khối. Từ năm 2012, hạng mức 125cc được nâng cấp lên thành Moto3, dùng xe 4 thì 250cc, những chiếc xe tham dự giải Moto3 chỉ được phép có trọng lượng ướt tối đa là 65kg, tức là khi đã đổ đầy xăng. Còn giải MotoGP được nâng cấp xe từ 800cc lên 1000cc kể từ mùa giải 2012.

Sau mỗi trận đua, 15 hạng về đầu sẽ được chia điểm thưởng. Trong đó hạng 1 được 25 điểm, hạng 2 được 20 điểm, hạng 3 được 16 điểm... và giảm dần xuống đến hạng 15 được 1 điểm.

Thông số của một chiếc xe đua MotoGP

Giải đua moto gp gp có ngĩa là gì năm 2024

Như đã nói ở trên, kể từ mùa giải 2012 thì các xe MotoGP sẽ sử dụng động cơ 4 thì, 1000 phân khối, dung tích bình xăng tối đa 21 lít. Grand Prix Commission cũng rất khắc khe trong việc qui chuẩn động cơ của xe MotoGP, nhà sản xuất có thể chế tạo xe dùng động cơ từ 2 đến 6 xy lanh, và sẽ chịu sự giới hạn trọng lượng tối đa toàn chiếc xe. Ví dụ nếu dùng động cơ 2 xy lanh thì xe chỉ được nặng tối đa 135kg (300 cân Anh), nặng 142,5kg nếu có động cơ 3 xy lanh, 150kg nếu 4 xy lanh hoặc tối đa 165kg với động cơ 6 xy lanh. Tuy nhiên kể từ năm 2012 thì động cơ chỉ còn được sử dụng loại 4 xy lanh (16 van) mà thôi.

Chi tiết thông số phổ biến của 1 động cơ xe MotoGP:

Loại động cơ: V-twin hoặc V4 hoặc Inline-4. Dung tích xy lanh: 1000 phân khối. Chu kì: 4 thì, 16 van, DOHC, 4 van mỗi xy lanh. Nhiên liệu: Dùng xăng có chỉ số Octane 100. Phun xăng điện tử Fi. Công suất động cơ tối đa: 240 HP (180 kW). Làm mát động cơ: bằng dung dịch, 1 máy bơm. Số vòng tua: tối đa từ 17.500 đến 18.000 vòng/phút. Tốc độ tối đa: 349 km/giờ (217 dặm/giờ).

Các công nghệ tiên tiến

Những chiếc xe đua MotoGP luôn mang trên mình những công nghệ tiên tiến nhất mà đôi khi phải mất nhiều năm hoặc có thể là không bao giờ được mang lên các mẫu xe thương mại. Hàng năm, những hãng sản xuất như Honda, Yamaha, Ducati hay Kawasaki sẵn sàng chi hàng chục thậm chí là cả trăm triệu USD cho đội đua của mình. Các công nghệ tiên tiến nhất có thể kể đến trên một chiếc xe đua MotoGP đó là lò xo van khí nén, hộp số liền mạch hay phanh đĩa carbon.

Giải đua moto gp gp có ngĩa là gì năm 2024

Những đội đua hàng đầu ở giải đua MotoGP sử dụng công nghệ lò xo van khí nén để đóng mở van, bởi những van thông thường không thể đáp ứng với tốc độ nhanh và chính xác được. Các van động cơ vẫn được đóng mở bởi trục cam, nhưng thay vì dùng lò xo thì sẽ có một buồng chứa khíe nén với một piston làm nhiệm vụ điều hướng thu hồi khí nén, thông qua đó đóng mở van.

Trong khi đó, công nghệ hộp số liền mạch trên xe đua MotoGP là được thừa hưởng từ xe đua Công thức 1. Công nghệ này cho phép xe bắt vào số mới trước khi số cũ ngắt hoàn toàn. Theo các tính toán thì xe đua MotoGP của Honda chỉ mất 0,009 giây để sang số, còn với Yamaha M1 là 0,038 giây. Công nghệ này vẫn chưa có cho xe thương mại.

Loại phanh dùng trên xe đua MotoGP thường là phanh đĩa carbon, ở phía trước là đĩa đôi với má phanh Brembo 4 piston làm từ nhôm nguyên khối với khả năng chịu nhiệt lên đến 900 độ C. Còn ở phía sau là phanh đĩa đơn làm từ thép không gỉ, má phanh hợp kim nhôm, 2 hoặc 4 piston.

MotoGP là giải đua xe mô tô thể thao số một trên thế giới; được tổ chức trên những chặng đua đường nhựa, và là giải đua lâu đời nhất. Hiện nay, đua xe mô-tô được phân ra thành bốn thể thức: MotoGP, Moto2, Moto3 và một thể thức mới từ năm 2009 là MotoE. MotoGP bao gồm những xe sử dụng động cơ bốn thì, được nâng cấp từ 800cc lên đến 1000cc kể từ giải đua 2012. Bài viết sẽ sơ lược về lịch sử hình thành; và phát triển của giải đấu MotoGP tính từ năm 1949 cho tới nay.

1949: Sự thành lập không chính thức của giải đấu MotoGP

Năm 1949, Liên đoàn Mô tô Quốc Tế (FIM) được thành lập. Liên đoàn tổ chức giải đua xe đầu tiên cho dòng xe 125cc, 250cc, 350cc, 500cc, và đua xe mô tô ba bánh 600cc, với chặng đua đầu tiên được diễn ra ở trên đảo Isle of Man nổi tiếng.

Tay lái người Anh và phi công máy bay Avro Lancaster, Leslie Graham, chiến thắng giải đua xe 500cc đầu tiên trên chiếc xe AJS. Đồng hương của anh ấy, Freddie Frith, chiến thắng giải khai mạc của cuộc đua xe 350cc trên chiếc xe Velocette.

Giải đua moto gp gp có ngĩa là gì năm 2024

Chiếc AJS mà Leslie Graham đã sử dụng để chiến thắng giải đua xe 500cc

1950-1975: Sự thống trị của người Ý

Trong vòng 26 năm đầu của giải đua xe Grand Prix 500cc, các đội đua nước Ý chiến thắng giải đấu tới 24 lần. Giacomo Agostini, John Surtees, và Mike Hailwood trên những dòng xe MV Agusta và Gilera của Ý đã chiến thắng giải đấu vô địch thế giới rất nhiều lần.

Ở những thể thức thi đấu đua xe khác, cuộc tranh tài diễn ra khốc liệt hơn. Những nhà sản xuất xe Honda, Suzuki, Norton, và NSU dành chiến thắng ở những thể thức thi đấu này.

Giải đua moto gp gp có ngĩa là gì năm 2024

Chiếc mô tô cổ Gilera vào những năm 1950-1975

1961: Động cơ hai thì và sự nổi lên của đội đua Nhật Bản

Ở thập niên 50 của thế kỉ trước, nhà sản xuất xe Đông Đức MZ bắt đầu phát triển xe động cơ hai thì với 200 mã lực. Đội đua đã có những chiến thắng đáng nhớ trước những đội đua lớn hơn tại giải đua dành cho xe 50cc, 125cc, và 250cc với tay lái Ernst Degner

Tuy nhiên, năm 1961, Degner kí hợp đồng với hãng xe Nhật Bản Suzuki. Lí do kí vẫn còn đang là một bí ẩn, nhưng Degner muốn rời bỏ Cộng hòa dân chủ Đức mang theo kiến thức về động cơ hai thì MZ, để giúp đỡ đội đua Nhật Bản phát triển động cơ xe hai thì.

Giải đua moto gp gp có ngĩa là gì năm 2024

Chiếc xe MZ thi đấu tại giải Grand Prix

Cuối thập niên 60 của thế kỉ trước: Tiết kiệm chi tiêu và năng lượng

Thập niên 60 của thế kỉ trước chứng kiến Giacomo Agostini dành chiến thắng bốn trên tám giải đua; dành cho dòng xe 500cc trên thế giới, và hai trên tám giải đua; dành cho dòng xe 350cc. Dòng xe Ý là dòng xe nhanh nhất; trong các dòng xe đua Grand Prix. Nhưng tới năm 1966, Honda trở thành hãng xe Nhật Bản đầu tiên; chiến thắng tại giải đua xe Grand Prix 500cc. Yamaha và Suzuki cũng đã bắt đầu chiến thắng những giải đua xe; dành cho những thể thức thi đấu khác.

Vào năm 1967, liên đoàn mô tô quốc tế (FIM) quyết định sẽ kiểm soát chi phí sản xuất xe phân khối lớn. Quyết định này được đưa ra tạo nên phản ứng gay gắt cho các đội đua mô tô Nhật Bản, bao gồm: Honda, Suzuki và Yamaha, khiến họ rời giải đấu Grand Prix. Hãng xe Agusta chiếm thế thượng phong tại giải đua xe 500cc kể từ đó.

Giải đua moto gp gp có ngĩa là gì năm 2024

Chiếc mô tô cổ Agusta trình làng vào năm 1966

1975: Sự thống trị của đội đua Nhật Bản

Vào đầu thập niên 70, Yamaha, Honda và Suzuki đều dành những chiến thắng tại những giải đua dành cho xe 125cc và 250cc. Thế nhưng, trước năm 1975, khi Agostini dành chiến thắng lần cuối cùng tại giải đua 500cc trên chiếc xe Yamaha, hãng xe Nhật Bản đã đứng trên đỉnh cao trên thế giới về dòng xe đua phân khối lớn.

Sự thống trị của những đội đua Nhật Bản bắt đầu từ việc Barry Sheene; giành chiến thắng tại giải đấu Grand Prix dành cho xe 500cc trên chiếc Suzuki, mở ra thời kì thống trị giải đua xe; của các đội đua đến từ Nhật, từ năm 1975 đến 2007. Thời kì này kết thúc; khi Casey Stoner dành chiến thắng trên chiếc xe Ducati của mình.

Giải đua moto gp gp có ngĩa là gì năm 2024

Chiếc xe Suzuki mà Barry Sheene dùng tại giải đua năm 1975

1979: Honda sử dụng lại động cơ bốn thì

Hãng xe Honda đã tham gia lại giải đua Grand Prix vào năm 1979; sau một thời gian rút lui khỏi giải vào năm 1967. Với mong muốn làm điều gì đó khác biệt, Honda đã thay đổi dòng xe đua của mình; từ dòng sử dụng động cơ hai thì, nay đã chuyển thành những chiếc xe có sử dụng động cơ bốn thì.

Giải đua moto gp gp có ngĩa là gì năm 2024

Chiếc xe Honda sử dụng động cơ bốn thì

Thập niên 80 của thế kỉ 20: Các tay lái ngôi sao người Mỹ và Úc trên chiếc xe Nhật Bản

Thập niên này chứng kiến một vài cuộc đối đầu giữa các tay lái đáng xem nhất. Có thể gọi thập niên 80 là thập niên huy hoàng của giải đấu đua xe Grand Prix.

Wayne Rainey, Freddie Spencer, Eddie Lawson, và Wayne Gardner tạo nên một cuộc đua tranh gay gắt; trên chiếc xe Yamaha và Honda, làm tăng lượng khán giả; theo dõi giải đua trên thế giới. Với những fan hâm mộ của giải đấu, cuộc đua tranh gay gắt giữa các tay lái đã tạo thành tính biểu tượng của giải đấu.

Giải đua moto gp gp có ngĩa là gì năm 2024

Chiếc xe Honda mang tính biểu tượng của giải đấu ở thập niên 80

Thập niên đầu của thế kỉ 21: Sự khai sinh chính thức của giải đấu MotoGP

Với sự thống trị của đội đua Honda; tại giải Grand Prix dành cho xe 500cc ở thập niên 90, một kỉ nguyên mới mở ra; mang lại nhiều thay đổi cho giải đấu. Valentino Rossi dành chiến thắng đầu tiên; tại giải đua xe 500cc vào năm 2001. Một năm sau đó, giải đấu được đổi tên thành MotoGP.

Giải đấu được đổi tên mang đến nhiều thay đổi lớn; và mang đến nhiều luật lệ mới về công nghệ xe. Động cơ xe bốn thì được các đội đua sử dụng nhiều hơn, và công suất xe được tăng lên 990cc. Rossi đã dành chiến thắng bốn năm liền; ở giải đua xe MotoGP từ 2001 đến 2005.

Năm 2007 chứng kiến một số điều luật mới; về công nghệ xe. Xe MotoGP được giảm công suất; xuống còn 800cc. Tay lái người Úc Casey Stoner dành chiến thắng; với đội đua Ducati của Ý, phá vỡ thế độc tôn của giải đấu; của các đội đua xe Nhật Bản trong ba thập kỉ.

Giải đua moto gp gp có ngĩa là gì năm 2024

Chiếc xe Ducati mà Casey Stoner sử dụng tại giải đua MotoGP năm 2007

2012-2016: Sự thống trị của các tay lái người Tây Ban Nha tại giải MotoGP

Tại mùa giải 2012, dòng xe MotoGP được tăng công suất lên 1000cc, mở ra một thời kì thống trị của các đội đua Tây Ban Nha. Trong đó có cuộc đua tranh gay gắt giữa Marc Márquez và Jorge Lorenzo.

Vào năm 2016, hãng Michelin đã thay thế Bridgestone; trở thành nhà cung cấp lốp xe chính thức của giải. Trong năm đó, đã có chín tay lái khác nhau; đã dành chiến thắng chặng đua MotoGP.

Giải đua moto gp gp có ngĩa là gì năm 2024

Chiếc xe Yamaha mà Jorge Lorenzo sử dụng trong mùa giải 2012-2016

2017-nay: Sự thống trị của đội đua Repsol Honda và ảnh hưởng của dịch Covid.

Ở giai đoạn này chứng kiến ba lần thắng giải MotoGP của tay đua Marc Márquez từ năm 2017 đến năm 2019 với đội đua Repsol Honda của mình. Sự thống trị của Marc Márquez bị chấm dứt bởi tay đua Joan Mir đến từ đội đua Suzuki vào năm 2020, và Fabio Quartararo tới từ đội Yamaha vào năm 2021.

Từ năm 2020 cho đến nay, vì ảnh hưởng của đại dịch Covid, nên một số chặng đua; đã không diễn ra như dự kiến. Giai đoạn này cũng chứng kiến sự chia tay giải đấu của một số nhân vật huyền thoại. Jorge Lorenzo tuyên bố giải nghệ sau giải MotoGP 2019 và Valentino Rossi tuyên bố chia tay giải đua xe vào năm 2021.

Đường đua MotoGP dài bao nhiêu km?

Trường đua TT Assen.

Xem trực tiếp MotoGP ở đâu?

Hai kênh thể thao quốc tế SPOTV và SPOTV2 đã chính thức mang các giải đấu độc quyền như MotoGP, Wimbledon cho người hâm mộ Việt Nam.

Tay đua số 93 là ai?

Anh là một trong những tay đua thành công nhất mọi thời đại. Tính đến năm 2020, Marquez đã 8 lần vô địch thế giới và sở hữu rất nhiều chiến thắng chặng. Anh cũng là tay đua nắm giữ hàng loạt các kỉ lục vô tiền khoáng hậu khó ai có thể phá vỡ. Trong suốt sự nghiệp của mình Marc Marquez chỉ sử dụng một số xe là số 93.

Marc Marquez đi xe gì?

Xe được trang bị nhiều công nghệ đặc biệt và đắt tiền. Từng được tay đua 7 lần vô địch thế giới Marc Marquez sử dụng trong mùa giải MotoGP 2018, chiếc RC213V trong bài viết đang được trưng bày tại các chặng đấu của giải đua môtô Việt Nam VMRC.