Nội dung bài viết gồm 2 phần:
A. Lý thuyết1. Độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng của nó được gọi là biên độ dao động. 2. Âm phát ra càng to, khi biên độ dao động của nguồn câm càng lớn. 3. Độ to của âm được đo bằng đơn vị đêxiben (kí hiệu dB) 4. Ngưỡng đau của tai là lớn hơn 120 dB. B. Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1: Trang 34 - SGK vật lí 7 Quan sát dao động của đầu thước, lắng nghe âm phát ra rồi điền vào bảng 1: => Xem hướng dẫn giải
Câu 2: Trang 35 - SGK vật lí 7 Từ những dữ liệu thu thập trên, hãy chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống: Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng............., biên độ dao động càng......, âm phát ra càng........... => Xem hướng dẫn giải
Câu 3: Trang 35 - SGK vật lí 7 Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống: Quả cầu bấc lệch càng ....., chứng tỏ biên độ dao động của mặt trống càng ......., tiếng trống càng........ => Xem hướng dẫn giải
Câu 4: Trang 36 - SGK vật lí 7 Khi gảy mạnh một dây đàn, tiếng đàn sẽ to hay nhỏ ? Tại sao ? => Xem hướng dẫn giải
Câu 5: Trang 36 - SGK vật lí 7 Hãy so sánh biên độ dao động của điểm giữa sợi dây đàn (điểm M) trong hai trường hợp vẽ ở hình 12.3. => Xem hướng dẫn giải
Câu 6: Trang 36 - SGK vật lí 7 Khi máy thu thanh phát ra âm to, âm nhỏ thì bên độ dao động của màng loa khác nhau như thế nào ? => Xem hướng dẫn giải
Câu 7: Trang 36 - SGK vật lí 7 Hãy ước lượng độ to của tiếng ồn trên sân trường giờ ra chơi nằm trong khoảng nào? => Xem hướng dẫn giải Trắc nghiệm vật lí 7 bài 12: Độ to của âmĐộ TO CỦA ÂM KIẾN THỨC TRỌNG TÂM Âm to, âm nhỏ. Biên độ dao động Khi vật dao động, độ lệch lớn nhất so với vị trí cân bằng được gọi là biên độ dao động. Biên độ dao động càng lớn âm cặng to. Độ to của một sô âm : Độ to của âm được đo bằng đon vị đêxiben (dB). * HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÁC CÂU HỎI TRONG SGK VÀ BÀI TẬP TRONG SBT Cl. Cách làm thước dao động Đầu thước dao động mạnh hay yếu ? Âm phát ra to hay nhỏ ? a) Nâng đầu thước lệch nhiều (Mạnh) (To) b) Nâng đầu thước lệch ít (Yếu) (Nhỏ) C2. Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng (nhiều (ít)), biên độ dao động càng (lớn (nhỏ)), âm phát ra càng (to (nhỏ)). C3. Quả cầu bấc lệch càng (nhiều (ít)), chứng tỏ biên độ dao động của mặt trống càng (lớn (nhỏ)), tiếng trống càng (to (nhỏ)). Kết luận : Âm phát ra càng (to) khi (biên độ) dao động của nguồn âm càng lớn. C4. Khi gảy mạnh một dây đàn, tiếng đàn sẽ to. Vì khi gảy mạnh, dây đàn lệch nhiều, tức là biên độ dao động của dây đàn càng lớn, nên âm phát ra to. C6. Biên độ dao động của màng loa lớn khi máy thu thanh phát ra âm to. Biên độ dao động của màng loa nhỏ khi máy thu thanh phát ra âm nhỏ. C7. Độ to của tiếng ồn trên sân trường giờ ra chơi nằm trong khoảng từ 50dB đến 70dB. B. Đơn vị đo độ to của âm là (đêxiben (dB)). Dao động càng mạnh thì âm phát ra (càng to). Dao động càng yếu thì âm phát ra (càng nhỏ). Hải đang chơi ghita. Bạn ấy đã thay đổi độ to của nốt nhạc bằng cách gảy mạnh vào dây đàn. Dao động của sợi dây đàn mạnh khi bạn ấy gảy mạnh và yếu khi bạn ấy gảy nhẹ. Biên độ dao động của sợi dây đàn lớn khi bạn ấy gảy mạnh và nhỏ khi bạn ấy gảy nhẹ. Dao động của các sợi dây đàn ghi ta nhanh khi bạn ấy chơi nốt cao và chậm khi bạn ấy chơi nốt thấp. Khi thổi mạnh, ta làm cho lá chuối ở đầu bẹp của kèn dao động mạnh và tiếng kèn phát ra to. Khi thổi sáo, nếu thổi càng mạnh thì âm phát ra càng to. D. Biên độ dao động là đọ lệch lớn nhất so với vị trí cân bằng khi vật dao động. D. Biên độ dao động của âm càng lớn khi vật dao động càng mạnh. c. Khi truyền đi xa, biên độ dao động của âm giảm. B. Ngưỡng đau có thể làm điếc tai có giá trị 180dB. B. Tiếng ồn trong sân trường vào giờ ra chơi có độ to vào cỡ 50dB. B. Độ to của âm phụ thuộc vào biên độ dao động. c. BÀI TẬP BỔ SUNG 12a. Em hãy phân biệt độ cao và độ to của âm. 12b. Khi gảy đàn ta nghe thấy âm thanh phát ra, nếu ngay lúc đó ta chạm tay vào dây đàn thì âm bị tất ngay. Hãy giải thích vì sao ?
Bài 12.1 trang 28 SBT Vật Lí 7 A. Vật phát ra âm to hơn khi nào? B. Khi vật dao động nhanh hơn. C. Khi vật dao động mạnh hơn. D. Khi tần số dao động lớn hơn. Cả 3 trường hợp trên. Lời giải: Đáp án: B Vì vật phát ra âm to hơn khi vật dao động mạnh hơn. Bài 12.2 trang 28 SBT Vật Lí 7 Điền vào chỗ trống: - Đơn vị đo độ to của âm là ... - Dao động càng mạnh thì âm phát ra ... - Dao động càng yếu thì âm phát ra ... Lời giải: - Đơn vị đo độ to của âm là đêxiben (dB). - Dao động càng mạnh thì âm phát ra càng to. - Dao động càng yếu thì âm phát ra càng nhỏ. Bài 12.3 trang 28 SBT Vật Lí 7 Hải đang chơi ghita. a. Bạn ấy đã thay đổi độ to của nốt nhạc bằng cách nào ? b. Dao động và biên độ dao động của sợi dây đàn khác nhau như thế nào khi bạn ấy gảy mạnh và gảy nhẹ ? c. Dao động của các sợi dây đàn ghi-ta khác nhau như thế nào khi bạn ấy chơi nốt cao và nốt thấp ? Lời giải: a. Bạn ấy đã thay đổi độ to của nốt nhạc bằng cách gảy mạnh dây đàn. b. Dao động của sợi dây đàn càng mạnh và biên độ dao động của dây lớn khi bạn ấy gảy mạnh. Khi gảy nhẹ dây đàn: Dao động của dây yếu, biên độ của dây nhỏ. c. Dao động của sợi dây đàn ghita nhanh khi chơi nốt cao. Khi chơi nốt thấp thì dao động của sợi dây đàn ghita chậm. Bài 12.4 trang 28 SBT Vật Lí 7 Muốn cho kèn lá chuối phát ra tiếng to, em phải thổi mạnh. Em hãy giải thích tại sao phải làm như vậy ? Lời giải: Muốn cho kèn lá chuối phát ra tiếng to, ta phải thổi mạnh, vì khi đó lá chuối ở đầu bẹp của kèn dao động mạnh có biên độ lớn và tiếng kèn phát ra to. Bài 12.5 trang 28 SBT Vật Lí 7 Hãy tìm hiểu xem người ta đã làm thế nào để âm phát ra to khi thổi sáo ? Lời giải: Khi thổi sáo nếu thổi càng mạnh thì âm phát ra càng to. Bài 12.6 trang 28 SBT Vật Lí 7 Biên độ dao động là gì ? A. N là số dao động trong một giây. B. là độ lệch của vật trong một giây. C. là khoảng cách lớn nhất giữa hai vị trí mà vật dao động thực hiện được. D. là độ lệch lớn nhất so với vị trí cân bằng khi vật dao động. Lời giải: Đáp án: D Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất so với vị trí cân bằng khi vật dao động. Bài 12.7 trang 29 SBT Vật Lí 7 Biên độ dao động của âm càng lớn khi ? A. vật dao động với tần số càng lớn. B. vật dao động với tần số càng nhanh. C. vật dao động càng chậm. D. vật dao động càng mạnh. Lời giải: Đáp án: D Biên độ dao động của âm càng lớn khi vật dao động càng mạnh. Bài 12.8 trang 29 SBT Vật Lí 7 Khi truyền đi xa, đại lượng nào sau đây của âm đã thay đổi ? A. Vận tốc truyền âm . B. Tần số dao động của âm. C. Biên độ dao động của âm . D. Cả 3 trường hợp trên. Lời giải: Đáp án: C Khi truyền đi xa thì biên độ dao động của âm đã thay đổi. Bài 12.9 trang 29 SBT Vật Lí 7 Ngưỡng đau có thể làm điếc tai có giá trị nào sau đây ? A.130dB B. 180dB C.100dB D.70dB Lời giải: Đáp án: A Ngưỡng đau có thể làm điếc tai là tiếng động cơ phản lực ở cách 4m với độ to là 130dB. Bài 12.10 trang 29 SBT Vật Lí 7 Tiếng ồn trong sân trường trong giờ ra chơi có độ to vào cỡ nào sau đây? A. 120dB B. 50dB C. 30dB D. 80dB Lời giải: Đáp án: B Tiếng ồn trong sân trường trong giờ ra chơi có độ to vào cỡ từ 50 – 70dB. Bài 12.11 trang 29 SBT Vật Lí 7 Độ to của âm phụ thuộc vào yếu tố nào sau đây? A. tần số dao động B. biên độ dao động C. thời gian giao động D. tốc độ dao động Lời giải: Đáp án: B Độ to của âm phụ thuộc vào biên độ dao động. |
