Phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học Hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học hiện diện hàng ngày trong đời sống của mỗi chúng ta. Vậy hiện tượng thức ăn bị ôi thiu khi để lâu ngày là hiện tượng vật lý hay hóa học? Cùng tìm hiểu bài học để có câu trả lời! Mời các bạn học sinh tham khảo thêm: Trọng tâm về phản ứng hóa học (lý thuyết) PHÂN BIỆT HIỆN TƯỢNG VẬT LÝ VÀ HIỆN TƯỢNG HÓA HỌC I. HƯỚNG GIẢI – Hiện tượng vật lí: là hiện tượng chỉ biến đổi về thể, trạng thái của chất, không có chất mới sinh ra. – Hượng tượng hóa học: là hiện tượng biến đổi chất này thành chất mới. – Dấu hiệu chính để phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học là có chất mới tạo thành. II. BÀI TẬP MẪU Bài 1. Phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học trong các hiện tượng hóa học sau. a. Thanh sắt đung nóng, dát mỏng và uốn cong được. b. Thổi khí cacbonic vào nước vôi trong , làm nước vôi trong vẩn đục. c. Đá lạnh để ngoài không khí bị chảy thành nước lỏng. d. Nhựa đường đung nở nhiệt độ cao nóng chảy. Hướng dẫn: – Hiện tượng vật lí là câu: a, c, d. – Hiện tượng hóa học là câu: b. Phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học III. BÀI TẬP VẬN DỤNG Bài 1. Trong số những quá trình kể dưới đây, cho biết đâu là hiện tượng vật lý, đâu là hiện tượng hóa học. Giải thích? a. Quả táo bị ngả sang màu nâu khi bị gọt bỏ vỏ. b. Quá trình quang hợp của cây xanh. c. Sự đông đặc ở mỡ động vật. d. Ly sữa có vị chua khi để lâu ngoài không khí. e. Quá trình bẻ đôi viên phấn. f. Quá trình lên men rượu. g. Quá trình ra mực của bút bi. Bài 2. Hiện tượng nào là hiện tượng vật lí, hiện tượng nào là hiện tượng hóa học? a. Thủy tinh nóng chảy đươc thổi thành bình cầu. b. Khí metan (CH4) cháy tào thành khí cacbonic và hơi nước. c. Hòa tan axit axetic vào nước được dung dịch axetic loãng dùng làm giấm ăn. d. Cho vôi sống (CaO) vào nước được Ca(OH)2 e. Mở nút chai nước giải khát loại có ga thấy có bọt sủi lên. (VL vì CO2 bị nén trong đó thoát ra ngoài) Bài 3. Hiện tượng nào sau đây là hiện tượng vật lí, hiện tượng nào là hiện tượng hóa học? a. Vào mùa hè băng ở hai cực trái đất tan dần. b. Thổi hơi thở của chúng ta vào nước vôi trong làm nước vôi trong vẩn đục. c. Đốt cháy đường mía cháy thành màu đen và mùi khét. d. Sắt bị nam châm hút ra khỏi hỗn hợp gồm sắt và lưu huỳnh. e. Đun nóng hỗn hợp gồm sắt và lưu huỳnh trong ống nghiệm. Hỗn hợp nóng sáng lên và chuyển dần thành chất rắn màu xám. Bài 4. Hãy phân tích và chỉ ra ở giai đoạn nào diễn ra hiện tượng vật lí, giai đoạn nào diễn ra hiện tượng hóa học trong các hiện tượng sau: “Khi sản xuất vôi sống, người ta đập đá vôi thành những cục nhỏ có kích thước thích hợp cho vào lò nung, nung đá vôi ta được vôi sống và khí cacbonic. Khuấy vôi sống với ít nước ta được nước vôi đặc, thêm nước vào nước vôi đặc ta được nước vôi loãng.” Bài 7. Thanh sắt hơ nóng, dát mỏng, kéo dài thành dây sắt, sau đó tiếp tục nung nóng thành chất bột màu nâu. Hãy chỉ ra đâu là hiện tượng vật lí, đâu là hiện tượng hóa học. Bài 5. Trong các hiện tượng sau đây, hiện tượng nào là hiện tượng hóa học: a. Rượu etylic để lâu trong không khí bay hơi và loãng dần. b. Đốt cháy rượu etylic thành khí cacbon đioxit với nước. c. Khi ở 00C nước lỏng hóa rắn thành nước đá. d. Cho một mẩu kim loại natri vào nước ta thấy mẩu kim loại tan dần và tạo thành dung dịch có tính bazơ. Hãy chọn phương án đúng trong các phương án sau: A. a, b B. b, d C. a, c D. c, d Bài 6. Hãy chỉ ra đâu là hiện tượng vật lý đâu là hiện tượng hóa học trong các hiện tượng sau: a. Hiện tượng cháy rừng gây ô nhiễm môi trường. b. Để làm giảm độ chua của đất trồng cần phải bón vôi. c. Để làm giảm độ mặn của đất, phải đưa nước vào ruộng để rửa mặn. d. Dây tóc bóng đèn nóng và sáng lên khi có dòng điện đi qua. e. Rượu etylic để lâu trong không khí có mùi chua. f. Xăng cháy tạo ra khí cacbonic và hơi nước. g. Hòa tan đường vào nước ta được dung dịch nước đường. LỜI GIẢI Bài 1. a. Quả táo bị ngả sang màu nâu khi bị gọt bỏ vỏ → Hiện tượng hóa học. b. Quá trình quang hợp của cây xanh → Hiện tượng hóa học c. Sự đông đặc ở mỡ động vật → Hiện tượng vật lí d. Ly sữa có vị chua khi để lâu ngoài không khí→ Hiện tượng hóa học e. Quá trình bẻ đôi viên phấn Hiện tượng vật lí f. Quá trình lên men rượu→ Hiện tượng hóa học g. Quá trình ra mực của bút bi Hiện tượng vật lí Bài 2. a. Thủy tinh nóng chảy đươc thổi thành bình cầu→ Hiện tượng vật lí b. Khí metan (CH4) cháy tào thành khí cacbonic và hơi nước→ Hiện tượng hóa học c. Hòa tan axit axetic vào nước được dung dịch axetic loãng dùng làm giấm ăn→ Hiện tượng vật lí d. Cho vôi sống (CaO) vào nước được Ca(OH)2→ Hiện tượng hóa học e. Mở nút chai nước giải khát loại có ga thấy có bọt sủi lên. → Hiện tượng vật lí vì CO2 bị nén trong chai bị thoát ra ngoài khi mở nút) Bài 3. a. Vào mùa hè băng ở hai cực trái đất tan dần →Hiện tượng vật lí b. Thổi hơi thở của chúng ta vào nước vôi trong làm nước vôi trong vẩn đục→ Hiện tượng hóa học c. Đốt cháy đường mía cháy thành màu đen và mùi khét→ Hiện tượng hóa học d. Sắt bị nam châm hút ra khỏi hỗn hợp gồm sắt và lưu huỳnh →Hiện tượng vật lí e. Đun nóng hỗn hợp gồm sắt và lưu huỳnh trong ống nghiệm. Hỗn hợp nóng sáng lên và chuyển dần thành chất rắn màu xám→ Hiện tượng hóa học Bài 4. “người ta đập đá vôi thành những cục nhỏ có kích thước thích hợp” là hiện tượng vật lí. “nung đá vôi ta được vôi sống và khí cacbonic” là hiện tượng hóa học. “Khuấy vôi sống với ít nước ta được nước vôi đặc” là hiện tượng vật lí. “thêm nước vào nước vôi đặc ta được nước vôi loãng” là hiện tượng vật lí. Bài 5. Đán án đúng là B. Bài 6. a. Hiện tượng cháy rừng gây ô nhiễm môi trường→ Hiện tượng hóa học b. Để làm giảm độ chua của đất trồng cần phải bón vôi→ Hiện tượng hóa học c. Để làm giảm độ mặn của đất, phải đưa nước vào ruộng để rửa mặn→Hiện tượng vật lí d. Dây tóc bóng đèn nóng và sáng lên khi có dòng điện đi qua→Hiện tượng vật lí e. Rượu etylic để lâu trong không khí có mùi chua→ Hiện tượng hóa học f. Xăng cháy tạo ra khí cacbonic và hơi nước→ Hiện tượng hóa học g. Hòa tan đường vào nước ta được dung dịch nước đường→Hiện tượng vật lí Trong các hiện tượng sau. Đâu là hiện tượng vật lý? Đâu là hiện tượng hoá học? Giải thích? Nếu là hoá học, hãy viết PTHH biểu diễn phản ứng(nếu có) a)Đốt cháy bột nhôm trong õi thu được nhôm (Al2O3) b)Mặt trời mọc, sương tan dần. c)Đốt cháy cacbon trong oxi không khí thu được cacbon đioxit (CO2) d)Cho canxi oxit tác dụng với nước thu được canxi đioxit Ca(OH)2 e)Gò tôn thành chiếc thùng f)Đốt cháy khí metan CH4 thu được cacbon điôxít và hơi nước g)Hoà tan axit axetic vào nước thu được axit axetic loãng làm dấm ăn h)Gạo nấu chín được cơm i)Nung sắt (III) hiđro Fe (OH)3 ở nhiệt độ cao thu được sắt (III) õi Fe2O3 và hơi nước j)Hoà tan muối tím (kali pemanganat) vào nước thấy xuất hiện dung dịch màu tím.
- Hiện tượng vật lý: là hiện tượng chất biến đổi mà vẫn giữ nguyên là chất ban đầu. Ví dụ: + Nước đá để chảy thành nước lỏng, đun sôi nước lỏng chuyển thành hơi nước và ngược lại. + Hòa tan đường saccarozơ dạng hạt vào nước được dung dịch trong suốt, không nhìn thấy hạt đường nhưng nếm thấy vị ngọt. - Hiện tượng hóa học: là hiện tượng chất biến đổi có tạo ra chất khác. Ví dụ: + Lưu huỳnh cháy trong không khí tạo thành khí có mùi hắc là lưu huỳnh đioxit. + Trong lò nung đá vôi, canxi cacbonat chuyển dần thành vôi sống (canxi oxit) và khí cacbon đioxit thoát ra ngoài. - Dấu hiệu chính để phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học là có chất mới tạo thành. Ví dụ 1: Hãy phân tích và chỉ ra ở giai đoạn nào diễn ra hiện tượng vật lí, giai đoạn nào diễn ra hiện tượng hóa học trong quá trình sau: “Khi sản xuất vôi sống, người ta đập đá vôi thành những cục nhỏ có kích thước thích hợp cho vào lò nung, nung đá vôi ta được vôi sống (canxi oxit) và khí cacbonic. Cho vôi sống vào nước được chất mới là canxi hiđroxit.” Hướng dẫn giải: Giai đoạn “đập đá vôi thành những cục nhỏ có kích thước thích hợp” là hiện tượng vật lý do chất chỉ giảm kích thước còn vẫn là chất ban đầu. Giai đoạn “ nung đá vôi ta được vôi sống và khí cacbonic” là hiện tượng hóa học do dưới tác dụng của nhiệt độ đá vôi đã biến đổi thành hai chất khác là vôi sống và khí cacbonic. Giai đoạn “ Cho vôi sống vào nước được chất mới là canxi hiđroxit” là hiện tượng hóa học do cho vôi sống vào nước được chất mới. Ví dụ 2: Hiện tượng nào là hiện tượng vật lí, hiện tượng nào là hiện tượng hóa học? a. Thủy tinh nóng chảy được thổi thành bình cầu. b. Khí metan (CH4) cháy tào thành khí cacbonic và hơi nước. c. Hòa tan axit axetic vào nước được dung dịch axetic loãng dùng làm giấm ăn. d. Cho vôi sống (CaO) vào nước được canxi hiđroxit (Ca(OH)2). Hướng dẫn giải: Các hiện tượng vật lý là a, c do không có sự tạo thành chất mới. Các hiện tượng hóa học là b, d do chất biến đổi tạo thành chất khác. Ví dụ 3: Trong số những quá trình kể dưới đây, cho biết đâu là hiện tượng vật lý? a. Quá trình quang hợp của cây xanh. b. Quá trình lên men rượu. c. Nước đá chảy thành nước lỏng. d. Cồn để trong lọ không kín bị bay hơi. Hướng dẫn giải: Hiện tượng vật lý là c và d. Câu 1: Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi A. Trạng thái tồn tại của chất. B. Nguyên tử này thành nguyên tử khác C. Chất này thành chất khác. D. Nguyên tố này thành nguyên tố khác. Câu 2: Khi hoà tan muối ăn vào nước đã xảy ra hiện tượng A. Vật lí. B. Hoá học. C. Cả hiện tượng vật lí và hoá học. D. Không có hiện tượng gì.
Chọn A Khi hòa tan muối ăn vào nước xảy ra hiện tượng vật lý do không có sự tạo thành chất mới. Câu 3: Hiện tượng vật lý là A. hiện tượng chất biến đổi có tạo ra chất mới. B. hiện tượng chất biến đổi mà vẫn giữ nguyên là chất ban đầu. C. hiện tượng chất bị phân hủy. D. hiện tượng biến đổi chất, có thể tạo ra chất mới hoặc không. Câu 4: Khi đốt nến (làm bằng parafin), nến chảy lỏng thấm vào bấc. Sau đó nến lỏng chuyển thành hơi. Hơi nến cháy trong không khí tạo thành khí cacbon đioxit và hơi nước. Giai đoạn diễn ra hiện tượng hóa học là A. Nến chảy lỏng thấm vào bấc. B. Nến lỏng chuyển thành hơi. C. Hơi nến cháy trong không khí tạo thành khí cacbon đioxit và hơi nước. D. Không có giai đoạn nào xảy ra hiện tượng hóa học.
Chọn C Do giai đoạn này xảy ra hiện tượng parafin biến đổi có tạo thành chất mới là CO2 và hơi nước. Câu 5: Dấu hiệu chính để phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học là A. Sự thay đổi về màu sắc của chất. B. Sự xuất hiện chất mới. C. Sự thay đổi về trạng thái của chất. D. Sự thay đổi về hình dạng của chất.
Chọn B Dấu hiệu chính để phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học là có chất mới tạo thành. Câu 6: Hiện tượng nào sau đây là hiện tượng vật lý a. Pha loãng nước muối. b. Nước đá chảy thành nước lỏng. c. Lưu huỳnh cháy trong không khí. d. Đốt than. A. Tất cả đáp án B. a,b,c C. a, D. c,d Câu 7: Hiện tượng hóa học là A. Thanh sắt bị dát mỏng. B. Cồn để trong lọ không kín bị bay hơi. C. Thủy tinh nóng chảy được thổi thành bình cầu. D. Đốt cháy mẩu giấy. Câu 8: Các hiện tượng sau, hiện tượng nào không phải là hiện tượng hoá học? A. Khi nung nóng đá vôi (canxi cacbonat) thì thấy khối lượng giảm đi. B. Rượu để lâu trong không khí bị chua. C. Thuỷ tinh nóng chảy được thổi thành bình cầu. D. Một lá đồng bị nung nóng, trên mặt đồng phủ một lớp màu đen. Câu 9: Hiện tượng hóa học là A. Cơm bị ôi thiu. B. Hòa tan đường vào nước. C. Cầu vồng xuất hiện sau mưa. D. Đun sôi nước. Câu 10: Trong các hiện tượng sau, hiện tượng vật lý là A. Gỗ cháy thành than. B. Cơm bị ôi thiu. C. Sữa chua lên men. D. Nước bốc hơi. Xem thêm các dạng bài tập Hóa học lớp 8 có đáp án hay khác:
Giới thiệu kênh Youtube VietJack
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k8: fb.com/groups/hoctap2k8/ Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:Loạt bài Lý thuyết - Bài tập Hóa học lớp 8 có đáp án được biên soạn bám sát nội dung chương trình sgk Hóa học 8. Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn. |
