Cách ươm hạt giống trong khay

Contents

  1. Chuẩn bị dụng cụ và đất trồng
    1. Về chậu ươm và khay ươm
    2. Về đất trồng
  2. Ngâm ủ hạt giống.
    1. Bước 1: Pha nước
    2. Bước 2: Cho hạt giống cần ngâm vào nước ấm vừa pha.
    3. Bước 3: Ủ hạt
  3. Gieo hạt & chăm sóc
    1. gieo hạt
    2. Chăm sóc sau khi gieo hạt

Việc đầu tiên để trồng cây là ươm hạt giống tức là biến hạt giống thành cây con, đây là công việc rất quan trọng vì đa số hạt giống nếu bỏ qua bước này và gieo hạt ngay trực tiếp vào đất thì tỷ lệ lên mầm rất thấp và tệ nhất là không nảy mầm. Dưới đây là 3 bước căn bản để ươm hạt giống 1 cách đơn giản và chi tiết nhất.

Chuẩn bị dụng cụ và đất trồng

Về chậu ươm và khay ươm

Về chậu ươm và khay ươm chọn chậu ươm có kích thước miệng từ 10 cm trở lên và có lỗ thoát nước dưới đáy hoặc sử dụng khay ươm có thể sử dụng khay ươm xốp hoặc khay ươm nhựa chúng tôi khuyến khích bạn sử dụng khay nhựa thay vì khay xốp vì chúng có một số ưu điểm như sau nhẹ, bền chắc, dễ rửa sạch, có thể dễ dàng xếp chồng lên nhau và tái sử dụng nhiều lần, sử dụng chậu hay khay ươm giúp bạn dễ dàng kiểm soát độ ẩm của đất, sâu bệnh cũng như dinh dưỡng cho cây con. Bên cạnh đó, khay ươm hạt giúp cây con phát triển mạnh và cứng cáp trước khi chuyển ra chậu lớn hoặc xuống đất.

Cách ươm hạt giống trong khay

Về đất trồng

Trong kỹ thuật ươm cây thì khâu xử lý đất ban đầu rất quan trọng. Đất để ươm hạt giống cần phải xử lý và làm đất thật sạch, đất phải chứa nhiều dưỡng chất cần thiết để kích thích hạt nảy mầm nhanh lên cây con, đất để ươm hạt giống cần phải được làm tơi xốp, đủ độ ẩm, không được quá ẩm hoặc quá khô.

Có thể phối trộn đất ươm theo 2 cách:

  • Cách 1 sử dụng hỗn hợp cám dừa và tro trấu theo tỷ lệ 7:3 hoặc 100% cám dừa, tuy nhiên cám dừa cần phải được xử lý tốt bằng cách ngâm xả nhiều lần bằng nước sạch thì mới sử dụng được
  • Cách 2 sử dụng hỗn hợp bao gồm 3 phần phân trùn quế và 5 phần đất + 2 phần các vật liệu khác như xơ dừa đã xử lý, trấu hun

Ngâm ủ hạt giống.

Tại sao phải ngâm ủ hạt giống trước khi trồng ?

Để hạt dễ nảy mầm, nhanh phát triển, chúng ta cần phải ngâm trong nước ấm. Hạt nảy mầm phải có sự tác động của các yếu tố bên ngoài và bên trong hạt.
Nước Nhiệt độ là yếu tố cần bên ngoài. Hạt muốn nảy mầm trước hết phải hút nước. Nhiệt độ nước ngâm dao động trong khoảng 35-40 độ C. Đủ nước và nhiệt độ thích hợp, các phản ứng hóa học sẽ xảy ra bên trong chúng. Từ đó các hormone (Auxin, Gibberellin. Cytokinin) được sản sinh, kích thích các tế bào chồi mầm và rễ hoạt động và phát triển. Các hormone là yếu tố bên trong tác động đến sự nảy mầm của hạt.
Như vậy, ngâm ủ hạt giống trước khi gieo là điều cần thiết nếu bạn muốn cây mầm có sức sống.

Cách ươm hạt giống trong khay

Bước 1: Pha nước

Pha nước ấm theo tỷ lệ 2 sôi + 3 lạnh khoảng 35-40oC. Lưu ý: Không nhất thiết phải duy trì độ ấm của nước. Ta cũng có thể dùng nước từ vòi, nước không quá lạnh là được. Đối với các loại hạt khó nảy mầm như các loại huơng thảo, oải huơng thì khuyến khích sử dụng GA3, Atonik (chất kích thích nẩy mầm) để tăng tỷ lệ nẩy mầm (nhưng phải nắm rõ nồng độ và thời gian xử lý, nếu dùng quá liều có thể làm chết hạt). Nồng độ atonik khi sử dụng phải cực kỳ thấp, chỉ 1 giọt nhỏ xíu cho 1 chậu nước to.

Bước 2: Cho hạt giống cần ngâm vào nước ấm vừa pha.

Thời gian ngâm hạt:

+ Những loại hoa quá nhỏ như mười giờ, dạ yến thảo, cúc bất tử, thúy điệp, húng chanh, xạ hương, bạc hà..vv không cần ngâm ủ mà đem giao trồng ngay

+ Hạt giống kích thước nhỏ (to cỡ hạt mè), vỏ mềm, các giống dễ nẩy mầm (các loại rau cải nói chung): cũng có thể gieo trực tiếp.

+ Đối với những hạt có vỏ mỏng như cà tím, cà rốt, cà chua, ớt, cần tây chúng ta có thể ngâm từ 3 đến 4 tiếng

+ Đối với những hạt có vỏ dày và kích thước lớn như sen cạn, bìm bìm, đậu đũa, mông tơi, măng tây và các loại dưa ngâm khoảng 6 đến 8 tiếng

+ Đối với các loại hạt vỏ rất cứng như: tử đằng, sen ta, cherry..vv sau khi ngâm cần phải xử lý hạt bằng cách mài, hoặc cắt phần vỏ cứng của hạt, phần phía đầu chồi mầm (phần lõm vào của hạt) sao cho hở phần nhân hạt bên trong rồi mới đem đi ủ.

Cách ươm hạt giống trong khay
Ngâm hạt giống vào nước ấm

Bước 3: Ủ hạt

  • Vớt hạt giống ra khỏi dụng cụ ngâm hạt. Có thể dùng tay để vớt hạt cho tiện.Ủ hạt giống bằng cách trải đều hạt giống đã ngâm trên khăn giấy thấm nước được đặt trong một dụng cụ có bề mặt tương đối bằng phẳng ( khay , dĩa, hộp..), có thể dùng bông gòn hoặc vải mềm sẫm màu.
  • Phủ kín hạt giống cần ủ cũng bằng khăn giấy, bông gòn, hay vải mềm sẫm màu, đặt hộp ( khay, đĩa ) hạt giống cần ủ vào nơi có bóng tối. nhiệt độ ủ lý tưởng cho hạt nảy mầm khoảng 20 độ, luôn đảm bảo giữ ẩm hợp lý cho hạt giống, tránh quá sũng nước hay quá khô. Tùy từng loại hạt mà sau 7 ngày 1 tháng hạt sẽ nảy mầm.
Cách ươm hạt giống trong khay
Ủ hạt bằng khăn giấy

Gieo hạt & chăm sóc

gieo hạt


Có một nguyên tắc như sau: Độ sâu gieo hạt = kích thước hạt x 3. Đối với các loại hạt giống nhỏ li ti (như hạt cát) thì chỉ cần gieo trên mặt, không phủ đất.

Ví dụ:
hướng dương, hạt mồng tơi, rau muống, đu đủ 4-5mm, độ sâu gieo hạt tầm 1,2-1.5 cm
hạt dừa cạn, bắp cải, bẹ xanh đường kính tầm 1-2mm, độ sâu gieo hạt khoảng 0,5 cm.

Sau khi gieo hạt xong nên phun sương vừa đủ ẩm lên bề mặt đất.

Cách ươm hạt giống trong khay

Chăm sóc sau khi gieo hạt

Nhiệt độ: tùy loại mà hạt cần nhiệt độ khác nhau để nẩy mầm, tuy nhiên dao động từ khoảng 20-25 độ C thích hợp cho đại đa số hạt. Không cần quá chú trọng đến vấn đề này vì chỉ cần che lưới là ổn.

Độ ẩm: của đất trồng: chú ý luôn đảm bảo độ ẩm cho đất, không được để đất bị khô. Bao lâu phun một lần thì phụ thuộc vào nhiều yếu tố nơi gieo hạt (nhiệt độ, sức gió)

Vị trí: Đặt chậu hoặc khay uơm ở nơi có ánh sáng khuyếch tán (che lưới lan màu đen loại 50%), vì hạt giống cần ánh sáng để nẩy mầm, nhưng nếu cường độ quá mạnh sẽ đốt cháy hạt và làm khô chất trồng nhanh chóng.

Chuyển chậu: Thay chậu hoặc chuyển vào đất trồng: khi cây con đã lớn đến mức độ nào đó (thân đủ cứng cáp, rễ mạnh), chúng ta có thể chuyển qua chậu to hơn hoặc chuyển xuống đất trồng trực tiếp. Nếu trước đó đã gieo hạt trong chậu to thì có thể trồng tiếp mà không cần sang chậu. Chú ý bón lót phân hữu cơ vào đất trồng.

Bón phân: đối với cây con, hệ rễ vẫn chưa đủ mạnh để hấp thụ phân có nồng độ cao, cho nên việc dùng phân bón lá là thích hợp nhất. Thông thường chỉ nên tưới phân bón lá bằng 1/2 hoặc 2/3 nồng độ trên bao bì hướng dẫn. ( sau khi tưới phân phải tưới lại bằng nước thường). Các bạn có thể dùng lân vi sinh bón gốc khi cây cây được 3 tuần tuổi.

Sâu bệnh: giai đoạn cây con phải chú ý quan sát thường xuyên vì rất dễ bị sâu ăn lá tấn công, ta nên phun ngừa thuốc trừ nấm, trừ sâu (dạng vi sinh) 1 tuần 1 lần. Ngoài ra cũng chú ý đất trồng không được để úng tránh cây bị thối.