Để đánh giá và báo cáo tình tài chính trong một khoảng thời gian nhất định, doanh nghiệp cần lập bảng cân đối kế toán. Bảng này phải được lập theo quy chuẩn chung, phù hợp với quy định pháp luật. Vậy nguyên tắc và cách lên bảng cân đối kế toán như thế nào? Hãy cùng VNSC tìm hiểu qua nội dung dưới đây. Show
Tại sao cần lập bảng cân đối kế toán?Dựa vào danh mục tài sản được tổng hợp trong bảng cân đối kế toán, nhà quản lý nắm được tình hình và hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp, từ đó đưa ra đánh giá và điều chỉnh phù hợp hơn. Cổ đông và nhà đầu tư dựa vào thông tin này để quyết định có nên tiếp tục đầu tư hay không. Dựa vào mục nguồn vốn, nhà quản lý biết được tình hình phân bổ vốn và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Dựa vào đó, nhà quản lý đánh giá và đưa ra chiến lược kinh doanh phù hợp hơn trong tương lai. Đây cũng là bản báo cáo tình hình hoạt động của doanh nghiệp với công chúng. Lập bảng cân đối kế toán là điều doanh nghiệp bắt buộc phải làm vì đây là một trong những tài liệu quan trọng cần cung cấp cho Cơ quan thuế khi nộp thuế thu nhập doanh nghiệp. Đây sẽ là căn cứ để doanh nghiệp được giảm/ miễn thuế TNDN. Cần chuẩn bị gì trước khi lập bảng cân đối kế toán?Trước khi làm bảng cân đối kế toán, bạn cần hiểu rõ quy trình và chuẩn bị những tài liệu cần thiết như sau: Cơ sở lập bảng cân đối kế toánCơ sở lập bảng cân đối kế toán là các số liệu kế toán của doanh nghiệp. Do đó, kế toán viên cần thu thập tất cả giấy tờ, tài liệu kế toán để thu thập và tổng hợp số liệu, phục vụ cho việc xây dựng bảng cân đối kế toán. Cách thu thập số liệu như sau:
Quy trình lập bảng cân đối kế toánLập bảng cân đối kế toán theo quy trình 6 bước sau:
Các bước chuẩn bị số liệuKế toán viên chuẩn bị số liệu theo 5 bước như sau để tránh sai sót số liệu khi lập bảng cân đối kế toán:
Nguyên tắc thiết lập bảng cân đối kế toánĐể đảm bảo tính thống nhất, dễ dàng kiểm tra, đánh giá, bảng cân đối kế toán cần được lập theo nguyên tắc chung. Những nguyên tắc này quy định việc sắp xếp, phân bổ số liệu trong bảng theo trình tự thống nhất. Những doanh nghiệp có cùng đặc điểm chu kỳ kinh doanh sẽ lập bảng theo nguyên tắc giống nhau. Doanh nghiệp với chu kỳ kinh doanh bình thường 12 thángTài sản và Nợ phải trả của doanh nghiệp được quy định theo nguyên tắc sau:
Doanh nghiệp với chu kỳ kinh doanh bình thường dài hơn 12 thángTài sản và Nợ phải trả của doanh nghiệp cần tuân thủ nguyên tắc như sau:
Với doanh nghiệp có đặc điểm kinh doanh theo chu kỳ, khi lập bảng cân đối kế toán cần kèm theo một bản thuyết minh nêu rõ đặc điểm chu kỳ kinh doanh và thời gian diễn ra một chu kỳ kinh doanh. Doanh nghiệp hoạt động không theo chu kỳ kinh doanh cụ thểTài sản và Nợ phải trả của những doanh nghiệp này được trình bày theo tính thanh khoản giảm dần, không phân chia thành các khoản ngắn hạn và dài hạn. Cách lập bảng cân đối kế toánSau khi có được các số liệu chính xác, bước cuối cùng của lập bảng cân đối kế toán là sắp xếp các số liệu đó vào cột phù hợp, đảm bảo Tổng Tài sản luôn bằng Tổng Nguồn vốn. Bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200 có thể được lập như sau: Tài sảnHiểu đơn giản, tài sản là những gì doanh nghiệp sở hữu, có quyền sử dụng, thế chấp, chuyển nhượng, thanh toán trong một khoảng thời gian nhất định hoặc cho đến khi chuyển nhượng. Tài sản ngắn hạn (100)Đây là những tài sản doanh nghiệp có quyền sử dụng, chuyển nhượng trong khoảng thời gian dưới 1 năm (12 tháng) hoặc dưới 1 chu kỳ kinh doanh bình thường. Trong bảng cân đối kế toán, tài sản ngắn hạn bao gồm những khoản sau: Tiền và các khoản tương đương tiền (110), Đầu tư tài chính ngắn hạn (120), Các khoản phải thu ngắn hạn (130), Hàng tồn kho (140) và Tài sản ngắn hạn khác (150). Tài sản dài hạn (200)Là những tài sản mà doanh nghiệp có quyền sở hữu, sử dụng, chuyển nhượng, thu hồi trên 12 tháng. Bao gồm Các khoản phải thu dài hạn (210) và Tài sản cố định (220). Sau khi tổng hợp các tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn, cộng 2 mục này với nhau được Tổng tài sản (270). Nguồn vốnNguồn vốn là nguồn tài chính doanh nghiệp huy động được được phục vụ cho hoạt động kinh doanh. Dựa vào cách thức huy động vốn có 3 chỉ tiêu vốn gồm vốn chủ sở hữu, nợ phải trả, kinh phí và quỹ khác. Vốn chủ sở hữuĐây là nguồn vốn do thành viên thành lập, cổ đông đóng góp vào quỹ chung của doanh nghiệp. Một số thành phần thuộc vốn chủ sở hữu gồm:
Nợ phải trảLà tổng hợp toàn bộ các khoản nợ đã đến hạn của doanh nghiệp tính tới thời điểm lập bảng cân đối kế toán. Nợ phải trả bao gồm:
Nguồn kinh phí và quỹ khác (430)Đây là những khoản tiền sử dụng làm kinh phí cho các hoạt động sự nghiệp, các dự án và để mua TSCĐ của doanh nghiệp, bao gồm Nguồn kinh phí (431), Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ (432). Sau khi tổng hợp đủ 3 mục vốn chủ sở hữu, nợ phải trả và các nguồn kinh phí, cổng 3 phần này sẽ tính được Tổng nguồn vốn (440). Chỉ tiêu này phải bằng Tổng tài sản (270). Một số lỗi sai cần lưu ý khi lập bảng cân đối kế toánLập bảng cân đối kế toán là công việc phức tạp, cần làm việc với nhiều con số, so sánh, đối chiếu và tổng hợp nhiều khoản mục. Chỉ cần sai một bước nhỏ sẽ sai hết, bạn mất thời gian làm lại. Dưới đây là một số sai sót bạn cần lưu ý: Sai sót về hình thứcMột số lỗi sai về hình thức bảng cân đối kế toán như sau:
Sai sót về nội dungBao gồm những sai sót liên quan đế cách tổng hợp và sắp xếp các khoản mục trên bảng cân đối kế toán, cụ thể:
Trên đây là những thông tin cơ bản về nguyên tắc và các bước thực hiện lập bảng cân đối kế toán. VNSC hy vọng những thông tin này có thể giúp bạn hiểu về cách làm bảng cân đối kế toán, quy trình lập để thực hiện dễ dàng hơn. |