Mỗi tỉnh thành trong nước ta đều có bản sắc văn hóa riêng biệt và thú vị. Nhưng có thể nói những nét đẹp độc nhất vô nhị của từng vùng đất đều gói gọn trong các lễ hội truyền thống. Bến Tre cũng như vậy, nơi nổi tiếng với quả dừa, kẹo dừa và những chuyến du lịch sinh thái đậm đà bản sắc miền Tây Nam Bộ. Xứ sở này còn sở hữu những ngôi đền cổ hàng trăm năm tuổi. Vì thế bài viết hôm nay sẽ giới thiệu đến bạn ba lễ hội văn hóa truyền thống Bến Tre nhé. Lễ hội Nguyễn Đình Chiểu Lễ hội Nguyễn Đình Chiểu – Lễ hội mang ý nghĩa văn hoá – lịch sử. Và được tổ chức vào ngày 1 tháng 7 hàng năm. Tại khu mộ nhà thơ tại xã An Đức, huyện Ba Tri với hàng ngàn người tham dự. Tuy không sinh ra ở đất Bến Tre. Nhưng hơn một phần tư thế kỷ sống và lao động nghệ thuật cần mẫn, cứu người giúp đời, gắn bó chặt chẽ với nhân dân Ba Tri. Nguyễn Đình Chiểu có một uy tín và ảnh hưởng sâu rộng trong đồng bào Bến Tre về phương diện nhân cách, tư tưởng, văn chương. Để tỏ lòng chi ấn hàng năm vào ngày 1/7. Nhân dân tỉnh Bến Tre lại tổ chức lễ hội Nguyễn Đình Chiểu. Lễ hội Nguyễn Đình Chiểu diễn ra với phần lễ là bài “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” được xướng lên trong không gian trang nghiêm. Sau đó là các hoạt cảnh diễn lại tích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga nổi tiếng. Các hoạt động của lễ hội nhằm tưởng nhớ nhà thơ tài hoa Nguyễn Đình Chiểu. Người đã gắn bó và gần gũi với nhân dân Ba Tri. Phần hội gồm các hoạt động văn hóa, văn nghệ sôi nổi như: thi nấu ăn, kéo co, đập niêu, hát đờn ca tài tử… Lễ hội góp phần gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc. Lễ hội Nghinh ÔngLễ Nghinh Ông, hay còn gọi là lễ tế, lễ rước. Lễ cúng cá Ông thường diễn ra trước mùa đánh bắt cá ở biển. Cũng như các vùng ven biển khác lễ Nghinh Ông ở Bến Tre là tưởng nhớ công ơn của loài cá voi. Vị thần Đại tướng quân Nam Hải đã cứu giúp dân đi biển vượt qua sóng to gió lớn. Với mong muốn đánh được nhiều tôm, cá, đem lại điềm lành và hạnh phúc cho mọi người. Lễ Nghinh ông ở Bến tre được tổ chức nhiều nơi: xã Thới Thuận (huyện Bình Đại). Lễ được tổ chức vào ngày 20-6 Âm lịch, xã Thừa Đức cùng huyện. Lễ mở vào ngày 23-4 Âm lịch, xã Bảo Thạnh (huyện Ba Tri) và ở xã Bình Thắng (huyện Bình Đại). Lễ cùng mở vào ngày 15 và 16-6 Âm lịch. Trong đó lễ Nghinh Ông tổ chức ở xã Bình Thắng huyện Bình Đại được tổ chức với quy mô lớn nhất. Hội đình Phú LễHàng năm, lễ hội đình Phú Lễ diễn ra 2 lần: Lễ Kỳ Yên vào ngày 18 và 19/3 âm lịch, lễ Cầu Bông vào 10/11 âm lịch. Lễ hội diễn ra tại ấp Phú Khương, xã Phú Lễ, huyện Ba Tri. Phần lễ trong hội đình Phú Lễ gồm có rước sắc thần, tế lễ Thành hoàng, Tiền, Hậu hiền (người khai khẩn, khai cơ). Phần hội, đêm hội có hát bội và ca nhạc tài tử. Lễ hội cầu cho mưa gió thuận hòa, mùa màng tươi tốt. Đình Phú Lễ là đình có quy mô lớn và đẹp vào bậc nhất của các làng quê ven biển Bến Tre. Đình Phú Lễ được xây dựng vào năm Minh Mạng thứ 7 (1826). Trên cơ sở ngôi đình bằng gỗ lá, được sắc phong vào năm Tự Đức thứ 5 (1851). Thềm và móng được cấu trúc bằng đá xanh, bên trên xây gạch. Đình gồm 10 gian: 6 gian chính và 4 gian phụ bố trí theo lối chữ “Đinh”. Đình chính gồm võ ca, viên đường, thính đường, chánh đường và hậu đường. Cột đình bằng gỗ lim, đường kính 40cm, mái lợp ngói vảy cá. Qua thời gian và chiến tranh các công trình và hiện vật. Được bài trí bên trong đình như hương án, hoành phi, cuốn thư, bình phong… đã bị xuống cấp và hư hỏng nhiều. Tuy nhiên, những phần cơ bản về kiến trúc vẫn còn nguyên không bị bom đạn tàn phá. Đặc biệt những tác phẩm nghệ thuật điêu khắc gỗ sơn son, thếp vàng còn lưu giữ được đến hôm nay. Ngày 7/1/1993, đình Phú Lễ được Bộ văn hóa Thông tin công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật. LNV - Người Việt Nam từ hàng ngàn đời nay có truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, lễ hội là dịp để thể hiện truyền thống quý báu đó của dân tộc ta. Ở Bến Tre, lễ hội tuy không nhiều nhưng ngoài các lễ hội của tôn giáo ra vẫn có một số lễ hội đặc trưng để tôn vinh các giá trị văn hóa tinh thần, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Văn hóa từ lâu đã trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, tạo nên sức mạnh bảo đảm sự phát triển bền vững vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Việc bảo tồn, gìn giữ văn hóa được các thế hệ ông cha ta đi trước thực hiện thông qua các lễ hội truyền thống và lưu truyền đến ngày nay. Trên mảnh đất Xứ dừa không có nhiều lễ hội lớn, hấp dẫn như các nơi khác. Nơi đây chỉ có lễ hội lớn nhất và tưng bừng nhất là lễ hội Nghinh Ông của cư dân ven biển ở xã Bình Thắng, huyện Bình Đại và các huyện Ba Tri, Thạnh Phú. Lễ hội Nghinh Ông không những là dịp để người dân làm nghề biển tỏ lòng kính trọng và biết ơn đối với một sinh vật linh thiêng mà còn gởi gắm vào đó cả niềm tin và hy vọng ở một vị thần hộ mạng sẵn sàng cứu giúp họ trong cơn hoạn nạn, đồng thời giúp họ thư giãn, lấy lại thăng bằng tâm linh sau những ngày lao động vất vả trên biển khơi đầy sóng gió, nguy hiểm. Có thể xem đây là lễ hội mang tính nghề nghiệp đặc trưng được tổ chức chu đáo, hấp dẫn, có sức lan toả rộng làm phong phú thêm các hoạt động lễ hội ở Bến Tre. Tinh thần hướng về cội nguồn đã giúp người dân Bến Tre bảo tồn những trang sử vẻ vang của mình, hàng năm Lễ Truyền thống cách mạng dịp kỷ niệm ngày Bến Tre Đồng khởi (17/1) được tổ chức tại khu di tích Đồng Khởi (xã Định Thủy, huyện Mỏ Cày Nam) nhằm mục đích giáo dục truyền thồng và gần đây sự kiện này gắn kết với lễ hội Dừa được nhiều người quan tâm đặc biệt. Lễ hội Bến Tre luôn hướng đến chân - thiện - mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, nhân văn, thể hiện những giá trị văn hóa của xứ dừa, quê hương Đồng Khởi và được giữ gìn và lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Bài và ảnh: Mộc Tâm |
