Với ưu điểm rút ngắn thời gian cải tạo, kiểm soát sự thất thoát nước, dễ dàng quản lý và mật độ nuôi cao mà việc lót bạt ao nuôi tôm ngày càng phổ biến. Tuy nhiên người nuôi khi lót bạt ao nuôi lại gặp khó khăn trong vấn đề nhớt bạt. Vậy nhớt bạt là gì và phương pháp xử lý ra sao? Show Nhớt bạt và nguyên nhânNhớt bạt là lớp màng nhầy trên bạt ao nuôi tôm do đạm trong thức ăn hòa tan, xác tảo tàn, chất hữu cơ, nhớt tôm lột, các loại dinh dưỡng, thuốc… có trong nước gây nên. Nhớt bạt làm vi khuẩn, nấm (nấm đồng tiền) và rong tảo phát triển. Khi tôm ăn hoặc tiếp xúc sẽ dễ bị bệnh đường ruột và làm lượng vi khuẩn trong nước ao gia tăng nhanh chóng. Ao nuôi tôm lót bạt Tác hại của nhớt bạtNhớt bạt là nơi trú ngụ của vi khuẩn, nấm gây hại và khi tôm ăn phải dễ mắc bệnh đường ruột. Khi nhớt bạt hình thành sẽ lắng động thêm thức ăn thừa, tảo tàn hay xác tôm chết. Từ đó góp phần hình thành điều kiện kỵ khí sản sinh khí độc trong ao nuôi và gây hại cho tôm. Sự phát triển của rong tảo trên bạt cũng có thể phá vỡ sự cân bằng của nước ao do tảo phát triển làm cạn kiệt oxy. Ngoài ra, nhớt bạt còn gây khó khăn cho người nuôi do làm tăng chi phí xử lý và vệ sinh bạt nuôi. Tảo phát triển trên bạt lót ao tôm. Ảnh: gardenpondforum Phòng ngừa và xử lý nhớt bạt ao tômĐể phòng nhớt bạt người nuôi cần quản lý chất thải trong quá trình nuôi: Cần có hệ thống lắng, lọc để loại bỏ chất thải trong nước cấp trước khi nuôi tôm. Hệ thống ao lắng góp phần loại bỏ những thành phần không mong muốn như mầm bệnh, chất hữu cơ lơ lửng, sinh vật phù du, sinh vật trung gian mang mầm bệnh ... giúp xử lý nguồn nước cấp trước khi bổ sung vào ao nuôi tôm. Trước vụ nuôi cũng cần vệ sinh, chà rửa nền bạt thật kỹ. Thiết kế hệ thống xi phong ở đáy ao giúp gom tụ chất thải tại trung tâm ao, dễ dàng loại bỏ chất thải định kỳ trong quá trình nuôi tôm. Lượng chất thải nuôi trồng thủy sản cũng phụ thuộc vào thành phần thức ăn và công nghệ cho ăn. Do đó để cần lựa chọn thức ăn của nhà sản xuất uy tín, phù hợp với loài nuôi và kích cỡ nuôi. Cho ăn theo 4 định: định chất, định lượng, định địa điểm, định thời gian để tránh cho ăn dư làm. Sử dụng men vi sinh thường xuyên góp phần ổn định chất lượng nước ao và hình thành hệ vi sinh vật có lợi trong ao. Ngoài ra khi sử dụng các dòng men vi sinh chuyên dùng để xử lý chất thải hữu cơ trong suốt vụ nuôi nhằm giảm tích tụ bùn tối đa như dòng Accelobac từ công ty TNHH Trường Hải Tiến. VI SINH MỸ - CÔNG NGHỆ ĐỘT PHÁ XỬ LÝ NƯỚC HIỆU QUẢ Xử lý nhớt bạt trên ao nuôi tômNgười nuôi có thể giảm nhớt bạt với phương pháp chà bạt và sử dụng men vi sinh. Phương pháp chà bạt thủ công có nhược điểm tốn nhiều công và hiệu quả xử lý không cao. Sử dụng men vi sinh trong xử lý nhớt bạt đem lại hiệu quả cao hơn, thời gian xử lý nhanh và bền vững với môi trường. Men vi sinh xử lý nhớt bạt như Care Bio từ công ty TNHH Trường Hải Tiến có thành phần hoàn toàn bằng vi sinh (Bacillus megaterium, Bacillus polymyxa, Bacillus subtilis, Bacillus licheniformis, Saccharomyces…) và enzyme nên rất an toàn cho tôm nuôi. CARE BIO - ĐÁNH BAY NHỚT BẠT Việc sử dụng vi sinh để kiểm soát mầm bệnh, xử lý môi trường mà đặc biệt là khử nhớt bạt là một phương pháp không còn quá xa lạ và đang dần thay thế vị trí của kháng sinh trong nuôi tôm thâm canh. Đặc điểm vượt trội của ao nuôi tôm lót bạtChất lượng nước ao sẽ dễ dàng được quản lý hơn do không có sự tiếp xúc với đất đáy và bờ ao. Nhất là có thể hạn chế phèn, tránh làm pH giảm thấp khi trời mưa lớn. Bạt lót ao sẽ ngăn chặn hiệu quả sự xâm nhập mặn từ các khu vực khác, kiểm soát tối đa sự thất thoát nước trong ao nuôi tôm. Với sự trơn cứng của bạt cũng hạn chế được sự phát triển của ký sinh trùng và vi khuẩn, điều này sẽ hạn chế mầm bệnh tích tụ. Việc lót bạt này cũng sẽ rút ngắn thời gian làm sạch đáy ao, từ 45 ngày xuống chỉ còn 4-8 ngày, có thể làm tăng số vụ nuôi mỗi năm với năng suất cao hơn. Khi đó, người ta dễ dàng tạo một hố siphon ở giữa nền đáy, giảm sự tích tụ chất thải và khí độc, loại bỏ bớt các chất lơ lửng ảnh hưởng đến sức khỏe tôm. Ngoài ra, lớp bạt lót này cũng ngăn chặn được sự xói mòn của bờ ao do sóng gió và dòng nước tạo ra từ quạt, giúp giảm đáng kể chi phí bảo trì và sửa chữa ao. Cộng thêm ở ao bạt thì hệ thống oxy dễ dàng được lắp đặt hơn, từ đó có thể thả tôm với mật độ cao hơn trên cùng một đơn vị diện tích. Và bởi vì đáy ao sạch hơn thì thời gian thu hoạch sẽ nhanh hơn, có ít tôm bị bẩn mang hơn (bùn hữu cơ tích lũy) và khi tôm sạch hơn thì chắc chắn sẽ có giá tốt hơn. Khó khăn của ao nuôi tôm lót bạtTuy nhiên, khi nuôi bạt vẫn có không ít khó khăn tác động đến sản lượng và năng suất tôm nuôi. Trong đó nổi bật nhất là sự xuất hiện và gây hại của nhớt. a. Nguồn gốc của nhớt bạtSau một thời gian nuôi, bạt ao rất dễ bị đóng rong nhớt, nhất là thời điểm gần cuối vụ khi mùn bã hữu cơ và thức ăn thừa tích tụ quá nhiều. Bên cạnh đó, với những ao nuôi có nước quá trong, khi ánh sáng xuyên thấu xuống đáy, phèn và kim loại nặng lắng tụ cũng tạo điều kiện cho rong nhớt bám trên bạt xuất hiện ngày càng dày đặc hơn. b. Vì sao phải xử lý rong nhớt bám trên bạt?Tình trạng nhớt trên bạt tiếp diễn trong thời gian dài sẽ dẫn đến nhiều hậu quả xấu đối với ao nuôi. Điều này kéo theo sự biến động nhiều hơn các yếu tố thuỷ lý hoá trong ao, làm tôm dễ mắc các bệnh như vàng mang, đen mang, đốm thân,… Ảnh hưởng rất lớn đến giai đoạn sinh trưởng và phát triển về sau của tôm. Rong nhớt bám trên bạt chính là nơi cư trú của nhiều mầm bệnh nguy hiểm, chúng có thể là ký sinh trùng, vi khuẩn hoặc cả vi rút. Nếu rong nhớt quá dày thì chúng còn cạnh tranh dinh dưỡng với sự phát triển của những nhóm tảo có lợi cho tôm. Tôm nếu ăn nhầm phải thức ăn có lẫn rong nhớt thì đường ruột cũng sẽ không khỏe mạnh, dễ tạo cơ hội cho vi khuẩn tấn công làm xuất hiện phân trắng. Cộng thêm việc gan tụy tôm sẽ phải làm việc với năng suất cao hơn, sẽ rất dễ bị hư hại, làm rối loạn sức khỏe tôm. Vì có bản chất như tảo nên khi chết, xác của rong nhớt cũng có thể phân hủy thành một số khí độc nguy hiểm. c. Phòng ngừa, hạn chế nhớt bạtĐể hạn chế tác hại của rong nhớt, phải luôn giữ mực nước ao và độ trong ổn định, sao cho ánh sáng không xuyên được xuống đáy. Trước khi thả nuôi nên gây màu nước ao, đồng thời cũng tạo thêm nguồn thức ăn tự nhiên và bổ sung các acid amin cần thiết cho tôm phát triển. Cách dễ thực hiện nhất chính là cân đối lượng thức ăn cho tôm, hạn chế thức ăn thừa để cắt đứt nguồn dinh dưỡng, hạn chế phát triển dày đặc của rong nhớt trong ao. Đồng thời phải xử lý môi trường thường xuyên và bổ sung dưỡng chất, để đảm bảo sức khỏe cho tôm đủ sức chống lại sự gây hại của nhớt bạt.
|