Hệ tiêu hóa là gì?Hệ tiêu hóa là bộ máy biến đổi thức ăn thành những sản phẩm cuối cùng để có thể sử dụng được nhằm bổ sung, cung cấp năng lượng cho những sự tiêu hao mà hoạt động của cơ thể con người gây ra. Bộ máy tiêu hóa được chia làm hai phần: Show
 Quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra như thế nào?Thức ăn được đưa vào trong miệng được tiêu hóa, chuyển hóa tạo năng lượng qua hai cơ chế: cơ học và hóa học. Các cơ chế cơ học là chức năng riêng của từng bộ phận trong ống tiêu hóa hoạt động. Còn cơ chế hóa học là quá trình điều tiết các chất ở tuyến tiêu hóa nhằm hỗ trợ cùng với nhiệm vụ riêng của miệng, thực quản, dạ dày, ruột non và ruột già để phân giải thức ăn. Quá trình tiêu hóa thức ăn ở miệng và thực quảnMiệng và thực quản là phần khởi đầu cho quá trình tiêu hóa. Thức ăn vào miệng được nhai, nhào trộn với nước bọt xong được nuốt xuống thực quản, sau nhờ sự co lại cơ trong họng đưa thức ăn đến dạ dày. Nhai: Qua các cơ hàm, hàm trên cố định, hàm dưới nâng lên hạ xuống để thức ăn được kẹp, xé bởi răng cửa và răng nanh; răng hàm nghiền nát thức ăn hòa trộn với nước bọt trước khi đẩy xuống thực quản. Các tuyến nước bọt tiết ra thanh dịch chứa men ptyalin (amylase), chất nhầy, protein và muối vôi khi có gì đó trong miệng. Những chất này có tác dụng làm thủy phân tinh bột cũng như làm thức ăn ướt, bôi trơn dễ xuống thực quản. Nuốt: Hoạt động của cơ miệng và thực quản. Khi thức ăn được nghiền nát nhào trộn với nước bọt, lưỡi đẩy thức ăn vào trong vòm họng, lưỡi gà được kéo lên để ngăn thức ăn tràn vào khoang mũi; thanh quản bị kéo lên trên, sụn nắp thanh quản ngăn thức ăn tràn vào khí quản, sau đó thức ăn được đẩy xuống thực quản. Thực quản các cơ co lại, giãn ra tạo những sóng nhu động đẩy thức ăn xuống dạ dày tiếp tục quá trình tiêu hóa. Quá trình tiêu hóa thức ăn ở dạ dàyDạ dày là đoạn phình to nhất của ống tiêu hóa, có chức năng quan trọng lưu trữ chất dinh dưỡng và chuyển hóa các chất trong thức ăn để duy trì năng lượng cho toàn bộ cơ thể. Dịch tiêu hóa của dạ dày là dịch vị, sản phẩm của tuyến dạ dày. Thức ăn chưa tới dạ dày nhưng chỉ nghĩ đến nó kích thích tế bào thần kinh tiết dịch vị. Khi thức ăn từ thực quản đến tâm vị rồi xuống dạ dày, hormone gastrin của niêm mạc vùng hang vị dạ dày tiết ra liên tục trong suốt quá trình lưu trữ thức ăn. Nhờ có các co bóp nhu động khiến dịch vị ngấm vào sâu thức ăn, men tiêu hóa – pepsin thủy phân protein phức tạp. Rượu, thuốc được hấp thụ vào ở dạ dày còn một phần tinh bột, mỡ chưa được tiêu hóa. Thức ăn được trộn với dịch vị gọi là vị trấp nhờ những co bóp nhu động mạnh lên đẩy xuống môn vị, đến tá tràng. Quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột nonRuột non là đoạn dài nhất của ống tiêu hóa, gồm: tá tràng, hỗng tràng và hồi tràng; thức ăn sẽ được nhào trộn với dịch tụy, dịch ruột và dịch mật để dễ tiêu hóa.
Thức ăn vào ruột non làm căng tá tràng, sản phẩm tiêu hóa protein. Với nhiều hoạt động khác nhau cơ học của ruột non.
>> Tìm hiểu: Những loại thuốc rối loạn tiêu hóa nên dùng Quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột giàRuột già (manh tràng, đại tràng, trực tràng) là đoạn cuối cùng của ống tiêu hóa kết thúc quá trình. Khi thức ăn từ hồi tràng đưa sang manh tràng thì nắp đậy giữa hai bộ phận – van hồi manh tràng mở, thức ăn vào không được quay trở lại. Nhờ các sóng nhu động co bóp ở từng đoạn ruột già giúp đẩy thức ăn về phía trực tràng. Ruột già không tiết ra các men tiêu hóa mà chỉ hấp thụ nước và một ít chất khoáng trước khi đẩy phần còn lại của thức ăn-phân ra ngoài. Phân được tống khỏi cơ thể qua lỗ hậu môn nhờ vào hoạt động cơ học của ruột già. Trên đây là thông tin về quá trình tiêu hóa thức ăn ở người cực kỳ hữu ích, nó giúp mọi người hiểu rõ hơn chức năng của từng bộ phận trong hệ tiêu hóa. Một hệ tiêu hóa khỏe mạnh đồng nghĩa với các hoạt động, năng lượng làm việc cũng như chất lượng cuộc sống tăng lên. >> Xem thêm : Bệnh viêm loét dạ dày. 4.3/5 - (3 bình chọn) SocialForestry.org.vn được biết đến là cổng điện tử cung cấp những thông tin, kiến thức liên quan tới sức khỏe hệ tiêu hóa nói chung và các bệnh về dạ dày nói riêng. Chúng tôi luôn tập chung để xây dựng và phát triển website với hệ thống nội dung đầy đủ và chính xác, nhằm cung cấp các lý thuyết và kinh nghiệm trong việc chăm sóc và điều trị sức khỏe cho các độc giả một cách tốt nhất. Xem thêm:Enzym tiêu hóa là gì?Enzym là những xúc tác sinh học cho hầu hết các phản ứng chuyển hóa thức ăn thành chất hữu ích cho sự phát triển và hoạt động của một cơ thể sống. Nhờ enzym tiêu hóa mà sự trao đổi chất thường xuyên giữa cơ thể sống và môi trường bên ngoài được duy trì. Enzym tiêu hóa được tiết ở nhiều bộ phận trong hệ thống tiêu hóa và có vai trò chức năng riêng. Tuyến nước bọt tiết enzym maltase, amylase… giúp tiêu hóa tinh bột. Dạ dày tiết dịch vị và men pepsin giúp tiêu hóa Protein. Dịch mật giúp tiêu hóa Lipit. Tuyến tụy tiết dịch tụy để hoàn chỉnh việc tiêu hóa thức ăn ở ruột non. Hệ tiêu hóa giúp phân giải thức ăn thành những dạng mà cơ thể có thể sử dụng được qua các cơ chế cơ học và hóa học. Sự tiêu hóa cơ học là quá trình phá vỡ thức ăn ra thành những mảnh nhỏ hơn bằng cơ học, chẳng hạn như quá trình nhai. Những mảnh nhỏ này sẽ được các enzyme tiêu hóa biến đổi từ những phân tử hóa học phức tạp thành những phân tử đơn giản hơn mà cơ thể có thể sử dụng được dễ dàng, đây chính là sự tiêu hóa hóa học, quá trình này đòi hỏi sự có mặt của các enzyme
Sơ đồ hệ tiêu hóa ở người 1. Hệ tiêu hóa gồm những cơ quan nào?Hệ tiêu hóa con người gồm rất nhiều cơ quan, bắt đầu từ miệng là nơi nhận thức ăn đến hậu môn thải chất không tiêu hóa được ra ngoài. Cơ quan này chịu trách nhiệm phá vỡ cấu trúc, hấp thụ chất dinh dưỡng cần thiết từ thực phẩm để sử dụng cho hoạt động sống. Để thực hiện điều này, cần sự kết hợp của cả hoạt động nhai, nghiền cơ học và các enzyme phân hủy sinh học. Hệ tiêu hóa bao gồm nhiều cơ quan, giữ vai trò rất quan trọng trong cơ thể Dưới đây là các chức năng nhiệm vụ cụ thể của từng cơ quan trong hệ tiêu hóa: 1.1. Cổ họngCổ họng là nơi tiếp nhận thức ăn từ miệng để đi xuống thực quản. Đây chỉ là cơ quan trung gian giúp vận chuyển thức ăn. 1.2. Thực quảnThực quản nằm dưới cổ họng, là một ống dài có chức năng đưa thức ăn xuống dạ dày. Thực quản tạo những cơn nhu động co thắt để đẩy thức ăn xuống, đồng thời giữ thức ăn ở dạ dày không bị trào ngược lên bằng một “van” cơ học. 1.3. Túi mậtĐây là một túi nhỏ, nằm sát gan. có chiều dài khoảng 80 - 100mm. Túi mật có tác dụng co bóp đẩy dịch mật vào ống mật chủ, từ đó vào tá tràng và xuống ruột non, giúp tiêu hóa các chất béo. Túi mật có vai trò quan trọng trong hệ tiêu hóa của cơ thể. 1.4. GanGan có vai trò quan trọng trong hệ tiêu hóa, giúp tổng hợp protein huyết tương, dự trữ glycogen và thải độc. Đây được ví như nhà máy hóa chất của cơ thể, đảm trách và điều hòa các phản ứng hóa sinh. Dạ dày là cơ quan tiêu hóa, phân hủy thức ăn quan trọng 1.5. Dạ dàyDạ dày là cơ quan quan trọng, nó được cấu tạo dạng một cái túi gồm rất nhiều cơ. Khi tiếp nhận thức ăn từ thực quản xuống, acid và enzyme sẽ được tiết ra, trộn lẫn với thức ăn để thủy phân các protein và dưỡng chất cần thiết. Thời gian lưu trữ của thức ăn tại dạ dày khá lâu do phải thực hiện quá trình phân hủy hầu hết thức ăn, kết quả là dạng chất lỏng hoặc bột nhão sẽ được di chuyển xuống ruột non. 1.6. Ruột nonRuột non của con người dài đến 6 mét, là nơi thức ăn sẽ tiếp tục được phân hủy, phá vỡ cấu trúc nhờ các enzyme tiết ra từ mật gan hoặc tuyến tụy. Với chiều dài như vậy¸ nhu động ruột giúp thức ăn di chuyển suốt cơ quan này, đồng thời trộn đều thức ăn với dịch tiêu hóa. Thức ăn qua ruột non tiếp tục được phân hủy tại tá tràng, sau đó dưỡng chất được hấp thụ tại hỗng tràng và hồi tràng trước khi chuyển vào máu. 1.7. Đại tràngKhi quá trình tiêu hóa, hấp thu dưỡng chất kết thúc, các chất còn lại không hấp thu được sẽ được chuyển xuống đại tràng ở dạng lỏng. Tại đây đại tràng tiếp tục hút nước từ dịch để chuyển chất thải thành dạng rắn, hay còn gọi là phân. Thông thường, phân được xử lý ở đại tràng trong khoảng 36 giờ. Đại tràng là nơi xử lý thức ăn dư thừa thành phân Phân chủ yếu chỉ gồm mảnh vụn thức ăn và vi khuẩn. Vi khuẩn này cũng thực hiện nhiều chức năng hữu ích cho cơ thể như: tổng hợp Vitamin, xử lý chất thải, cặn lắng, bảo vệ cơ thể chống lại khuẩn hại. 1.8. Trực tràngTrực tràng nằm ngay dưới đại tràng, có chiều dài khoảng 20cm. Khi phân được di chuyển xuống đây, các dây thần kinh đặc biệt sẽ bị kích thích, sau đó truyền tín hiệu đến vỏ đại não cho biết bạn cần đi đại tiện. Ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh, chức năng này hoạt động chưa hoàn thiện nên trẻ chưa thể đi đại tiện tự chủ. Ở người lớn, khi muốn đi vệ sinh, não lại truyền tín hiệu làm giãn cơ vòng để đẩy phân ra khỏi cơ thể. Nếu muốn nhịn, cơ thắt và trực tràng sẽ điều chỉnh, tạm thời bỏ qua cảm giác muốn đi vệ sinh, phân tiếp tục được giữ lại tại đây. Thức ăn trải qua quá trình tiêu hóa dài để cơ thể hấp thu tốt nhất dưỡng chất 1.9. Hậu mônHậu môn là cơ quan cuối cùng của hệ tiêu hóa, được cấu tạo từ cơ sàn chậu và cơ thắt hậu môn. Chức năng của cơ quan này là lưu trữ và đào thải phân. Khi đi vệ sinh, hậu môn sẽ tiết dịch nhầy bôi trơn để phân có thể di chuyển dễ dàng khỏi cơ thể. Như vậy, tiêu hóa thức ăn ở con người là một quá trình dài, phức tạp với sự tham gia, phối hợp hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể. Bất cứ vấn đề xảy ra ở một cơ quan nào của hệ tiêu hóa đều có thể ảnh hưởng, làm định trệ việc tiêu hóa thức ăn và hấp thu dưỡng chất. Cơ chế hoạt động của hệ tiêu hóa
Nếu hiểu được cơ chế hoạt động của hệ tiêu hóa, bạn sẽ có cách hỗ trợ bộ phận này, giúp cơ thể ngày một khỏe mạnh. Tiêu hóa là quá trình phân hủy các phân tử thức ăn để cơ thể có thể hấp thu. Trong quá trình tiêu hóa ở người, thức ăn đi vào miệng, quá trình tiêu hóa bắt đầu bằng việc nhai và tác dụng của các enzym trong nước bọt. Mục tiêu của quá trình này là hấp thu chất dinh dưỡng đi nuôi cơ thể. Ảnh 1: Hệ tiêu hóa cần khỏe mạnh để đảm bảo một sức khỏe tốt. Cấu tạo hệ tiêu hóa ở người bao gồm những cơ quan quen thuộc như sau:
Ba cơ quan đóng vai trò then chốt trong việc giúp dạ dày và ruột non tiêu hóa thức ăn gồm: – Tuyến tụy: Tuyến tụy có nhiều chức năng khác nhau, trong quá trình tiêu hóa thức ăn tuyến tụy tiết ra một số enzyme vào ruột non để phân hủy protein, chất béo và carbohydrate có trong thức ăn. – Gan: Gan cũng có nhiều chức năng, nhưng hai chức năng chính của nó trong hệ thống tiêu hóa là tiết dịch mật và lọc máu có các chất dinh dưỡng vừa được hấp thụ đến từ ruột non. – Túi mật: Túi mật là một túi chứa dịch mật có hình quả lê và nằm ngay dưới gan. Dịch mật được tạo ra ở gan và sau đó nếu cần phải lưu trữ thì dịch mật sẽ được di chuyển đến túi mật thông qua ống mật. Trong bữa ăn, túi mật co bóp để đẩy dịch mật xuống ruột non. Ảnh: Chế độ dinh dưỡng là yếu tố quan trọng giúp hệ tiêu hóa hoạt động khỏe mạnh.
Nhìn chung, để đi qua toàn bộ đường ống tiêu hóa , thức ăn mất khoảng 24 đến 72 giờ. Hệ tiêu hóa là một quá trình có sự liên kết chặt chẽ với nhau. Khi một trong các mắt xích gặp sự cố, phá vỡ sự cân bằng của hệ thống thì sức khỏe ngay lập tức sẽ có những vấn đề bất lợi. Các sự cố thường gặp nhất là táo bón, tiêu chảy, sình bụng, chậm tiêu hóa, chứng ợ nóng, sôi bụng và những cơn đau về dạ dày… Vì vậy, nếu gặp tình trạng này, bạn hãy ngay lập tức điều trị bệnh, tránh làm suy giảm chức năng hệ tiêu hóa, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Chuyên mục
Dịch vụ
Tin nóngChính sách bảo mậtLIỆU PHÁP OZONE – THANH LỌC MÁU CHỮA BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNHTHANH LỌC MÁU OZONE: CHĂM SÓC SỨC KHOẺ CHO NGƯỜI KHOẺTHÔNG TIN TỔNG HỢP VỀ THANH LỌC MÁU OZONEHỗ trợ điều trị di chứng hậu Covid-19 bằng liệu pháp Thanh lọc máu OzoneShare on facebook Facebook Share on google Google+ |
