Hướng dẫn giải bài tập hấp thu

8 tiết 2. Cơ sở lý thuyết quá trình hấp thu 2. Các thiết bị hấp thu và tính toán thiết kế 2. Thiết bị hấp thu dùng trong chế biến thực phẩm 2. Thiết bị giải hấp thu dùng trong chế biến thực phẩm

Show

Khái niệm hấp thu

“hấp thu là quá trình hấp khí bằng chất lỏng, khí bị hút gọi là chất bị hấp thu, chất lỏng dùng để hút gọi là dung môi (còn gọi là chất hấp thu), khí không bị hấp thu gọi là khí trơ.” Absorption  Adsorption

Ứng dụng

Thu hồi các cấu tử quý Làm sạch khí Tách hỗn hợp thành cấu tử riêng Tạo thành sản phẩm cuối cùng

  1. Cơ sở lý thuyết của quá trình hấp thu 2.1. Độ hòa tan của khí trong lỏng Độ hòa tan của khí trong chất lỏng là lượng khí hòa tan trong một đơn vị chất lỏng. Độ hòa tan của khí trong chất lỏng phụ thuộc vào: Tính chất của khí và chất lỏng Nhiệt độ môi trường Áp suất riêng phần của khí trong hỗn hợp.

Định luật Henry-Dalton Biểu thức: y cb = m Khi tính toán hấp thu, người ta thường dùng tỷ số mol, trong trường hợp này có:

1YyY

 1
X
x
X

2.1. Cân bằng vật chất của quá trình hấp thu Gọi: G đ : lượng hỗn hợp khí đi vào thiết bị hấp thu kmol/h. Y đ : nồng độ tỷ số mol ban đầu của hỗn hợp khí kmol/kmol khí trơ. Y c : nồng độ tỷ số mol cuối của hỗn hợp khí kmol/kmol khí trơ. L tr : lượng dung môi đi vào thiết bị kmol/h Xđ: nồng độ tỷ số mol ban đầu của dung môi kmol/kmoldung môi Xc: nồng độ tỷ số mol cuối của dung môi kmol/kmol dungmôi G tr : lượng khí trơ vào thiết bị kmol/h 1

  • (1 ) * ( ) 1 t r đ đ đ đ G G y G Y    

Phương trình cân bằng vật chất (toàn tháp) Theo nguyên tắc: lượng khí pha lỏng thu được bằng lượng khí mất đi trong pha hơi. G tr (Y đ

  • Y c ) = L tr (X c
  • X đ ) Xác định lượng dung môi cần thiết: tr tr

L =G *

d c c d

Y Y

X X

  

 

 

Xác định X cmax (Đường cân bằng cong lồi) Y X Y c X d X c Đường cân bằng X cmax Y d L trmin /G tr D E M

Y X Y c X d X c Đường cân bằng X cmax Y d D E M Xác định X cmax (Đường cân bằng cong lõm, đường thẳng)

Phương trình cân bằng vật chất đối với khoảng thể tích thiết bị kể từ một tiết diện bất kì nào đó với phần trên của thiết bị. G tr ( Y - Y c ) = L tr (X - X d ) Suy ra: c d

Y = X + Y - X

tr tr tr tr

L L
G G

Số mâm lý thuyết (số bậc thay đổi nồng độ) lt tt N N

####### 

 D E 

####### N  Z

tt

2.1. Sự liên hệ giữa lượng dung môi và kích thước TB Trong điều kiện làm việc nhất định thì lượng khí bị hấp thu không đổi và xem hệ số truyền khối là không đổi. Như vậy bề mặt tiếp xúc chỉ thay đổi tương ứng với sự thay đổi của Y tb sao cho tích số F. Y tb là không đổi có thể khảo sát sự thay đổi động lực trung bình Y tb trên đồ thị Y-X. Khi Y đ , Y c và X d cố định thì giá trị nồng độ cuối của dung môi X c quyết định động lực trung bình của quá trình.

  1. Các khái niệm cơ bản: Trong công nghiệp hóa chất có rất nhiều nguyên liệu dạng khí được dùng, cũng như nhiều sản phẩm thu được ở dạng khí. Muốn tiếp tục gia công chế biến các hỗn hợp khí, ta phải tách chúng thành từng cấu tử riêng biệt. Ví dụ sau khi khí hóa than ta thu được hỗn hợp khí gồm N 2 , H 2 , H 2 S, CO, CO 2 , ... Muốn sử dụng hỗn hợp khí này vào mục đích tổng hợp NH 3 để sản xuất ure, ta phải tách riêng từng cấu tử ra. Hoặc quá trình hấp thụ tách butadien, acetylen trong phân đoạn hydrocacbon C 4 trong quá trình chế biến khí. Có 3 phương pháp tách hỗn hợp khí: 1. Phương pháp tách hút. 2. Phương pháp hóa lí. 3. Phương pháp hóa học. Phương pháp hóa học (dựa vào phản ứng hóa học) sẽ được nghiên cứu ở phần sau. Phương pháp hóa lí tiến hành qua khí hóa lỏng (dựa vào nhiệt độ sôi khác nhau). Phương pháp hút được hiểu là sự tiếp nhận của chất này vào một chất khác qua bề mặt phân pha của chúng. Nếu dùng chất lỏng để hút thì ta gọi là hấp thụ, còn dùng chất rắn đẻ hút thì gọi là hấp phụ. Như vậy, quá trình hấp thụ là quá trình hút khí bằng chất lỏng, khí được hút gọi là chất bị hấp thụ, còn chất lỏng để hút gọi là dung môi (hay chất hấp thụ), khí không bị hút gọi là khí trơ. Quá trình hấp thụ được ứng dụng để:-Thu hồi các cấu tử quí.-Làm sạch khí.-Tách hỗn hợp khí thành từng cấu tử riêng biệt. Trong trường hợp thứ nhất và thứ ba bắt buộc phải tiến hành quá trình nhã để tách các cấu tử được hấp thụ ra khỏi dung môi và tái tạo lại dung

MÎG Y

^ DC

ƥƮ

FA ; ;/

Sëd

ěỈ

fc j

ƾỤ

fa Exy cýk tkf t

g

ě

k vîe trefa f

ƾỘ

d

ëp su

t 12>ooCa, fcg

t

ěỗ

\=>

e

  1. Mg

t r

fa cîo j

ƾỤ

fa Exy dcg

o =>% tc

tïdc vî quë trêfc cýk tkf tuíf tc`e

ěỈ

fc ju

t C`fry.

\=/

Yïfc

ěỗ

fa j

d quë trêfc truy

f hc

g tc`e pck j

fa trefa o

t tcg

t m

ckg pck dcuy

f

ěỗ

fa fa

ƾỤ

d dcg

u fcku. Cîo j

ƾỤ

fa hcï C

\=

T mkf

ěạ

u dcg

o 4,2% (tc`e tc

tïdc). Tku quë trêfc, pck hcï tceët rk hc

g tcg

t m

v

g cîo j

ƾỤ

fa dcg

o ;9% (tc`e tc

tïdc). [uë trêfc truy

f hc

g

ěƾỤ

d tc

d cg

f trefa

ě

g

u hg

f tc

k oäf

ěƾở

fa díf m

fa y?4.x vî

ěƾở

fa jîo vg

d y?>,9x+>,>= (x,y tïfc tc`e pc

f oej)

4/

Hcùfa hcï dc

k kd`tyj`f (D

\=

C

\=

) dce tg

p xüd fa

ƾỤ

d dcg

u v

g pck j

fa jî f

ƾỘ

d dc

k kd`tyj`f trefa o

t tcg

t truy

f hc

g

ěƾỤ

d v

f cîfc

ëp su

t 120ooCa. Cîo j

ƾỤ

fa kd`tyj`f trefa pck j

fa vîe tcëp jî =.;>

-9

(tïfc tc`e pc

f oej) vî rk hc

g tcëp jî ;,=.;>

-9

(tïfc tc`e pc

f oej). Hcï kd`tyj`f tkf trefa f

ƾỘ

d tuíf tc`e

ěỈ

fc ju

t C`fry, v

g c

s

C`fry jî ;,>;.;>

2

ooCa. ^c

ƾƫ

fa trêfc

ěƾở

fa jîo vg

d d

k quë trêfc tuíf tc`e pc

ƾƫ

fa trêfc y ? 941,0x + >,>0=0. C

s

truy

f hc

g t

fa quët tc`e pck hcï jî >,;=

hoejcc C hoejD co C hoejD

\=\=\=\=\=

... M

o

t truy

f hc

g t

fa quët 10>o

\=

. Sëd

ěỈ

fc

ěỗ

fa j

d trufa mêfc d

k quë trêfc truy

f hc

g tc`e pck hcï vî j

ƾỤ

fa kd`tyj`f truy

f

ěƾỤ

d ag

k ckg pck (tïfc tc`e ha/c)

9/

Dce c

f c

p hcï a

o Dj

\=

vî hcï tr

ƫ

t

e tcîfc ; c

f c

p trefa

ě

ô Dje dcg

o ;=% tc

tïdc, dce c

f c

p hcï fîy tg

p xüd v

g iufa i

dc f

ƾỘ

d dje. [uë trêfc fîy

ěƾỤ

d tc

d cg

f

;0

e

D, ëp su

t >,74kto. Tku = pcüt, tc

tïdc d

k c

f c

p hcï ag

o =,3=do

4

. Sëd

ěỈ

fc tcîfc pc

f d

k Dje dô trefa pck j

fa mkf

ěạ

u mg

t r

fa ig

f tïdc tg

p xüd pck 42do

\=

, quë trêfc cýk tkf tuíf tc`e

ěỈ

fc ju

t C`fry vî c

s

truy

f hc

g tc`e pck hcï jî >,;>3

hoejcchoejDj sooejDj

\=\=\=

...

0/

O

t tcg

t m

truy

f hc

g tg

f cîfc quë trêfc c

p pc

ěẴ

fa fcg

t c

ƫ

g M`fz`f

\=>

e

D, ëp su

t ;kto, v

g j

ƾ

u j

ƾỤ

fa c

f c

p hcï vîe tcg

t m

jî ;=>o

4

/c, v

f t

d d

k hck hcï trefa tcg

t m

jî >,=20o/s. Cîo j

ƾỤ

fa d

k M`fz`f trefa pck hcï vîe jî 1% tc`e tc

tïdc. Tku quë trêfc c

p pc

, cîo j

ƾỤ

fa M`fz`f tceët rk dcg

o =,2% tc`e tc

tïdc.

Ğƾở

fa díf m

fa trefa quë trêfc c

p pc

jî x* ? >,=y + >,>49 vî

ěƾở

fa jîo vg

d trefa quë trêfc c

p pc

jî y ? =x + >,>; (x,y—tïfc tc`e pc

f oej, x—pck r

f, y—pck hcï). Sëd

ěỈ

fc

ěƾở

fa hïfc vî dcg

u dke d

k tcg

t m

mg

t r

fa c

s

truy

f hc

g tc`e pck r

f jî >,>;03

hoejcc C hoejD co C hoejD

22\=22

.., ig

f tïdc m

o

t rgìfa d

k dc

t c

p pc

430>o

\=

/o

4

. Ag

tcg

t r

fa trefa quë trêfc c

p pc

, tc

tïdc c

f c

p hcï tcky

ěỐ

g hcùfa

ě

ëfa h

.

2/

Sëd

ěỈ

fc

ěƾở

fa hïfc vî dcg

u dke d

k tcëp

ěề

o v

g výfa s

rksdcgfa v

g ig

f tïdc m

o

t rgìfa jî 00>o

\=

/o

4

,

ěƾỤ

d i÷fa

ěỄ

tc

d cg

f quë trêfc truy

f hc

g v

g j

ƾ

u j

ƾỤ

fa c

f c

p hcï vîe tcëp ;;>o

4

/c, v

f t

d iýfa hcï dcuy

f

ěỗ

fa trefa tcëp jî >,=94o/s. Mg

t r

fa

ěỗ

fa j

d d

k quë trêfc truy

f hc

g jî >,>=0hoej/hoejcc, j

ƾỤ

fa v

t dc

t trke

ěỐ

g trefa quë trêfc jî \>,0hoej/c vî c

s

truy

f hc

g tc`e pck hcï trefa tcëp

ěề

o jî

hoejcchoej cohoej

..\>3,\>

\=

.

1/

O

t tcëp

ěề

o tg

f cîfc quë trêfc cýk tkf DE

\=

t

c

f c

p hcùfa hcï vîe f

ƾỘ

d

0

e

D, 3,0kto. [uë trêfc jîo vg

d fa

ƾỤ

d dcg

u, c

f c

p hcï vîe dô j

ƾ

u j

ƾỤ

fa 9>>o

4

/c. F

fa

ěỗ

DE

\=

mkf

ěạ

u ;,=%, quë trêfc cýk tkf

ěƾỤ

d 7>% j

ƾỤ

fa DE

\=

. Tu

t j

ƾỤ

fa f

ƾỘ

d tgfc hcg

t mkf

ěạ

u s

i

fa =03 t

f/c. Sëd

ěỈ

fc hïdc tc

ƾỘ

d tcg

t m

mg

t ig

f tïdc m

o

t rgìfa d

k v

t

ěề

o =>9o

\=

/o

4

, v

f t

d pck hcï ;,=o/s vî c

s

truy

f hc

g t

fa quët tc`e pck hcï jî \>,3

hoejcchoejDEcohoejDE

\=\=\=

..

3/

O

t tcëp

ěề

o s

i

fa

ěề

o dô m

o

t rgìfa jî 0>>o

\=

/o

4

ěỄ

tg

f cîfc quë trêfc truy

f hc

g ag

k pck

x vî

y dcuy

f

ěỗ

fa fa

ƾỤ

d dcg

u

ëp su

t ;>kto, fcg

t

ěỗ

;>

e

D dô pc

ƾƫ

fa trêfc

ěƾở

fa díf m

fa jî y

*

?;2x. ^ck

y vîe tcëp dô d

u t

hcu

dc tëf dcg

o 0%oej. ^ck

x dô f

fa

ěỗ

d

u t

hcu

dc tëf hcg

ě

g vîe tcëp jî \>,>;%oej,

ě

g rk hc

g tcëp jî >,;%oej. F

fa

ěỗ

d

u t

hcu

dc tëf trefa pck

y hcg

ě

g rk hc

g tcëp jî >,0%oej, quë trêfc hcu

dc tëf

ěƾỤ

d 7,130hoej/c. Cäy xëd

ěỈ

fc

ěƾở

fa hïfc vî dcg

u dke jîo vg

d d

k tcëp mg

t v

f t

d