Chứng sợ khoảng rộng là gì? Nguyên nhân, biểu hiện và điều trịTrang chủ / Rối loạn lo âu / Chứng sợ khoảng rộng là gì? Nguyên nhân, biểu hiện và điều trịTác giả Nguyễn Thảo đăng lúc 3:23 AM , 15/07/2021 Chứng sợ khoảng rộng là một dạng rối loạn lo âu đặc trưng bởi sự sợ hãi, lo lắng quá mức trước những tình huống có đông người, không gian rộng hoặc kín khó tìm được lối thoát. Người mắc chứng bệnh này gặp rất nhiều phiền toái trong cuộc sống và thậm chí không thể bước ra khỏi nhà trong thời gian dài do nỗi sợ lấn át. Show
Chứng sợ khoảng rộng là gì?Chứng sợ khoảng rộng (Agoraphobia) còn được gọi là chứng sợ không gian hay rối loạn lo âu ám ảnh khoảng trống. Hội chứng này là một trong những dạng lâm sàng của rối loạn lo âu và cụ thể hơn là rối loạn lo âu ám ảnh sợ. Như tên gọi, người mắc chứng bệnh này thường lo âu và sợ hãi trước những không gian rộng/ hẹp khó tìm thấy lối thoát như sử dụng phương tiện công cộng, đứng xếp hàng trong đám đông, ở trong các không gian mở hoặc kín, trung tâm mua sắm và bất cứ không gian nào bên ngoài ngôi nhà. Trên thực tế, vì một số lý do, não bộ có thể trở nên nhạy cảm và sợ hãi trước những tình huống kể trên. Tuy nhiên, hội chứng sợ khoảng rộng chỉ được chẩn đoán khi tình trạng diễn ra liên tục trong ít nhất 6 tháng và gây ra những ảnh hưởng đáng kể đối với cuộc sống. Đa phần những người mắc bệnh lý này đều phụ thuộc vào người thân, bạn bè thân thiết và thậm chí không dám bước ra khỏi nhà do nỗi sợ hãi lấn át. Tương tự như các chứng rối loạn lo âu khác, người mắc chứng Agoraphobia có thể nhận thấy sự lo lắng và sợ hãi của bản thân là vô lý nhưng không thể nào kiểm soát. Nếu phải đối mặt với những tình huống gây ra nỗi sợ, bệnh nhân có thể xuất hiện các cơn hoảng loạn. Theo ước tính, khoảng 1.8% người Mỹ mắc hội chứng này và tỷ lệ cao hơn ở nữ giới, trong đó có 40% trường hợp có biểu hiện nặng. Biểu hiện của hội chứng sợ khoảng rộngXét về phạm vi, bệnh nhân mắc chứng sợ khoảng rộng sợ hãi với nhiều tình huống hơn so với người bị hội chứng sợ đám đông. Bệnh nhân luôn có cảm giác không an toàn và sợ hãi trước những tình huống tụ tập đông người, không gian quá hẹp hoặc quá rộng. Thậm chí có những người sợ hãi với hầu hết các không gian ở bên ngoài ngôi nhà của mình. Người mắc hội chứng sợ khoảng rộng luôn thường trực nỗi sợ với những tình huống có đông người và khó tìm thấy lối thoátHội chứng sợ khoảng trống đặc trưng bởi những biểu hiện như:
Các cơn hoảng sợ thường xảy ra khi bệnh nhân phải đối mặt với những tình huống gây sợ hãi như khi đang đứng giữa 1 đám đông, khi đang xếp hàng trong trung tâm thương mại, sử dụng phương tiện công cộng, Sau khi trải qua những cơn hoảng loạn, nỗi sợ đối với những tình huống này sẽ tiếp tục tăng lên. Trên thực tế, người mắc chứng sợ khoảng rộng thường mắc đồng thời với chứng rối loạn hoảng sợ một dạng rối loạn lo âu thường gặp khác. Ngoài ra, một số ít trường hợp còn có thể mắc đồng thời với rối loạn lo âu lan tỏa và rối loạn ám ảnh cưỡng chế. Nguyên nhân gây hội chứng sợ khoảng rộngTương tự như các dạng rối loạn lo âu khác, nguyên nhân gây ra hội chứng sợ khoảng rộng vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhận thấy cơ chế bệnh sinh có sự tham gia của những yếu tố và nguyên nhân như: Di truyền là một trong những yếu tố có liên quan đến cơ chế bệnh sinh của hội chứng sợ khoảng rộng
Chứng sợ khoảng trống chủ yếu khởi phát từ thời thơ ấu hoặc cuối tuổi thiếu niên, đầu giai đoạn trưởng thành. Hầu hết những trường hợp mắc hội chứng này đều khởi phát triệu chứng đầu tiên trước năm 35 tuổi. Người lớn tuổi cũng có thể phát triển chứng bệnh này nhưng tỷ lệ ít gặp hơn. Chứng sợ khoảng rộng có ảnh hưởng gì không?Nếu không được điều trị, chứng sợ khoảng trống gần như không thể tự khỏi. Nỗi sợ hãi quá mức về các tình huống bình thường như đến trung tâm mua sắm, đi thang máy, sử dụng phương tiện giao thông công cộng, khiến người bệnh có xu hướng né tránh và dành nhiều thời gian ở nhà. Đa phần bệnh nhân đều phải có người thân đi cùng khi ra ngoài để trấn an bản thân và hạn chế tối đa các cơn hoảng loạn bùng phát. Người mắc chứng sợ khoảng rộng gặp rất nhiều khó khăn trong việc học và công việc do luôn thường trực nỗi sợ với những tình huống có không gian mở, hẹp và các tình huống tụ tập đông người. Đa phần bệnh nhân đều học tại trường giáo dục đặc biệt và lựa chọn các công việc làm tại nhà để tránh tiếp xúc với nhiều người. Người mắc chứng sợ khoảng rộng dễ rơi vào trạng thái phiền muộn, chán nản do không kiểm soát được nỗi sợ vô lý của bản thânVề lâu dài, chứng sợ khoảng rộng sẽ gây ra cảm giác đau khổ, phiền muộn, buồn bã và bi quan. Nếu không được điều trị sớm, chứng bệnh này có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như:
Trên thực tế, người mắc chứng sợ khoảng rộng vẫn có năng lực tương tự như người khỏe mạnh nhưng kỹ năng giao tiếp kém, khó hòa nhập và luôn sợ hãi khi đến những tình huống có đông người. Do đó, người bệnh lựa chọn làm những công việc tại nhà để giảm bớt sự sợ hãi và lo âu. Chẩn đoán hội chứng sợ khoảng rộngHội chứng sợ khoảng rộng dễ bị nhầm lẫn với hội chứng sợ đám đông, rối loạn lo âu sợ xã hội, rối loạn hoảng sợ và một số ám ảnh sợ đặc hiệu khác. Để chẩn đoán chứng bệnh này, bác sĩ chủ yếu dựa vào biểu hiện lâm sàng và đánh giá tâm lý. Các kỹ thuật được áp dụng trong chẩn đoán hội chứng sợ khoảng rộng:
Đối với những trường hợp đi kèm với trầm cảm và các rối loạn lo âu khác, quá trình chẩn đoán sẽ mất nhiều thời gian hơn do có nhiều triệu chứng chồng chéo và đan xen vào nhau. Các phương pháp điều trị chứng sợ khoảng rộngChứng sợ khoảng rộng gây ra rất nhiều ảnh hưởng đối với cuộc sống và sức khỏe. Về cơ bản, điều trị có thể chế ngự sự sợ hãi, giúp bệnh nhân kiểm soát cảm xúc và hạn chế tối đa các cơn hoảng loạn. Nếu được thăm khám và điều trị sớm, hầu hết bệnh nhân mắc chứng bệnh này đều có thể duy trì cuộc sống như bình thường và ít gặp phải các biến chứng kể trên. Các phương pháp điều trị chứng sợ khoảng rộng: 1. Tâm lý trị liệuTâm lý trị liệu là phương pháp chính trong điều trị chứng sợ khoảng rộng. Liệu pháp này sử dụng hình thức giao tiếp, trò chuyện để điều chỉnh những bất thường về cảm xúc, nhận thức và hành vi của người bệnh. Với người mắc chứng sợ khoảng rộng, tâm lý trị liệu giúp chế ngự sự sợ hãi, đồng thời tăng các kỹ năng kiểm soát stress và hỗ trợ bệnh nhân hòa nhập với cộng đồng. Có khá nhiều phương pháp tâm lý trị liệu được áp dụng cho bệnh nhân mắc chứng sợ khoảng rộng, trong đó phổ biến nhất là liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) và liệu pháp tiếp xúc. Tùy theo từng trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định trị liệu cá nhân, nhóm hoặc gia đình. Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT): CBT là liệu pháp tâm lý trị liệu phổ biến nhất hiện nay nhờ có hiệu quả trong cải thiện các cảm xúc tiêu cực, suy nghĩ và hành vi lệch lạc. Liệu pháp này giúp người mắc chứng sợ khoảng rộng nhận thức được nỗi sợ của bản thân là vô lý và thái quá. Đồng thời trong kỹ thuật CBT, nhà trị liệu cũng sẽ giúp bệnh nhân trang bị những kỹ năng để vượt qua các tình huống gây sợ hãi bằng cách thay đổi suy nghĩ và học cách kiểm soát cảm xúc của bản thân. Liệu pháp nhận thức hành vi nhận thức (CBT) là kỹ thuật được áp dụng phổ biến trong điều trị hội chứng sợ khoảng rộngVì người mắc chứng sợ khoảng rộng luôn có cảm giác không an toàn khi đến những không gian lạ nên nhà trị liệu có thể đến trực tiếp nhà riêng, trị liệu trực tuyến thông qua điện thoại, máy tính hoặc qua thư điện tử. Sau khoảng vài buổi trị liệu, người bệnh sẽ có cảm giác an toàn với chuyên gia nên có thể tiến hành trị liệu trực tiếp. Liệu pháp tiếp xúc: Liệu pháp tiếp xúc là kỹ thuật trị liệu tâm lý đối với bệnh nhân có các ám ảnh sợ hãi. Liệu pháp này được thực hiện nhằm để bệnh nhân tiếp xúc với những tình huống gây ra nỗi sợ với mức độ tăng dần. Ban đầu, nhà trị liệu sẽ giúp bệnh nhân tiếp xúc với tình huống thông qua tưởng tượng, sau đó là các tình huống giả định và tình huống thực tế. Trong liệu pháp tiếp xúc, nhà trị liệu sẽ hướng dẫn bệnh nhân cách chế ngự nỗi sợ hãi và trấn an bản thân để có thể vượt qua tình huống một cách dễ dàng. Bệnh nhân sẽ được tập luyện nhiều lần để có thể đối mặt với các tình huống thực tế. 2. Sử dụng thuốcThuốc thường được dùng đồng thời trong quá trình trị liệu tâm lý để nâng cảm xúc và giúp bệnh nhân dễ dàng hơn trong việc kiểm soát nỗi sợ của bản thân. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định thuốc để giảm sự lo lắng, buồn phiền và lo âu quá mức ở người mắc chứng sợ khoảng rộng. Bệnh nhân cũng cần sử dụng thuốc để giảm lo lắng, căng thẳng và phiền muộn do hội chứng sợ khoảng trống gây raCác loại thuốc được sử dụng trong điều trị chứng sợ khoảng rộng:
Các loại thuốc được dùng trong điều trị chứng sợ khoảng trống cho hiệu quả khá chậm. Thông thường, triệu chứng sẽ bắt đầu thuyên giảm sau khoảng vài tuần sử dụng. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể yêu cầu dùng nhiều loại thuốc để lựa chọn được loại thuốc phù hợp nhất. 3. Thay đổi lối sốngNgoài sử dụng thuốc và trị liệu tâm lý, thay đổi lối sống cũng là một phần trong điều trị chứng sợ khoảng rộng. Lối sống khoa học có thể giảm phần nào cảm giác lo lắng, sợ hãi và giúp người bệnh hạn chế được những tình huống căng thẳng trong cuộc sống. Tham gia các hội nhóm có thể giúp bệnh nhân có thêm kinh nghiệm để vượt qua chứng sợ khoảng rộngCách thay đổi lối sống giúp cải thiện chứng sợ khoảng rộng:
Nếu được điều trị sớm, chứng sợ khoảng rộng có thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, một số bệnh nhân có thể phải đối mặt với chứng bệnh này trong suốt cả cuộc đời đặc biệt là những trường hợp khởi phát muộn và đi kèm với các rối loạn tâm lý khác. Những trường hợp này vẫn có thể duy trì cuộc sống và chế ngự sự sợ hãi quá mức nếu tích cực điều trị và chăm sóc hợp lý. Phòng ngừa chứng sợ khoảng trốngKhông có biện pháp phòng ngừa chứng sợ khoảng trống và các rối loạn lo âu khác. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đi đáng kể khi thực hiện những biện pháp phòng ngừa như: Duy trì lối sống khoa học có thể giảm nguy cơ mắc hội chứng sợ khoảng trống
Chứng sợ khoảng rộng là một trong những dạng rối loạn lo âu khá phổ biến. Có thể thấy, chứng bệnh này gây ra vô số ảnh hưởng đối với sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Do đó, bệnh nhân cần có sự chủ động trong việc thăm khám, điều trị để có thể chế ngự nỗi sợ và cải thiện cuộc sống.
Rate this post Cập nhật 3:23 AM , 15/07/2021 Chia sẻ nội dung này Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này! Hủy trả lời Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu * Lưu tên của tôi, email, và trang web trong trình duyệt này cho lần bình luận kế tiếp của tôi.
Chuyên gia tư vấn Bạn đang gặp vấn đề gì??? Gửi câu hỏi |