Hóa đơn thay thế và hóa đơn điều chỉnh khác nhau như thế nào

Hướng dẫn xuất hoá đơn điện tử thay thế

Hrường hợp hóa đơn điện tử đã lập và gửi cho người mua nhưng chưa giao hàng hóa, cung ứng dịch vụ hoặc hóa đơn điện tử đã lập và gửi cho người mua, người bán và người mua chưa kê khai thuế...

HƯỚNG DẪN XUẤT HOÁ ĐƠN ĐIỆN TỬ THAY THẾ HOÁ ĐƠN BỊ SAI SÓT

Lưu ý: Đối với doanh nghiệp đã áp dụng hoá đơn điện tử theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP và Thông tư 78/2021/TT-BTC nếu hoá đơn có sai sót xem hướng dẫn xử lý tại: https://dailythuetrongdat.com/xu-ly-sai-sot-khi-lap-hoa-don-theo-nghi-dinh-123-2020-va-tt78-2021

Thay thế hoá đơn theo NĐ123 và TT78: https://dailythuetrongdat.com/thay-the-hoa-don-theo-nghi-dinh-123-va-thong-tu-78 

Điều chỉnh hoá đơn theo NĐ123 và TT78: https://dailythuetrongdat.com/dieu-chinh-hoa-don-theo-nghi-dinh-123-va-thong-tu-78 

1./ Quy định về pháp lý

Về mặt pháp lý, quy định về việc điều chỉnh, thay thế đối với hoá đơn điện tử đã lập như sau:

Theo điều 9, thông tư số 32/2011/TT-BTC:

"1. Trường hợp hóa đơn điện tử đã lập và gửi cho người mua nhưng chưa giao hàng hóa, cung ứng dịch vụ hoặc hóa đơn điện tử đã lập và gửi cho người mua, người bán và người mua chưa kê khai thuế, nếu phát hiện sai thì chỉ được hủy khi có sự đồng ý và xác nhận của người bán và người mua. Việc huỷ hóa đơn điện tử có hiệu lực theo đúng thời hạn do các bên tham gia đã thoả thuận. Hóa đơn điện tử đã hủy phải được lưu trữ phục vụ việc tra cứu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Người bán thực hiện lập hóa đơn điện tử mới theo quy định tại Thông tư này để gửi cho người mua, trên hóa đơn điên tử mới phải có dòng chữ “hóa đơn này thay thế hóa đơn số…, ký hiệu, gửi ngày tháng năm.

2. Trường hợp hóa đơn đã lập và gửi cho người mua, đã giao hàng hóa, cung ứng dịch vụ, người bán và người mua đã kê khai thuế, sau đó phát hiện sai sót thì người bán và người mua phải lập văn bản thỏa thuận có chữ ký điện tử của cả hai bên ghi rõ sai sót, đồng thời người bán lập hoá đơn điện tử điều chỉnh sai sót. Hoá đơn điện tử lập sau ghi rõ điều chỉnh (tăng, giảm) số lượng hàng hoá, giá bán, thuế suất thuế giá trị gia tăng, tiền thuế giá trị gia tăng cho hoá đơn điện tử số…, ký hiệu… Căn cứ vào hoá đơn điện tử điều chỉnh, người bán và người mua thực hiện kê khai điều chỉnh theo quy định của pháp luật về quản lý thuế và hóa đơn hiện hành. Hoá đơn điều chỉnh không được ghi số âm (-)."

Như vậy: Đối với hoá đơn thay thế có hai điểm quan trọng

Thứ nhất, phải có biên bản ghi nhận sai sót, khẳng định hai bên chưa kê khai thuế và thoả thuận về việc xoá bỏ hoá đơn sai, lập hoá đơn điện tử mới thay thế cho hoá đơn sai đó. Xem mẫu biên bản thoả thuận (tải mẫu ở phần 2 phía dưới)

Thứ hai, hoá đơn thay thế ngoài việc lập lại toàn bộ các nội dung còn phải có dòng chữ hóa đơn này thay thế hóa đơn số…, ký hiệu, gửi ngày tháng năm

2./ Hướng dẫn cụ thể

Một ví dụ cụ thể như sau:

1./ Hoá đơn đã lập bị sai tên hàng hoá, hai bên lập biên bản điều chỉnh hoá đơn (lưu ý phải có chữ ký đóng dấu bên mua và bên bán)

Tải mẫu biên bản tại đây

Hóa đơn thay thế và hóa đơn điều chỉnh khác nhau như thế nào

Hóa đơn thay thế và hóa đơn điều chỉnh khác nhau như thế nào


2./ Đây là hoá đơn bị sai
Hóa đơn thay thế và hóa đơn điều chỉnh khác nhau như thế nào

3./ Đây là hoá đơn thay thế (lưu ý phần tên hàng hoá đã được viết lại cho đúng và có thêm dòng hóa đơn này thay thế hóa đơn số…, ký hiệu, gửi ngày tháng năm)

Căn cứ Điều 19, Nghị định 123/2020/NĐ-CP về hóa đơn điện tử, khi hóa đơn điện tử có sai sót thì người nộp thuế được lựa chọn 1 trong 2 hình thức xử lý là Lập HĐ điều chỉnh hoặc Lập hóa đơn thay thế cho hóa đơn sai sót.

Căn cứ Điều 5, Nghị định 209/2013/NĐ-CP, Điều 8 Thông tư 219/2013/TT-BTC hướng dẫn thi hành luật thuế GTGT, thời điểm phát sinh thuế GTGT là thời điểm lập hóa đơn, cụ thể:

  • Thời điểm xác định thuế GTGT đối với hàng hóa là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hàng hóa cho người mua, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.
  • Thời điểm xác định thuế GTGT đối với dịch vụ là thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ hoặc thời điểm lập hóa đơn cung ứng dịch vụ, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.

Căn cứ vào Khoản 1, Điều 47 Luật quản lý thuế 38/2019/QH14 và Khoản 4 điều 7 Nghị định 126/2020/NĐ-CP:

  • Quy định người nộp thuế được nộp hồ sơ khai bổ sung cho từng hồ sơ khai thuế nếu phát hiện hồ sơ khai thuế lần đầu đã nộp cho cơ quan thuế có sai, sót nhưng chưa hết thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế có sai, sót.
  • Hồ sơ khai thuế bổ sung được nộp cho cơ quan thuế trong thời hạn 10 năm kể từ ngày hết thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế có sai, sót; nhưng trước khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền công bố quyết định thanh tra, kiểm tra

Như vậy:

Khi đơn vị cung cấp hàng hóa dịch vụ, thời điểm xuất hóa đơn đơn vị đồng thời phát sinh nghĩa vụ thuế GTGT và phải lập tờ khai thuế GTGT

Khi đơn vị đã lập hóa đơn điều chỉnh/thay thế cho hóa đơn phát hiện có sai sót, việc này làm thay đổi nghĩa vụ thuế GTGT đã kê khai trước đó. Vì vậy, đơn vị phải lập tờ khai thuế GTGT bổ sung cho tháng/quý có hóa đơn bị sai sót (Không phải là lập tờ khai vào tháng phát sinh hóa đơn thay thế/điều chỉnh).

Nếu hóa đơn điều chỉnh/thay thế và hóa đơn bị điều chỉnh/bị thay thế (HĐ gốc) phát sinh tại 2 kỳ khác nhau (khác tháng/quý kê khai) thì NNT cần kê hóa đơn thay thế/điều chỉnh trên tờ khai bổ sung của kỳ phát sinh hóa đơn bị điều chỉnh/bị thay thế.

Ví dụ: Hóa đơn số HĐ01 ngày 15/11, số tiền 10 triệu. Sau đó ngày 05/12, kế toán phát hiện HĐ01 có sai sót. Kế toán hủy bỏ và lập hóa đơn thay thế HĐ02 – Số tiền 12 triệu. Khi lập tờ khai thuế,  kế toán kê dữ liệu trên tờ khai thuế GTGT đối với từng hóa đơn như sau:

    • Hóa đơn gốc số HĐ01 – Số tiền 10 triệu: Kê lên bảng kê thuế GTGT tháng 11.
    • Hóa đơn thay thế số HĐ02 – Số tiền 12 triệu: Kê trên tờ khai bổ sung thuế GTGT tháng 11.

Cũng trường hợp này, nếu doanh nghiệp kê khai thuế GTGT theo quý thì kế toán vẫn kê lên cả HĐ01 và HĐ02 trên Tờ khai lần đầu quý 4.

Hướng dẫn xử lý trên phần mềm

Từ ví dụ: Ngày 31/05, phát sinh hóa đơn gốc số HĐ81 và HĐ82 – Cùng số tiền 11 triệu (gồm VAT 10%). Đến ngày 05/06, kế toán phát hiện HĐ81 và HĐ82 sai sót. Kế toán hủy HĐ81 và lập hóa đơn thay thế HĐ83 – Số tiền đúng 16.5 triệu (gồm VAT 10%). Đồng thời, lập hóa đơn điều chỉnh HĐ88 cho HĐ82 do sai đơn giá – Điều chỉnh tăng 5.5 triệu.

Khi kế toán kê khai thuế GTGT sẽ xảy ra 2 trường hợp:

  • Đã lập tờ khai lần đầu, sau đó mới phát hiện hóa đơn có sai sót. (Nộp tờ khai thuế tháng 5 trước ngày phát hiện HĐ sai sót – Trước ngày 05/06).
  • Chưa nộp tờ khai thuế lần đầu, phát hiện hóa đơn có sai sót. (Nộp tờ khai thuế tháng 5 sau ngày phát hiện HĐ sai sót – Sau ngày 05/06).

Căn cứ vào thông tin tham khảo mà MISA thu thập được từ hướng dẫn xử lý của 1 số chi cục Thuế đối với 2 trường hợp trên, người dùng có thể kê khai hóa đơn điều chỉnh/thay thế và hóa đơn bị điều chỉnh/bị thay thế (HĐ gốc) khác kỳ (tháng/quý kê khai) như sau:

Trường hợp đã lập tờ khai lần đầu, sau đó mới phát hiện hóa đơn có sai sót

Trong trường hợp này, người dùng kê hóa đơn điều chỉnh/thay thế lên tờ khai bổ sung của kỳ phát sinh hóa đơn bị điều chỉnh/hóa đơn bị thay thế.