* Chuẩn bị đọc Câu hỏi (trang 15 sgk Ngữ văn lớp 7 tập 1): Em hãy chia sẻ cảm nhận của mình về thiên nhiên vào thời khắc giao mùa. Trả lời: Em cảm thấy vô cùng thích thú, và muốn ngắm nhìn từ những điều nhỏ bé nhất thay đổi trong thiên nhiên vào khoảnh khắc giao mùa. * Trải nghiệm cùng văn bản Câu 1 (trang 15 SGK Ngữ văn 7 tập 1) Em hình dung thế nào về hình ảnh "Có đám mây mùa hạ/ Vắt nửa mình sang thu"? Trả lời: - Biện pháp nhân hóa đã giúp đám mây có hành động, suy nghĩ. Trạng thái lơ lửng "vắt" khiến người ta liên tưởng đến hình ảnh đám mây như một cây cầu bắc ngang mùa hạ để bước đến cánh cửa của mùa thu. Đám mây vừa muốn rướn mình vào trời thu, tận hưởng bầu không khí tươi mới nhưng vẫn còn lưu luyến lại một chút dư âm của mùa hạ. - Tác giả đã vô cùng tinh tế khi lấy sự biến chuyển của không gian (đám mây) để gợi nhắc sự thay đổi của thời gian ( khoảnh khắc mơ hồ lúc giao mùa qua từ "vắt"). => Đám mây giống như nhịp cầu nối kết hai mùa, nó như vẫn vương vấn mùa cũ và đón chào với mùa mới. Câu 2 (trang 15 SGK Ngữ văn 7 tập 1) Điểm chung của những từ ngữ như chùng chình, dềnh dàng, vắt nửa mình, vơi dần là gì? Trả lời: Điểm chung của những từ ngữ như chùng chình, dềnh dàng, vắt nửa mình, vơi dần đều diễn tả cảm giác, trạng thái, thể hiện sự thay đổi của khung cảnh thiên nhiên một cách tinh tế nhưng cũng đầy sự ngập ngừng, chầm chậm, như muốn níu giữ thời gian vào khoảnh khắc giao mùa. * Suy ngẫm và phản hồi Câu 1 (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 1) Bài thơ tả cảnh thiên nhiên vào thời điểm nào? Dựa vào đâu em nhận biết được điều đó? Trả lời: - Bài thơ tả cảnh thiên nhiên vào khoảnh khắc giao mùa giữa mùa hạ sang mùa thu. - Dấu hiệu nhận biết: + Từ nhan đề bài thơ: "Sang thu", nhan đề đã nói nên khoảnh khắc giao mùa của thiên nhiên rõ rệt. Đất trời từ hạ sang thu và cũng là sự biến chuyển của lòng người. + Qua những từ ngữ, hình ảnh thiên nhiên trong bài thơ: sương chùng chình qua ngõ, chim bắt đầu vội vã, vẫn còn bao nhiêu nắng. đã vơi dần cơn mưa. Câu 2 (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 1) Tìm các từ ngữ, hình ảnh miêu tả những chuyển động của thiên nhiên trong bài thơ. Qua cách miêu tả đó, em cảm nhận như thế nào về tâm hồn nhà thơ? Trả lời: - Những từ ngữ, hình ảnh miêu tả những chuyển động của thiên nhiên trong bài thơ: hương ổi phả vào trong gió se, sương chùng chình, chim vội vã, đám mây vắt nửa mình, cơn mưa vơi dần. - Cách miêu tả đó cho thấy sự tinh tế, nhạy cảm, yêu thiên nhiên trong tâm hồn nhà thơ. Nhiều giác quan như xúc giác, thính giác, thị giác được kết hợp cùng nhau để cảm nhận sự giao hảo của thiên nhiên trời đất khi vào thu. Câu 3 (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 1) Cách ngắt nhịp và gieo vần trong bài thơ Sang thu có tác dụng như thế nào đối với việc thể hiện nội dung văn bản? Trả lời: - Ngắt nhịp: Nhịp thơ linh hoạt 3/2, 2/3 - Gieo vần: Gieo vần chủ yếu là vần chân (se-về, vã-hạ) trong mỗi khổ thơ tạo sự liền mạch của cảm xúc, vừa gợi cảm giác vội vã lại vừa muốn chậm lại. => Tác dụng: Bài thơ có sự liên kết rõ rệt, mạch lạc trong nhịp điệu, góp phần thể hiện rõ nội dung của văn bản. Thiên nhiên nửa muốn vươn mình chào mùa thu, nửa lại lưu luyến chẳng muốn rời xa mùa hạ. Câu 4 (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 1) Theo em, chủ đề của bài thơ Sang thu là gì? Qua bài thơ này, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì đến người đọc? Trả lời: - Chủ đề: Khoảnh khắc giao mùa của trời đất, thiên thiên khi vào thu được thể hiện tinh tế qua sự cảm nhận, quan sát của tác giả, qua đó thể hiện những suy ngẫm về thời gian, cuộc đời của ông. - Thông điệp của tác giả muốn gửi gắm: Hãy lắng nghe, cảm nhận thiên nhiên bằng tất cả các giác quan để đón nhận những món quà vô giá thiên nhiên, qua đó là những chiêm nghiệm về cuộc sống, cuộc đời của những người trưởng thành, có tuổi. Câu 5 (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 1) Nếu nhan đề Sang thu được sửa thành Thu hay Mùa Thu thì có phù hợp với nội dung của bài thơ hay không? Vì Sao? Trả lời: Nếu nhan đề Sang thu được đổi thành Thu hay Mùa thu thì không phù hợp với nội dung của bài thơ. => Nhan đề Thu/Mùa Thu sẽ không thể hiện trọn vẹn được không khí và thiên nhiên đất trời khi vào thu. Đây đơn giản chỉ như cách gọi tên của một mùa trong năm mà thôi. Sang thu vừa thể hiện được khoảnh khắc giao rõ rệt của thiên nhiên, lại vừa bộc lộ cảm nhận tinh tế của nhà thơ về sự chuyển mình của đất trời khi vào thu. Câu 6 (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 1) Đọc bài thơ Sang thu, em học được gì về cách quan sát, cảm nhận thiên nhiên của tác giả? Trả lời: Thông qua bài thơ Sang thu, em thấy tác giả Hữu Thỉnh đã có cảm nhận và quan sát vô cùng tinh tế với những hình ảnh giàu sức biểu cảm qua nhiều yếu tố, bằng nhiều giác quan (khứu giác, thị giác, xúc giác, thính giác) và sự rung động tinh tế của trái tim yêu thiên nhiên. Câu 7 (trang 16 SGK Ngữ văn 7 tập 1) Chọn một từ ngữ trong bài thơ mà em cho là hay nhất. Viết ít nhất một câu để giải thích sự lựa chọn của em. Trả lời: Ví dụ một số từ hay để phân tích: Vắt, phả, bất ngờ,... - Giải thích: Trạng thái lơ lửng "vắt" của đám mây khiến người ta liên tưởng đến hình ảnh đám mây như một cây cầu bắc ngang mùa hạ để bước đến cánh cửa của mùa thu. Đám mây vừa muốn vươn mình vào trời thu, tận hưởng bầu không khí tươi mới nhưng vẫn còn lưu luyến lại một chút dư âm của mùa hạ. Sachbaitap.com Bài tiếp theo  Báo lỗi - Góp ý Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
Soạn bài Sang thu lớp 9 ngắn nhất mà vẫn đủ ý giúp học sinh dễ dàng trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa Ngữ văn 9 Tập 2 từ đó soạn văn lớp 9 một cách dễ dàng.
Soạn bài Sang thu (ngắn nhất) Soạn bài Sang thu ngắn gọn: Phần đọc - hiểu văn bản Câu 1 (trang 71 SGK Ngữ văn 9, Tập 2): Sự biến đổi của đất trời sang thu được Hữu Thỉnh cảm nhận bắt đầu từ hương ổi được phả trong gió se. Câu 2 (trang 71 SGK Ngữ văn 9, Tập 2): - Những chuyển biến của không gian lúc sang thu: + Hương vị: Mùi ổi chín lan tỏa trong không gian. + Hình ảnh: Cơn gió se Sương thu Dòng sông Đàn chim bay vội vã Từng đám mây lững lờ trôi Nắng nhạt hơn và mưa cũng vơi dần hơn. Tiếng sấm thưa dần. - Cách sử dụng từ ngữ: những từ ngữ “phả vào”, “chùng chình”, “dềnh dàng” diễn tả cảm giác, trạng thái, thể hiện sự thay đổi của khung cảnh thiên nhiên một cách tinh tế trong thời điểm giao mùa. Câu 3 (trang 71 SGK Ngữ văn 9, Tập 2): - Nét riêng của thời điểm giao mùa hạ - thu được Hữu Thỉnh thể hiện đặc sắc nhất qua hình ảnh và câu thơ: Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu. => Đám mây như một chiếc cầu nối liền giữa hai mùa thu và hạ. Hàm chứa trong đó biết bao sự bịn rịn, lưu luyến của cảnh, của tình, đám mây mang đầy tâm trạng của thi nhân. - Hai dòng thơ cuối bài: Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi. => Sấm tượng trưng cho những gì bất thường, dữ dội trong cuộc sống; hàng cây đứng tuổi tượng trưng cho người từng trải. Con người từng trải sẽ bình thản hơn, điềm đạm, chín chắn trưởng thành hơn trước những bão tố của cuộc đời. Phần Luyện tập Câu hỏi (trang 72 SGK Ngữ văn 9, Tập 2): Nếu như mùa xuân gợi nhắc đến sự sinh sôi của thiên nhiên, mùa hè chở ánh nắng về qua khắp tán phượng vĩ, mùa đông gợi lên cảm giác ấm cúng trong những gian nhà nhỏ thì mùa thu lại mang cảm giác dịu hiền. Nắng mùa thu nhẹ nhàng mơn man từng ngõ nhỏ miền Bắc, thời tiết cũng chỉ vừa se lạnh để con người cần một chút ấm áp. Có lẽ nó là một mùa đặc biệt, nên tác giả Hữu Thỉnh đã dùng hết giác quan để cảm nhận nó. Ông dùng khứu giác để cảm nhận hương vị của trái cây mùa thu, dùng xúc giác để cảm nhận những cơn gió se lạnh khe khẽ lướt qua làn da, dùng thị giác để chiêm ngưỡng những làn sương mỏng, đang thong dong giữa những ngõ nhỏ. “Bỗng”, ông giật mình, cảm nhận được thời khắc giao mùa đã đến. Đó là quy luật của bốn mùa, cũng như quy luật của đời người. Trời sang thu người sang tuổi. Xem thêm các bài Soạn văn lớp 9 ngắn gọn, hay khác: Soạn bài Nói với con Soạn bài Nghĩa tường minh và hàm ý Soạn bài Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ Soạn bài Cách làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ Soạn bài Mây và sóng |
