Dạo gần đây,mình đọc lại quyển Lean Startup của Eric Ries và bất chợt mình tự hỏi, entrepreneurship là gì, và tại sao từ vựng này lại trở nên được nhiều người quan tâmvà được sử dụng nhiều đến như vậy. Đặc biệt trong môi trường mình đang làm,và cộng đồng mình đang quen biết, thì từ ngữ này lại được nhắc nhiềuhơn bao giờ hết. Vậy entrepreneurship là gì?Những người entrepreneur là ai?Và dịch ra tiếng Việt, có nên gói gọn bằng từ “tinh thần khởi nghiệp" không? Bài viết này chủ yếu là ý kiến và quan điểm cá nhân của mình, trong một lúc “tựdưng muốn viết”, nên có thể sẽ khác với suy nghĩ của nhiều người khác. Theo mình,entrepreneurship nên được dịch là “tinh thần làm chủ" và nhữngngười entrepreneur là những người “làm chủ”. Làm chủ ở đây,không gói gọntrong việc tạo dựng một doanh nghiệp riêng,xây dựng một đế chế để thay đổithế giới; việc làm chủ còn có thể hiểu theo nghĩa chủ động làm chủ được cuộcđời mình,cuộc sống và môi trường xung quanh.Mình không đồng ý với chữ “khởi nghiệp” vì như vậy, entrepreneurship đã tự hạn chế mình trong một nghĩa duy nhất: tạo dựng sự nghiệp riêng của mình. Vậy entrepreneur là ai? Mình nghĩ rất đơn giản, là những người chủ động giảiquyết vấn đề hay nhức nhối (frustration) của bản thân họ trước. Sau khitìm đượcgiải pháp cho mình,họ - những con người làm chủ này - sẽ chia sẻ giải pháp này cho những người khác,và từ đó,giải quyết được một vấn đề lớn trong xã hội.Vậy nên,entrepreneur, trước tiên là những người chủ động, làm chủ được vấnđề của mình. Chia sẻ một câu chuyện mình được đọc hồi mình 10 tuổi trong một quyển sách Cửa sổ tâm hồn mẹ mình mua cho (chả hiểu sao hồi đó lại được đọc sách này, chắc vì mẹ không muốn cho đọc truyện tranh, sợ bị đục phá tâm hồn :P). Những áng văn sau đây được tìm thấy trên lăng mộ của một mục sư người Anh: Khi tôi còn trẻ, trí tưởng tượng của tôi không giới hạn. Tôi mơ ước có thể thay đổi cả thế giới này.Khi trưởng thành và già dặn hơn một chút, tôi nhận thấy thế giới chẳng đổi thay gì cả. Vì vậy tôi thu hẹp ước mơ của mình và quyết định sẽ làm thay đổi đất nước của tôi. Nhưng dường như đất nước tôi cũng chẳng có gì dịch chuyển. Khi lập gia đình, tôi đã cố gắng hết sức hòng làm thay đổi gia đình tôi và những người thân của tôi. Nhưng họ chẳng mảy may có ý tưởng gì về điều đó.Và giờ đây, khi đang hấp hối trên giường tôi chợt nhận ra: chỉ khi nào tôi thay đổi được bản thân mình thì tôi mới thay đổi được gia đình tôi.Từ sự cổ vũ, khích lệ của họ tôi sẽ sống có ích hơn cho đất nước.Và ai mà biết được, không chừng nhờ thế tôi sẽ thay đổi cả thế giới cũng nên. Dường như khái niệm entrepreneurship và entrepreneur đã và đang được đánh giá quá cao (over-rated)và mĩ miều hơn mức cần thiết. Mình nghĩ rất ít các doanh nhân nổi tiếng thế giới, hay bản thân Steve Jobs, tự nhận mình là entrepreneur, dù họ là những người đã thực sự thay đổi thế giới. Cũng chính vì được sử dụng một cách quá mức cần thiết, nhiều người đã xem đó như mộtphong trào để thể hiện mình,đặc biệt là các bạn trẻ, sử dụng entrepreneurship làm lí do để giải thích cho sự thất bại của mình,hay việc từ bỏ trách nhiệm vớitrường lớp/công việc/gia đình,v.v...  Theo ý kiến cá nhân của mình,các bạn dưới đây không phải là những người làm chủ (hay entrepreneur):
Vậy, theo mình,entrepreneur là ai?
Vậy nên,nếu theo cách nghĩ này,có rất nhiều người là entrepreneur (và cũng nhiều người không phải). Mình mong là khái niệm này sẽ dần được hiểu đúng hơn,để tránh đi việc suy nghĩ lệch lạc, và cũng đồng thời khích lệ tinh thần, phát hiện và nuôi dưỡng những mầm non entrepreneur.Đó là lí do mà mình rất thích chiến dịch gần đây của hãng Mattel - Barbie Entrepreneur - để khích lệ việc làm chủ của các bé gái ngay từ khi còn nhỏ. Chỉ đơn giản như việc chơi đồ hàng,làm ra các sản phẩm sáng tạo từ đất sét, tự lập từ nhỏ, v.v... cũng là các cách để nuôi dưỡng tinh thần làm chủ rồi :) Nếu được hỏi, liệu mình có phải là một entrepreneur không? Chưa. Vì mình vẫn đang có quá nhiều vấn đề, và vẫn chưa tìm được giải pháp cho cá nhân mình. Giờ mình cần tập trung giải quyết vấn đề của mình và thay đổi bản thân đã, entrepreneurship ư, chờ sau nhé ;) |
