Chùa Cò là ngôi chùa cổ to lớn có nét kiến trúc đặc sắc của nền văn hoá Khmer ở Trà Vinh. Người dân nơi đây quen gọi là chùa Cò vì hơn một trăm năm nay nơi này đã trở thành nơi cư trú của hàng ngàn con chim cò các loại. Giới thiệu Chùa Cò – Chùa Nodol- Vị trí: thuộc ấp Giồng Lớn, xã Đại An, huyện Trà Cú, tỉnh Trà Vinh, cách thị xã Trà Vinh khoảng 40 km về phía Nam.
Chi tiết vê Chùa Cò – Chùa NodolLịch sử chùa Cò ghi lại, chùa được xây dựng từ năm 1677. Trải qua gần 300 năm tồn tại và phát triển, chùa Cò đã được trùng tu vô số lần lớn nhỏ. Cổng chùa được trùng tu vào năm 1968 và chánh điện được trùng tu năm 1944. Sau lần trùng tu gần nhất năm 2009 và 2012, chùa được hoàn thiện đưa vào sử dụng cho tới ngày nay. Ngôi chùa được hoàn thành nhờ vào một tấm lòng hảo tâm tại ngay huyện Trà Cú với số tiền quyên góp hàng chục tỉ đồng. Cho đến tận bây giờ, chùa Cò vẫn là một trong những ngôi chùa đồ sộ và hoành tráng nhất tại tỉnh Trà Vinh. Chùa Cò có tên thật là Chùa Nodol (hay còn gọi là chùa Giồng Lớn) là ngôi chùa cổ nổi tiếng của người Khmer ở Trà Vinh. Những công trình như: tam quan, chánh điện, nhà tăng, tháp cốt… đều được xây dựng đặc sắc, mang nét kiến trúc truyền thống của ngôi chùa Khmer ở Nam Bộ. Cái tên đặc biệt “Chùa Cò” bắt nguồn từ việc khuôn viên chùa là nơi cư ngụ của hàng trăm chủng loại cò như cò trắng, cò đầu vàng, cò mỏ đen… Cũng không ngoa khi người dân và du khách thập phương gọi đây là “sân chim lớn nhất tại Trà Vinh”. Chùa nằm trên mảnh đất rộng 4 ha được bao bọc bởi những lũy tre, hàng cây sao, dầu quanh năm tỏa bóng làm dịu mát không gian và bảo vệ cho ngôi chùa. Bước từ ngoài vào, du khách ngay lập tức bị thu hút bởi cổng tam quan đầy ấn tượng của chùa. Cổng được chạm trổ những hình thù cầu kì, trong đó phải kể đến là 4 bức tượng tiên đang giơ hai tay chống đỡ lấy mái được tạo tác rất tỉ mỉ. Ngoài ra, trên cổng còn được trang trí bằng những bức họa nổi hình hoa sen ở hai cột hai bên, trong cổng là những bức bích họa hình các vị thần. Mái chính điện thiết kế với những đường nét cong uốn lượn mềm mại, đẹp mắt theo hình đuôi rồng. Trên mái còn được chạm khắc nhiều những họa tiết quen thuộc truyền thống như hình ngọn núi Xôme, tượng đầu bốn mặt Mohabrom, tượng thần Reahu, chim thần Kâyno… Khu vực điện Phật được bài trí một pho tượng Đức Phật Thích Ca rất lớn ở chính giữa cùng với 6 bức tượng nhỏ ở bên cạnh trong tư thế Phật thành đạo, hai bức tượng khác được tạo tác theo tư thế trì bình khất thực. Đến với chùa Cò, du khách được thưởng thức và đắm mình vào những tiếng nhạc ngũ âm rộn ràng. Âm thanh du dương mang người ta về lại thời khắc khai hoang mở cõi, gặp những bậc chân tu từ xa xưa đã phải trải qua nhiều những khó khăn, hiểm nguy trùng trùng, sống thiếu thốn nhưng vẫn luôn cố gắng tu tập để duy trì, phát triển đạo pháp cho đến ngày hôm nay. Đến nơi đây, du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu và trải nghiệm nét văn hóa Phật pháp của người Khmer và được hòa mình vào không gian thiên nhiên với cây xanh và chim chóc. Trà Vinh, một trong những tỉnh nằm trong vùng đồng bằng sông Cửu Long, nổi tiếng với sự đa dạng văn hóa của dân tộc Khmer. Với đặc điểm sùng đạo Phật giáo, mỗi ngôi chùa ở đây đều mang trong mình một vẻ đẹp và giá trị văn hóa riêng biệt. Trong số đó, Chùa Nodol – hay còn được gọi là Chùa Cò – thu hút đông đảo du khách bởi kiến trúc truyền thống tinh xảo và không khí yên bình đặc trưng. Khám phá Chùa Nodol không chỉ là cơ hội để tìm hiểu về lịch sử và văn hóa của người Khmer, mà còn là trải nghiệm tinh thần đầy ý nghĩa cho mỗi du khách. I. Giới Thiệu Về Chùa Cò và Vị Trí
Giới thiệu chung về Chùa Cò (Chùa Nodol) ở Trà Vinh.Chùa Nodol, hay còn được gọi là Chùa Giồng, còn có tên gọi địa phương là Wat Phnô Đôn, được đặt theo tên tiếng Khmer vì vùng này có nhiều giồng cát và cây dừa. Tuy nhiên, trong cộng đồng người Khmer, chùa thường được gọi là Chùa Cò. Nguyên nhân là từ hơn một trăm năm trước, chùa trở thành nơi cư trú của hàng ngàn con chim cò, bao gồm cò, cồng cộc, và bồ câu, đặc biệt là họ nhà cò với đa dạng loài như cò trắng, cò quắm, cò đầu đỏ, cò đầu vàng, cò mỏ vàng và cò mỏ đen. Điều này đã tạo ra sự liên kết mạnh mẽ giữa chùa và họ nhà cò, từ đó có cái tên gọi “Chùa Cò” trong lòng người dân địa phương.  Mô tả vị trí địa lý của Chùa Cò trong tỉnh Trà Vinh.Chùa Cò được tọa lạc tại ấp Cây Da, xã Đại An, huyện Tà Cú, cách trung tâm Thành phố Trà Vinh khoảng 40km về hướng Nam. Để đến chùa, từ trung tâm Thành phố Trà Vinh, bạn có thể di chuyển theo đường quốc lộ QL.54 đến huyện Trà Cú, sau đó tiếp tục về phía cảng Định An (một nhánh của sông Hậu) và đến cổng chào của xã Đại An. Từ đó, chỉ cần đi theo hướng dẫn đường để đến với Chùa Cò. II. Kiến Trúc và Di Sản Văn Hóa
Phân tích về kiến trúc độc đáo của Chùa Cò.Cổng vào chùa được trang trí độc đáo với các hoa văn nổi bật, thu hút ánh nhìn từ lần đầu tiên thăm quan. Cổng vào chùaKhu chánh điện của chùa được thiết kế đặc biệt, với mái cong theo hình dáng của đuôi rồng, và trên đỉnh có những tháp nhọn tạo hình ngọn núi Xôme. Các hình tượng quen thuộc với người Khmer như thần Mohabrom, chim thần Kâyno, Riehu (Reahu), Mahaknốt… đều được vẽ và trang trí một cách tinh xảo và sinh động. Khu chánh điện Chùa Nodol (chùa Cò)Bên trong khu chính điện, không gian được bài trí với sự trang nghiêm và tôn trọng. Ở vị trí cao nhất, bức tượng đức Phật Thích Ca lớn được đặt trưng trước sự kính trọng. Phía dưới, các tượng Phật nhỏ hơn cũng được bày trí một cách cẩn thận và tinh tế, tạo nên một không gian linh thiêng và thiêng liêng. Bên trong khu chính điện chùa Nodol (Chùa cò)Các bức tranh trên vách tường trong khu chính điện được trang trí lộng lẫy, sử dụng nhiều màu sắc, và thể hiện các chủ đề Phật giáo đa dạng. Khuôn viên của Chùa Cò được bao quanh bởi những rặng tre xanh, hàng cây sao, sầu đâu, cây dầu, tạo nên một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp và yên bình. Xa hơn, những cánh đồng lúa xanh mướt trải dài vô tận, tạo nên một khung cảnh hùng vĩ và tinh tế. Khuôn viên chùa là nơi cư trú cùa hàng trăm nghìn con còĐặc biệt, khi ghé thăm Chùa Cò vào buổi sáng sớm hoặc chiều tà, du khách sẽ được chứng kiến cảnh tượng đẹp mê hồn của những đàn cò về tổ sau một ngày làm việc, khi chúng sải cánh bay trên bầu trời, tạo ra một hình ảnh huyền diệu và tuyệt vời. Lễ hội truyền thống tại Chùa CòChùa Cò là nơi diễn ra hàng năm các hoạt động lễ hội truyền thống, nhằm tưởng nhớ và ghi nhận công lao của các thế hệ tiền bối. Những sự kiện này không chỉ là cơ hội cho du khách trải nghiệm, mà còn là dịp quý báu để hòa mình vào văn hóa độc đáo của các dân tộc. Lễ hội tại Chùa Nodol (chùa Cò)Lễ hội cũng mang đến cho du khách những phút giây thư giãn và nghỉ ngơi sau những ngày làm việc và cuộc sống bận rộn. Đây là cơ hội tuyệt vời để đắm chìm trong không khí yên bình và tinh thần của một nơi linh thiêng, đồng thời tận hưởng những trải nghiệm đặc biệt và ý nghĩa. III. Lịch Sử và Ý Nghĩa Văn Hóa
Lịch sử hình thành và phát triển của Chùa CòChùa Phnô Đôn được khởi công xây dựng vào năm 1677 và đã trải qua nhiều biến động lịch sử. Ban đầu, do nằm trên một giồng lớn ở xã Đại An, chùa được gọi là Chùa Giồng Lớn, trong khi người Khmer gọi là Wat Phnô Đôn (trong tiếng Khmer, Wat là chùa, Phnô là giồng cát, Đôn là cây dừa). Vào đầu thế kỷ XX, khuôn viên của chùa trở nên nổi tiếng với rừng cây xanh và là nơi sinh sống của nhiều loài chim, đặc biệt là đàn cò. Số lượng cò ngày càng tăng, dẫn đến việc chùa được biết đến với cái tên đặc trưng là Chùa Cò. Tuy nhiên, qua thời gian, công trình chùa đã trở nên xuống cấp và nhiều phần cần được sửa chữa. Năm 2010, nhờ sự đóng góp và công đức của người dân, chùa đã được tái xây dựng và duy trì đến ngày nay, là một biểu tượng văn hóa và tâm linh quan trọng của cộng đồng. Ý nghĩa văn hóa, tâm linh của Chùa Cò đối với cộng đồng dân cư địa phươngChùa Cò không chỉ là một địa điểm tôn giáo mà còn mang trong mình ý nghĩa văn hóa và tâm linh sâu sắc đối với cộng đồng dân cư địa phương. Văn hóa: Chùa Cò là biểu tượng của sự kết hợp giữa văn hóa Phật giáo và văn hóa dân tộc Khmer. Việc xây dựng và bảo tồn chùa qua hàng thế kỷ không chỉ là sự gìn giữ di sản kiến trúc mà còn là việc bảo vệ và phát triển văn hóa truyền thống của người Khmer. Các hoạt động tôn giáo, lễ hội truyền thống tại Chùa Cò cũng là cơ hội để cộng đồng truyền dạy và chia sẻ những giá trị văn hóa đặc biệt của họ. Tâm linh: Chùa Cò là nơi thể hiện niềm tin tâm linh sâu sắc của người dân địa phương. Việc tham gia vào các hoạt động tôn giáo và lễ hội tại chùa không chỉ là cách để họ gắn bó với tôn giáo mà còn là cách tìm kiếm sự an lạc và tinh thần bền vững trong cuộc sống. Chùa Cò còn là nơi để cộng đồng dân cư thể hiện lòng biết ơn và lòng hiếu kính đối với tổ tiên, cũng như là nơi để họ tìm thấy sự động viên và hy vọng trong những thời điểm khó khăn và thách thức của cuộc sống. VI. Kết LuậnChùa Cò không chỉ là một ngôi đền tôn giáo mà còn là biểu tượng văn hóa và tâm linh quan trọng của cộng đồng dân cư địa phương. Từ những nét kiến trúc độc đáo, sự linh thiêng và trang nghiêm trong không gian chính điện, đến những hoạt động lễ hội truyền thống và sự kết nối mạnh mẽ giữa con người và thiên nhiên, Chùa Cò góp phần quan trọng vào việc gìn giữ và phát triển văn hóa, tâm linh của người Khmer và cả cộng đồng địa phương.
|
