Chỉ số xét nghiệm máu afp là gì năm 2024

Là xét nghiệm dấu ấn ung thư gan nguyên phát. Bình thường nồng độ AFP < 25 UI/ml. Khi bệnh nhân bị ung thư gan nồng độ AFP tăng lên: có khoảng 80% bệnh nhân ung thư gan có AFP > 25 UI/ml, Khoảng 60% bệnh nhân ung thư gan có nồng độ AFP > 100 UI/ml và khoảng 50% bệnh nhân ung thư gan có nồng độ AFP > 300 UI/ml.

Xét nghiệm AFP là xét nghiệm có giá trị chẩn đoán ung thư gan, nếu nồng độ AFP > 300 UI/ml và siêu âm có khối giảm âm thì có thể khẳng định là bệnh nhân có ung thư gan.

Xét nghiệm AFP đặc biệt có giá trị khi khi dấu ấn này được kết hợp với 2 dấu ấn khác là AFP-L3 và PIVKA-II.

Giá trị của xét nghiệm AFP là định hướng chẩn đoán và theo dõi điều trị. AFP tăng không đồng nghĩa là bệnh nhân bị ung thư gan vì ngoài ung thư gan AFP còn tăng lên khi bệnh nhân bị viêm gan cấp, viêm gan mạn, xơ gan, có thai... Ngược lại AFP bình thường cũng không loại trừ khả năng bị ung thư gan vì có tới 20-30% bệnh nhân ung thư gan nguyên phát nhưng nồng độ AFP vẫn không cao, đó là chưa kể các trường hợp ung thư gan thứ phát. Xét nghiệm AFP là xét nghiệm có giá trị để theo dõi điều trị, đặc biệt với các bệnh nhân trước khi điều trị có nồng độ AFP cao.

Tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 xét nghiệm AFP được tiến hành bằng 2 nhóm kỹ thuật: ELISA và hoá phát quang miễn dịch. Nếu bệnh nhân có yêu cầu xét nghiệm nhanh thì có thể trả kết quả sau 40 phút kể từ khi lấy máu.

Trong thời gian tới Bệnh viện đang nghiên cứu đầu tư bộ xét nghiệm chẩn đoán nhanh ung thư gan bằng kỹ thuật BIOCHIP của Nhật bản với Panel 3 marker là AFP, AFP-L3 và PIVKA-II có thể chẩn đoán nhanh ung thư gan trong vòng 10 phút.

Mọi thắc mắc về xét nghiệm AFP có thể liên hệ PGS.TS Lê Văn Don, Chủ nhiệm khoa Miễn dịch Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, điện thoại 043.8212644 (trong giờ hành chính).

Mời các bạn theo dõi bài viết về ý nghĩa của xét nghiệm AFP và lời khuyên khi thực hiện xét nghiệm này của BSCKII. Vũ Thị Hương, Trưởng khoa Hóa sinh, Viện Huyết học – Truyền máu TW.

AFP (Alpha – Fetoprotein) là gì?

AFP là một globulin được hình thành trong túi noãn hoàng và gan của bào thai. Nếu thai nhi phát triển bình thường, nồng độ AFP trong máu của mẹ sẽ tăng lên. AFP sẽ chỉ còn lại không đáng kể trong máu mẹ sau sinh. AFP cũng được coi như một chất chỉ điểm (marker) khối u đối với một số loại ung thư (nhất là ung thư gan nguyên phát). Khi nồng độ AFP càng cao thì khả năng ung thư càng lớn.

Mục đích của xét nghiệm AFP

Xét nghiệm AFP được các bác sĩ chỉ định để:

• Chẩn đoán ung thư gan nguyên phát: Khi nồng độ AFP > 500ng/mL có thể khẳng định gần như chắc chắn bệnh nhân bị ung thư gan. Ngoài ra, AFP còn được sử dụng để đánh giá đáp ứng điều trị của bệnh nhân.
• Sàng lọc khuyết tật ống thần kinh của bào thai như: tật nứt đốt sống và quái thai không não. Xét nghiệm được làm trong khoảng thời gian từ tuần thứ 15 đến tuần 20 khi mang thai. Nếu AFP tăng cao bất thường cần làm thêm các xét nghiệm bổ sung khác (siêu âm thai, định lượng AFP trong dịch ối). Hiện nay, bộ 3 xét nghiệm gồm: AFP, estriol và HCG (triple test) được sử dụng để sàng lọc khuyết tật ống thần kinh của bào thai, hội chứng 3 NST 18 (trisomy 18) và hội chứng Down (trisomy 21).

Lời khuyên của bác sĩ khi thực hiện xét nghiệm AFP

• Bạn không cần phải nhịn ăn trước khi làm xét nghiệm AFP.
• Giá trị bình thường của xét nghiệm AFP < 7.0 ng/mL, giảm AFP ít có ý nghĩa nên không được quan tâm nhiều. Tăng AFP thường gặp trong:

+ Ung thư: tăng nhiều trong ung thư gan; tăng ít trong: ung thư dạ dày, phổi, tụy, thận, tinh hoàn, đại tràng, vú.

+ Các bệnh lý khác không phải ác tính như: Viêm gan, khuyết tật ống thần kinh của thai, suy thai, đa thai.

• Tuy nhiên, việc phân tích kết quả xét nghiệm phải do bác sĩ thực hiện và đưa ra lời khuyên dựa trên việc tổng hợp khám lâm sàng cùng với các xét nghiệm khác. Đặc biệt cần chú ý AFP và cả triple test chỉ được coi như một xét nghiệm sàng lọc ban đầu; Để chẩn đoán xác định vẫn cần thêm những kết quả thăm dò khác như: siêu âm, giải phẫu bệnh… và tình trạng khám lâm sàng.
• Thời gian trả kết quả và thiết bị xét nghiệm: kết quả được trả trong vòng 2 giờ đồng hồ kể từ khi nhận mẫu. AFP được định lượng trên các máy hóa phát quang tự động cao cấp.

ĐỊA HIẾN MÁU – XÉT NGHIỆM:

1. Viện Huyết học – Truyền máu TW

• Địa điểm: Phố Phạm Văn Bạch, quận Cầu Giấy, TP. Hà Nội.
• Thời gian: + Từ thứ 2- thứ 6: 6h30 – 17h00 (khám theo bảo hiểm y tế, khám thu phí và khám theo yêu cầu);

+ Thứ 7: 7h30 – 17h00 (khám theo yêu cầu).

HƯỚNG DẪN ĐĂNG KÝ KHÁM THEO YÊU CẦU TẠI VIỆN:

Để xét nghiệm máu nhanh chóng, rút ngắn thời gian chờ đợi, bạn có thể đăng ký khám theo yêu cầu thông qua:

Chỉ số AFP bao nhiêu là nguy hiểm?

Đối với người trưởng thành, chỉ số AFP trong máu bình thường rất thấp, chỉ khoảng từ 0 - 8 ng/ml. Khi nồng độ AFP tăng cao chứng tỏ gan đang xảy ra vấn đề. Nếu nồng độ AFP trong khoảng từ 500 - 1000 ng/ml trở lên, đây là dấu hiệu cảnh báo ung thư.

Xét nghiệm máu AFP bao nhiêu tiền?

Giá xét nghiệm AFP sẽ có sự dao động tùy vào cơ sở y tế hoặc chế độ Bảo hiểm y tế. Mức giá xét nghiệm trung bình khoảng 160.000 VNĐ.

Xét nghiệm AFP mất bao lâu?

Nếu bệnh nhân có yêu cầu xét nghiệm nhanh thì có thể trả kết quả sau 40 phút kể từ khi lấy máu.

Chỉ số xét nghiệm miễn dịch AFP là gì?

AFP là protein đặc hiệu được sử dụng như chất đánh dấu khối u, chủ yếu là ung thư gan, tinh hoàn và buồng trứng. Xét nghiệm sẽ được thực hiện trên mẫu máu tĩnh mạch của người bệnh, AFP phân tách trong huyết thanh. Mức bình thường của nồng độ AFP với người trưởng thành là từ 0 - 8 ng/ml.