Một ví dụ về xung đột vai trò là khi sếp phải sa thải một nhân viên mà họ coi là bạn tốt. Xung đột vai trò nhấn mạnh xung đột cảm xúc mà một người nào đó trải qua khi họ phải đáp ứng các yêu cầu cạnh tranh, theo Dictionary.com. Xung đột vai trò thường thấy ở tất cả các giới khi mọi người không thể thực hiện đúng vai trò được xác định trong xã hội dựa trên giới tính của họ. Đối với nam giới và trẻ em trai, điều này có
thể liên quan trực tiếp đến các định nghĩa hạn chế về nam tính. Điều này có thể bao gồm việc không có khả năng thể hiện cảm xúc của họ với những người đàn ông khác, cũng như gặp vấn đề với sự thành công và quyền lực. Phụ nữ cũng phải đối mặt với các vấn đề liên quan đến nữ tính và nhu cầu của xã hội. Nhìn chung, việc làm là quan trọng nhất và tích cực đối với phụ nữ - việc tự kiếm tiền mang lại cho họ sự tự chủ và ảnh hưởng hơn trong gia đình, độc lập hơn, địa vị xã hội cao hơn, và nhiều giao tế xã hội hơn.
3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò a. Xung đột vai trò Khái niệm: Xung đột vai trò là kếế t quả khi cá nhân đương diện với những trống đợi mâu thuẫn phát sinh do cùng lúc chiếếm giữ hai hay nhiếầ u hơn hai địa vị. khi một cá nhân tham gia nhiếầ u nhóm xã hội khác nhau, họ phải đáp ứng những mong đợi của những nhóm đó. Nhưng nhiếầ u khi những trống đợi đó xung đột nhau vếầlợi ích. 3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò a. Xung đột vai trò Trong xã hội mỗi cá nhân có râế t nhiếầu v ị trí, v ị thếếkhác nhau. Ví dụ: Một người có thể vừa đóng vai trò của một người cha trong gia đình song ngoài xã hội anh ta có th ể là m ột giám đốế c hay bác sỹ...Ở mỗi một vị trí cá nhân l ại có các quyếần và nghĩa vụ kèm theo gọi là đ ịa v ị xã h ội hay v ị thếế xã hội. Ở mỗi một vị thếếcá nhân l ại có vai trò khác nhau, cá nhân càng có nhiếầu v ị thếếtrong xã h ội thì l ại có càng nhiếầu vai trò . 3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò a. Xung đột vai trò Nguyến nhân: - Do mỗi cá nhân trong xã h ội có râế t nhiếầu vai trò, cá nhân trong cùng m ột th ời gian đóng nhiếầu vai trò chăếc chăến sẽ đưa đếến sự xung đột giữa các vai trò với nhau VD: Trong xã hội hiện đại, xung đột vai trò bi ểu hi ện rõ ràng nhâế t là người phụ nữ. Họ là người đảm nhận vai trò kép, v ừa tham gia cống tác xã hội, vừa làm cống vi ệc gia đình. Ở c ả hai vai trò này đếầ u đòi hỏi nhiếầu sức lực và thời gian, vì v ậy trong khi bi ểu hi ện vai trò của mình, người phụ nữ luốn vâế p phải sự xung đột, phải giải quyếết nhăầ m đáp ứng sự kì vọng của gia đình và xã hội. 3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò b. Căng thẳng vai trò Khái niệm: Căng thẳng vai trò xuâết hiện khi các cá nhân nhận thâếy những trống đợi của vai trò khống thích hợp, do vậy họ có khó khăn trong việc thực hiện vai trò đó. 3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò b. Căng thẳng vai trò Nguyến nhân: Mỗi cá nhân ở một vị thếếxã hội nhâết định bộc lộ vai trò của mình râết đa dạng, phức tạp. Trong xã hội hiện đại khi các cá nhân tham gia nhiếầu mốếi quan h ệ xã h ội, họ sẽ có những đòi hỏi riếng. Những đòi hỏi này ở một sốếvai trò có thể phốếi hợp được với nhau, nhưng cũng có những đòi hỏi trái ngược nhau, mâu thuẫn xung đột với nhau. Trong thời điểm cụ thể các cá nhân thường lựa chọn vai trò để thực hiện, việc lựa chọn này hoàn toàn khống dễ dàng. Đây là một trong những nguyến nhân d ẫn đếến sự căng th ẳng thâần kinh, một căn bệnh khá phổ biếến trong xã hội hiện đại( stress) đó là hiện tượng căng thẳng vai trò 3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò b. Căng thẳng vai trò VD: Trong mốt bài tập thuyếết trình của nhóm, vai trò của nhóm trưởng ch ịu áp lực râết cao, đó là vai trò nhận được sự kì vọng,và mong đợi đò hỏi cá nhân đó phải nỗ lực đóng góp râết nhiếầu, phân cống cống việc, thuyếết trình trước lớp,,,suy ra tạo tâm lý căng thẳng, dẫn đếến nảy sinh căng thẳng vai trò trong quá trình nhóm trưởng hoàn thành trách nhiệm, vai trò của mình và có thể dẫn tới căng thẳng ức chếế 3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò c. Cách giải quyếết căng thẳng và xung đột vai trò VD: là học sinh, sinh viến nhưng ngoài giờ học trến lớp cũng có thể tham gia vào m ột sốế cống việc parttime: gia sư, bán hàng online…mà v ẫn khống ảnh hưởng gì đếến cống vi ệc học tập VD: người phụ nữ đang ở nhà nếếu có con nhỏ bị ốếm thì có thể xin nghỉ ở nhà để chăm sóc con nhưng nếếu đang ở cơ quan thì d ễ có thiến hướng là giải quyếết xong cống vi ệc ở c ơ quan rốầimới vếầ. Ví dụ thực tếế 3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò c. Cách giải quyếết căng thẳng và xung đột vai trò Vai trò quan trọng câếp bách hơn thường được ưu tiến thực hiện tr ước. Khi đòi hỏi giữa các vai trò xung đột nhau nhưng ở khía cạnh nào đó vẫn có th ể dung hòa được và xã hội có thể tạo điếầu kiện trong sự dung hòa đó thì các cá nhân có xu hướng phốếi hợp vai trò với nhau. Vai trò hợp pháp là vai trò mà chúng ta câần phải thực hiện tại thời điểm đó theo yếu câầu hoặc yếu câầu xã hội. Vai trò xã hội 4. Kì vọng vềềvai trò xã hội và chềếtài xã hội a. b. Kì vọng xã hội Chếếtài xã hội 4. Kì vọng vềềvai trò xã hội và chềếtài xã hội a. Kì vọng xã hội Kì vọng xã hội là những ứng xử hành vi, được xã hội khống chỉ trống đợi ở 1 cá nhân mà còn băết buộc thực hiện hành vi đó. Phân loại: Kỳ vọng tâết yếếu Kỳ vọng nghĩa vụ Kỳ vọng khống cưỡng chếế |
