Đây là ký hiệu bê tông theo tiêu chuẩn Việt Nam được dịch lại từ tiêu chuẩn Liên Xô. Trong kết cấu xây dựng, bê tông chịu nhiều tác động khác nhau: chịu nén, uốn, kéo, trượt, trong đó chịu nén là ưu thế lớn nhất của bê tông. Do đó, người ta thường lấy khả năng chịu nén là chỉ tiêu đặc trưng để đánh giá chất lượng bê tông, gọi là mác bê tông. Show Theo tiêu chuẩn xây dựng cũ của Việt Nam (TCVN 5574:2012), mác của bê tông theo cường độ chịu nén được ký hiệu là M, là cường độ của bê tông, lấy bằng giá trị trung bình thống kê của cường độ chịu nén tức thời, tính bằng đơn vị đềca niutơn trên centimét vuông (daN/cm2), xác định trên các mẫu lập phương kích thước tiêu chuẩn (150 mm x 150 mm x 150 mm) được chế tạo, dưỡng hộ trong điều kiện tiêu chuẩn và thí nghiệm nén ở tuổi 28 ngày. Sau 28 ngày thì bê tông đã đạt cường độ gần như hoàn toàn (khoảng 99%). Thực tế bê tông vẫn phát triển cường độ sau 28 ngày nhưng cường độ tăng lên không đáng kể nên thường cho cường độ của bê tông tại thời điểm 28 ngày làm mác. 2. Cấp Độ Bền Của Bê Tông Là Gì? Hiện nay, trên nhiều bản vẽ hay sử dụng ký hiệu chữ B mà không có ký hiệu chữ M, gây rối loạn cho người đọc. Theo tiêu chuẩn TCVN 5574:2018, mác với ký hiệu M đã được thay thế bằng tên gọi “cấp độ bền (cấp cường độ) chịu nén của bê tông” hay “cấp độ bền của bê tông” với ký hiệu chữ B, là giá trị được kiểm soát nhỏ nhất của cường độ chịu nén tức thời, tính bằng megapascan (MPa), với xác suất đảm bảo không dưới 95%, được xác định trên các mẫu lập phương chuẩn với kích thước (150x150x150) mm đã được chế tạo, dưỡng hộ trong điều kiện tiêu chuẩn và thử nén ở tuổi 28 ngày. Bảng quy đổi cấp độ bền và mác: Cấp độ bền bê tông (B) Cường độ chịu nén (MPa) Mác bê tông (M) B3.5 4,50 M50 B5 6,42 M75 B7.5 9,63 M100 B10 12,84 M150 B12.5 16,05 M150 B15 19,27 M200 B20 25,69 M250 B22.5 28,90 M300 B25 32,11 M350 B27.5 35,32 M350 B30 38,53 M400 B35 44,95 M450 B40 51,37 M500 B45 57,80 M600 B50 64,22 M700 B55 70,64 M700 B60 77,06 M800 B65 83,48 M900 B70 89,90 M900 B75 96,33 M1000 B80 102,75 M1000 3. Chọn Mác Phù Hợp Cho Công Trình Đối với những công trình được thiết kế bài bản ngay từ đầu, mác của bê tông được kỹ sư thiết kế quyết định chủ yếu. Hồ sơ bản vẽ có ghi rõ mác được sử dụng là bao nhiêu. Kỹ sư công trình theo mác trong bản vẽ mà trộn tỷ lệ cấp phối bê tông cho phù hợp. Đối với những công trình nhỏ, không có hồ sơ thiết kế bài bản, mác sẽ do nhà thầu lựa chọn dựa trên kinh nghiệm của họ. Mác bê tông dùng cho nhà ở:
Mác bê tông dùng cho các công trình khác:
Tuy nhiên, các con số trên chỉ dùng để tham khảo. Để đạt được hiệu quả tối ưu và đảm bảo chất lượng, bạn nên bàn bạc kỹ lưỡng với những người có chuyên môn như chủ thầu xây dựng, kiến trúc sư… 4. Cách Xác Định Mác Để xác định mỗi mác thực tế, tối thiểu cần phải có một tổ mẫu lấy tại hiện trường, gồm 3 mẫu bê tông đồng nhất về vị trí, cách thức lấy mẫu và điều kiện dưỡng hộ. Với các công trình có kết cấu lớn, các tổ mẫu trên cùng một kết cấu phải ở những vị trí khác nhau và số lượng của chúng đủ lớn để mang tính đại diện được cho toàn bộ kết cấu đó. Giá trị trung bình của ứng suất nén tại thời điểm phá hủy (do nén mẫu) của cả 3 mẫu trong tổ mẫu, được lấy để xác định mác của bê tông (tuổi 28 ngày). Nếu thời điểm nén tổ mẫu không phải là 28 ngày sau khi bê tông ninh kết (thường là 3 hay 7 ngày sau), thì mác được xác định gián tiếp qua biểu đồ phát triển cường độ bê tông chuẩn tương ứng. Các kết quả nén mẫu ở tuổi 3 hay 7 ngày là các kết quả kiểm tra nhanh, chưa chính thức. Kết quả nén mẫu ở tuổi 28 ngày mới được coi là mác của bê tông thực tế. Kết cấu bê tông tại chỗ được coi là đạt yêu cầu về mác thiết kế (quy định trong thiết kế) khi giá trị trung bình của từng tổ mẫu (mác thực tế) không được nhỏ hơn mác thiết kế, nhưng đồng thời phải không có mẫu nào trong các tổ mẫu có kết quả thí nghiệm dưới 85% mác thiết kế. |
