MỘT DỰ ÁN ĐẦU TƯ NHƯ THẾ NÀO ĐƯỢC COI LÀ THÀNH CÔNG Show Dự án đầu tư là một tập hợp những đề xuất có liên quan đến việc bỏ vốn để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những đối tượng nhất định nhằm đạt được sự tăng trưởng về số lượng, cải tiến hoặc nâng cao chất lượng của sản phẩm hoặc dịch vụ nào đó trong một khoản thời gian xác định (dự án đầu tư trực tiếp) Như vậy dự án đầu tư không phải là một ý định hay một phác thảo sơ bộ mà là một đề xuất có tính cụ thểvà mục tiêu rõ ràng nhằm biến các cơ hội đầu tư thành một quyết định cụ thể. Một dự án được coi là thành công thì nó phải thõa mãn các yêu cầu sau: 1 Đạt được mục tiêu: Được xem là một tiêu chuẩn quan trọng để đưa ra các quyết định đầu tư. Mục tiêu đầu tư được xem xét trên hai khía cạnh vi mô và vĩ mô. Sinh lợi là mục tiêu hàng đầu của dự án đầu tư, nếu không sinh lợi thì họ không đầu tư. Sinh lợi xét theo quan điểm của nhà đầu tư chính là lợi nhuận lớn nhất, còn xét theo quan điểm lợi ích quốc gia thì đầu tư vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh sẽ góp phần gia tăng phúc lợi cho xã hội. - Theo tiêu thức lợi ích của nhà đầu tư: Thì mục tiêu của đầu tư là hiệu quả tài chính. Tiêu chuẩn tổng quát và cũng là mục tiêu cuối cùng củahiệu quả tài chính mà nhà đầu tư hướng đến là tối đa hóa lợi nhuận. Đây là mục tiêu mà bất kỳ nhà đầu tư nào cũng phải quantâm trước khi quvết định bỏ vốn ra đầu tư. Tuy nhiên đây chỉ là ý muốn chủ quan của nhà đầu tư, bởi vì đầu tư được thực hiện trong một thời gian dài, trong suốt thời gian đó việc sử dụng vốn của nhà đầu tư không tránh khỏi những tác động của yếu tố môi trường và như thế nhà đầu tư có thể gặp những cơ hội thuận lợi hoặc thách thức phải đương đầu mà trước khi đầu tư họ không lường đến hoặc không biết. Do đó để tối đa hóa lợi nhuận từ sốvốn bỏ ra nhà đầu tư phải quan tâm đến các mục tiêu thành phần đó là: + Thị phần có thể chiếm lĩnh: Đây là mục tiêu có ảnh hưởng rất lớn đến mức lợi nhuận của nhà đầu tư. Bởi vì người tiêu dùng giữ vai trò quyết định, vì thế nhà đầu tư phải quan tâm trước tiên đến mục tiêu sản xuất cái gì? Sản xuất cho ai? Chất lượng như thế nào? Chi phí ra sao đểcóthểđáp ứng nhu cầu của thị trường. + Đa dạng hóa chủng loại sản phẩm: Đây làđiều kiện quan trọng để duy trì và giữ vững thị phần và mở rộng thêm thị trường mới. Bởi vì thị trường tiêu thụ luôn luôn có những thay đổi theo hướng ngày càng đa dạng, phong phú và phức tạp hơn. Chính vì thế nhà đầu tư phải chủ động kích thích người tiêu dùng thay đổi thị hiếu đồng thời thỏa mãn tốt hơn nhu cầu khi thị hiếu tiêu dùng đã thay đổi bằng chiến lược đa dạng hóa sản phẩm của mình để tránh trường hợp bị thị trường tiêu thụ chi phối thì khó đạt được hiệu quả. + Chọn vùng thị trường tiêu thụ thích hợp: sản phẩm có chất lượng và giá cả phù hợp không có nghĩa là việc tiêu thụ sẽ hoàn toàn thuận lợi mà vấn đề đặt ra là phải chọn đúng vùng thị trường để có chiến lược sản xuất và tiêu thụ linh hoạt nhằm tạo lợi thế và duy trì lợi thế trong cạnh tranh với các đối thủ khác trên thị trường. + Quan tâm đến chất lượng của các hoạt động dịch vụ trước trong và sau khi bán hàng đểđảm bảo uy tín và giữ khách hàng cũ, lôi kéo thêm khách hàng mới. - Theo tiêu thức lợi ích quốc gia: Dự án đầu tư phải góp phần gia tăng phúc lợi xã hội và mức sống của người dân, được thể hiện qua các chỉ tiêu định lượng và định tính sau đây: □Khả năng đóng góp vào ngân sách □Khả năng giải quyết việc làm □ Khả năng tiết kiệm ngoại tệ và tăng thu □Khả năng tạo ra giá trị gia tăng thu nhập quốc dân □Hoàn thiện cơ cấu ngành, lãnh thổ □Sử dụng nguyên liệu trong nước □Tăng cường tiềm lực an ninh quốc phòng. 2 Tôn trọng các ràng buộc về ngân sách, kỳ hạn và chất lượng 3 Thỏa mãn cùng một lúc các thành viên có liên quan: Nhà đầu tư: Ra quyết định đầu tư dựa vào khả năng sinh lợi của dự án Chỉnh phủ: Nếu dự án đóng vài trò quan trọng (không ảnh hưởng đến mục tiêu của chính phủ) trong việc thúc đẩy nền kinh tế phát triển, mang lại hiệu quả xã hội thì dự án sẽ được sự ủng hộ của Chính phủ thông qua chính sách ưu đãi về thuế, vay vốn đầu tư... □Các tổ chức tài chính sẽ dựa trên khả năng sinh lời, khả năng trả nợ của dự án đểra quyết định tài trợ vốn cho dự án □Nhà cung cấp: Đảm bảo các yếu tố đầu vào cho quá trình hoạt động của dự án □Khách hàng: Dựa vào mức độ thỏa mãn của sản phẩm hoặc dịch vụ mà dự án cung cấp đối với nhu cầu của họ cũng như giá cả có hợp lý không để quyết định ủng hộ dự án trong việc đạt được lợi ích./. Nguyễn Thị Minh Hà Đầu tư hiện nay đã là một vấn đề rất quen thuộc với đời sống hàng ngày của chúng ta. Bởi lẽ, thị trường kinh tế của nước ta đang ngày càng hội nhập với thị trường thế giới, thu hút được nhiều nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước. Các dự án xây dựng được đầu tư với nguồn vốn lớn, đem đến nhiều lợi ích cho nước ta trong vài năm gần đây. Vậy, dự án đầu tư là gì? Các đặc điểm và phân loại dự án đầu tư ngày nay là gì? Hy vọng, bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về vấn đề nêu trên. Căn cứ pháp lý
1. Dự án đầu tư là gì?Xét về mặt hình thức chúng ta có thể hiểu dự án đầu tư là tập hợp hồ sơ tài liệu trình bày một cách chi tiết và có hệ thống các hoạt động, chi phí theo một kế hoạch để đạt được những kết quả và thực hiện được những mục tiêu nhất định trong tương lai. Xét về mặt nội dung, dự án đầu tư chính là một tập hợp các hoạt động có liên quan với nhau được kế hoạch hoá nhằm đạt được các mục tiêu đã định bằng việc tạo ra các kết quả cụ thể trong một thời gian nhất định, thông qua việc sử dụng các nguồn lực xác định. Xét trên góc độ quản lý, dự án đầu tư là một công cụ quản lý việc sử dụng vốn, vật tư, lao động để tạo ra các kết quả tài chính, kinh tế , xã hội trong một thời gian dài. Dự án là một chuỗi các hoạt động liên kết được tạo ra nhằm đạt kết quả nhất định trong phạm vi ngân sách và thời gian xác định. Theo Luật Đầu tư 2014 quy định: “Dự án đầu tư là tập hợp đề xuất bỏ vốn trung hạn hoặc dài hạn để tiến hành các hoạt động đầu tư kinh doanh trên địa bàn cụ thể, trong khoảng thời gian xác định.” Như vậy, trên nhiều khía cạnh thì dự án đầu tư được hiểu theo nhiều cách hiểu khác nhau. Tuy nhiên, tác giả sẽ tổng hợp khái niệm dự án đầu tư như sau: Dự án đầu tư chính là tập hợp các thông tin, dữ liệu, hoạt động và một số yếu tố về tài chính, lao động…để thực hiện một kế hoạch đã được lập ra trước đó. Mục đích cuối cùng của hoạt động này chính là đưa những sáng kiến, ý tưởng trở thành sự thật, đúng với mục đích ban đầu đặt ra. Đồng thời, dự án đầu tư là cơ sở để cơ quan nhà nước có thẩm quyền tiến hành các biện pháp quản lý, cấp phép đầu tư. Nó là căn cứ để nhà đầu tư triển khai hoạt động đầu tư và đánh giá hiệu quả của dự án. Và đặc biệt quan trọng trong việc thuyết phục chủ đầu tư quyết định đầu tư và tổ chức tín dụng cấp vốn cho dự án. Dự án đầu tư tiếng Anh là Investment project Xem thêm: Phân loại các dự án đầu tư xây dựng công trình mới nhất 2. Các đặc điểm dự án đầu tư:Một là, Một dự án đầu tư khi xây dựng có thể là dự án ngắn hạn hay dài hạn. Và dù là thời gian thực hiện dài hay ngắn thì chúng đều hữu hạn. Cụ thể hơn: – Thời hạn hoạt động của dự án đầu tư trong khu kinh tế không quá 70 năm. – Thời hạn hoạt động của dự án đầu tư ngoài khu kinh tế không quá 50 năm. Dự án đầu tư thực hiện tại địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn hoặc dự án có vốn đầu tư lớn nhưng thu hồi vốn chậm thì thời hạn dài hơn nhưng không quá 70 năm. Hai là, dự án đầu tư luôn có mục tiêu rõ ràng Bất kể là dự án đầu tư bạn xây dựng thuộc lĩnh vực nào, thời gian thực hiện là bao lâu, chi phí ước tính như thế nào,…thì cũng đều phải có mục đích rõ ràng và những mục tiêu cụ thể. Mục tiêu đầu tư cũng là một trong những nội dung quan trọng được thể hiện trong đề xuất dự án đầu tư nộp kèm với hồ sơ xin quyết định chủ trương đầu tư. Chính vì vậy, để được xét duyệt dự án, thì người việc chuẩn bị về kinh phí, đội ngũ nguồn nhân lực, chủ đầu tư phải đặt ra những mục tiêu cụ thể phù hợp với tiến trình thực hiện dự án. dự án đầu tư có thời gian tồn tại hữu hạn Ba là, dự án đầu tư có thể chuyển nhượng Xem thêm: Thẩm quyền, hồ sơ, trình tự thủ tục điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng Nhà đầu tư có quyền chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án đầu tư cho nhà đầu tư khác khi đáp ứng các điều kiện theo quy định tại Điều 45 Luật đầu tư 2014. Bao gồm: – Không thuộc một trong các trường hợp bị chấm dứt hoạt động; – Đáp ứng điều kiện đầu tư áp dụng đối với nhà đầu tư nước ngoài trong trường hợp nhà đầu tư nước ngoài nhận chuyển nhượng dự án thuộc ngành, nghề đầu tư có điều kiện áp dụng đối với nhà đầu tư nước ngoài; – Tuân thủ các điều kiện theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về kinh doanh bất động sản trong trường hợp chuyển nhượng dự án gắn với chuyển nhượng quyền sử dụng đất; – Điều kiện quy định tại Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc theo quy định khác của pháp luật có liên quan (nếu có). 3. Phân loại dự án đầu tư:Thứ nhất, đối với dự án đầu tư theo nguồn vốn đầu tư Một, dự án đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư công
Thứ hai, phân loại theo dự án đầu tư mức độ quan trọng và quy mô của dự án Xem thêm: Điều kiện năng lực đối với Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng Căn cứ theo phân loại này thì dự án đầu tư được phân thành 4 nhóm dự án:
+ Sử dụng vốn đầu tư công từ 10,000 tỷ đồng trở lên; + Ảnh hưởng lớn đến môi trường hoặc tiềm ẩn khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường; + Sự dụng đất có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa nước từ hai cụ trở lên với quy mô tư 500 héc ta trở lên; + Di dân tái định cư từ 20,000 người trở lên ở miền núi, từ 50,000 trở lên ở các vùng miền khác; + Dự án đòi hỏi phải áp dụng cơ chế, chính sách đặt biệt cần được quốc hội quyết định
Thứ ba, phân loại dự án đầu tư tính chất đầu tư Dự án đầu tư có cấu phần xây dựng: là những dự án đầu tư như xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp, mở rộng dự án đã đầu tư xây dựng bao gồm cả phần mua tài sản, mua trang thiết bị của dự án Xem thêm: Cách tính và định mức chi phí quản lý dự án đầu tư xây dựng Dự án đầu tư không có cấu phần xây dựng: là dự án đầu tư như dự án mua tài sản, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua, sửa chữa, nâng cấp trang thiết bị máy móc và dự án khác. Thứ tư, phân loại dự án theo lĩnh vực đầu tư Dự án đầu tư vào lĩnh vực giao thông vận tải: Là dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông đường bộ hoặc đường thủy, các hoạt động đầu tư duy tư bảo dưỡng phát triển hệ thống giao thông;
Thứ năm, dự án đầu tư theo vùng lãnh thổ
Thứ sáu, dự án đầu tư bằng các nguồn vốn khác
4. Thời gian hoạt động dự án đầu tư:– Thời hạn hoạt động của dự án đầu tư trong khu kinh tế không quá 70 năm. – Thời hạn hoạt động của dự án đầu tư ngoài khu kinh tế không quá 50 năm. Dự án đầu tư thực hiện tại địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn hoặc dự án có vốn đầu tư lớn nhưng thu hồi vốn chậm thì thời hạn dài hơn nhưng không quá 70 năm. – Đối với dự án đầu tư được Nhà nước giao đất, cho thuê đất nhưng nhà đầu tư chậm được bàn giao đất thì thời gian Nhà nước chậm bàn giao đất không tính vào thời hạn hoạt động của dự án đầu tư. Xem thêm: Chức năng, nhiệm vụ của Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng 5. Cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư:Thứ nhất, các trường hợp thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư – Các trường hợp phải thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư: + Dự án đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài; + Dự án đầu tư của tổ chức kinh tế quy định tại khoản 1 Điều 23 của Luật Đầu tư. – Các trường hợp không phải thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư: + Dự án đầu tư của nhà đầu tư trong nước; + Dự án đầu tư của tổ chức kinh tế quy định tại khoản 2 Điều 23 của Luật Đầu tư; + Đầu tư theo hình thức góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp của tổ chức kinh tế. Xem thêm: Thủ tục chấm dứt dự án đầu tư theo Luật đầu tư năm 2022 – Đối với dự án đầu tư quy định tại các điều 30, 31 và 32 của Luật này, nhà đầu tư trong nước, tổ chức kinh tế quy định tại khoản 2 Điều 23 của Luật Đầu tư thực hiện dự án đầu tư sau khi được quyết định chủ trương đầu tư. – Trường hợp có nhu cầu cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với dự án đầu tư quy định tại điểm a và điểm b khoản 2 Điều này, nhà đầu tư thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư theo quy định tại Điều 37 của Luật Đầu tư. Thứ hai, thẩm quyền tiếp nhận, cấp, điều chỉnh và thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư – Sở Kế hoạch và Đầu tư tiếp nhận, cấp, điều chỉnh, thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với các dự án đầu tư sau: + Dự án đầu tư ngoài khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế; + Dự án đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và dự án đầu tư trong khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao tại những địa phương chưa thành lập Ban Quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao. – Ban quản lý các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và khu kinh tế tiếp nhận, cấp, điều chỉnh, thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với các dự án đầu tư trong khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế, gồm: + Dự án đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao; Xem thêm: Quy định các hình thức tổ chức quản lý dự án đầu tư xây dựng + Dự án đầu tư thực hiện trong khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế. – Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi nhà đầu tư đặt hoặc dự kiến đặt trụ sở chính hoặc văn phòng điều hành để thực hiện dự án đầu tư tiếp nhận, cấp, điều chỉnh, thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với dự án đầu tư sau đây: + Dự án đầu tư thực hiện trên địa bàn nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; + Dự án đầu tư thực hiện đồng thời ở trong và ngoài khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và khu kinh tế. Cơ quan quy định đối với các trường hợp trên là cơ quan nhà nước có thẩm quyền điều chỉnh và thu hồi Giấy phép đầu tư, Giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư, Giấy chứng nhận đầu tư hoặc giấy tờ khác có giá trị pháp lý tương đương đã cấp cho nhà đầu tư trước thời điểm Luật Đầu tư có hiệu lực thi hành. |
