(TN&MT) - Với trên 3.260km đường bờ biển, hơn 1 triệu km2 vùng đặc quyền kinh tế biển (gấp 3 lần diện tích đất liền) cùng với gần 3.000 đảo ven bờ và hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, Việt Nam có hệ thống tài nguyên biển phong phú để có thể phát triển mạnh ngành du lịch gắn với biển.  Biển Việt Nam chứa đựng nhiều nguồn tài nguyên phong phú và đa dạng với trữ lượng, quy mô thuộc loại khá, cho phép phát triển nhiều lĩnh vực kinh tế biển quan trọng. Trong vùng biển nước ta, bên cạnh tiềm năng lớn về hải sản, khoáng sản, dầu mỏ, còn có nhiều vũng, vịnh, hang động trên đảo, bãi tắm…, là điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch biển, đảo. Nắm bắt thế mạnh này, thời gian qua, nhiều điểm du lịch biển nổi tiếng đã được đầu tư phát triển. Để tăng sức hấp dẫn và cạnh tranh cho du lịch biển, nhiều dịch vụ giải trí, thể thao biển đã được đưa vào hoạt động như: Chèo thuyền du lịch, kéo dù bằng ca nô, lướt ván, đua thuyền… đặc biệt là loại hình ngắm biển bằng dù lượn, kinh khí cầu, máy bay mô hình (ở biển Nha Trang, Đà Nẵng); hay bằng máy bay trực thăng (ở vịnh Hạ Long). Hệ thống cơ sở hạ tầng giao thông, du lịch, nhất là hệ thống cơ sở lưu trú ven biển của nước ta cũng được đầu tư phát triển. Tính đến nay, khu vực ven biển đã có hơn 1.400 cơ sở lưu trú cung ứng gần 50.000 buồng. Việt Nam đã hình thành 3 trung tâm du lịch biển có sức hút với khách quốc tế, gồm vịnh Hạ Long (Quảng Ninh), Đà Nẵng, Nha Trang (Khánh Hòa) với những cơ sở lưu trú hiện đại 4 - 5 sao, có thể đón những đoàn khách đến nghỉ dưỡng và phát triển du lịch MICE (du lịch hội nghị, hội thảo). Với sự đầu tư mạnh mẽ về cơ sở hạ tầng cùng các dịch vụ giải trí, du lịch biển đã thu hút hàng triệu lượt khách đến tham quan và nghỉ dưỡng mỗi năm. Từ năm 2000 đến nay, ngành du lịch Việt Nam đã tăng trưởng khá trong cả doanh thu và số lượt khách du lịch. Đóng góp một vị thế quan trọng vào sự phát triển này là du lịch biển. Theo thống kê, trung bình trên 75% khách quốc tế chọn du lịch biển đảo và 28 tỉnh, thành phố có địa lý giáp biển, đóng góp tới 71,5% tổng doanh thu du lịch lữ hành của cả nước. Tốp 20% các địa phương dẫn đầu chiếm tỷ trọng 75,8% tổng doanh thu du lịch lữ hành và trong tốp này tỷ lệ các địa phương giáp biển đã chiếm đến gần 82%. Theo nghiên cứu của Viện Nghiên cứu phát triển du lịch, trong giai đoạn 2000 - 2010, tỷ trọng khách quốc tế đến Việt Nam du lịch tại các địa phương giáp biển là 75,3%, hay tính trung bình trên 75% khách du lịch quốc tế đến Việt Nam chọn du lịch biển đảo. Đối với khách du lịch trong nước, tỷ trọng này khiêm tốn hơn song cũng chiếm 54,5% tổng lượng khách du lịch trong nước. Theo thống kê mới công bố của Tổ chức Du lịch Thế giới (UNWTO), Việt Nam đứng thứ 6 trong 10 nước tăng trưởng du lịch mạnh nhất thế giới nhất đầu năm 2017 và đứng đầu châu Á về tốc độ phát triển du lịch. Đây là kết quả từ sự vào cuộc quyết liệt của tất cả các cấp nhằm thúc đẩy du lịch phát triển trên lộ trình trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước. Đặc biệt, năm 2017, du lịch Việt Nam tiếp tục đà tăng trưởng ấn tượng từ năm 2016, riêng tháng 11/2017, khách quốc tế đến nước ta ước đạt gần 1,2 triệu lượt người, tăng 14,4% so với tháng 10. Đây cũng là tháng thứ 8 trong năm nay, khách quốc tế đạt hơn 1 triệu lượt. Với đà tăng trưởng này, nhiều khả năng năm nay, ngành du lịch nước ta sẽ đón được 13 triệu lượt khách quốc tế, tăng 28% so với năm ngoái. Lượng khách quốc tế đến nước ta tăng trưởng mạnh trong 2 năm qua, với gần 60% so với năm 2015, là mức tăng trưởng cao nhất từ trước đến nay. Sự tăng trưởng của dòng khách này đã góp phần đưa doanh thu du lịch năm nay lên gần 515 nghìn tỷ đồng, tăng 25,2% so với cùng kỳ năm ngoái, tương đương 23 tỷ USD, đóng góp 7% vào GDP của đất nước. Ngoài ra, còn do hiệu quả quảng bá hình ảnh Việt Nam từ Tuần lễ cấp cao APEC cùng những giải pháp đồng bộ mà ngành du lịch đã thực hiện thời gian qua. Ông Trương Sỹ Vinh, Phó Viện Trưởng Viện nghiên cứu phát triển du lịch cho biết: "Trước Nghị quyết và sau Nghị quyết có sự khác biệt là cả xã hội phải tập trung đầu tư vào phát triển du lịch để trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Luật Du lịch có nhiều điểm mới, điều này sẽ làm du lịch mang tính chất quy củ hơn và phù hợp với thực tiễn hơn rất nhiều. Tất nhiên, con số khách du lịch là điểm nhấn đạt được xấp xỉ 13 triệu, tốc độ tăng trưởng ngành du lịch trong năm 2016 và năm 2017 lớn như vậy xấp xỉ đến 30%, tôi nghĩ không ngành nào như du lịch Việt Nam đạt được con số như vậy, đóng góp lớn vào sự tăng trưởng của kinh tế Việt Nam”. Ông Nguyễn Văn Tuấn, Tổng Cục trưởng Tổng cục Du lịch Việt Nam cho rằng: Năm 2017 là năm đầy cảm xúc, với dấu ấn và thành tích chưa từng có của ngành du lịch Việt Nam. Kết quả của năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị cho thấy, những mục tiêu mà Bộ Chính trị đề ra trong Nghị quyết 08 đang dần trở thành hiện thực.
Du lịch biển đảo, chiếm gần70% tổng khách du lịch cả nước, hiện đóng vai trò chiến lược đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam. Tranh thủ sức mạnh của biển Việt Nam là nước có tiềm năng biển đảo lớn nhất khu vực Đông Nam Á, với 3.260km bờ biển và hơn một triệu km2 mặt biển. Cùng với đó là hơn 2.700 hòn đảo và cụm đảo lớn nhỏ. Theo Ts. Dư Văn Toán, Trưởng phòng Nghiên cứu tài nguyên biển và biến đổi khí hậu, Viện nghiên cứu Biển và Hải Đảo, giá trị kinh tế của biển không chỉ nằm ở nguồn lợi hải sản hay trữ lượng dầu khí. Bao đời nay, môi trường biển đảo đã tạo nên nền văn hóa và tín ngưỡng, thể hiện qua các lễ hội truyền thống, ẩm thực, và nghệ thuật dân gian. Lịch sử nước Việt cũng gắn liền với nhiều chiến công chinh phục biển và dựa vào biển để bảo vệ chủ quyền quốc gia. Vùng lãnh thổ ven biển còn là nơi tập trung di sản thiên nhiên thế giới ở Việt Nam, các khu dự trữ sinh quyển, nhiều vườn quốc gia, các khu bảo tồn thiên nhiên. Toàn bộ chiều dài bờ biển, hệ thống đảo và hệ sinh thái đa dạng chính là lợi thế để Việt Nam trở thành số một trong khu vực về du lịch biển, Ts. Toán đánh giá. Bãi biển Mỹ Khê, Đà Nẵng. Ảnh: TTXVN Ông Ngô Hoài Chung, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch (TCDL) cho biết, trong quy hoạch phát triển du lịch tổng thể 2020, Việt Nam có 7 vùng du lịch trọng điểm thì có tới 5 vùng liên quan đến biển đảo. Điều này nói lên vị trí đặc biệt quan trọng của du lịch biển đảo. Du lịch biển đảo thực chất còn bao hàm cả du lịch sinh thái và văn hóa. Phát triển du lịch biển đảo chính là cách khai thác giá trị toàn diện của biển. Du lịch biển không chỉ sinh lời cho chính ngành du lịch, mà còn tạo ra sức lan tỏa rất lớn trong các khu vực dân cư, ngành nghề kinh tế khác, đồng thời góp phần bảo vệ môi trường biển và đảm bảo an ninh – quốc phòng. Vùng ven biển có hàng triệu người dân ở độ tuổi lao động. Du lịch biển đảo tạo công ăn việc làm thông qua sự phát triển các dịch vụ và hoạt động thương mại, góp phần cải thiện đời sống của người dân địa phương. Để phục vụ phát triển du lịch, nhiều dự án xanh, bảo vệ môi trường thiên nhiên, biển đảo đã được triển khai, qua đó giảm các hoạt động khai thác hủy diệt môi trường và hệ sinh thái. Phát triển du lịch cũng là cách thu hút người dân tới sinh sống và làm dịch vụ tại các khu vực hẻo lánh. Sự hiện diện dân sự chính là cách tốt nhất để khẳng định chủ quyền biển đảo của Việt Nam, ông Chung khẳng định. Phát huy lợi thế bờ biển dài Nước ta có 125 bãi tắm du lịch trải khắp ba miền. Bãi biển Đà Nẵng đã được tạp chí Forbes của Mỹ bình chọn là một trong sáu bãi tắm quyến rũ nhất hành tinh. Việt Nam còn có các vịnh đẹp nhất thế giới là Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh), Vịnh Nha Trang (Khánh Hòa). Theo ông Ngô Hoài Chung, nhằm khai thác thế mạnh biển ban tặng, Việt Nam đã ưu tiên phát triển ba trung tâm du lịch biển cao cấp nhằm thu hút du khách quốc tế và phát triển du lịch hội nghị, hội thảo (MICE). Đó là vịnh Hạ Long, Đà Nẵng, và Nha Trang. Nhiều bãi biển tiềm năng đã được quy hoạch và đầu tư phát triển, như Sầm Sơn (Thanh Hóa), Non Nước, Mỹ Khê (Đà Nẵng), vịnh Nha Trang, vịnh Cam Ranh (Khánh Hòa), Mũi Né (Bình Thuận), Vũng Tàu (Bà Rịa-Vũng Tàu). Lướt ván buồm quốc tế Fun Cup năm 2017 tại biển Bình Thuận. Ảnh: TTXVN Lĩnh vực du lịch biển hiện thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư chiến lược trong và ngoài nước, chiếm tới 70% tổng số các dự án du lịch. Có thể thấy khu vực có các dự án đầu tư lớn nhất, với những dòng sản phẩm du lịch sang trọng nhất chính là du lịch biển đảo. Bên cạnh đầu tư xây dựng hạ tầng, nhiều hoạt động giải trí, thể thao trên bờ, mặt nước và dưới biển đã được tổ chức để tăng sức hấp dẫn cho du lịch biển, như chèo thuyền, kéo dù bằng ca-nô, lướt ván, đua thuyền, bóng đá, bóng chuyền bãi biển. Điểm nhấn là các dịch vụ dù lượn, khinh khí cầu ở biển Nha Trang, Đà Nẵng, hay máy bay trực thăng ở vịnh Hạ Long. Du lịch biển còn giúp phát triển các thương hiệu sản vật địa phương như: nước mắm Phú Quốc, chả mực Hạ Long, tỏi Lý Sơn, yến sào Nha Trang, mật ong rừng Cát Bà. Khai thác tiềm năng biển đảo bền vững Theo Ts. Dư Văn Toán, khí hậu giữa các vùng biển Việt Nam có sự khác biệt đáng kể, tạo nên tính đa dạng sinh học cao. Nước ta có hàng chục kiểu hệ sinh thái điển hình, bao gồm rạn san hô, thảm cỏ biển và rừng ngập mặn. Nếu bảo tồn tốt và khai thác hợp lý, các giá trị sinh thái này chính là nguồn lực để phát triển du lịch sinh thái biển đảo. Tuy nhiên, phát triển du lịch dựa vào các giá trị thiên nhiên thì cần nương theo thiên nhiên. Các dự án phát triển du lịch cần hạn chế đi ngược lại quy luật vận động và sinh tồn của tự nhiên, Ts Toán nhấn mạnh. TS. Dương Văn Sáu, Trưởng khoa Văn Hóa Du Lịch, Đại học Văn Hóa Hà Nội cho biết, du lịch sinh thái biển tuy còn mới nhưng sẽ trở thành xu hướng trong tương lai. Trong điều kiện nguồn lực về tài chính, công nghệ của nước ta còn hạn chế, có thể nói các nhà đầu tư chiến lược, có kinh nghiệm trong khai thác và phát triển du lịch chính là những cánh tay nối dài, giúp Việt Nam định vị du lịch biển đảo. Chỉ thông qua các nhà đầu tư lớn mới phát huy hết tiềm năng và các giá trị gia tăng của biển. Tuy nhiên, khai thác tiềm năng biển đảo là câu chuyện liên quan tới nhiều lĩnh vực, đặc biệt là an ninh quốc phòng. Do vậy, bên cạnh việc khoanh vùng bảo tồn, Chính phủ cũng cần khoanh vùng đối tượng các nhà đầu tư, các dự án đầu tư, các sản phẩm du lịch và đối tượng du khách phù hợp với từng khu vực nhằm phát triển du lịch biển đảo bền vững. Để du lịch thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn như mục tiêu đưa ra trong Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị, thì ngành du lịch phải có ba tiêu chí: mạnh, chắc và sắc. Thế mạnh về tiềm năng du lịch chúng ta có thừa. Ngành du lịch đang tiến vững chắc những năm qua. Việc còn lại là phải sắc. Tôi luôn cho rằng tương lai của du lịch Việt Nam là du lịch biển đảo, TS Sáu khẳng định. Theo Thể Thao & Văn hóa |
