Tại sao đầu nhỏ và đầu to thanh truyền

Tại sao ở đầu nhỏ và đầu to thanh truyền cần phải lắp bạc lót hoặc ổ bi? Lời giải nào trả lời cho câu hỏi trên, cùng dhn.edu.vn tìm hiểu.Bạn đang xem: Tại sao ở đầu nhỏ và đầu to thanh truyền cần phải lắp bạc lót hoặc ổ bi

Động cơ đốt trong là một loại động cơ được sử dụng phổ biến rộng rãi và chiếm tỉ trọng năng lượng lớn trên toàn thế giới hiện nay. Một chi tiết thú vị trong động cơ đốt là thanh truyền. Vậy thanh truyền là gì? Tại sao ở đầu nhỏ và đầu to thanh truyền cần phải lắp bạc lót hoặc ổ bi? Hãy cùng dhn.edu.vn khám phá trong bài viết ngày hôm nay!

Thanh truyền là gì?

Thanh truyền là một bộ phận trong động cơ piston. Thanh truyền hay còn gọi là tay biên có tên tiếng Anh là “connecting rod”. Nó có nhiệm vụ kết nối piston với trục khuỷu.

Bạn đang xem: Tại sao ở đầu nhỏ và đầu to thanh truyền cần phải lắp bạc lót hoặc ổ bi

Thanh truyền kết hợp cùng với tay quay (khuỷu) biến đổi chuyển động tịnh tiến của piston thành chuyển động quay của trục khuỷu. Thanh truyền chịu lực nén và lực kéo từ piston và quay ở hai đầu. Có thể hiểu, thanh truyền là trung gian dẫn truyền lực từ chi tiết này tới chi tiết khác và ngược lại.


Tại sao đầu nhỏ và đầu to thanh truyền


Tiền thân của thanh truyền là cơ cấu liên hợp cơ học dùng trong các cối xay nước. Cơ cấu liên hợp này biến đổi chuyển động quay của bánh xe nước thành chuyển động tịnh tiến. Thanh truyền được dùng chủ yếu trong các động cơ đốt trong hoặc động cơ hơi nước.

Cấu tạo thanh truyền

Cấu tạo của thanh truyền bao gồm ba phần chính: Đầu nhỏ (lắp với chốt piston), thân thanh truyền, đầu to thanh truyền (có thể tách rời, được ghép với nhau bằng bulong).


Tại sao đầu nhỏ và đầu to thanh truyền


Đầu nhỏ

Đầu nhỏ là phần lắp với chốt piston, nó có dạng hình trụ rỗng. Bên trong có bạc lót ghép chặt vào đầu nhỏ, phía bên trên có lỗ dầu bôi trơn cho bạc.

Thân thanh truyền

Thân thanh truyền phần nối giữa đầu nhỏ và đầu to của thanh truyền, thường có tiết diện hình chữ nhật hoặc ovan. Trong thân thanh truyền có khoan lỗ dẫn dầu bôi trơn. Kích thước của thân được thiết kế tăng dần từ đầu nhỏ đến đầu to để phù hợp với quy luật phân bố lực quán tính lắc đều của thanh truyền, chiều dày thì đồng đều. .

Đầu to

Đầu to thanh truyền nối với trục khuỷu gồm hai nửa. Nửa trên liền với thanh truyền, nửa dưới chế tạo rời. Phía trong có bạc làm bằng thép tráng hợp kim đồng để giảm ma sát và chống mài mòn.

Mặt trong của bạc được phay rãnh để chứa dầu bôi trơn. Giữa các nửa của đầu to được ghép với nhau bằng bulong. Để chống xoay mỗi nửa bạc có dập định vị khớp.

Tại sao ở đầu nhỏ và đầu to thanh truyền cần phải lắp bạc lót hoặc ổ bi?


Tại sao đầu nhỏ và đầu to thanh truyền


Người ta sử dụng bạc lót và ổ bi để đầu nối có thể gắn kết chặt chẽ với nhau hơn. Nó giúp giảm bớt độ ma sát của thiết bị, giảm thiểu tình trạng gãy, hỏng trong thời gian sử dụng. Ngoài ra có thể dễ dàng tháo lắp, thay thế khi sửa chữa.

Xem thêm: 6 Anh Vi Tiểu Bảo Khét Tiếng Của Lộc Đỉnh Ký ”, 6 Anh Vi Tiểu Bảo Khét Tiếng Của Lộc Đỉnh Ký

Tại sao đầu to thanh truyền chia làm hai nửa?

Đầu to thanh truyền chia làm hai nửa vì để lắp ghép với trục khuỷu được dễ dàng. Phần rời gọi là nắp đầu to (nắp biên) và được lắp ghép với nửa trên bằng các bulong. Thực chất thì đầu to thanh truyền lắp với cổ biên hay chốt khuỷu của trục khuỷu có thể làm liền khối hoặc chia làm hai nửa.

Đầu to thanh truyền để nguyên mà không cắt đôi có ưu điểm là cấu tạo đơn giản. Nhưng phải dùng trục khuỷu ghép nên chỉ sử dụng ở một số động cơ có công suất nhỏ, ít xi lanh. Cho nên đầu to thanh truyền thường chia làm hai nửa.

Vì sao thân thanh truyền thường có tiết diện ngang hình chữ I?

Thân thanh truyền thường có tiết diện ngang hình chữ I vì loại này có độ cứng vững lớn, bố trí vật liệu hợp lí. Mặc dù tiết diện ngang thân thanh truyền có nhiều loại: hình chữ nhật, hình tròn, hình ovan, hình chữ I,… Tuy nhiên, tiết diện ngang hình chữ I thường được dùng nhiều trong động cơ cao tốc và động cơ ô tô, máy kéo.


Tại sao đầu nhỏ và đầu to thanh truyền


Để bôi trơn chốt piston bằng áp lực, ở một số động cơ, dọc theo thân thanh truyền có khoan lỗ dẫn dầu. Để tăng độ cứng vững và dễ khoan lỗ dẫn dầu, thân thanh truyền có gân trên suốt chiều dài. Do gia công lỗ dầu khó, nhất là đối với thanh truyền dài, nên có khi người ta gắn ống dẫn dầu ở phía ngoài thân thanh truyền.

Tại sao phải lắp xéc măng ở đầu piston?

Xéc măng là phiên âm của từ tiếng Anh “segment” và được dịch sang tiếng Việt có nghĩa là vòng bạc xe máy hay còn có tên gọi là bạc piston. Xéc măng là những vòng tròn hở được làm bằng kim loại, thường được chế tạo từ gang xám, gang hợp kim hay hạt thép mịn. Xéc măng được lắp ở trong các rãnh ở trên piston của động cơ.


Tại sao đầu nhỏ và đầu to thanh truyền


Người ta phải lắp xéc măng ở đầu piston vì đầu piston có nhiệm vụ bao kín buồng cháy. Trong khi xéc măng khí ngăn không cho khí trên buồng cháy lọt xuống cacte. Xéc măng dầu ngăn không cho dầu bôi trơn từ cate lọt vào buồng cháy. Cho nên, ở đầu piston có các rãnh để lắp xéc măng khí và xéc măng dầu.

Nhiệm vụ của thanh truyền

Thanh truyền có nhiệm vụ truyền lực, kết nối piston và trục khuỷu. Thanh truyền nhận lực từ chuyển động tịnh tiến của piston nhằm nén ép không khí trong buồng đốt. Đồng thời, thanh truyền thực hiện nhiệm vụ truyền lực trong khoảng piston do khí cháy giãn nở tạo ra tới trục khuỷu.

Sau đó truyền chuyển chuyển động tạo momen quay cho trục khuỷu. Ngược lại, thanh truyền lại nhận lực từ trục khuỷu dẫn động cho piston để nén khí trong buồng đốt.

Thanh truyền là một chi tiết máy quan trọng. Vì vậy, trong quá trình sử dụng cần phải đặc biệt chú ý tra dầu mỡ, bảo dưỡng thường xuyên định kỳ.

Thông qua bài viết, các bạn đã có thêm cho mình những kiến thức về thanh truyền. Cũng như giải đáp câu hỏi tại sao ở đầu nhỏ và đầu to thanh truyền cần phải lắp bạc lót hoặc ổ bi? Hãy Like, Share để chia sẻ kiến thức dhn.edu.vn cho mọi người nhé!

Đua top nhận quà tháng 3/2022

Hãy luôn nhớ cảm ơnvote 5*
nếu câu trả lời hữu ích nhé!

XEM GIẢI BÀI TẬP SGK CÔNG NGHỆ 11 - TẠI ĐÂY

PHỤ LỤC I

BẢNG MÔ TẢ CÁC MỨC ĐỘ NHẬN THỨC

1.     Bảng mô tả

Nội dung

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

Giới thiệu  chung về cơ cấu trục khuỷu thanh truyền.

Biết được cấu tạo của CCTKTT

Phân biệt được chuyển động của Pit tông, thanh truyền và trục khuỷu

Pit tông

Biết được nhiệm vụ, đặc điểm cấu tạo của Pit –tông

Giải thích được tạo sao Pit tông phải dùng thêm  xec -măng

Nhận biết được các đỉnh của pit tông ngoài thực tế.

Thanh Truyền

Biết được nhiệm vụ, đặc điểm cấu tạo của Thanh truyền

Giải thích được tại sao cần phải lắp bạc lót hoặc ổ bi ở đầu nhỏ và đầu to thanh truyền

Trục khuỷu

Biết được nhiệm vụ, đặc điểm cấu tạo của Trục khuỷu

Giải thích được tại sao cần phải làm thêm đối trọng trên má khuỷu.

Nhận biết được trục khuỷu của động cơ nhiều xi lanh ngoài thực tế.

2.     Các câu hỏi

Câu hỏi nhận biết:

Câu 1: Cơ cấu trục khuỷu thanh truyền gồm mấy nhóm chi tiết? Kể tên các nhóm chi tiết đó.

Trả lời: Cơ cấu trục khuỷu thanh truyền gồm có 3 nhóm chi tiết.

Nhóm Pit tông. Nhóm trục khuỷu và nhóm thanh truyền

Câu 2: Cho các chi tiết trong nhóm Pit tông sau: Xéc măng khí, xéc măng dầu, chốt Pit tông, vòng hãm chốt. Chi tiết nào là chi tiết chính trong nhóm?

Pit tông là chi tiết chính trong nhóm Pit tông

Câu 3: Cho biết các chi tiết của nhóm Thanh truyền gồm:Thanh truyền, bu lông thanh truyền, bạc lót, đai ốc. Chi tiết nào là chi tiết chính trong nhóm?

Thanh truyền là chi tiết chính trong nhóm thanh truyền

Câu 4: Nhiệm vụ của Pit tông là (có thể chọn nhiều hơn 1 đáp án)

A.   Cùng với xilanh và nắp máy tạo thành không gian buồng cháy làm việc.

B.   Nhận lực đẩy của khí cháy rồi truyền lực cho trục khuỷu để sinh công.

C.   Đưa dầu bôi trơn đến các bề mặt ma sát.

D.   Nhận lực từ thanh truyền để thực hiện các quá trình nạp, nén và thải khí.

E.    Dùng để lắp các cơ cấu và hệ thống của động cơ.

Đáp án: A, B, D

Câu 5:

  

Đáp án: 1- Đỉnh, 2 – Đầu, 3 – Thân

Câu 6:

Đáp án: 1- b; 2 - d, 3 – a, 4 – c

Câu 7: Điền vào dấu ….. sao cho đúng

Đầu Pit-tông có các rãnh để lắp ……..(1)……. và xéc măng dầu. ……(2)……….được lắp ở phía dưới. Đáy xéc măng dầu có khoan các lỗ thông vào bên trong để thoát dầu.

Đ/án: 1- Xéc măng khí, 2- xéc măng dầu.

Câu 8: Thân Pit tông có nhiệm vụ gì?

Đ/án: Có nhiệm vụ dẫn hướng cho pit tông chuyển động trong xi lanh và liên kết với thanh truyền để truyền lực.

Câu 9: Thanh truyền có nhiệm vụ gì?

Đ/a: Là chi tiết dùng để truyền lực giữa Pit tông và trục khuỷu

Câu 10: Thanh truyền được chia thành mấy phần?kể tên các phần đó.

Đ/a: Thanh truyền gồm 3 phần đó là: đầu nhỏ, đầu to và thân thanh truyền.

Câu 11: Đầu nhỏ thanh truyền có nhiệm vụ gì?

Đ/Án: có dạng hình trụ rỗng dùng để lắp chốt pit tông.

Câu 12: Thân thanh truyền có nhiệm vụ gì?

Đ/án: để nối đầu nhỏ với đầu to thanh truyền

Câu 13: Đầu to thanh truyền có nhiệm vụ gì?

Đ/án: để lắp với chốt khuỷu

Câu 14: Đầu to thanh tuyền được thiết kế như thế nào?

Đ/án: Thường được chế tạo liền khối khặc cắt làm 2 nửa được ghép với nhau bằng các bu lông

Câu 15: Tiết diện ngang thân thanh truyền như thế nào?

 Đ/án:Thường có tiết diện hình chữ I, chữ nhật, ô van, đường tròn

Câu 16: Nêu nhiệm vụ của trục khuỷu.

Đ/án: Trục khuỷu có nhiệm vụ:

       Nhận lực từ thanh truyền để tạo momen quay kéo máy công tác

      Dẫn động các cơ cấu và hệ thống của động cơ

Câu 17:Trục khuỷu được chia thành mấy phần?

Đ/án: Chia làm 3 phần: phần đầu, thân và đuôi trục khuỷu.

Câu 18: Cổ khuỷu có nhiệm vụ gì?

Đ/án:Nối giữa hai má khuỷu, là trục quay của trục khuỷu.

Câu 19: Thân trục khuỷu gồm mấy chi tiết? kể tên.

Đ/án: Gồm 4 chi tiết: Cổ khuỷu, chốt khuỷu, má khuỷu, đối trọng

Câu 20: Đầu trục khuỷu dùng để làm gì?

    Đ/án: Dùng để lắp bánh răng dẫn động các cơ cấu và các hệ thống của động cơ

Câu 21: Đuôi trục khuỷu dùng để làm gì?

    Đ/án: Dùng để lắp bánh đà, cơ cấu truyền lực tới máy công tác.

Câu hỏi thông hiểu:

Câu 22: Tạo sao không làm pit tông vừa khít với xilanh để không phải sử dụng xéc măng?

Đ/án: Pit tông thường đượ làm bằng kim nhôm có hệ số giãn nở lớn, khi làm việc lại tiếp xúc với khí cháy nên có nhiệt độ rất cao. Do vậy nến làm vừa khít với xilanh thì dễ bị bó kẹt

Câu 23: Tại sao ở đầu nhỏ và đầu to thanh truyền lại phải lắp bạc lót hoặc ổ bi?

Đ/án: Vì trong quá trình động cơ làm việc, chốt pit tông và chốt khuỷu có chuyển động quay trong đầu nhỏ và đầu to. Lắp bạc lót và ổ bi nhằm giảm lực ma sát và sự mài mòn các bề mặt ma sát đó.

Câu 24:  Trên má khuỷu làm thêm đối trọng để làm gì?

Đ/án: Dùng để cân bằng động cho trục khuỷu.

Câu hỏi vận dụng cấp thấp

Câu 25: Ghi số thứ tự đúng với tên gọi các đỉnh của Pit tông

Đáp án: Đỉnh lồi – 1; Đỉnh bằng – 3, Đỉnh lõm – 2

Câu 26: Đây là trục khuỷu của động cơ mấy xilanh?

Đ/án: Trục khuỷu của động cơ 6 xilanh vì có 6 chốt khuỷu.