Mục đích đánh giá năng lực học sinh

Câu hỏi: Sự khác biệt nhất giữa đánh giá kiến thức kĩ năng và đánh giá năng lực là gì? 

Trả lời: 

Cần phải đảm bảo những nguyên tắc nào khi triển khai kiểm tra đánh giá theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực?

Nêu các bước thực hiện kiểm tra, đánh giá theo hướng phát triển phẩm chất và năng lực người học.

* Sự khác biệt nhất giữa đánh giá kiến thức kĩ năng và đánh giá năng lực là: 

Đánh giá kiến thức, kĩ năng là đánh giá xem xét việc đạt kiến thức kĩ năng của HS theo mục tiêu của chương trình giáo dục, gắn với nội dung được học trong nhà trường và kết quả đánh giá phụ thuộc vào số lượng câu hỏi, nhiệm vụ hay bài tập đã hoàn thành về đơn vị kiến thức, kĩ năng. Còn đánh giá năng lực là đánh giá khả năng vận dụng kiến thức, kĩ năng đã được học vào giải quyết vấn đề trong học tập hoặc trong thực tiễn cuộc sống của HS và kết quả đánh giá người học phụ thuộc vào độ khó của nhiệm vụ và bài tập đã hoàn thành theo các mức độ khác nhau

* Những nguyên tắc nào khi triển khai kiểm tra đánh giá theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực

  • Đảm bảo tính toàn diện và linh hoạt: Việc đánh giá năng lực hiệu quả nhất khi phản ánh được sự hiểu biết đa chiều, tích hợp về bản chất của các hành vi được bộc lộ theo thời gian. Năng lực là một tổ hợp, đòi hỏi không chỉ sự hiểu biết mà là những gì có thể làm; nó bao gồm không chỉ có kiến thức, khả năng mà còn là giá trị, thái độ và thói quen hành vi ảnh hưởng đến mọi hoạt động. Do vậy, trong đánh giá cần sử dụng đa dạng các phương pháp nhằm mục đích mô tả một bức tranh hoàn chỉnh hơn và chính xác năng lực của người được đánh giá. 
  • Đảm bảo tính phát triển HS: Nguyên tắc này đòi hỏi trong quá trình kiểm tra, đánh giá, có thể phát hiện sự tiến bộ của HS, chỉ ra những điều kiện để cá nhân đạt kết quả tốt hơn về phẩm chất và năng lực; phát huy khả năng tự cải thiện của HS trong hoạt động dạy học và giáo dục. 
  • Đảm bảo đánh giá trong bối cảnh thực tiễn: Để chứng minh HS có phẩm chất và năng lực ở mức độ nào đó, phải tạo cơ hội để họ được giải quyết vấn đề trong tình huống, bối cảnh mang tính thực tiễn. Vì vậy, kiểm tra, đánh giá theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực HS chú trọng việc xây dựng những tình huống, bối cảnh thực tiễn để HS được trải nghiệm và thể hiện mình.
  • Đảm bảo phù hợp với đặc thù môn học: Mỗi môn học có những yêu cầu riêng về năng lực đặc thù cần hình thành cho HS, vì vậy, việc kiểm tra, đánh giá cũng phải đảm bảo tính đặc thù của môn học nhằm định hướng cho GV lựa chọn và sử dụng các phương pháp, công cụ đánh giá phù hợp với mục tiêu và yêu cầu cần đạt của môn học. 

* Các bước thực hiện kiểm tra, đánh giá theo hướng phát triển phẩm chất và năng lực người học

Các bước 

Nội dung thực hiện 

1. Phân tích mục đích đánh giá, mục tiêu học tập sẽ đánh giá - Các mục tiêu về phẩm chất; năng lực chung; năng lực đặc thù. 
2. Xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá 
  • Xác định thông tin, bằng chứng về phẩm chất, năng lực; 
  • Phương pháp, công cụ để thu thập thông tin, bằng chứng về phẩm chất, năng lực… 
  • Xác định cách xử lí thông tin, bằng chứng thu thập được. 
3. Lựa chọn, thiết kế công cụ kiểm tra, đánh giá - Câu hỏi, bài tập, bảng kiểm, hồ sơ, phiếu đánh giá theo tiêu chí… 
4. Thực hiện kiểm tra, đánh giá - Thực hiện theo các yêu cầu, kĩ thuật đối với các phương pháp, công cụ đã lựa chọn, thiết kế nhằm đạt mục tiêu kiểm tra, đánh giá, phù hợp với từng loại hình đánh giá: GV đánh giá, HS tự đánh giá, các lực lượng khác tham gia đánh giá. 
5. Xử lí, phân tích kết quả kiểm tra, đánh giá 
  • Phương pháp định tính/ định lượng 
  • Sử dụng các phần mềm xử lí thống kê… 
6. Giải thích kết quả và phản hồi kết quả đánh giá 
  • Giải thích kết quả, đưa ra những nhận định về sự phát triển của HS về phẩm chất, năng lực so với mục tiêu và yêu cầu cần đạt. 
  • Lựa chọn cách phản hồi kết quả đánh giá: Bằng điểm số, nhận xét, mô tả phẩm chất, năng lực đạt được… 
7. Sử dụng kết quả đánh giá trong phát triển phẩm chất, năng lực HS - Trên cơ sở kết quả thu được, sử dụng để điều chỉnh hoạt động dạy học, giáo dục nhằm phát triển phẩm chất, năng lực HS; thúc đẩy HS tiến bộ. 

Loạt bài Tài liệu hay nhất

Học sinh tiểu học là những học sinh đang ở tuổi ăn, tuổi lớn, đang là độ tuổi phát triển cả về mặt tâm lý và nhận thức. Nên trong quá trình học tập tại trường lớp cần phải quan sát về cách dạy học của nhà trường, cách tạo điều kiện vui chơi cho học sinh có đáp ứng được điều kiện cho sự phát triển của các em hay không? Để hiểu thêm về đánh giá học sinh tiểu học và Mục đích đánh giá học sinh tiểu học theo Thông tư 27/2020/TT-BGDĐT Mời bạn đọc theo dõi bài viết dưới đây của chúng tôi.

Cơ sở Pháp lý: Thông tư 27/2020/TT-BGDĐT quy định đánh giá học sinh tiểu học.

Mục đích đánh giá năng lực học sinh

Tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài 24/7: 1900.6568

1. Quy định của pháp luật về đánh giá học tiểu học:

1.1. Khái niệm về đánh giá học sinh tiểu học:

Căn cứ Tại điều 3 Thông tư 27/2020/TT-BGDĐT quy định đánh giá học sinh tiểu học quy định:

– Đối với Đánh giá học sinh tiểu học là quá trình thu thập và xử lý thông tin thông qua các hoạt động quan sát và theo dõi, trao đổi, kiểm tra và nhận xét quá trình học tập của học sinh, rèn luyện của học sinh, tư vấn, hướng dẫn và động viên các học sinh, diễn giải thông tin định tính hoặc định lượng về kết quả học tập và rèn luyện đan xen với sự hình thành và phát triển một số phẩm chất và  năng lực của học sinh tiểu học

– Đánh giá thường xuyên học sinh tiểu học là hoạt động đánh giá diễn ra trong tiến trình thực hiện hoạt động dạy học theo yêu cầu cần đặt ra và biểu hiện cụ thể về các thành phần năng lực của từng môn học với các hoạt động giáo dục và một số biểu hiện phẩm chất, và các năng lực của học sinh tiểu học . Việc Đánh giá thường xuyên cung cấp thông tin phản hồi cho giáo viên và học sinh với mục đích để kịp thời điều chỉnh quá trình dạy học và hỗ trợ và thúc đẩy sự tiến bộ của học sinh theo mục tiêu giáo dục tiểu học.

– Đánh giá định kỳ là đánh giá kết quả giáo dục học sinh sau một giai đoạn học tập và rèn luyện của học sinh nhằm xác định mức độ hoàn thành nhiệm vụ học tập của học sinh tiểu học và rèn luyện của học sinh theo yêu cầu cần đạt và biểu hiện cụ thể về các thành phần năng lực của từng môn học hay các hoạt động giáo dục được quy định trong chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học và sự hình thành và phát triển phẩm chất và năng lực học sinh

– Đối với việc Tổng hợp đánh giá kết quả giáo dục là việc tổng hợp và ghi kết quả đánh giá quy định của pháp luật quy định.

1.2. Nội dung và phương pháp đánh giá:

Tại Điều 5. Nội dung và phương pháp đánh giá Thông tư 27/2020/TT-BGDĐT quy định đánh giá học sinh tiểu học quy định:

Xem thêm: Điều kiện, hồ sơ xin nhập học cho trẻ lớp 1 mới nhất năm 2022

1. Nội dung đánh giá

a) Đánh giá quá trình học tập, sự tiến bộ và kết quả học tập của học sinh đáp ứng yêu cầu cần đạt và biểu hiện cụ thể về các thành phần năng lực của từng môn học, hoạt động giáo dục theo chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học.

b) Đánh giá sự hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh thông qua những phẩm chất chủ yếu và những năng lực cốt lõi như sau:

– Những phẩm chất chủ yếu: yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm.

– Những năng lực cốt lõi:

+) Những năng lực chung: tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề và sáng tạo;

+) Những năng lực đặc thù: ngôn ngữ, tính toán, khoa học, công nghệ, tin học, thẩm mĩ, thể chất.

2. Phương pháp đánh giá

Xem thêm: Chế độ chính sách của Nhà nước đối với học sinh, sinh viên

Một số phương pháp đánh giá thường được sử dụng trong quá trình đánh giá học sinh gồm:

a) Phương pháp quan sát: Giáo viên theo dõi, lắng nghe học sinh trong quá trình giảng dạy trên lớp, sử dụng phiếu quan sát, bảng kiểm tra, nhật ký ghi chép lại các biểu hiện của học sinh để sử dụng làm minh chứng đánh giá quá trình học tập, rèn luyện của học sinh.

b) Phương pháp đánh giá qua hồ sơ học tập, các sản phẩm, hoạt động của học sinh: Giáo viên đưa ra các nhận xét, đánh giá về các sản phẩm, kết quả hoạt động của học sinh, từ đó đánh giá học sinh theo từng nội dung đánh giá có liên quan.

c) Phương pháp vấn đáp: Giáo viên trao đổi với học sinh thông qua việc hỏi-đáp để thu thập thông tin nhằm đưa ra những nhận xét, biện pháp giúp đỡ kịp thời.

d) Phương pháp kiểm tra viết: Giáo viên sử dụng các bài kiểm tra gồm các câu hỏi, bài tập được thiết kế theo mức độ, yêu cầu cần đạt của chương trình, dưới hình thức trắc nghiệm, tự luận hoặc kết hợp trắc nghiệm và tự luận để đánh giá mức đạt được về các nội dung giáo dục cần đánh giá.

Như vậy, Bộ giáo dục đã có những quy định cụ thể để giúp việc đánh giá học sinh tiểu học được thực hiện có căn cứ và dễ dàng hơn với các Nội dung đánh giá như Đánh giá quá trình học tập, sự tiến bộ và kết quả học tập của học sinh đáp ứng yêu cầu cần đạt và biểu hiện cụ thể về các thành phần năng lực của từng môn học và hoạt động giáo dục theo chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học, Đánh giá sự hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh thông qua những phẩm chất chủ yếu và những năng lực cốt lõi. ngoài ra còn có các Phương pháp đánh giá phải được thực hiện theo quy định nêu trên.

2. Mục đích đánh giá học sinh tiểu học:

Theo quy định tại Điều 3 Thông tư 30/2014/TT-BGDĐT quy định về mục đích đánh giá học tiểu học.

Theo đó giáo viên điều chỉnh, đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động dạy học, hoạt động trải nghiệm ngay trong quá trình và kết thúc mỗi giai đoạn dạy học, giáo dục; kịp thời phát hiện những cố gắng, tiến bộ của học sinh để động viên, khích lệ và phát hiện những khó khăn chưa thể tự vượt qua của học sinh để hướng dẫn, giúp đỡ; đưa ra nhận định đúng những ưu điểm nổi bật và những hạn chế của mỗi học sinh để có giải pháp kịp thời nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động học tập, rèn luyện của học sinh; góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục tiểu học.

Xem thêm: Các nguyên tắc trong kiểm tra đánh giá học sinh cấp tiểu học

Ví dụ: Trường tiểu học cơ sở A đang áp dụng phương pháp dạy học là đọc, viết… nhưng trong quá trình giảng dạy thì những thầy cô trong trường nhận thấy việc áp dụng phương pháp dạy học như thế không mang lại hiệu quả vì các học sinh không hiểu được bản chất của bài giảng.

Những đánh giá đó Giúp học sinh có khả năng tự đánh giá và hỗ trợ cho việc tham gia đánh giá, Việc tự học và tự điều chỉnh cách học, giao tiếp, hợp tác và để có hứng thú học tập và rèn luyện để tiến bộ của học sinh

Trong quá trình học tập thì cho các học sinh tham gia vào việc đánh giá cách dậy học của thầy cô, đánh giá tính tự giác học tập của các bạn xung quanh để có thể đưa ra phương pháp học tập tốt nhất.

Việc đánh giá học sinh tiểu học còn Giúp cha mẹ học sinh hoặc người giám hộ (sau đây gọi chung là cha mẹ học sinh) tham gia đánh giá quá trình và kết quả học tập và rèn luyện, quá trình hình thành và phát triển năng lực và các phẩm chất của con em mình, tích cực hợp tác với nhà trường trong các hoạt động giáo dục học sinh.

Việc đánh giá học sinh tiểu học  cũng Giúp cán bộ quản lí giáo dục các cấp kịp thời chỉ đạo các hoạt động giáo dục, đổi mới phương pháp dạy học và các phương pháp đánh giá nhằm đạt hiệu quả giáo dục trong trường lớp 

3. Hồ sơ đánh giá Học sinh tiểu học:

– Hồ sơ đánh giá là minh chứng cho quá trình học tập và rèn luyện và kết quả học tập của học sinh đây  là thông tin để tăng cường sự phối hợp giáo dục học sinh giữa giáo viên, nhà trường với cha mẹ học sinh tiểu học 

– Về Hồ sơ đánh giá từng năm học của mỗi học sinh gồm Học bạ (theo Phụ lục 1 được đính kèm) và các Bảng tổng hợp kết quả đánh giá giáo dục của lớp ,(theo Phụ lục 2 được đính kèm) Thông tư 27/2020/TT-BGDĐT quy định đánh giá học sinh tiểu học.

+ Bảng tổng hợp các kết quả đánh giá giáo dục của các lớp được lưu trữ tại nhà trường theo quy định của Bộ Giáo dục hiện hành

Xem thêm: Hướng dẫn nội dung, phương pháp đánh giá học sinh tiểu học

+ Học bạ được nhà trường lưu trữ trong suốt thời gian học sinh học tại trường và học bạ được giao cho học sinh khi hoàn thành chương trình tiểu học hay chuyển trường. đối với học sinh tiểu học thì sẽ được nhận khi kết thúc học tiểu học

4. Sử dụng kết quả đánh giá Học sinh tiểu học làm gì?

Thứ nhất, Xét hoàn thành chương trình lớp học, hoàn thành chương trình tiểu học

+ Xét hoàn thành chương trình lớp học tiểu học

+ Học sinh được xác nhận hoàn thành chương trình lớp học tiểu học là những học sinh được đánh giá kết quả giáo dục ở một trong ba mức đó là Mức Hoàn thành xuất sắc và Mức Hoàn thành tốt và Hoàn thành.

+ Đối với học sinh lớp tiểu học chưa được xác nhận hoàn thành chương trình lớp học và các giáo viên lập kế hoạch hướng dẫn, giúp đỡ và đánh giá bổ sung để xét hoàn thành chương trình lớp học tiểu học.

+ Đối với học sinh đã được hướng dẫn và giúp đỡ mà vẫn chưa đủ điều kiện hoàn thành chương trình lớp học thì tùy theo mức độ chưa hoàn thành ở các môn học và hoạt động giáo dục và các mức độ hình thành và phát triển một số phẩm chất, năng lực, giáo viên lập danh sách báo cáo hiệu trưởng để tổ chức kiểm tra, đánh giá và xem xét việc hoàn thành của học sinh, quyết định việc được lên lớp hoặc chưa được lên lớp cho học sinh

– Để được Xét hoàn thành chương trình tiểu học thì Học sinh hoàn thành chương trình lớp 5 được xác nhận và ghi vào Học bạ để Hoàn thành chương trình tiểu học theo quy định của bộ giáo dục

Thứ hai, Việc Nghiệm thu và bàn giao kết quả giáo dục học sinh

Thứ ba, để Khen thưởng các học sinh có kết quả tốt trong học tập

Trên đây là thông tin chúng tôi tư vấn về nội dung Mục đích đánh giá học sinh tiểu học theo Thông tư 27/2020/TT-BGDĐT quy định đánh giá học sinh tiểu học và các thông tin pháp lý liên quan khác.