Bước sang năm 2022, lãi suất huy động của nhiều ngân hàng đã có sự điều chỉnh. Nhiều chuyên gia kỳ vọng đây là tín hiệu cho thấy lãi suất ngân hàng sẽ hấp dẫn hơn trong thời gian tới.
Lãi suất có thể tăng
Báo cáo vĩ mô và dự báo thị trường năm 2022 của Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC) nhận định mặt bằng lãi suất năm 2022 khó giảm thêm so với cuối năm 2021 và nhiều khả năng tăng nhẹ trở lại quanh ngưỡng 0,25-0,5%, nhất là trong nửa cuối của năm 2022.
BVSC cho rằng áp lực lạm phát khi giá nhiều loại nguyên vật liệu đã đang có xu hướng tăng mạnh cùng triển vọng mở cửa lại toàn bộ nền kinh tế có thể sẽ khiến Ngân hàng Nhà nước phải tăng lãi suất huy động. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước nhiều khả năng sẽ tăng lãi suất huy động ở mức mềm mỏng hơn để vẫn có thể hỗ trợ cho sự hồi phục của nền kinh tế, trước những rủi ro tiềm ẩn từ đại dịch COVID-19.
Thực tế quan sát biểu lãi suất mới nhất tháng 1/2022 tại một số ngân hàng cho thấy, lãi suất nhiều kỳ hạn đã tăng nhẹ từ 0,1-0,3%/năm so với hồi đầu tháng trước. Đáng chú ý, có ngân hàng đã "chào" lãi suất tiền gửi lên hơn 10%/năm.
Lãi suất huy động tại Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) đang có mức cao nhất hệ thống với chương trình nhân đôi lãi suất tiền gửi ngay trong tháng đầu tiên khi gửi tiết kiệm Prime Savings trên ngân hàng số VPBank NEO.
[Kênh đầu tư nào sẽ hút dòng tiền khi lãi suất ngân hàng ở mức thấp?]
Cụ thể, khách hàng gửi mới từ 10 triệu đồng với kỳ hạn 6 tháng trở lên được hưởng lãi suất tháng đầu ưu đãi 9,4-9,8%/năm, từ tháng thứ 2 đến tháng thứ 6 là 4,7-4,9%/năm. Như vậy, khách hàng sẽ được hưởng lãi suất trung bình tới 5,48-5,71%/năm trong 6 tháng, mức lãi suất này thậm chí còn cao hơn cả lãi suất kỳ hạn 12 tháng tại một số ngân hàng. Đáng chú ý, khi gửi tiết kiệm từ 12 tháng trở lên tại VPBank, lãi suất tháng đầu từ 10-10,6%/năm và các tháng sau từ 5-5,3%/năm.
Lãi suất huy động cao nhất trên 7%/năm cũng được ghi nhận tại nhiều ngân hàng với các điều kiện riêng. Trong đó, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) áp dụng lãi suất 7,6%/năm cho khoản tiền gửi từ 500 tỷ đồng, kỳ hạn 13 tháng. Trong khi Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) và Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) áp dụng với mức lãi suất huy động 7,1%/năm.
Điều kiện để áp dụng mức này tại ACB là phải gửi từ 30 tỷ đồng trở lên kỳ hạn 13 tháng; còn tại Techcombank là gửi từ 999 tỷ đồng trở lên, kỳ hạn 12 tháng.
Đáng chú ý, trong những ngân hàng có mức lãi suất huy động cao nhất tháng 1/2022 có Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn-Hà Nội (SHB) với lãi suất 7,2%/năm dành cho sản phẩm chứng chỉ tiền gửi Phát lộc đợt 1 năm 2021 kỳ hạn 8 năm. Cũng với sản phẩm này kỳ hạn 6 năm, lãi suất huy động tại SHB là 7%/năm.
Trước đó, một số ngân hàng như Ngân hàng thương mại cổ phần Xuất nhập khẩu (Eximbank), Ngân hàng thương mại cổ phần Phương đông (OCB) đã tăng lãi suất 0,1-0,3%/năm tại nhiều kỳ hạn.
Tuy vậy, tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bắc Á (Bac A Bank), lãi suất tháng 1/2022 đã giảm nhẹ 0,1-0,2%/năm. Trong đó, lãi suất cao nhất tại ngân hàng này đã giảm từ 6,8%/năm xuống còn 6,6%/năm với kỳ hạn tiền gửi từ 18 tháng trở lên; lãi suất tiền gửi các kỳ hạn 12, 13 và 15 tháng còn từ 6,3-6,5%/năm; lãi suất kỳ hạn 6 và 9 tháng còn 5,9 và 6%/năm.
Không khó để nhận thấy trong 2 tháng cuối năm 2021, xu hướng giảm lãi suất huy động đã có dấu hiệu chững lại. Theo giới chuyên gia, lãi suất sẽ khó duy trì mức thấp trong thời gian tới khi nhu cầu vay vốn của người dân và doanh nghiệp tăng cao thời điểm cận Tết.
Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDirect dự báo lãi suất sẽ tăng 30-50 điểm cơ bản (tương đương 0,3-0,5%) trong năm 2022. Lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng tại các ngân hàng vì vậy sẽ tăng lên mức 5,9-6,1%/năm vào cuối năm 2022, dù vẫn thấp hơn mức 6,8%/năm trước giai đoạn dịch bệnh.
Nguyên nhân lãi suất tăng được VNDirect lý giải là do nhu cầu huy động vốn tăng dựa trên tín dụng tăng và áp lực lạm phát trong năm 2022. Bên cạnh đó, sự cạnh tranh từ các kênh đầu tư hấp dẫn khác như bất động sản và chứng khoán cũng có thể khiến lãi suất tăng trong năm tới.
Có đủ hấp dẫn dòng tiền?
Trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, các ngân hàng đã đẩy mạnh huy động tiền gửi trực tuyến với lãi suất gửi tiền online thường cao hơn gửi tại quầy từ 0,2-0,3%/năm. Tuy vậy, mặt bằng lãi suất huy động năm qua vẫn liên tục duy trì ở mức thấp kỷ lục.
Theo BVSC, đây là một trong những nguyên nhân chính khiến tiền gửi từ khu vực dân cư tăng chậm và đi ngang trong nhiều tháng. Tính chung 10 tháng năm 2021, tiền gửi của dân cư chỉ tăng 3,08% trong khi trung bình cùng kỳ các năm gần đây tăng trên 10%. Con số này phản ánh một phần dòng tiền gửi từ dân cư đã chuyển sang các kênh đầu tư khác.
Trong khi đó, thị trường chứng khoán năm 2021 đã chứng kiến một năm khá sôi động và thành công khi hàng loạt cổ phiếu có mức tăng giá tính bằng lần mang lại lợi nhuận khổng lồ cho các nhà đầu tư. Số lượng tài khoản chứng khoán mở mới cũng gia tăng kỷ lục với 4,08 triệu tài khoản tính đến tháng 11/2021, trong khi thời điểm cuối năm 2020 mới là 2,77 triệu tài khoản.
Theo tiến sỹ Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng, việc ồ ạt mở tài khoản chứng khoán cho thấy sự quan tâm "nóng" của các nhà đầu tư trong nước và dự báo chứng khoán vẫn sẽ là kênh đầu tư hấp dẫn trong năm 2022.
"Bên cạnh động lực từ chính sách tiền tệ linh hoạt và các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp giúp giúp thị trường chứng khoán tích cực, thì việc lãi suất tiền gửi ngân hàng duy trì ở vùng thấp cũng khiến dòng tiền của nhà đầu tư cá nhân dịch chuyển sang các loại hình đầu tư khác, trong đó có chứng khoán," ông Hiếu nhận định.
Tuy nhiên, ông Hiếu khuyến cáo nhà đầu tư không nên "bỏ trứng vào một giỏ" mà cần phân bổ tỷ trọng đầu tư hợp lý giữa các loại tài sản như vàng, chứng khoán, bất động sản...
Cùng với chứng khoán, bất động sản năm 2022 cũng được giới chuyên gia kỳ vọng. Theo Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDirect, thị trường bất động sản nhà ở sẽ phục hồi từ năm 2022, lãi suất cho vay mua nhà tiếp tục được duy trì ở mức thấp ít nhất tới cuối quý 2/2022, sẽ tiếp tục là một kênh đầu tư hấp dẫn.
Trước những dự báo về dòng tiền có thể quay vòng, chảy sang chứng khoán, bất động sản..., Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú mới đây khẳng định Ngân hàng Nhà nước sẽ tăng cường kiểm soát tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro và đang có biểu hiện không lành mạnh.
Đối với bất động sản, Ngân hàng Nhà nước sẽ siết chặt tín dụng cho bất động sản có tính chất đầu cơ, các dự án lớn. Nhưng riêng bất động sản phục vụ nhu cầu nhà ở thực của người dân, Ngân hàng Nhà nước vẫn khuyến khích.
Với trái phiếu doanh nghiệp, Ngân hàng Nhà nước có thể sẽ tiến hành thanh, kiểm tra. Còn lĩnh vực chứng khoán, nếu thị trường phát triển lành mạnh, nguồn vốn vẫn sẽ được tạo điều kiện. Nhưng Ngân hàng Nhà nước sẽ kiểm soát chặt nếu thị trường có dấu hiệu đầu cơ, tăng nóng./.
Lê Phương (TTXVN/Vietnam+)
Ngân hàng quốc doanh tăng lãi suất tiền gửi
Cụ thể, ngày 1/6, ngân hàng BIDV đã công bố biểu lãi suất huy động mới áp dụng từ tháng 6. Lần điều chỉnh lãi suất huy động gần nhất của BIDV là từ cách đây gần 1 năm (từ tháng 8/2021).
Đáng chú ý, BIDV đã tăng lãi suất ở các kỳ hạn dài (từ 12 tháng trở lên) thêm 0,1 điểm phần trăm lên 5,6%/năm. Trong khi đó, ngân hàng giữ nguyên lãi suất các kỳ hạn ngắn, hiện kỳ hạn 6 tháng – 9 tháng là 4%/năm, kỳ hạn 3 – 5 tháng là 3,4%/năm, 1-2 tháng là 3,1%/năm.
Dù điều chỉnh tăng, nhưng lãi suất của BIDV vẫn đang thuộc nhóm thấp nhất trên thị trường, cùng với Vietcombank, VietinBank có lãi suất cao nhất chỉ 5,6%/năm. Agribank còn có lãi suất thấp hơn là chỉ 5,5%/năm.
Vietcombank mới đây công bố biểu lãi suất huy động cho hình thức gửi trực tuyến trên website, cộng thêm 0,1%/năm so với hình thức gửi tại quầy.
Hơn nửa năm trở lại đây, bất chấp việc mặt bằng lãi suất huy động ở các ngân hàng tư nhân tăng lên đáng kể, nhóm Big 4 vẫn "bất động", đứng ngoài thì nay đã vào cuộc đua tăng lãi suất tiết kiệm.
Mặc dù thanh khoản được các ngân hàng cho biết, đang khá dồi dào, song trước nhu cầu tín dụng tăng cao sau khi dịch bệnh được kiểm soát và ngân hàng bắt đầu triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2% lên áp lực tăng lãi suất tiền gửi huy động vốn - vốn dĩ giảm thấp thời gian qua.
Ngân hàng Nhà nước cho hay, tính đến 20/5, tín dụng toàn ngành kinh tế tăng 7,66%, còn tính tới 27/5 ước tăng 7,75%, tăng cao hơn gấp 2 lần cùng thời điểm năm 2021.
Còn riêng tại khu vực TP.HCM, tín dụng của các ngân hàng trên địa bàn thành phố 5 tháng tăng 8,4% so với cuối năm 2021. Trong khi đó, cùng kỳ này năm 2021 tín dụng tăng 4,76%; năm 2020 tăng 1,75% và năm 2019 tăng 6,47%.
Trong khi đó, tính đến cuối tháng 5/2022, tiền gửi tiết kiệm của dân cư tại các TCTD trên địa bàn tăng 4,88% so với cuối năm 2021. Trong khi đó tiền gửi thanh toán của tổ chức kinh tế và cá nhân tăng 2,41% so với cuối năm 2021.
Tại các ngân hàng đều ghi nhận tín dụng tăng vọt trong quý đầu năm nay, nhiều ngân hàng tăng gấp đôi cùng kỳ, vượt ngưỡng 10% chỉ trong ba, bốn tháng đầu năm 2022.
Cụ thể, trong 27 ngân hàng niêm yết trên HOSE, HNX và giao dịch trên UPCoM, có 18 nhà băng ghi nhận tăng trưởng cho vay khách hàng quý I/2022 cao hơn năm ngoái.
Trong đó, phải kể tới nhóm ngân hàng quốc doanh khi 3 tháng đầu năm nay, tăng trưởng tín dụng VietinBank đạt tới 8,7%, Vietcombank với 7,1%, còn BIDV tăng trưởng cho vay 4,7%... Còn huy động vốn lại tăng trưởng thấp hơn tín dụng.
Xu hướng lãi suất tiền gửi tiết kiệm tăng dần
Vì thế, hầu hết những ngân hàng tư nhân lớn đều đã tăng lãi suất, ngay cả Techcombank - ngân hàng duy trì mức lãi suất thấp nhất thị trường trong năm 2020-2021 cũng vừa tăng mạnh.
Trong tháng 5/2022, nhiều ngân hàng điều chỉnh lãi suất huy động ở một số kỳ hạn ngắn để thu hút người gửi tiền tiết kiệm. Đơn cử, Techcombank sau một thời gian để lãi suất tiền gửi thấp hơn nhóm NHTM có vốn Nhà nước chi phối.
Cụ thể, mới đây Techcombank đã tăng thêm 0,3% lãi suất gửi tại quầy cho những người gửi kỳ hạn 36 tháng, một số kỳ hạn ngắn khác cũng được ngân hàng này tăng thêm từ 0,3-0,45%; và một số sản phẩm tiết kiệm online khác được cộng thêm lãi suất 0,3%.
Ngoài ra, để mở rộng khách hàng mới Techcombank đang có chính sách tặng thêm 0,5% lãi suất đối với khách hàng gửi tiền lần đầu tiên.
KienlongBank cũng vừa điều chỉnh một loạt mức lãi suất các kỳ hạn ngắn đối với cá nhân và doanh nghiệp.
Theo đó, ngân hàng tăng lãi suất huy động từ 0,1% - 0,3% đối với các kỳ hạn tiền gửi 1-7 tháng dành cho khách hàng cá nhân và tăng từ 0,1% - 0,4%/năm với các kỳ hạn 1-9 tháng dành cho khách hàng doanh nghiệp.
Sau đợt điều chỉnh này lãi suất cao nhất của KienlongBank ở mức 6,75%/năm. Đối với huy động tiết kiệm trực tuyến, KienlongBank ưu đãi tăng thêm từ 0,2% - 0,3%/năm so với mức huy động tại quầy.
Tương tự, VPBank cũng tăng thêm 0,3% lãi suất đối với các kỳ hạn 13, 24 và 36 tháng - đưa lãi suất tiền gửi các kỳ hạn này lên 6,4%/năm.
Trong trường hợp người gửi tiền trên 300 triệu đồng với kỳ hạn từ 6 tháng trở lên sẽ được tăng thêm từ 0,3-0,5% lãi suất đối với gửi tại quầy.
Hiện lãi suất kỳ hạn 6 tháng cao nhất 6,85%/năm đối với hình thức gửi online, SCB đang có mức lãi suất cao nhất với 6,85%/năm, CBBank (6,6%/năm), NamABank (6,5%/năm), BaoVietBank (6,4%/năm),…
SCB tiếp tục là ngân hàng có lãi suất cao nhất ở kỳ hạn này với 7,3%/năm cho cả hình thức gửi tiết kiệm online và tại quầy.
Ngoài ra, một số ngân hàng khác niêm yết trên dưới 7%/năm như NamABank (7,2%), CBBank (7%), VietABank (6,95%), BaoVietBank (6,85%), VietBank (6,8%),….
Lãi suất kỳ hạn 24 tháng - 36 tháng cao nhất 7,55%/năm, áp dụng cho kỳ hạn từ 18 tháng trở lên tại SCB. Tiếp theo là tại NamABank (7,4%/năm).
Ngoài ra, nhiều ngân hàng có lãi suất trên 7%/năm như VietCapitalBank (7%/năm, kỳ hạn 24 tháng), CBBank (7%/năm, từ 13 tháng), Kienlongbank (7,3%/năm, kỳ hạn 36 tháng), VietABank (7,2%/năm, từ 24 tháng),…
Theo các chuyên gia kinh tế - tài chính, việc các ngân hàng tăng lãi suất huy động tiết kiệm một phần cũng bởi áp lực lạm phát, đồng thời do lãi suất ở một số kỳ hạn ngắn của nhiều ngân hàng trước đây ở mức khá thấp.
Tổng cục Thống kê cho biết, bình quân 5 tháng đầu năm 2022, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 2,25% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn nhiều mức tăng 1,29% của 5 tháng đầu năm 2021.
Chính áp lực lạm phát cộng thêm tín dụng tăng cao trong 5 tháng đầu năm và sức hút từ các kênh đầu tư khác buộc ngân hàng phải tăng lãi suất huy động nếu muốn cạnh tranh thu hút tiền gửi.
VnDirect nhận định, lãi suất huy động khó có thể duy trì ở mức thấp lịch sử do nhu cầu huy động vốn cao hơn khi tín dụng tăng tốc.
Đồng thời, áp lực lạm phát ở Việt Nam sẽ gia tăng trong năm nay và sự cạnh tranh gay gắt hơn với các kênh đầu tư khác như bất động sản, chứng khoán để thu hút dòng vốn. Tuy nhiên, VnDirect kỳ vọng lãi suất huy động chỉ tăng nhẹ 0,3-0,5%.