Trong phần này, chúng ta sẽ kiểm tra xem trung bình điểm toán của học sinh nữ và nam có khác nhau không, nam hay nữ học giỏi toán hơn ? Phát biểu giả thuyết thống kê: trong đó lần lượt là trung bình điểm toán cho tổng thể nữ và nam. Bước 1: Trên thanh công cụ, chọn Analyze > Compare Means > Independent-Sample T Test...
Bước 2: Đưa biến T1 vào ô Test Variable(s), và đưa biến GT vào ô Grouping Variable, điều chỉnh độ tin cậy trong phần Options
Bước 3: Nhấn nút Define Groups. Vì biến GT ta ghi nhận hai giá trị là F cho nữ và M cho nam, nên để phân biệt hai tổng thể nam và nữ ta sẽ nhập vào ô Group 1 là F Group 2 là M (ta cũng có thể đặt Group 1 là M và Group 2 là F). Sau đó bấm Continue. Cuối cùng bấm Ok, và kết quả như sau: Giá trị p-value cho cả hai trường hợp phương sai hai tổng thể bằng nhau và không bằng nhau đều là 0.15 < 0.05, nên ta sẽ bác bỏ giả thiết tại mức ý nghĩa 5% Bây giờ ta kiểm định giả thuyết SPSS không hỗ trợ kiểm định giả thuyết 1 phía, nhưng chúng ta vẫn có tra bảng để tìm giá trị t tới hạn và so sánh với giá trị t để xem chúng ta sẽ chấp nhận hay bác bỏ giả thuyết nào. * Trường hợp phương sai bằng nhau: df=98 Ta có giá trị tới hạn =1.660551 > t = 1.451 nên ta bác bỏ giả thuyết tại mức ý nghĩa 5%. (Giá trị tới hạn được tính bằng lệnh qt(df=98,0.95) trong phần mềm R, hoặc dùng bảng tra) *Trường hợp phương sai khác nhau: df= 97.105 Ta có giá trị tới hạn =1.660697 > t = 1.450 nên ta bác bỏ giả thuyết tại mức ý nghĩa 5%. (Giá trị tới hạn được tính bằng lệnh qt(df=97.105,0.95) trong phần mềm R, hoặc dùng bảng tra với độ tin cậy 97) Kiểm định giả thuyết * Trường hợp phương sai bằng nhau: df=98 Ta có giá trị tới hạn -=-1.660551 < t = 1.451 nên ta chấp nhận giả thuyết tại mức ý nghĩa 5%. (Giá trị tới hạn được tính bằng lệnh qt(df=98,0.95) trong phần mềm R, hoặc dùng bảng tra) *Trường hợp phương sai khác nhau: df= 97.105 Ta có giá trị tới hạn -=-1.660697 < t = 1.450 nên ta chấp nhận giả thuyết tại mức ý nghĩa 5%. (Giá trị tới hạn được tính bằng lệnh qt(df=97.105,0.95)trong phần mềm R, hoặc dùng bảng tra với độ tin cậy 97)
Trong phần này ta sẽ dùng SPSS để kiểm định giả thiết trung bình cho một tổng thể. Giả sử, người ta cho rằng trung bình điểm Toán của học sinh là 5. Ta sẽ kiểm tra xem khẳng định này có phù hợp với mức ý nghĩa là 5% hay không? Phát biểu giả thuyết thống kê Bước 1: Trên thanh công cụ chọn Analyze > Compare Means > One Sample T Test.. Bước 2: Sau khi cửa sổ One-Sample T Test hiện lên, ta đưa biến T1 vào ô Test Variable(s) và điền vào ô Test Value giá trị 5 Kết quả Trong bảng One-Sample Statistic, ta có trung bình biến T1 là 5.946 và độ lệch chuẩn là 1.60838 Trong bảng One-Sample Test, giả thiết không là "Test Value = 5", biến T1 có 100 quan sát nên độ tự do trong cột df=100-1=99, giá trị t có được từ , giá trị p-value (Sig. (2-tailed)) cho kiểm định hai phía (2-tailed) này là 0.000 < 5% nên ta sẽ bác bỏ giả thuyết tại mức ý nghĩa 5%. Khoảng tin cậy cho độ chênh lệch giữa trung bình tổng thể của T1 và 5 là [0.626871 ; 1,265129], điều đó cho chúng ta biết rằng trung bình điểm Toán của học sinh lớn hơn 5. Bây giờ ta sẽ kiểm định giả thiết như sau SPSS không hỗ trợ kiểm định giả thiết 1 phía (one-tailed), nhưng ta vẫn có thể dùng giá trị t có được từ kiểm định trên để so sánh với giá trị t tới hạn ( phân vị t mức 0.95 độ tự do 99), dùng bảng để tra ta có =1.660391. Vì t=5.882 > nên ta bác bỏ giả thiết ở mức ý nghĩa 5% và chấp nhận giả thiết Kiểm định giả thiết Bước 1: Trên thanh công cụ chọn Analyze > Compare Means > One Sample T Test..
Bước 2: Sau khi cửa sổ One-Sample T Test hiện lên, ta đưa biến T1 vào ô Test Variable(s) và điền vào ô Test Value giá trị 6
Bước 3: Bấm vào nút Options để nhập vào độ tin cậy là 95, sau đó bấm Continue để trở về cửa sổ trước và bấm OK để nhận kết quả Kết quả
Kết quả cho giá trị p-value=0.738 > 5%, vậy ta chưa đủ cơ sở để bác bỏ giả thuyết tại mức ý nghĩa 5% và kết luận trung bình điểm Toán của học sinh là 6 |