Ngày soạn : Ngày dạy : Tuần 10 -Tiết 49 ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ (Huy Cận)
HS quan sát 2 khổ thơ đầu Sử dụng phiếu học tập đã chuẩn bị ở nhà các nhóm trình bày sự chuẩn bị của mình theo gợi ý của GV GV đánh giá, cho điểm Hai khổ thơ đầu miêu tả cảnh gì? => cảnh hoàng hôn trên biển Cảnh hoàng hôn trên biển được miêu tả qua những h/ả thơ nào? Mặt trời: như hòn lửa Sóng: cài then, đêm: sập cửa. Tác giả đã dùng biện pháp NT nào để miêu tả cảnh thiên nhiên nơi đây? - Phép so sánh, nhân hoá, ĐT mạnh Qua đó em có cảm nhận gì về cảnh hoàng hôn trên biển?(rực rỡ hay ảm đạm? Lạnh lẽo hay ấm áp, dễ chịu?) Thiên nhiên, kì vĩ, tráng lệ như một ngôi nhà lớn, màn đêm buông xuống là tấm cửa khổng lồ và những gợn sóng là then cài cửa. Con người đi trong biển đêm mà như đi trong ngôi nhà thân thuộc của mình. Một cảm giác thật ấm áp dễ chịu. ? Khi hoàng hôn buông xuống, kết thúc một ngày, trong lúc thiên nhiên nghỉ ngơi, con người bắt đầu ra khoi. Việc đoàn thuyền đánh cá ra khơi được miêu tả như thế nào? Phó từ lại trong câu thơ Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi có ý nghĩa gì? - Con người ra khơi vào ban đêm không phải là hoạt động bất thường mà là hoạt động quen thuộc, thường xuyên, liên tục của người dân chài. Họ đã dựa vào tập tính của loài cá thường ăn vào đêm nên cứ khi hoàng hôn buông xuống là họ lại giong buồm ra khơi. Họ coi đó là nhịp sống, là hơi thở quen thuộc của làng chài, của những con người dũng cảm, gan dạ đi chinh phục thiên nhiên, phục vụ cuộc sống và xây dựng đất nước. Họ ra khơi với khí thế như thế nào? những từ ngữ hình ảnh nào miêu tả di?u dú? Câu hát căng buồm giú khơi Có gì đặc biệt trong cách sử dụng từ ngữ ở đây? Mục đích của cách nói này? - phép cường điệu khoa trương. - NT đối lập. Hoạt động của thiên nhiên và con người đối lập nhau. Sự sống của biển cả đang dần khép lại, biển thư giãn, nghỉ ngơi- những người dân chài lại giong buồm và cất cao tiếng hát dua thuy?n vu?t súng ra khoi. ? Không chỉ ngợi ca khí thế phấn chấn ra khơi mà câu thơ còn thể hiện tư thế người đánh cá, tư thế ấy là gì? Đây không chỉ là tư thế làm chủ cuộc đời của người ngư dân nói riêng mà con là tư thế của người lao động nói chung. . HS quan sát khổ 2 Ra khơi, người đánh cá ước mơ điều gì? Ước mơ ấy được nhà thơ gửi gắm qua chi tiết nào? Hát rằng... Biện pháp NT nào được sử dụng trong khổ thơ này? - Phép liệt kê, so sánh … ? Cá dệt biển, dệt lưới-đó là những hình ảnh đẹp, cảm nhận của em về những hình ảnh này? ( h giỏi) Cá nhiều vô kể,chúng đan kín trên mặt biển, chúng bơi lội rất nhanh, từng đàn cá thu như những chiếc thoi đưa trên biển. Biển Đông th?c s? giàu đẹp ! Tiếng hát không chỉ gửi ước mơ về chuyến ra khơi nhiều tôm cá mà còn thể hiện khát vọng, tình cảm của người lao động ntn? - Biển nhiều tôm cá, nhà thơ đã thay lời những người ngư bộc lộ khát vọng của mình: được chinh phục thiên nhiên để làm giàu cho quê hương đồng thời thể hiện tâm hồn chan chứa niềm vui, phấn khởi hăng say lao động. Tóm lại ở hai khổ thơ tác giả đã tạo ra những hình ảnh đẹp, khỏe, lạ mà thật từ sự gắn kết của ba sự vật và hiện tượng: cánh buồm, gió khơi và câu hát của người dân chài. tiếng hát vừa thể hiện tư thế, khát vọng và vừa thể hiện niềm vui, sự phấn chấn của người lao động. Nhà thơ đã hoá thân vào con người lao động để cảm nhận, để tận hưởng không khí vui tươi, niềm tin yêu cuộc sống. Trong chuyến ra khơi đoàn thuyền đánh cá hăng say, phấn chấn, họ thu được những thành quả như thế nào-> tiết 2 Bài 1: đọc diễn cảm khổ thơ mà em thích, giải thích lí do(2 hs) Bài 2: ( Tích hợp môi trường) ? Nhận xét của em về môi trường biển Việt Nam? Biển đang bị ô nhiễm nặng nề. Nhóm bàn: 3 phút ? Nhóm 1: Hãy chỉ rõ nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm môi trường biển? Hình ảnh rác thải bị sóng đánh dạt vào bờ, hình ảnh cống nước thải công nghiệp của tập đoàn formosa Đây là những hình ảnh trên là những việc làm vô ý thức đã bức tử môi trường biển. Đặc biệt là hình ảnh hai đường ống nước thải công nghiệp của tập đoàn formosa đã đầu độc biển của bốn tỉnh miền Trung ( Hà Tĩnh,Quảng Bình, Quảng Trị, TT Huế) gây ra vụ cá chết hàng loạt, thiệt hại cho nhân dân vùng biển nói chung, cho đất nước ta nói riêng. Ngày 26/4/2016 tập thể formosa đã cúi đầu xin lỗi, thừa nhận sai trái của mình cho môi trường biển. Chúng ta hi vọng đây là lần cuối con người đầu độc biển trên diện tích lớn. Nhóm 2: Môi trường biển bị ô nhiễm gây tác hại xấu như thế nào? Nhóm 3: Chúng ta cần phải làm gì bảo vệ môi trường biển?( giải pháp khắc phục) Em hãy nêu một thông điệp cho môi trường biển Chung tay bảo vệ môi trường biển để biển ngày càng sinh sôi nhiều tôm cá phục vụ đời sống con người để những chuyến ra khơi của ngư dân trọn vẹn niềm vui. A. Giới thiệu chung 1. Tác giả: - Cù Huy Cận(1919 - 2005) - Là nhà thơ nổi tiếng trong phong trào Thơ mới cũng như thơ ca hiện đại VN. 2. Tác phẩm: - Viết trong chuyến đi thực tê dài ngày ở vùng mỏ QN, lúc này miền Bắc đang xây dựng CNXH. - In trong tập Trời mỗi ngày lại sáng
2. Kết cấu - Bố cục: - Thể thơ: tự do ( 7chữ) - PTBĐ: Miêu tả - Biểu cảm- T? s? - Bố cục: 3 phần 3. Phân tích văn bản: 3.1. Cảnh hoàng hôn trên biển và đoàn thuyền đánh cá ra khơi *) Cảnh hoàng hôn trên biển mặt trời -như hòn lửa sóng - cài then, đêm -sập cửa. ->so sánh thú vi, nhân hoá, ĐT mạnh,liên tưởng bất ngờ. \=>Thiên nhiên hiện lên thật kì vĩ, tráng lệ, r?c r?, đầy sức sống, gần gũi với con người,?m ỏp, dễ chịu. *) Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi - Đoàn thuyền: lại ra khơi - Phó từ lại - Khí thế ra khơi: hào hứng, phấn chấn, khẩn trương: Câu hát căng buồm -> ẩn dụ, phép cường điệu khoa trương-> câu hát cùng ngọn gió làm căng buồm cho con thuyền lướt nhanh ra khơi. phép đối lập: thiên nhiên và vũ trụ nghỉ ngơi, con người bắt đầu lao động. \=> tu th? làm ch? cu?c d?i của người lao động, con ngu?i mang t?m vúc l?n lao tru?c TN bi?n c?. - Uớc mơ của người đánh cá: chuyến đi bình yên, đánh bắt được nhiều cá: + Tiếng hát: - Cá bạc, biển lặng - Cá thu- đoàn thoi - Đêm ngày: dệt biển, dệt lưới -> liệt kê, so sánh, nhân hoá, câu cầu khiến : biển thật giầu và đẹp! \=> Khát vọng chinh phục thiên nhiên và tâm hồn chan chứa niềm vui, phấn khởi hăng say lao động.
Bài 2: Suy nghĩ về môi trường biển: Biển đang bị ô nhiễm nặng nề. - Nguyên nhân: sự cố không mong muốn, con người vô ý thức, cố tình bức tử biển... - Tác hại: làm chết sinh vật biển, ảnh hưởng tới đời sống của ngư dân, mất mĩ quan... - Giải pháp khắc phục: không vứt rác thải, xả nước thải chưa qua xử lí ra biển, tuyên truyền ..., xử phạt các hành vi làmô nhiễm môi trường biển. \=> Thông điệp: Hãy chung tay bảo vệ môi trường biển! |