Tọa đàm có sự tham gia của đại diện lãnh đạo Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN), Tổng Công ty truyền tải điện quốc gia (EVNNPT), các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực xây dựng chính sách, năng lượng, tài chính; cùng đại diện các nhà đầu tư… Phát biểu khai mạc tọa đàm, ông Lê Quốc Minh - Tổng Biên tập Báo Nhân Dân - cho biết, Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020 về Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 với định hướng về chủ trương thực hiện xã hội hóa tối đa trong đầu tư và khai thác, sử dụng cơ sở vật chất, dịch vụ ngành năng lượng bao gồm cả hệ thống truyền tải điện quốc gia đã tạo nên bước đột phá quan trọng để mở rộng hơn nữa cơ hội phát triển của ngành năng lượng. Triển khai định hướng chiến lược của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 55, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật số 03/2022/QH15 sửa đổi, bổ sung một số Luật, cho phép thu hút mọi thành phần kinh tế tham gia hoạt động đầu tư xây dựng lưới điện truyền tải trên cơ sở bảo đảm quốc phòng, an ninh và theo quy hoạch phát triển điện lực, hoạt động phát điện, phân phối điện, bán buôn điện, bán lẻ điện và tư vấn chuyên ngành điện lực… Tại Dự thảo Đề án quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Quy hoạch Điện VIII), Bộ Công Thương đánh giá: Việc phát triển nguồn điện trong những năm gần đây chưa phù hợp với phân bố và phát triển phụ tải, làm mất cân bằng cung - cầu từng miền và gây sức ép lên truyền tải từ miền Trung, miền Nam ra miền Bắc. Tỷ trọng cao (24,3% tổng công suất, 44% công suất tiêu thụ) của các nguồn điện gió, điện mặt trời đã gây ra nhiều khó khăn trong công tác vận hành, điều độ kinh tế hệ thống điện, ảnh hưởng đến vận hành các nguồn nhiệt điện than, khí… Đây thật sự là thách thức lớn đối với lĩnh vực truyền tải điện trong việc bảo đảm an ninh cung cấp điện cho phát triển kinh tế-xã hội và an ninh-quốc phòng của đất nước. Tại tọa đàm, các diễn giả đã trao đổi về tổng quan lưới điện truyền tải của Việt Nam hiện nay; nhu cầu đầu tư vào lưới điện truyền tải tới năm 2030, tầm nhìn tới 2045 theo dự thảo Quy hoạch điện VIII; thách thức, khó khăn, vướng mắc trong quá trình phát triển lưới điện truyền tải; các kịch bản đầu tư lưới điện truyền tải Việt Nam và khuyến nghị chính sách; các yếu tố liên quan đến quá trình đa dạng hóa đầu tư và vận hành lưới điện truyền tải... Chia sẻ về lưới điện truyền tải của Việt Nam hiện nay, ông Đỗ Đức Hùng - Trưởng Ban Kế hoạch – EVNNPT - cho biết, từ năm 2008 đến tháng 8/2022, quy mô đường dây truyền tải đã tăng gấp 2,4 lần (từ 12.015 km lên 28.678 km); quy mô trạm biến áp truyền tải tăng gấp 2,8 lần; quy mô dung lượng máy biến áp tăng gấp 4,9 lần. Về nhu cầu đầu tư lưới điện truyền tải đến năm 2030 theo dự thảo Quy hoạch điện VIII, tổng dung lượng trạm biến áp 500kV và 220kV cần xây mới trong giai đoạn 2021-2030 gấp khoảng 2,6 lần so với tổng dung lượng trạm biến áp đã đưa vào vận hành trong giai đoạn 2011-2020; số km đường dây 500kV và 220kV cần xây dựng mới gấp khoảng 3,2 lần; nhu cầu vốn đầu tư phát triển lưới điện truyền tải giai đoạn 2021-2030 khoảng 335.049 tỷ đồng. Tới thời điểm hiện tại về chủ trương của Đảng và Luật Điện lực đã cho phép các thành phần kinh tế được tham gia đầu tư xây dựng và vận hành lưới điện truyền tải, qua đó sẽ góp phần chia sẻ và giảm bớt sức ép đối với EVN/EVNNPT trong việc huy động vốn và các nguồn lực để đầu tư phát triển và quản lý vận hành lưới điện truyền tải với khối lượng đầu tư rất lớn trong thời gian tới như đã trình bầy trong phần trên. Tuy nhiên, theo ông Đỗ Đức Hùng, còn nhiều thách thức, khó khăn trong quá trình lưới điện truyền tải liên quan đến công tác quy hoạch phát triển điện lực; thủ tục phê duyệt chủ trương đầu tư các dự án; quy hoạch/kế hoạch sử dụng đất, thỏa thuận hướng tuyến, vị trí trạm với địa phương; chuyển đổi mục đích sử dụng rừng; bồi thường giải phóng mặt bằng; biến động giá và thu xếp vốn…  Ông Bùi Quốc Hùng- Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) phát biểu tại tọa đàm Thông tin thêm về việc đầu tư xây dựng lưới điện truyền tải, ông Bùi Quốc Hùng - Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) cho hay, theo Luật Điện lực trước đây, tại Khoản 2 Điều 4 quy định khuyến khích thu hút các thành phần kinh tế tham gia đầu tư xây dựng phát triển nguồn điện, lưới điện phân phối. Còn phần truyền tải do nhà nước độc quyền quản lý. Sau khi Luật Điện lực được ban hành, Bộ Công Thương đã xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ lộ trình phát triển điện lực. Hiện thị trường đã bước sang giai đoạn cuối cùng, chuẩn bị cho thị trường bán lẻ điện cạnh tranh. “Trước đây chỉ có EVN đầu tư các nhà máy điện, trong các quy hoạch Tổng sơ đồ điện VI, VII đều ghi rõ danh mục các chủ đầu tư, chủ yếu là EVN đầu tư các nhà máy điện. Tuy nhiên, hiện có rất nhiều chủ đầu tư Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Công nghiệp Than khoáng sản Việt Nam, các tập đoàn kinh tế tư nhân như Trung Nam,… đã đầu tư nhiều nhà máy điện”- ông Bùi Quốc Hùng chia sẻ. Về lưới điện phân phối, ông Bùi Quốc Hùng cho biết, chủ yếu là do EVN đầu tư và quản lý vận hành các lưới điện. Duy nhất có Công ty Điện lực Khánh Hòa đưa ra thí điểm cổ phần về lưới điện phân phối, tuy nhiên, công ty này hiện gặp khó khăn trong công tác vận hành. Ngoài ra, có một số lưới điện phân phối được cổ phần, tư nhân hóa để đầu tư theo phạm vi các địa bàn nhỏ trong khu công nghiệp, các xã huyện một số tỉnh, thậm chí cả khu đô thị mới cũng được tư nhân đầu tư lưới điện phân phối. Ông Bùi Quốc Hùng thông tin thêm, với lưới điện truyền tải, hiện nay chỉ có một số các doanh nghiệp đầu tư lưới điện truyền tải 220KV và dưới 220KV là chủ yếu, thực hiện đấu nối cho nhà máy phát điện của mình. Năm 2019 -2020 có chính sách khuyến khích phát triển điện năng lượng tái tạo nên một số doanh nghiệp tiếp tục đầu tư lưới điện truyền tải 500KV để đấu nối cho các nhà máy điện của họ. Ngoài ra, một số Tập đoàn Dầu khí Việt Nam cũng có các nhà máy, Trung tâm nhiệt điện như Sông Hậu, Vũng Áng, Long Phú … cũng có đầu tư trạm 500KV. Nhưng hiện nay đều muốn bàn giao cho EVN và EVNNPT quản lý. “Bộ Công Thương đang giao Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo chuẩn bị xây dựng Nghị định hướng dẫn về Điều 6, Luật số 03/2022/QH15 về đầu tư xây dựng lưới điện truyền tải thu hút mọi thành phần kinh tế tham gia đầu tư lưới điện truyền tải với mục tiêu đảm bảo an ninh quốc phòng, đúng với quy hoạch”- ông Bùi Quốc Hùng nhấn mạnh. Cũng trong phiên thảo luận, đại diện các bộ, ngành và các chuyên gia kinh tế đã tham gia góp ý vào một số vấn đề liên quan đến thể chế, phương pháp tiếp cận nguồn vốn và khả năng huy động vốn cho đầu tư lưới điện truyền tải; đồng thời, làm rõ các dạng dự án nào sẽ cần phải huy động vốn đầu tư của khu vực tư nhân, các cơ chế thúc đẩy các nhà đầu tư tư nhân tham gia phát triển và vận hành lưới điện truyền tải… |
