Giá cả của hàng hoá dịch vụ luôn luôn biến động theo thời gian, tuy nhiên nếu như giá cả thay đổi quá nhanh chóng, nó có thể là một cú sốc đối với nền kinh tế. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) là một chỉ số cơ bản đo lường giá cả hàng hoá dịch vụ và cho biết liệu nền kinh tế có bị lạm phát hoặc giảm phát hay không. Chỉ số giả cả thường rất được quan tâm theo dõi và nó đóng một vai trò quan trọng trong việc đưa ra các quyết định tài chính quan trọng như chính sách lãi suất của cục dự trữ liên bang Mỹ hay quyết định tiến hành hedging của các ngân hàng và doanh nghiệp lớn. Cũng rất có lợi cho các nhà đầu tư cá nhân tiến nếu họ tính đến chỉ số CPI khi tiến hành hedging hoặc đưa ra quyết định phân bổ vốn đầu tư. CPI được hình thành từ các thông tin chi tiêu của hang nghìn hộ gia đình trên toàn quốc. Thông tin được thu thập thông qua phỏng vấn và nhật kí chi tiêu của các đối tượng lựa chọn để nghiên cứu. Rổ hàng hoá dịch vụ được sử dụng để tính bao gồm hơn 200 danh mục, thuộc 8 nhóm: thực phẩm và đồ uống, nhà đất, may mặc, vận tải, chăm sóc sức khoẻ, giải trí, giáo dục và truyền thông, và một số loại hàng hoá dịch vụ khác. Giá cả của khoảng 800.000 hàng hoá dịch vụ trong rổ tính được thu thập hàng tháng từ hàng ngàn các cửa hàng bán lẻ, các nhà cung cấp dịch vụ, các công ty cho thuê nhà đất và các phòng khám sức khoẻ. Vậy chỉ số CPI mách bảo điều gì? Các số liệu trên sẽ hình thành lên một bức tranh về sự biến động của chi phí sinh hoạt từ đó giúp các chuyên gia tài chính nhận định được khả năng lạm phát có nguy cơ làm suy sup cả một nền kinh tế nếu ở lạm phát ở mức độ quá cao. cả lạm phát và giảm phát quá mức đều rất đáng sợ mặc dù giảm phát quá mức ít khi xảy ra hơn. Chúng ta thường nhìn nhận giảm phát và giảm giá là những dấu hiệu tốt. Và thực tế điều này có thể là tốt trong một chừng mực nào đó. Ví dụ giá của dịch vụ điện thoại đã liên tục giảm xuống trong nhiều năm qua và chắc chắn sẽ còn tiếp tục giảm nữa vì internet ngày càng chiếm ưu thế. Và chắc chắn bạn chẳng bao giờ nghe thấy người tiêu dùng nào phàn nàn về điều này. Tuy nhiên giảm phát chắc chắn cũng là một hiện tượng không tốt đối với nền kinh tế. Bằng chứng là cuộc đại suy thoái diễn ra vào những năm 30 khi mà có cả núi người thất nghiệp không có nổi một đồng để mua hàng hoá và dịch vụ cho dù chúng được chào bán với mức giá cực kì hấp dẫn. Khi giá cả tăng tới mức không thể kiểm soát nổi thì lạm phát trở thành siêu lam phát. điển hình là ở Đức vào những năm 20, lạm phát của Đức trong thời gian này đã có lúc đạt mức 3.25 triệu phần trăm một tháng. Trong suốt chiến tranh thế giới thứ II, Hy Lạp có mức lạm phát 8.55 tỉ phần trăm một tháng, Hungary thì thậm chí còn kinh khủng hơn. Hungary đã cho phát hành giấy bạc mệnh giá 100 triệu Pengo vào năm 1946 nhưng vào thời điểm này tờ giấy bạc này chả có nghĩa gì do đó chính phủ buộc phải định giá lại đồng tiền của nước mình. Giấy bạc 1triệu pengo giờ đây cũng chỉ có giá tương đương với 1 pengo trước kia, và nghiễm nhiên nó trở thành đơn vị tiền tệ thấp nhất. Đưa ra ví dụ này để thấy được cho dù chỉ số CPI có biến động theo chiều nào thì nó vẫn khiến cho nhiều người phải lo sợ. Có một số hình thức biến động giá cả trong nền kinh tế, như làm giảm phát hoặc thiểu phát(disinflation) hoặc làm tăng lạm phát (reflation). Làm giảm lạm phát là việc làm cho lạm phát chững lại, nhưng vẫn đang trong tình trạng lạm phát. Khi lạm phát xảy ra đối với một nền kinh tế không tăng trưởng, ta gọi đó là lạm phát đình đốn, khiến cho lạm phát càng trở nên nghiêm trọng. Một số ứng dụng của CPI CPI thường được sử dụng để điều chỉnh thu nhập của người dân và các hoạt động kinh tế khác. Cục an ninh xã hội Mỹ thường xem xét CPI để đưa ra mức thu nhập phù hợp cho người dân, cấu trúc thuế của cục dự trữ liên bang cũng dựa trên CPI để điều chỉnh mức thuế cho phù hợp, và các ông chủ thì sử dụng CPI để điều chỉnh lương nhân viên cho phù hợp với chi phí sinh hoạt. các thông tin về hoạt động bán lẻ, thu nhập theo giờ và theo tuần, tổng thu nhập và tổng sản phẩm quốc dân được gắn kết với CPI để lý giải các chỉ số có liên quan trong thời kì không có ảnh hưởng của lạm phát. CPI và thị trường Thay đổi của giá cả của hàng hoá dịch vụ trên thị trường ảnh hưởng trực tiếp đến các chứng khoán có lãi suất cố định. Nếu giá cả tăng, các khoản lãi cố định sẽ có giá trị thực tế thấp hơn và do đó làm giảm mức sinh lợi của các chứng khoán. Lạm phát cũng sẽ gây ảnh hưởng đến các khoản tiền lương, trợ cấp, hưu trí vì chúng là các khoản tiền trả cố định. Những người hưởng lương hưu sẽ phải nhìn đồng tiền của họ “biến mất” dần dần vì giảm sức mua theo thời gian. Biến động giá cả có thể ảnh hưởng xấu đến các công ty. Người ta thường kì vọng mức độ lạm phát nhẹ trong nền kinh tế đang tăng trưởng, tuy nhiên nếu giá cả của các yếu tố đầu vào tăng quá nhanh các nhà sản xuất sẽ bị giảm lợi nhuận. Mặt khác giảm phát chắc chắn sẽ dẫn tới giảm mức cầu của người tiêu dùng. Trong trường hợp này các nhà sản xuất buộc phải giảm giá để bán được hàng, tuy nhiên giá cả các yếu tố đầu vào có thể không giảm một lượng tương ứng. Vì thế biên lợi nhuận của nhà sản xuất cũng sẽ bị ảnh hưởng. Tự bảo vệ mình trước tác động của lạm phát. Tuy nhiên do thị trường ngày càng được hoàn thiện hơn nên các sản phẩm đầu tư có thể giúp ta đối phó với ảnh hưởng của lạm phát. Các quỹ tương hỗ hoặc các ngân hàng có thể mua các chứng khoán ngăn ngừa lạm phát, còn được gọi là TIPS (inflation-protected securities). Ngoài ra còn có thể sử dụng các hợp đồng tương lai để ngăn ngừa rủi ro. Tương tự nhiều người nắm giữ trong tay những cổ phiếu mà các cổ phiếu này lại trở thành một công cụ hết sức hữu hiệu chống lại lam phát. Đầu tư của các cá nhân trong nhiều trường hợp không chỉ bù đắp được thiệt hại do lạm phát gây ra mà còn đem lại một khoản lãi cho người nắm giữ. CPI có lẽ là chỉ số quan trọng nhất và được quan tâm chú ý nhất. Nó cũng là chỉ số đo lường sự thay đổi trong chi phí sinh hoạt được biết đến nhiều nhất. CPI được sử dụng để điều chỉnh tiền lương, phúc lợi xã hội, lương hưu, thuế và các chỉ số kinh tế khác nữa. Nó cũng cung cấp cho các nhà đầu tư các thông tin về những biến động có thể xảy ra trên thị trường tài chính_nơi mà cổ phiếu có mối quan hệ cả trực tiếp và gián tiếp đối với CPI. Nắm chắc chỉ số giá cả trong tay, các nhà đầu tư có thể đưa ra các quyết định đầu tư phù hợp và bảo vệ mình bằng cách mua các công cụ đầu tư như TIPS. Một trong những tác giả được biết nhiều tới các nghiên cứu lạm phát thành công và sâu sắc là Giáo sư Paul Samuelson. Khi nghiên cứu về thông tin lạm phát, nhà vật lý học vĩ đại Stephen Hawkin có trầm ngâm cho rằng hiện tượng lạm phát phức tạp và có thể xem như một hiện tượng vật lý thì đúng hơn là khoa học xã hội-nhân văn… Còn nói chung thì chúng ta với tư cách là người tiêu dùng luôn lo ngại lạm phát cao dẫn tới mất giá đồng tiền, do sụt giảm sức mua. kienthuckinhte.com ( Theo Saga) Các từ khóa trọng tâm hoặc các thuật ngữ liên quan đến bài viết trên: 
CPI là gì? CPI là chỉ số giá tiêu dùng. Đúng, nhưng cách tính CPI thế nào hay bạn có biết tầm quan trọng và ý nghĩa của chỉ số CPI là gì không? Chắc chắn là không rồi, vì đây là một thuật ngữ mà đa số chúng ta chỉ biết đơn thuần qua tivi và đài báo. CPI là từ viết tắt của cụm từ Consumer Price Index trong tiếng Anh, nghĩa là “Chỉ số giá tiêu dùng“. Đây là một chỉ số được sử dụng để tính toán và phản ánh mức độ thay đổi một cách tương đối của giá bán hàng tiêu dùng và dịch vụ theo thời gian. CPI được tính theo đơn vị phần trăm (%) và được coi là một chỉ số cơ bản nhất để đo lường mức giá và sự thay đổi của mức giá, từ đó đưa ra nhận định một cách “tương đối” rằng nền kinh tế có bị lạm phát hoặc giảm phát hay không? Sở dĩ chỉ số CPI chỉ được coi là tương đối vì chỉ số này chỉ dựa vào một “giỏ hàng hóa” nhất định và lấy đó là đại diện cho toàn bộ các loại hàng hóa, sản phẩm tiêu dùng và dịch vụ trên thị trường trong một khoảng thời gian nhất định (theo tháng hoặc theo quý). Theo quy định chung, chỉ số CPI sẽ đo lường chi phí trong các lĩnh vực sau:
Để có thể xây dựng được công thức tính chỉ số giá tiêu dùng CPI cần trải qua 4 bước thực hiện cơ bản như sau:
Nếu muốn sử dụng chỉ số CPI để tính tỷ lệ lạm phát (π) thì có thể sử dụng thêm công thức sau: πt = [(CPIt – CPIt -1) / CPIt -1] x 100% Ví dụ: Chỉ số lạm phát 2011 = [(CPI năm 2011 – CPI năm 2010) / CPI năm 2010] x 100% Chỉ số giá tiêu dùng CPI là một chỉ tiêu đánh giá mang tính tương đối, được sử dụng như một cách phản ánh cụ thể nhất xu hướng và mức độ biến động của giá cả bán lẻ các loại hàng hóa tiêu dùng và dịch vụ trên thị trường, các sản phẩm sử dụng trong sinh hoạt hàng ngày của người dân. Chính vì thế, chỉ số này còn được dùng như một cách để theo dõi sự thay đổi của chi phí sinh hoạt tại một thành phố, vùng miền theo chu kỳ thời gian.
Chỉ số CPI có liên quan mật thiết tới tỷ lệ lạm phát của một quốc gia trong giai đoạn nhất định. Sự biến động của chỉ số CPI có thể gây ra những tác động to lớn tới thị trường trong nước, khi vượt quá ngưỡng quy định sẽ gây ra tình trạng lạm phát hoặc giảm phát làm suy thoái một nền kinh tế trong thời gian ngắn.
Chỉ số CPI qua từng năm tại Việt Nam Đặc biệt, khi giá cả hàng hóa và dịch vụ tăng tới một mức không thể kiểm soát nổi thì lạm phát sẽ trở thành siêu lạm phát. Bên cạnh đó sự sụt giảm mức giá chung CPI do sự sụt giảm của tổng cầu, gây ra hiện tượng giảm phát và kéo theo suy thoái kinh tế và thất nghiệp. Như vừa nói, việc tính toán chỉ số CPI là dựa trên việc chọn một nhóm sản phẩm, dịch vụ và giá cả nhất định để đại diện cho toàn bộ các sản phẩm, dịch vụ trên thị trường, nên kết quả đưa ra chỉ mang tính tương đối và dự đoán chứ không phải chính xác tuyệt đối và khẳng định. Chỉ số CPI phản ảnh không chính xác (hoặc cao hơn, hoặc thấp hơn) so với thực tế. Vì khi một mặt hàng hay dịch vụ được chọn vào trong giỏ hàng đại diện, nhưng ngay sau đó, nó lại có giá tăng nhanh hơn, cao hơn các mặt hàng khác. Lúc này, người tiêu dùng sẽ có xu hướng ít hoặc thậm chí không lựa chọn mua, tiêu dùng sản phẩm đó mà chuyển sang sử dụng một mặt hàng khác tương đương nhưng có giá hợp lý hơn. Ngoài ra, chỉ số CPI cũng không thể thể hiện được sự xuất hiện của những mặt hàng mới trên thị trường. Bởi với một đơn vị tiền tệ, nếu có hàng hóa mới xuất hiện trên thị trường cũng sẽ khiến cho nhu cầu thay đổi và sự lựa chọn của người tiêu dùng cũng đa dạng hơn. Đặc biệt, chỉ số giá tiêu dùng CPI không thể hiện sự thay đổi về chất lượng hàng hóa. Bởi điều này sẽ do chính người tiêu dùng quyết định, họ sử dụng hàng hóa và dịch vụ, nếu chất lượng hàng hóa tăng hoặc giảm đi, chắc chắn giá bán sản phẩm đó sẽ tăng hoặc giảm theo tương ứng, nên xét về tổng quan là như nhau. Chỉ số CPI là một chỉ số kinh tế đóng vai trò quan trọng trong xã hội. Việc tính toán và phân tích chỉ số CPI không những có thể đưa ra những dự đoán mang tính tương đối, gần đúng nhất mà còn như một thông báo, giúp chính phủ và người dân chuẩn bị trước tâm lý cũng như các biện pháp cần thiết để đối phó hoặc nhằm làm thay đổi những tác động xấu này. Kiến thức hay 32 IDE tốt nhất cho lập trình C++ (Phần 2) Việc tính toán chỉ số CPI từng thời kỳ cũng được áp dụng như một thước đo cho tỷ lệ lạm phát của các yếu tố kinh tế khác như:
Ở một khía cạnh khác, dựa vào kết quả của chỉ số CPI cũng được sử dụng như một căn cứ để điều chỉnh mức thu nhập của người dân trong một quốc gia. Hay nói cách khác, chỉ số giá tiêu dùng sẽ tự động điều chỉnh các chi phí sinh hoạt và mức thu nhập của mỗi người tại mỗi quốc gia khác nhau. Như đã nói, CPI là một chỉ số được tính toán dựa trên những con số cụ thể và của từng thời kỳ, từng giai đoạn với nhau, nên so với giá trị CPI của thời kỳ gốc được chọn làm mốc so sánh, chỉ số CPI thời kỳ hiện tại có thể sẽ thay đổi (tăng hoặc giảm) và gây ra những tác động khác nhau tới thị trường cũng như một nền kinh tế quốc gia. Cụ thể: Việc chỉ số CPI tăng cũng đồng nghĩa với việc giá bán của các loại mặt hàng sản phẩm và dịch vụ đều tăng. Điều này gây ra những tác động to lớn tới người tiêu dùng, đặc biệt là những người có thu nhập thấp hoặc thu nhập không cố định. Bởi họ sẽ cần chi ra nhiều tiền hơn và lên kế hoạch cắt giảm chi tiêu lớn hơn. Từ đó khiến việc sinh hoạt vất vả và làm giảm chất lượng cuộc sống. Ngược lại với bên trên, khi chỉ số CPI giảm, nghĩa là giá cả hàng hóa và dịch vụ của thời kỳ hiện tại đã giảm đi, thấp hơn so với trước. Điều này sẽ giúp người tiêu dùng giảm bớt chi phí sinh hoạt, tiết kiệm được nhiều hơn. Và với một người có mức thu nhập trung bình, ổn định thì họ cũng sẽ có nhiều cơ hội cải thiện chất lượng cuộc sống hơn. Nói tóm lại, mặc dù không phải là một chỉ số chính xác hoàn toàn và tuyệt đối, nhưng chỉ số giá tiêu dùng CPI cũng là một trong những yếu tố quan trọng giúp dự đoán xu hướng thị trường cũng như tình trạng của nền kinh tế của một quốc gia ở thời điểm hiện tại và trong tương lai gần. Tìm kiếm bởi Google:
Chào các bạn, mình là Việt Nguyễn. Mình có niềm đam mê đặc biệt về Công nghệ và Marketing Online. Mình đã có 7+ năm làm Marketing Online còn Công nghệ thì là sở thích của mình từ những năm tháng đi học Phổ thông. Beginer.com là nơi mình sẽ chia sẻ những những kiến thức của mình biết và quan điểm cá nhân của mình. |
