Công tác quản lý thuốc thú y tại Việt Nam

Công tác quản lý thuốc thú y tại Việt Nam
– Những năm gần đây, hoạt động kinh doanh, buôn bán thuốc thú y trên địa bàn tỉnh ngày càng phát triển. Để đảm bảo chất lượng mặt hàng này, công tác quản lý kinh doanh thuốc thú y luôn được ngành chức năng tỉnh quan tâm thực hiện.

Hiện nay, lĩnh vực chăn nuôi trên địa bàn tỉnh phát triển mạnh. Tổng đàn gia súc, gia cầm tăng cao, cụ thể như: Tổng đàn gia cầm hiện nay có trên 5,1 triệu con, tăng 7,2% so với cùng kỳ năm 2020; tổng đàn lợn trên 203,6 nghìn con, tăng 8,2% so với cùng kỳ năm 2020… Cùng với sự phát triển của chăn nuôi, hoạt động kinh doanh thuốc thú y cũng ngày càng mở rộng. Tính đến tháng 5/2021, trên địa bàn tỉnh có 138 cơ sở kinh doanh thuốc thú y phân bố hầu khắp các huyện, thành phố. Trong đó, tập trung nhiều ở một số huyện có chăn nuôi phát triển mạnh như: Hữu Lũng, Bắc Sơn, Văn Quan.

Công tác quản lý thuốc thú y tại Việt Nam

Cán bộ Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Cao Lộc hướng dẫn người dân sử dụng thuốc thú y

Theo đánh giá từ Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh, các cơ sở kinh doanh thuốc thú y chủ yếu là buôn bán nhỏ lẻ, phần lớn các cơ sở này đều thực hiện tốt các quy định pháp luật về điều kiện kinh doanh như: có đầy đủ hồ sơ, giấy tờ kinh doanh, có địa điểm kinh doanh cố định. Song bên cạnh đó, vẫn có một số cửa hàng buôn bán thuốc thú y kém chất lượng, có nguồn gốc không rõ ràng, không nằm trong danh mục thuốc thú y được phép lưu hành tại Việt Nam, không niêm yết giá…

Thuốc thú y là hàng hóa đặc biệt, được Nhà nước quy định là mặt hàng kinh doanh có điều kiện. Hiện nay, số lượng danh mục thuốc thú y niêm yết kinh doanh tại các cơ sở trên địa bàn tỉnh tính trung bình là 115 danh mục/cơ sở. Do đó, công tác quản lý Nhà nước về hoạt động, kinh doanh thuốc thú y được các cấp, ngành quan tâm thực hiện.

Ông Nguyễn Nam Hùng, Chi cục Trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh cho biết: Hằng năm, chúng tôi đều xây dựng kế hoạch phối hợp với các cơ quan liên quan, thành lập tổ công tác liên ngành kiểm tra định kỳ đối với các cơ sở buôn bán thuốc thú y trên địa bàn tỉnh. Theo đó, từ năm 2020 đến nay, chi cục đã phối hợp kiểm tra 20 cơ sở. Kết quả, phát hiện 6 cơ sở vi phạm như: không có chứng chỉ hành nghề kinh doanh, không niêm yết giá… Trong đó, chúng tôi đã nhắc nhở 5 cơ sở, xử phạt hành chính 1 cơ sở theo quy định pháp luật.

Cùng với công tác kiểm tra, Chi cục Chăn nuôi và Thú y cũng tập trung tuyên truyền, yêu cầu các cửa hàng cam kết không kinh doanh các sản phẩm thuốc nằm ngoài danh mục, thuốc không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, hết hạn sử dụng.

Bà Vũ Thị Xinh, chủ cửa hàng buôn bán thuốc thú y số 3B, đường Lê Lai, thành phố Lạng Sơn cho biết: Cơ sở chúng tôi kinh doanh từ năm 2010 với khoảng 260 danh mục thuốc các loại, trong đó chủ yếu là thuốc trị các bệnh thông thường ở gia cầm. Hằng năm, cơ sở chúng tôi đều có đoàn kiểm tra đến tuyên truyền về hoạt động kinh doanh thuốc thú y nên chúng tôi hiểu rõ và luôn tuân thủ quy định pháp luật trong kinh doanh lĩnh vực này.

Qua hoạt động quản lý, thanh, kiểm tra của ngành chức năng, đến nay, nhận thức của các chủ cơ sở kinh doanh trên địa bàn tỉnh ngày càng nâng cao, người dân cũng yên tâm hơn khi sử dụng thuốc thú y cho đàn vật nuôi. Bà Bùi Thị Hoà, khối 9, thị trấn Cao Lộc, huyện Cao Lộc cho biết: Gia đình tôi chăn nuôi gà nhiều năm nay, mỗi lứa nuôi khoảng 100 con. Khi thời tiết giao mùa, đàn gà rất dễ bị bệnh, tôi thường mua thuốc thú y tại cửa hàng trên địa bàn thị trấn để điều trị. Được biết, các cửa hàng này được ngành chức năng kiểm tra, giám sát hoạt động thường xuyên nên khi sử dụng thuốc cho đàn vật nuôi tôi khá yên tâm không lo dùng phải hàng giả.

Thời gian tới, các ngành chức năng  tiếp tục tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh thuốc thú y theo đúng pháp luật. Ông Nguyễn Nam Hùng cho biết thêm: Dự kiến trong quý III/2021, chi cục tiếp tục tiến hành kiểm tra đối với 20 hộ kinh doanh theo một số nội dung  quy định và lấy mẫu, kiểm định chất lượng sản phẩm khi cần thiết.

Việc quản lý hoạt động kinh doanh, buôn bán thuốc thú y giúp các tổ chức, cá nhân hoạt động buôn bán thuốc thú y tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Đặc biệt, quản lý hoạt động buôn bán thuốc thú y là một bước quan trọng, góp phần hỗ trợ công tác phòng, chống dịch bệnh trên đàn vật nuôi, đảm bảo chăn nuôi an toàn, hiệu quả

Những năm qua, chăn nuôi trên địa bàn tỉnh ngày càng phát triển cả về quy mô và chất lượng, kéo theo nhu cầu lớn về sử dụng thuốc thú y (TTY) và thức ăn chăn nuôi (TACN). Vì vậy, cùng với công tác tuyên truyền, Chi cục Chăn nuôi và Thú y Thanh Hóa đã tăng cường công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh nhằm bảo đảm chất lượng sản phẩm chăn nuôi, góp phần phát triển chăn nuôi an toàn, hiệu quả.

Công tác quản lý thuốc thú y tại Việt Nam

Cơ sở kinh doanh thức ăn chăn nuôi tại thị trấn Quý Lộc (Yên Định).

Theo thống kê của Chi cục Chăn nuôi và Thú y Thanh Hóa, trên địa bàn tỉnh hiện có 524 cơ sở kinh doanh TTY, 2.231 cơ sở kinh doanh TACN. Nhận thức rõ vai trò, tầm quan trọng của TTY và TACN đối với sự phát triển bền vững của ngành chăn nuôi, Chi cục Chăn nuôi và Thú y Thanh Hóa đã chủ động phối hợp với các đơn vị có liên quan, các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, quán triệt, phổ biến các quy định của pháp luật về quản lý, buôn bán và sử dụng TTY, TACN cho các cơ sở kinh doanh. Tổ chức tuyên truyền sâu rộng trên các phương tiện thông tin về nguy cơ tác hại của việc sử dụng TTY, TACN có chất lượng kém và không đúng quy định; chỉ nên mua ở những cơ sở kinh doanh có uy tín, có nguồn gốc rõ ràng, có trong danh mục được phép lưu hành. Hoạt động thường xuyên, liên tục này đã giúp người dân trên địa bàn tỉnh thay đổi nhận thức trong việc sử dụng TACN bảo đảm chất lượng, qua đó, xây dựng được những vùng sản xuất chăn nuôi an toàn dịch bệnh, nâng cao hiệu quả chăn nuôi. Bên cạnh đó, thường xuyên rà soát, cập nhật danh sách các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh TTY, TACN; kiểm tra, đánh giá, cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh TTY, TACN, chứng chỉ hành nghề thú y. Theo đó, 100% số cơ sở trên đều được Chi cục Chăn nuôi và Thú y kiểm tra, quản lý và cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh. 7 tháng đầu năm 2021, chi cục đã cấp lại và cấp mới 41 chứng chỉ hành nghề, 38 giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh TTY. Đi đôi với đó, công tác thanh tra, kiểm tra được chú trọng thực hiện và đã kiểm tra, lấy mẫu kiểm nghiệm chất lượng TTY, TACN của các cơ sở kinh doanh trên địa bàn; phối hợp với các cơ quan chức năng trong việc phát hiện, ngăn chặn kịp thời và xử lý các hành vi sản xuất, buôn bán, vận chuyển TTY, TACN kém chất lượng. Qua công tác kiểm tra tại 31 doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh TTY, TACN trên địa bàn tỉnh đã phát hiện và xử phạt hành chính 8 trường hợp vi phạm các quy định về điều kiện hoạt động kinh doanh TTY, TACN.

Ông Lưu Xuân Vũ, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y Thanh Hóa, cho biết: Thời gian qua, hoạt động sản xuất, kinh doanh TTY, TACN trên địa bàn tỉnh có những chuyển biến rõ rệt, ý thức chấp hành các quy định của pháp luật về hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp, cơ sở đã được nâng cao. Tuy nhiên, do chăn nuôi ngày càng phát triển, nhu cầu sử dụng TTY, TACN là rất lớn; vì vậy, không tránh khỏi việc một số gian thương cố tình kinh doanh các sản phẩm không bảo đảm chất lượng, hàng giả, hàng nhái, hàng ngoài danh mục được phép lưu hành,... nhằm trục lợi. Bên cạnh đó, việc bảo quản không đúng hướng dẫn cũng làm ảnh hưởng đến chất lượng của sản phẩm. Người chăn nuôi mua phải TACN không bảo đảm chất lượng sẽ khiến vật nuôi chậm lớn, tỷ lệ hao tổn thức ăn cao; TTY kém chất lượng sẽ không có khả năng phòng, trị bệnh, có thể gây chậm lớn, chết vật nuôi,... ảnh hưởng đến hiệu quả chăn nuôi. Trước thực trạng đó, để nâng cao hơn nữa hiệu quả quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh TTY, TACN trên địa bàn tỉnh, thời gian tới, chi cục tiếp tục phối hợp chặt chẽ hơn giữa các đơn vị liên quan trong công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra; ngăn chặn và xử lý nghiêm túc các hành vi vi phạm. Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh TTY, TACN. Tổ chức cho các chủ cơ sở ký cam kết không buôn bán, kinh doanh thuốc không nằm trong danh mục cho phép, chất cấm và thường xuyên rà soát, đánh giá, phân loại các cơ sở kinh doanh theo đúng quy định của pháp luật. Tăng cường đầu tư, hiện đại hóa cơ sở vật chất phục vụ cho việc lấy mẫu kiểm tra, xét nghiệm, để kịp thời phát hiện và xử lý các cơ sở vi phạm. Bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan quản lý Nhà nước, người chăn nuôi cũng cần chủ động nâng cao kiến thức chuyên môn, tích cực triển khai các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học để giảm lượng TTY cho vật nuôi. Chỉ mua TTY, TACN ở các cơ sở có uy tín, được cấp phép kinh doanh và sử dụng sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, tránh mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng gây thiệt hại về kinh tế và ảnh hưởng đến chất lượng các sản phẩm chăn nuôi.

Bài và ảnh: Lê Ngọc

Toàn huyện Phú Lương hiện có trên 41 nghìn con lợn; gần 1,4 triệu con gia cầm các loại; trên 5,3 nghìn con trâu, bò. Sự phát triển nhanh của tổng đàn vật nuôi trong những năm gần đây kéo theo sự “nở rộ” của hoạt động kinh doanh thuốc thú y.

Tính đến nay, trên địa bàn đang có 40 cơ sở kinh doanh thuốc thú y. Để bảo vệ quyền lợi người chăn nuôi và kiểm soát dịch bệnh trên đàn vật nuôi, nhiều năm nay, bên cạnh việc cấp phát, triển khai kịp thời nguồn vắc-xin phòng bệnh trên gia súc, gia cầm, huyện cũng đẩy mạnh các giải pháp quản lý kinh doanh, mua bán thuốc thú y trên địa bàn.

Để nâng cao ý thức của người kinh doanh thuốc thú y, huyện chỉ đạo ngành Nông nghiệp đẩy mạnh tuyên truyền về Luật Thú y; danh mục thuốc thú y được phép lưu hành, cấm sử dụng tại Việt Nam; công tác phòng, chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi… Từ năm 2021 đến nay, huyện đã tổ chức 30 lớp tập huấn, tuyên truyền cho các cơ sở kinh doanh.

Ngoài ra, huyện cũng chú trọng mở lớp tập huấn khoa học kỹ thuật về chăn nuôi cho các chủ trang trại, gia trại, hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Nội dung tập huấn tập trung vào việc hướng dẫn người dân quy trình chăn nuôi an toàn sinh học; biện pháp phòng ngừa và điều trị dịch bệnh cho gia súc, gia cầm; cách chế biến, pha trộn thức ăn cho vật nuôi; thiết kế và xây dựng chuồng trại; thông báo danh mục thuốc thú y được phép lưu hành, hạn chế sử dụng, cấm sử dụng theo quy định…

Ông Chu Quốc Hưng, xóm Hoa 1, xã Phấn Mễ cho biết: Gia đình tôi nuôi gà với quy mô hơn 1.000 con. Trước đây, khi mới bắt đầu chăn nuôi, tôi gặp khá nhiều khó khăn trong việc nắm bắt và điều trị các loại bệnh trên đàn gà. Về sau, nhờ được tham gia các lớp sơ cấp, tập huấn về chăn nuôi do địa phương tổ chức, tôi có thêm kiến thức, kỹ thuật chăn nuôi; cách nhận biết và điều trị bệnh trên gà; các loại thuốc thú y được phép sử dụng… Nhờ đó, tỷ lệ chết do mắc bệnh trên đàn gà của gia đình tôi những năm gần đây rất thấp.

Công tác quản lý thuốc thú y tại Việt Nam

Được tham gia các lớp tập huấn, ông Chu Quốc Hưng, xóm Hoa 1, xã Phấn Mễ, đã biết cách điều trị các bệnh thường gặp trên đàn gà.

Cùng với hoạt động tuyên truyền, hàng năm, huyện cũng thành lập đoàn liên ngành để kiểm tra các cơ sở kinh doanh vật tư nông nghiệp, trong đó có thuốc thú y; phối hợp với Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh thanh, kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất các cơ sở kinh doanh thuốc thú y. Nội dung kiểm tra chủ yếu liên quan đến việc thực hiện các quy định của pháp luật trong kinh doanh thuốc, vắc-xin, hóa chất, chế phẩm sinh học; giấy đăng ký kinh doanh; điều kiện kinh doanh của các cửa hàng… Từ năm 2020 đến nay, huyện đã phối hợp thanh, kiểm tra được 10 cơ sở kinh doanh thuốc thú y, xử lý 2 cơ sở sử dụng chứng chỉ hành nghề đã hết hạn.  

Theo bà Nguyễn Thị Thu Trang, Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Phú Lương: Nhờ các giải pháp siết chặt quản lý, đến nay hầu hết các cửa hàng kinh doanh thuốc thú y trên địa bàn chấp hành nghiêm quy định của pháp luật về kinh doanh thuốc thú y. Các vi phạm vẫn còn chủ yếu là sắp xếp thuốc chưa đúng quy định; để thuốc thú y lẫn với thức ăn chăn nuôi; nơi bán thuốc không duy trì nhiệt độ dưới 30 độ C. Về phía người chăn nuôi, ngày càng nhiều hộ, chủ trang trại, gia trại nắm bắt được quy định, cách sử dụng các loại thuốc phù hợp để điều trị bệnh thường gặp trên vật nuôi…