Cách tính tỉ lệ bản đồ ra thực tế

Bản đồ là một trong những vật dụng không thể thiếu trong đời sống của con người. Việc ứng dụng tỷ lệ bản đồ sẽ mang lại nhiều thuận tiện về mặt xây dựng cũng như trong quốc phòng an ninh. Trong bài viết hôm nay, các bạn hãy cùng dovenhanh.vn tìm hiểu rõ hơn về tỷ lệ bản đồ là gì cũng như ứng dụng của nó trong cuộc sống.

LIÊN HỆ ĐO ĐẠC ĐỊA CHÍNH NHÀ ĐẤT 0916181935

Tỷ lệ bản đồ là gì?

Bản đồ là một dạng thu nhỏ bề mặt trái đất về những tính chất thực địa bên ngoài. Tuy nhiên, để vẽ ra giấy một bản hoàn chỉnh với kích thước vừa đủ tờ giấy thì chúng ta cần thu nhỏ lại theo tỉ lệ nhất định. Từ đó, chúng ta có thể xác định được khoảng cách giữa thực địa và bản đồ là bao nhiêu. Đây chính là lý giải chi tiết nhất cho tỷ lệ bản đồ là gì.

Cách tính tỉ lệ bản đồ ra thực tế
Tỷ lệ bản đồ là gì?

Phân loại tỷ lệ bản đồ

Cách tính tỉ lệ bản đồ ra thực tế
Phân loại bản đồ theo lãnh thổ

XEM THÊM Đo đạc khảo sát địa hình bằng UAV phương pháp PPK và GCP

Thông thường, tỉ lệ bản đồ sẽ được ghi chú thích ở một góc nhỏ trên bản đồ dưới dạng tỷ lệ số và tỷ lệ thước:

Tỷ lệ số

Cách tính tỉ lệ bản đồ ra thực tế
Tỷ lệ số – Nguồn: Tài nguyên Hà Nội

Tỷ lệ này biểu thị dưới dạng số thập phân với phần tử luôn là con số 1 và mẫu số thường dưới dạng 1000; 10.000 hay 100.000. Trong đó, mẫu số càng lớn thì khoảng cách thực địa càng rộng.

Ví dụ: Nếu trên tấm bản đồ có ghi tỷ lệ là 1:1000, thì tương ứng với 1cm trên bản đồ là 1000 cm ngoài thực địa.

LIÊN HỆ ĐO ĐẠC KHẢO SÁT ĐỊA HÌNH 0963.951.375

Tỷ lệ thước

Tỉ lệ này thể hiện dưới dạng đã được tính sẵn về thước đo. Mỗi đoạn sẽ tương ứng với độ dài thực địa tương ứng.

Ví dụ: Nếu trên bản đồ ghi mỗi đoạn là 1 cm, thì tương ứng với thực địa là 10km hoặc 100km tùy theo bản đồ.

Cách tính tỉ lệ bản đồ ra thực tế
Tỷ lệ thước – Nguồn: Tài nguyên Hà Nội

Tuy nhiên, ở những loại bản đồ có tỷ lệ càng nhỏ thì sẽ không thể hiện được nhiều nội dung bằng bản đồ có tỷ lệ lớn. Trong kho bản đồ tỉ lệ càng lớn thì nội dung hiển thị được cụ thể, chi tiết hơn nên thường được in trên khổ lớn để mọi người dễ dàng sử dụng.

Cách tính tỷ lệ bản đồ

Sau khi đã hiểu rõ về tỷ lệ bản đồ là gì, thì cách tính tỷ lệ của nó vô cùng đơn giản. Một số ví dụ để các bạn hiểu rõ hơn về cách tính này như sau:

Tính khoảng cách chim bay từ bưu điện trung tâm thành phố Hồ Chí Minh đến công viên Gia Định theo bản đồ có tỉ lệ là 2cm = 10 km.

Cách tính cụ thể như sau: Ta lấy thước đo khoảng cách hai nơi đó trên bản đồ là bao nhiêu. Ví dụ là 8,5 cm thì khoảng cách thực tế sẽ là 10 x 8.5 : 2 = 42,5 km.

Tính khoảng cách từ khách sạn Hà Hải đến khách sạn Vân Linh có tỷ lệ ghi trên góc bản đồ là 1:7500.

Cách tính cụ thể như sau: Ta dùng thước đo được khoảng cách ở hai vị trí này trên bản đồ là 5,5 cm. Vậy thì khoảng cách thực tế sẽ là 7500 x 5.5 = 41.250 cm.

Hay nói chính xác hơn thì khoảng cách từ khách sạn Hà Hải đến khách sạn Vân Linh là 4.125 km.

Ứng dụng của tỷ lệ bản đồ đối với đời sống

XEM THÊM Hướng dẫn viết báo cáo khảo sát địa hình chuẩn đầy đủ nhất

Bản đồ là một phần không thể thiếu trong đời sống xã hội của con người. Nhờ có bản đồ mà con người có thể xem đường đi, khám phá địa hình cũng như ứng dụng trong quân sự, quốc phòng, xây dựng,… Một số ứng dụng của tỷ lệ bản đồ có thể kể đến như:

Ứng dụng trong quân sự

Cách tính tỉ lệ bản đồ ra thực tế
Tỷ lệ bản đồ là gì? Ứng dụng của tỷ lệ bản đồ với đời sống

Một trong những ứng dụng về tỷ lệ bản đồ được sử dụng phổ biến hiện nay là về lĩnh vực quân sự. Trong mỗi cuộc chiến việc sử dụng bản đồ có tỷ lệ thích hợp sẽ giúp chúng ta đưa ra chiến thuật phù hợp. Nhờ có bản đồ mà việc xác định địa hình về độ dốc, sự gồ ghề hay độ cao trở nên dễ dàng hơn.

Ứng dụng trong kiến trúc xây dựng

XEM THÊM Quy định cấp địa hình trong khảo sát địa hình xây dựng

Bản đồ là một trong những vật dụng không thể thiếu tại những công trình xây dựng có quy mô từ nhỏ đến lớn. Trong các công trình, có rất nhiều nội dung cần thiết như: Tường dày bao nhiêu, mỗi phòng rộng bao nhiêu, các chi tiết được lắp đặt ở vị trí như thế nào…

Có thể nói bản đồ là công cụ hỗ trợ đắc lực để mọi người làm việc chủ động, ăn ý với nhau mà không cần phải giải thích hay hướng dẫn quá nhiều. Khi nhìn vào tỷ lệ trên bản đồ, chúng ta sẽ dễ dàng xác định được kích thước thực tế, giúp cho việc xây dựng được thuận tiện hơn.

Ứng dụng trong xem đường đi

Cách tính tỉ lệ bản đồ ra thực tế
Công dụng của bản đồ trong đời sống xã hội

Những người thích khám phá vùng đất mới lạ hay người yêu thích phượt thường xuyên phải sử dụng bản đồ tỷ lệ thu nhỏ để tìm được đường đi. Điều này còn mang lại nhiều lợi ích nếu chẳng may có sự cố bất ngờ hay đi nhầm đường thì có thể lấy bản đồ ra để xác định được phương hướng chính xác.

Chính vì thế bản, đồ có ảnh hưởng rất lớn đối với đời sống con người trong việc xác định đường đi.

Như vậy, chúng ta vừa tìm hiểu về tỷ lệ bản đồ là gì cũng như những ứng dụng của tỉ lệ bản đồ đối với đời sống con người. Dovenhanh.vn hy vọng những chia sẻ trên đây sẽ giúp các bạn hiểu được cách tính bản đồ để ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày.

Xem thêm: Bản đồ thành phố Đà Nẵng

Phương pháp tính tỉ lệ bản đồ

Được đăng bởi Ban biên tập    31/05/2019 14:18

1. Tỉ lệ bản đồ

Như chúng ta đã biết, bản đồ là một dạng thu nhỏ mang tính chất mô phỏng lại những tính chất thực địa bên ngoài. Để có thể vẽ được một tấm bản đồ với kích thước trên một tờ giấy, người ta phải thu nhỏ kích thước thực địa theo một tỉ lệ nhất định. Hay hiểu một cách khác, khi nhìn vào bản đồ, tỉ lệ bản đồ giúp ta biết được khoảng cách thực trên thực giữa bản đồ và thực địa là bao nhiêu.

Trên mỗi tấm bản đồ, tỉ lệ bản đồ thường được ghi ở phía bên trên hay tại phía góc của bản đồ.

Tỉ lệ bản đồ thường được biểu diễn ở hai dạng:

Tỉ lệ số: Dạng này tương tự như số thập phân. Nhưng có một đặc điểm là tử số luôn luôn là 1, và mẫu số thường được biểu thị dưới dạng 1000, 10000 hay 100000. Mẫu số càng lớn thì 1 đơn vị khoảng cách trên bản đồ so với thực địa càng lớn. Ví dụ: tỉ lệ 1:100.000 có nghĩa là cứ 1cm trên bản đồ thì ở ngoài thực địa sẽ là 100000 cm hay 1km.

Tỉ lệ thước: Tỉ lệ này được vẽ cụ thể dưới dạng thức đo đã tính sẵn. Mỗi đọa đều ghi số đo độ dài tương ứng trên thực địa. VD: Mỗi đoạn 1cm thì bằng 1km hay 10km,…

Tỉ lệ bản đồ sẽ liên quan đến các đối tượng địa lý được thể hiện trên bản đồ. Tỉ lệ càng lớn thì chi tiết thể hiện trên bản đồ càng cao. Ví dụ như những bản đồ có tỉ lệ 1:100000 là bản đồ tỉ lệ lớn. Những loại bản đồ như thế này thường được in ở khổ lớn, như vậy mới có thể biểu thị hết các chi tiết trên bản đồ. Còn những loại bản đồ có tỉ lệ 1:1000000 là những bản đồ có tỉ lệ nhỏ, mức độ thể hiện chi tiết sẽ không cao.

2. Cách tính tỉ lệ bản đồ

Cách tính tỉ lệ bản đồ rất đơn giản, thực chất đọc xong định nghĩa tỉ lệ bản đồ là gì bạn cũng đã có thể tính được rồi.

Vì dụ:

Dựa vào bản đồ trên, bạn hãy tính khoảng cách thực theo đường chim bay, từ khách sạn Hải Vân, đến khách sạn Thu Bồn, và từ khách sạn Hòa Bình đến khách sạn Sông Hàn.

Tương tự, các em hãy đo và tính chiều dài đoạn đường Phan Bội Châu (từ Trần Quý Cáp đến đường Lý Tự Trọng).

Cách tính:

Dùng thước trên bản đồ từ khách sạn Hải Vân đến khách sạn Thu Bồn là 5,5 cm. Ta có tỉ lệ bản đồ ở hình số 8 là 1:7500. Vậy khoảng cách trên thực địa là:

$5,5cm x 75000 = 41250cm = 412.5m.$

Tương tự như trên, từ khách sạn Hòa Bình đến khách sạn Sông Hàn:

Khoảng cách đo được trên bản đồ là 4.0cm.

Tỉ lệ bản đồ là 1:7500.

Vậy khoảng cách trên thự địa là: 4,0cm x 7500 = 30000cm = 300m

Một số ứng dụng của tỉ lệ bản đồ

Bản đồ không chỉ được ứng dụng để xem đường đi, hay địa hình, mà còn được ứng dụng trong rất nhiều các lĩnh vực khác, chẳng hạn như kiến trúc xây dựng, quân sự, du lịch,…

Ở những công trình lớn, bản đồ là vật dụng không thể thiếu để các bộ phận, có thể làm việc ăn ý với nhau. Bởi một kiến trúc có rất nhiều các chi tiết, như cách bố trí không gian, căn phòng rộng bao nhiêu, tường dầy bao nhiêu, vị trí nào đặt cái gì, lắp cái gì,… rất rất nhiều những vấn đề liên quan, mà bản đồ như một công cụ để các bộ phận, để mọi người có thể làm việc ăn ý với nhau. Và tỉ lệ bản đồ sẽ giúp chúng ta khi nhìn vào bản đồ có thể hiểu được rằng kích thước thực của chúng là bao nhiêu, vô cùng tiện lợi.

Thêm một lĩnh vực mà bản đồ mà một trong những công cụ được sử dụng nhiều nhất. Trong mỗi trân đánh quân cả quân dịch và quan ta đều phải sử dụng bản đồ để đưa ra những chiến thuật sống còn. Bản đồ chính là công cụ hỗ trợ điều đó. Trong lĩnh vực này loại bản đồ được sử dụng nhiều nhất là bản đồ địa hình. Loại bản đồ này cũng sử dụng tỉ lệ bản đồ để đo được sự gồ ghề, dốc, độ cao của địa hình. Dựa vào đó mà đưa ra những chiến thật có lợi nhất cho quân ta.

Tỉ lệ bản đồ là một phần rất quan trọng được ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống và trong mọi ngành nghề khác nhau. Trên đây là bài viết cách tính tỉ lệ bản đồ, rất mong những chia sẻ trên sẽ giúp ích được cho các bạn học sinh và những bạn đang cần.