KĨ NĂNG SỬ DỤNG ATLAT ĐỊA LÍ VIỆT NAMKĨ NĂNG SỬ DỤNG ATLAT ĐỊA LÍ VIỆT NAM
KĨ NĂNG SỬ DỤNG ATLAT ĐỊA LÍ VIỆT NAM
Mời các em học sinh tham khảo bài viết của Cô Lê Thái Loan- hiệu trưởng trường THPT Lạc Nghiệp
I. Cách sử dụng atlát
:Để sử dụng Atlas trả
lời các câu hỏi trong quá trình làm bài, HS lưu ý các vấn đề sau:
1. Nắm chắc các ký
hiệu:
HS cần nắm các ký hiệu
chung, tự nhiên, nông nghiệp, công nghiệp, lâm ngư nghiệp...ở trang bìa đầu của
quyển Atlas.
2. HS nắm vững các ước
hiệu của bản đồ chuyên ngành:
Ví dụ:
-Nắm vững các ước hiệu
tên từng loại mỏ, trữ lượng các loại mỏ khi sử dụng bản đồ khoáng sản.
-Biết sử dụng màu sắc
(ước hiệu) vùng khí hậu để nêu ra các đặc điểm khí hậu của từng vùng khi xem
xét bản đồ khí hậu.
-Nắm vững ước hiệu mật
độ dân số khi tìm hiểu phân bố dân cư ở nước ta trên bản đồ Dân cư và dân
tộc.
-Ước hiệu các bãi tôm,
bãi cá khi sử dụng bản đồ lâm ngư nghiệp...
3. Biết khai thác biểu
đồ từng ngành:
3.1. Biểu đồ giá trị
tổng sản lượng các ngành hoặc biểu đồ diện tích của các ngành trồng trọt:
Thông thường mỗi bản
đồ ngành kinh tế đều có từ 1 đến 2 biểu đồ thể hiện sự tăng, giảm về giá trị
tổng sản lượng, về diện tích (đối với các ngành nông lâm nghiệp) của các ngành
kinh tế, HS biết cách khai thác các biểu đồ trong các bài có liên quan.
3.2.Biết cách sử dụng
các biểu đồ hình tròn để tìm giá trị sản lượng từng ngành ở những địa phương
tiêu biểu như:
-Giá trị sản lượng lâm
nghiệp ở các địa phương(tỷ đồng) trang 15Atlas.
-Giá trị sản lượng
công nghiệp nhẹ và công nghiệp thực phẩm (triệu đồng) trang17.
4. Biết rõ câu hỏi như
thế nào, có thể dùng Atlas:
-Tất cả các câu hỏi
đều có yêu cầu trình bày về phân bố sản xuất, hoặc có yêu cầu nói rõ ngành đó ở
đâu, vì sao ở đó ? Trình bày về các trung tâm kinh tế ... đều có thể dùng bản
đồ của Atlas để trả lời.
-Tất cả các câu hỏi có
yêu cầu trình bày tình hình phát triển sản xuất, hoặc quá trình phát triển của
ngành này hay ngành khác, đều có thể tìm thấy các số liệu ở các biểu đồ của
Atlas, thay cho việc phải nhớ các số liệu trong SGK.
5. Biết sử dụng đủ
Atlas cho 1 câu hỏi:
Trên cơ sở nội dung
của câu hỏi, cần xem phải trả lời 1 vấn đề hay nhiều vấn đề, từ đó xác định
những trang bản đồ Atlas cần thiết.
5.1. Những câu hỏi chỉ
cần sử dụng 1 bản đồ của Atlas như:
-Hãy trình bày nguồn
tài nguyên khoáng sản ở nước ta:
Với câu hỏi trên chỉ
sử dụng bản đồ:Địa chất-khoáng sản ở trang 6 là đủ.
-Hãy nhận xét tình
hình phân bố dân cư nước ta ? Tình hình phân bố như vậy có ảnh hưởng gì đến quá
trình phát triển kinh tế như thế nào ? Trong trường hợp này, chỉ cần dùng 1 bản
đồ Dân cư ở trang 11 là đủ.
5.2. Những câu hỏi
dùng nhiều trang bản đồ trong Atlas, để trả lời như:
-Những câu hỏi đánh
giá tiềm năng (thế mạnh) của 1 ngành như:
+Đánh giá tiềm năng
của ngành công nghiệp nói chung, không những chỉ sử dụng bản đồ địa hình đề
phân tích ảnh hưởng của địa hình, dùng bản đồ khoáng sản để thấy khả năng phát
triển các ngành công nghiệp nặng, sử dụng bản đồ dân cư để thấy rõ lực lượng
lao động, sử dụng bản đồ nông nghiệp để thấy tiềm năng phát triển công nghiệp
chế biến nói chung...
+Đánh giá tiềm năng
(thế mạnh) để phát triển cây công nghiệp lâu năm nước ta: HS biết sử dụng bản
đồ địa hình (lát cắt) phối hợp với ước hiệu các vùng khí hậu để thấy được những
thuận lợi phát triển từng lọai cây theo khí hậu (nhiệt đới, cận nhiệt đới) sử
dụng bản đồ Đất-thực vật và động vật trang 6- thấy được 3 loại đất chủ yếu
của 3 vùng; dùng bản đồ Dân cưvà dân tộctrang 9- sẽ thấy được mật
độ dân số chủ yếu của từng vùng, dùng bản đồ công nghiệp chung trang 16 sẽ thấy
được cơ sở hạ tầng của từng vùng.
-Những câu hỏi tiềm
năng (thế mạnh) của 1 vùng như:
HS tìm bản đồ Nông
nghiệp chung trang 13 để xác định giới hạn của vùng, phân tích những khó khăn
và thuận lợi của vị trí vùng. Đồng thời HS biết đối chiếu vùng ở bản đồ nông
nghiệp chung với các bản đồ khác nhằm xác định tương đối giới hạn của vùng ở
những bản đồ này (vì các bản đồ đó không có giới hạn của từng vùng). Trên cơ sở
đó hướng dẫn HS sử dụng các bản đồ: Địa hình, Đất-thực vật và động vật, phân
tích tiềm năng nông nghiệp; bản đồ Địa chất-khoáng sản trong quá trình phân
tích thế mạnh công nghiệp, phân tích nguồn lao động trong quá trình xem xét bản
đồ Dân cư và dân tộc.
5.3. Lọai bỏ những bản
đồ không phù hợp với câu hỏi:
Ví dụ:
-Đánh giá tiềm năng
phát triển cây công nghiệp có thể sử dụng bản đồ: đất, địa hình, khí hậu, dân
cư,... nhưng không cần sử dụng bản đồ khoáng sản.
-Đánh giá tiềm năng
công nghiệp có thể sử dụng bản đồ khoáng sản nhưng không cần sử dụng bản đồ
đất, nhiều khi không sử dụng bản đồ khí hậu...
- Website/app: iDiaLy.com - Group:idialy.HLT.vn - Fanpage: dialy.HLT.vn iDiaLy.com - Tài liệu Địa Lý miễn phí |
