Pin Li-Po (Lithium Polymer) là loại Pin thường dùng trong xe ô tô R/C (viết tắt của Radio-Control) hay máy báy không người lái. Là loại pin có thể sạc và sử dụng nhiều lần. Vì thể làm thể nào để sạc-xả đúng cách, tối ưu hóa một viên Pin LiPo để sử dụng lâu dài ? Ở bài viết này chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu hơn về loại pin này. Show Trước hết ta cần hiểu Pin Li-Po là gì ? Pin Li-Po hoạt động dựa trên nguyên lý trao đổi lithium ion giữa các cực âm và dương làm bằng lithium cacbon, điểm khác biệt giữa các dòng pin là ở chất điện phân của chúng. Ở pin Li-Po chất điện phân là dạng polymer khô, tương tự như một miếng nhựa mỏng. Miếng phim này được kẹp (thực sự là ghép lá) giữa cực dương và cực âm của pin cho phép trao đổi ion-do đó có tên là lithium polymer.Do đó pin Li-Po thường rất mỏng với các hình dạng và kích thước của cell pin khác nhau. Ưu điểm của dòng Pin Li-Po
Nhược điểm của dòng Pin Li-Po
Trước tiên, ta cần nắm rõ các thông số trên 1 viên Pin LiPo  Một cell Pin LiPo có điện thế 3.7V – đây là điện áp trung bình của mỗi một cell pin. Còn Pin 2 cell, 3 cell (gọi tắt là pin 2s, pin 3s) để biết điện áp của chúng bạn chỉ cần nhân lên. Ví dụ: Pin 2s có điện áp là (3,7V) x2=7.4V. Bộ sạc của Pin Li-Po thường là sạc tiêu chuẩn, số volt và dòng ra phụ thuộc vào từng loại pin. Ví dụ: pin 7.4V 2000mAh thì dùng sạc 7.4V dòng ra từ 1-1.5A. Khi sạc đầy, 1 cell pin đạt tới điện áp là 4.2. Mỗi viên pin đều có mạch quản lý nguồn để tránh xạc quá đầy. Khi bạn sạc đến 98-99%, mạch quản lý sẽ giảm dòng điện đi vào pin, để dễ quản lý mức điện áp 4.2V. Có một lưu ý là pin Li-po chỉ sạc lên được 4.2V trong những lần đầu, về sau chỉ lên được 4.15-4.18V một cell mà thôi. Hiện nay, trên thị trường có loại sạc cân bằng, giúp cân bằng điện thế trên từng cell pin, tránh việc 1 cell bị tụt áp trước khi xả ở pin nhiều hơn 1s (2s, 3s trở lên). Bạn nên sử dụng loại sạc có mạch cân bằng để tránh hỏng hóc cũng như cháy nổ trong quá trình sạc pin. Khi sử dụng Pin Li-Po, nhà sản xuất khuyến cáo bạn không nên xả pin quá sâu. Mức điện áp được khuyến cáo là 3.25V. Một viên Pin được xả đến 3V thì sẽ giảm đáng kể tuổi thọ của pin, tệ hơn nữa là có thể gây chết cell pin và không có cách nào khôi phục lại. Bạn chỉ nên sử dụng 80% dung lượng của pin. Ví dụ: với pin 2s 2000mAh 7.4V bạn chỉ nên sử dụng 1600mAh tương đương với điện áp 6.5V là phải sạc lại pin. Tuy nhiên bạn không nhất thiết phải căn đúng 20% để sạc pin. Có thể sạc bất cứ lúc nào trên 20%, và có thể rút ra bất cứ lúc nào mà không cần đợi Pin đầy. Điều này không hề ảnh hưởng đến tuổi thọ của pin. Tuổi thọ trung bình của một viên pin LiPo thường được 1000 vòng sạc xả, sau khoảng 300 vòng sạc xả thì dung lượng thực tế bị giảm đi 20%. 1 vòng sạc-xả là Khi bạn mua pin về, thường viên pin sẽ có dung lượng 45-50% dung lượng tối đa của chúng ( đây là cách bảo quản pin tốt nhất ), sau đó sạc lên 100%, rồi bạn xả về 50%, rồi sạc đầy lại.Đây là 1 vòng sạc-xả. Thường khi mua Pin, người bán sẽ có bán kèm luôn sạc. Nhưng bạn cũng cần lưu ý một số điều để tránh mắc phải sai lầm. Không bao giờ sử dụng dòng xả lớn hơn 1 lần so với dung lượng pin.Ví dụ bạn có pin 2s 7.4V dung lượng 2000mAh tức 2A. Bạn chỉ nên dùng sạc 7.4V dòng ra 1-1.5A là tốt nhất Rô-đa cho pin Lipo: khi mua pin mới thường là dung lượng 50%, bạn nên sạc đầy rồi mới dùng, cũng như không nên chơi quá lâu để pin quá nóng. Cách lưu trữ và bảo quản pin Li-Po khi không sử dụngKhi không sử dụng, nếu bạn đã trót sạc đầy viên pin thì nên cất giữ ở nơi thoáng mát. Tuy nhiên bạn chỉ nên cất giữ dưới 4 ngày, còn nếu có ý định cất giữ lâu hơn hãy xả pin về điện áp 40-50% điện áp của nó. Ngoài ra nếu cất giữ quá lâu, sạc định kỳ 6 tháng đưa pin về 3.85V (50%) thì tuổi thọ của pin sẽ bền hơn. Cách xử lý pin Li-Po bị phùĐôi khi bạn sạc pin rồi để qua đêm, hoặc sử dụng không đúng cách khiến pin bị phù, kích thước phồng lên gấp đôi. Để xử lý, bạn cần tìm một cục sạc có điện áp và dòng ra phù hợp với viên pin của bạn, quan trong là có chế độ Store Charge (sạc lên tầm 45-50% – giống như khi bạn bảo quản pin), hoặc có cách nào khác sạc pin lên 45-50% cũng được. Sau đó bạn sạc viên pin hỏng ở chế đó Store Charge, rồi đem cất. Cứ vài ngày đem sạc đầy rồi lại xả về mức 45-50%. Sau vài lần pin sẽ xẹp lại, bạn lấy băng keo quấn chặt viên pin lại rồi sài bình thường. Pin Li-po là viết tắt của Lithium Polymer hay nói đúng hơn là pin Lithium-ion Polymer. Li-po là loại pin có thể sạc lại sử dụng công nghệ Lithium-ion nhưng thay vì sử dụng chất điện phân là chất lỏng, pin Li-po sử dụng chất điện phân là Polymer với mục đích chính là hạn chế bắt cháy để tăng tính an toàn cho sản phẩm. Các Polymer bán thể rắn có độ dẫn điện cao tạo thành chất điện ly. Ngoài ra, với cấu tạo như các lớp phim mỏng ghép với nhau, pin Li-po dễ dàng thay đổi hình dạng, kiểu dáng cũng như kích thước để phù hợp hơn với các thiết bị, chưa kể không cần đến lớp vỏ cứng bên ngoài nên loại pin này thường có trọng lượng nhẹ hơn. Pin sạc Li-po 500mAh 3.7V Các loại pin Li-po cung cấp năng lượng cụ thể cao hơn so với các loại pin Lithium khác. Nó là một loại pin mới được sử dụng nhiều trong các thiết bị điện tử như smartphone, máy tính bảng, laptop, ... Pin Li-po có thể nạp xả nhiều lần, và có tuổi thọ khoảng 1000 lần sạc. Cứ khoảng 300 vòng nạp xả thì pin sẽ bị giảm dung lượng đi 20% so với ban đầu. Vì vậy, ta cần biết cách sạc pin đúng cách để bảo vệ pin được tốt hơn. Tuy nhiên, so với pin Li-ion thì pin Li-po lại có chi phí sản xuất cao hơn hẳn và loại pin này vẫn gặp các vấn đề liên quan đến tuổi thọ sử dụng như điện áp, cường độ dòng điện hay nhiệt độ chỉ sử dụng tốt trong một khoảng nhất định. Cấu hình tế bào pin Li-po Pin được cấu tạo từ các tế bào hình chữ nhật được kết nối với nhau để tạo thành pin. Mỗi tế bào đều có thể được coi là pin, có điện áp định danh là 3.7V. Bằng cách kết nối nhiều tế bào theo dạng song song dung lượng pin có thể được tăng lên. Hay kết nối theo kiểu nối tiếp, điện áp có thể tăng lên 7.4V đối với pin 2 cell, 14.8V đối với pin 4 cell, ... Thông thường ta sẽ thấy những con số như 3S2P, có nghĩa có 3 ô (3S) được kết nối nối tiếp và có 2 bộ ô được kết nối song song (2P), cho tổng số 6 ô riêng lẻ trong pin. Điện áp và dung lượng pin Một tế bào Li-po có điện áp định danh là 3.7V và một tế bào Li-po = 1 ô pin = 1S = 3.7V. Ví dụ đối với pin 14.8V, điều đó có nghĩa là có bốn ô mắc nối tiếp (có nghĩa là điện áp được cộng lại với nhau). Đây đôi khi là lý do tại sao bạn sẽ nghe mọi người nói về bộ pin “4S”, có nghĩa là có 4 cell trong một sản phẩm. Pin 3.7V = 1 cell x 3.7V = pin 1S Pin 7.4V = 2 cell x 3.7V = pin 2S Pin 11.1V = 3 cell x 3.7V = pin 3S Pin 14.8V = 4 cell x 3.7V = pin 4S Pin 18.5V = 5 cell x 3.7V = pin 5S Dung lượng pin là những con số như 1300mAh ghi trên pin. Dung lượng được sử dụng để đo lượng pin có thể chứa được và đơn vị dung lượng pin là miliampe giờ (mAh), có nghĩa là nếu sử dụng với dòng điện 1300mA thì pin sẽ xả hết trong 1 giờ. Nói chung, dung lượng được sử dụng để xác định bạn có thể sử dụng pin trong bao lâu trước khi sạc lại. Với loại pin dung lượng lớn hơn có thể cho bạn thời gian sử dụng lâu hơn trước khi sạc lại. Cách sạc pin Li-po đúng cách Pin Li-po không cần phải sạc 8 tiếng trong 3 lần sạc đầu như pin Li-ion. Không nên vừa sạc vừa sử dụng pin. Rút sạc khi pin đầy để tránh làm hỏng pin. Sạc khi pin vừa xuống dưới mức 20%, tránh để pin tụt quá mức 5%. Đối với pin Li-po, mức pin càng thấp thì càng dễ chạm đến mức 3V hay còn gọi là mức điện áp chết. Nếu pin chạm đến mức này nhiều lần sẽ làm giảm tuổi thọ của pin. Không nên sử dụng các thiết bị sạc không tương thích. Bộ sạc pin Li-po B6AC IMAX Sự khác nhau của pin Li-po và pin Li-ion Pin Li-po và Li-ion đều có cấu tạo và nguyên lý hoạt động giống nhau là đều có thể sạc đi sạc lại nhiều lần, tuy nhiên khác nhau về các thành phần hóa học. Hiện nay cả hai loại pin này đều được sử dụng phổ biến để làm pin trên các thiết bị di động và smartphone hay các thiết bị điện tử. Bên trong pin Li-ion sử dụng chất điện phân lỏng và được bọc bên ngoài bởi một vỏ kim loại có độ bền cao để bảo vệ. Nên trọng lượng tăng lên so với pin Li-po và không cho phép tùy biến nhiều hình dạng. Còn pin Li-po bên trong chứa thành phần chính là chất điện phân dạng Polymer khô nằm giữa 2 cực âm và dương nên nhẹ hơn và có thể chế tạo nhiều hình dạng khác nhau. Li-ion Li-po Ưu điểm Chi phí rẻ. Mật độ năng lượng cao, ít bị tự xả, thân thiện môi trường,... Nếu biết cách sử dụng pin Li-Ion thì bạn có thể sạc và sử dụng từ 500 đến 1000 lần. Trọng lượng nhẹ, dễ dàng thiết kế với hình dạng khác nhau tùy sản phẩm. Dung lượng cao. An toàn, ít bị bắt cháy hơn. Có các ưu điểm về hiệu năng tương tự Li-Ion. Nhược điểm Trọng lượng nặng, khó tùy biến thiết kế sản phẩm. Dễ bị ảnh hưởng về tuổi thọ pin khi sạc quá dòng, nhiệt độ cao. Chất liệu sử dụng dễ bắt cháy. Mức độ tương thích với các dòng điện thoại khác nhau không cao. Chi phí cao, đắc hơn pin Li-Ion từ 30-40%. Vẫn tồn tại những nhược điểm về tuổi thọ pin như Li-Ion ( tuổi thọ sẽ giảm nhiều sau quá trình sạc và xả). |
