SpO2, VO2 max là gì? Thông số này nói lên điều gì về sức khỏe của bạn?Thoa Yến 22/07/2021 Show
Công nghệ đo lường chỉ số SpO2 và VO2 max không phải là công nghệ mới trên đồng hồ thông minh nhưng vẫn chưa được áp dụng rộng rãi. Hãy cùng Thế Giới Di Động tìm hiểu chỉ số nồng độ oxy trong máu (SpO2) và chỉ số tiêu thụ oxy tối đa (VO2 max) là gì và chúng nói lên điều gì về sức khỏe của bạn.1. SpO2 - Nồng độ oxy trong máu là gì?SpO2 là gì?SpO2 viết tắt của cụm từ “Saturation of peripheral oxygen” nghĩa là độ bão hòa oxy trong máu ngoại vi (hay còn gọi là nồng độ oxy trong máu, chỉ số oxy hóa máu). Theo Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, SpO2 là chỉ số để đo tỷ lệ hemoglobin oxy hóa (hemoglobin có chứa oxy) so với tổng lượng hemoglobin trong máu. Nếu tất cả các phân tử hemoglobin trong máu đều gắn với oxy thì độ bão hòa oxy là 100%. Thang đo chỉ số SpO2 tiêu chuẩn như sau: - Từ 97 - 99%: Chỉ số oxy trong máu tốt; - Từ 94 - 96%: Chỉ số oxy trong máu trung bình, cần thở thêm oxy; - Từ 90% - 93%: Chỉ số oxy trong máu thấp, cần xin ý kiến của bác sĩ chủ trị; - Dưới 92% Không thở oxy hoặc dưới 95% có thở oxy: Dấu hiệu suy hô hấp rất nặng; - Dưới 90%: Biểu hiện của một ca cấp cứu trên lâm sàng. SpO2 là một trong những dấu hiệu sinh tồn của cơ thể, bên cạnh 4 dấu hiệu truyền thống bao gồm mạch, nhiệt độ, huyết áp và nhịp thở. Chỉ số oxy hóa máu tốt là rất cần thiết để phổi cung cấp đủ năng lượng cho các cơ bắp hoạt động. Khi cơ thể bị thiếu oxy, các cơ quan như tim, gan, não,... sẽ nhanh chóng phải chịu tổn thương.  Cách đo SpO2 truyền thống SpO2 như thế nào là an toàn? Nếu ngoài ngưỡng an toàn bạn nên làm gì?Việc theo dõi chỉ số SpO2 thường xuyên là vô cùng quan trọng, đặc biệt là trong quá trình tập luyện thể thao cường độ cao hoặc với những người có sẵn bệnh lý như tim mạch, huyết áp, hen suyễn. Một số ứng dụng của việc áp dụng chỉ số SpO2 vào thực tế có thể kể đến như: - Khi tập luyện thể thao quá sức, chỉ số SpO2 sẽ sụt giảm báo hiệu lượng oxy hiện tại không đủ cung cấp cho các cơ quan, nếu tiếp duy trì cường độ vận động có thể gây chấn thương, thậm chí là đột quỵ - Khi đi leo núi, thám hiểm, càng lên cao áp suất không khí càng giảm, lượng oxy trong không khí càng thấp dẫn đến chỉ số SpO2 cũng sụt giảm. Bằng việc nhìn vào chỉ số này, bạn có thể quyết định có nên đi tiếp hay không. Tác dụng và sự cần thiết của việc theo dõi chỉ số SpO2 Cơ chế đo SpO2 trên smartwatchCác sản phẩm đồng hồ thông minh hiện tại tận dụng cảm biến ở mặt dưới đồng hồ để tính toán chỉ số SpO2. Các tia sáng xanh của cảm biến sẽ bắn vào các mạch máu, sau đó hấp thụ làn sóng ánh sáng đi qua các mạch máu dưới cổ tay. Sự biến thiên của sóng ánh sáng xuyên qua cổ tay sẽ cho ra giá trị của SpO2. Cơ chế đo SpO2 trên smartwatch 2. VO2 max - Lượng tiêu thụ oxy tối đa là gì?VO2 max là gì?VO2 max (tên tiếng anh là Maximum Volume of Oxygen) là lượng oxy tối đa (theo mililit) mà bạn có thể hấp thụ trong mỗi phút trên mỗi kilogram trọng lượng cơ thể ở mức hiệu suất tối đa. Chỉ số VO2 phản ánh sức mạnh thể chất và sự dẻo dai bền bỉ của một người, đồng nghĩa với việc nếu bạn có chỉ số VO2 Max càng cao thì sức bền của bạn càng tốt. Chỉ số này phụ thuộc vào giới tính, độ tuổi và cân nặng, cụ thể như sau: Bảng so sánh chỉ số VO2 max theo độ tuổi và giới tính (*Thông tin chỉ mang tính tham khảo. Để đạt được kết quả chính xác nhất với bản thân, bạn hãy nhập thông tin của mình và đo bằng smartwatch có chức năng đo VO2 max) Khác với chỉ số SpO2 cố định ở mỗi người, chỉ số VO2 max có thể thay đổi trong quá trình luyện tập. Lượng tiêu thụ oxy tối đa của mỗi người sụt giảm hằng năm theo độ tuổi, tuy nhiên với chế độ rèn luyện hợp lý, khoa học, bạn hoàn toàn có thể nâng cao chỉ số này thêm 10-15% trong vòng 4-12 tuần. Phương pháp đo VO2 max Ý nghĩa và ứng dụng của chỉ số VO2 maxChỉ số VO2 max là chỉ số chuyên dùng trong thể thao để theo dõi, đánh giá thể lực của vận động viên nhằm định hướng cho việc huấn luyện. - Đối với tuyển thủ chuyên nghiệp, việc tăng chỉ số VO2 max đồng nghĩa với việc tăng thành tích thi đấu - Đối với những người tập thể thao để duy trì sức khỏe thông thường, sức bền cho bạn sẽ được cải thiện đáng kể. Nói cách khác, VO2 max là giới hạn thể lực của mỗi người. Việc biết được giới hạn của bản thân sẽ giúp bạn khống chế được cường độ tập luyện cho phù hợp, tránh được nguy cơ chấn thương và đột quỵ. Tác dụng và sự cần thiết của việc theo dõi chỉ số VO2 max Cơ chế đo VO2 trên smartwatchCác mẫu đồng hồ thông minh có hỗ trợ đo chỉ số VO2 max hiện nay đều có thể cho ra một kết quả tương đối chuẩn xác. Sau đây là các bước thực hiện để tiến hành đo lường- - Nhập độ tuổi, giới tính, cân nặng chính xác vào đồng hồ. - Mang đồng hồ trong lúc tập luyện - Luyện tập bài bản và chính xác sẽ cho kết quả chính xác hơn - Thực hiện lại vài lần để đạt được kết quả tốt hơn - Các bài tập dạng chạy bộ, đạp xe trong 30 phút ở địa hình bằng phẳng sẽ cho kết quả tốt nhất. Tăng độ bền, thành tích tập luyện, thể thao 3. Đồng hồ nào có thể đo được SpO2 & VO2Các dòng smartwatch thể thao chuyên dụng như Garmin, Fenix hỗ trợ đo SpO2 và VO2 max đã và đang được rất nhiều người tập thể thao chuyên nghiệp và không chuyên ưa thích. Bên cạnh đó, các hãng khác như Huawei, Samsung, Realme... cũng đã bắt đầu trang bị cho một số chiếc smartwatch của mình hai tính năng trên trong những sản phẩm cùa mình. Các bước đo VO2 max trên smartwatch Chỉ số SpO2 và VO2 max là hai chỉ số rất quan trọng trong việc theo dõi sức khỏe cũng như khả năng thể chất của mỗi người. Trước đây, để đo được hai chỉ số này cần rất nhiều máy móc chuyên dụng và sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ nhưng trong thời đại công nghệ phát triển thì việc này đã trở nên đơn giản hơn rất nhiều. Xem thêm: - Tính năng đo nhịp tim trên smartwatch là gì? - Tính năng theo dõi giấc ngủ trên Smartwatch là gì? - Tính năng xác định lượng calories tiêu thụ trên smartwatch là gì? - ECG là gì? Dùng để làm gì? Có trên các thiết bị nào? Tham khảo một số mẫu đồng hồ thời trang có tính năng đo chỉ số SpO2 và VO2 max đang kinh doanh tại Thế Giới Di Động: TẠI ĐÂY.
25.948 lượt xem . Cập nhật lúc: 21:40, 25/07/2021 (GMT+7) Trong thời gian dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, nhất là khi một số địa phương thực hiện cho các ca F0 (có biểu hiện nhẹ) và F1 cách ly tại nhà, nhiều người đã tìm mua các máy đo nồng độ oxy trong máu để phát hiện sớm tình trạng thiếu oxy và can thiệp kịp thời khi bệnh trở nặng.
Bằng chiếc iPhone của mình, người dùng cũng có thể cài đặt ứng dụng (app) miễn phí để đo nồng độ oxy trong máu với độ chính xác khá cao. * Nồng độ oxy trong máu là gì? Nồng độ oxy trong máu còn gọi là độ bão hòa oxy trong máu hay chỉ số SpO2 (saturation of peripheral oxygen) - biểu thị cho tỷ lệ Hemoglobin có oxy trên tổng lượng Hemoglobin trong máu. Một phân tử Hemoglobin (Hb) có thể kết hợp với 4 phân tử oxy, khi đã gắn đủ 4 phân tử oxy được gọi là bão hòa oxy. Nếu tất cả các phân tử Hemoglobin trong máu đều gắn với oxy thì SpO2 là 100%. Chỉ số SpO2 được xem là một trong những dấu hiệu sinh tồn của cơ thể, bên cạnh các dấu hiệu như: nhiệt độ, mạch, nhịp thở và huyết áp. Khi bị thiếu oxy máu, các cơ quan như tim, gan, não... sẽ chịu tác động tiêu cực rất nhanh. Vì vậy, cần theo dõi chỉ số SpO2 thường xuyên để kịp thời can thiệp nếu xảy ra tình trạng nguy hiểm. Đối với bệnh nhân Covid-19, giảm SpO2 là một trong những biểu hiện rõ nhất. Chỉ số SpO2 bình thường là 95-100%. SpO2 từ 92-88%, vẫn được coi là an toàn và trung bình đối với những người bị COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính) từ trung bình đến nặng. Nếu chỉ số này dưới 88% là đã trở nên nguy hiểm và khi nó giảm xuống 84% hoặc thấp hơn, đó là lúc bạn phải đến bệnh viện. Khoảng 80% và thấp hơn là nguy hiểm cho các cơ quan quan trọng của bạn, vì vậy bạn nên được điều trị ngay lập tức. (theo Wikipedia, bản tiếng Anh). * Máy đo nồng độ oxy máu Hiện nay, máy đo nồng độ oxy máu thông dụng nhất là các thiết bị cầm tay. Đây là thiết bị nhỏ gọn, dễ sử dụng tại gia đình, nó giúp phát hiện tình trạng hạ oxy máu như: viêm phổi do vi khuẩn, hen phế quản... và viêm phổi do Covid-19. Máy có hình dạng như cái kẹp. Khi đo, người dùng chỉ cần mở máy, đặt một ngón tay vào giữa, ấn nút nguồn rồi đợi kết quả hiển thị trên màn hình. Về nguyên lý hoạt động, khi kẹp máy đo SpO2 vào đầu ngón tay, đầu dò của máy sẽ phát ra ánh sáng hồng ngoại đi xuyên qua mô có các mao mạch nhỏ chứa hồng cầu. Hồng ngoại sẽ bị hồng cầu hấp thu một phần. Từ lượng ánh sáng còn lại chưa bị hấp thu, máy sẽ tính ra số lượng hồng cầu có chứa oxy (máu đỏ). Máy được bán nhiều trên thị trường với giá vài trăm ngàn đồng đến khoảng 2 triệu đồng/chiếc. Trong vài ngày trước, khi có những thông tin gây hoang mang dư luận, có lúc giá của chiếc máy này bị đẩy lên tới 3 triệu đồng/chiếc. Đối với các máy chuyên dụng của bệnh viện, độ chính xác rất cao, giá máy có thể tới hàng chục triệu đồng.
* Ứng dụng Careplix Vitals đo nồng độ oxy máu trên iPhone Careplix Vitals là một ứng dụng về sức khỏe mà bạn có thể tải về miễn phí trên iOS. Đây là một ứng dụng do Công ty khởi nghiệp CareNow HealthCare (Ấn Độ) phối hợp với Careplix HealthCare (Mỹ) phát triển. Ứng dụng chỉ mới ra mắt từ tháng 4 năm nay nhưng nhanh chóng được giới chuyên môn và khách hàng tín nhiệm. Không chỉ đo nồng độ oxy máu, CarePlix Vitals còn đo luôn hai thông số sức khỏe quan trọng khác là nhịp tim và tần số hô hấp (respiration rate). Nguyên lý đo tương tự như dùng kẹp đo đối với các máy đo nồng độ oxy máu nêu trên, nhưng ở đây Careplix Vitals sử dụng camera sau và đèn flash của điện thoại iPhone. Người dùng có thể tải ứng dụng Careplix Vital trên iOS store và khai báo một số thông tin cá nhân trong lần đầu tiên sử dụng. Trên màn hình chính của ứng dụng, nhấn vào Scan Vitals để tiến hành đo. Đặt ngón tay trỏ của bạn lên camera sau của máy, sao cho nó che kín cả camera và đèn flash (ảnh A). Không di chuyển ngón tay, nhấn vào Start Scan để tiến hành đo. Máy sẽ bắt đầu giai đoạn hiệu chỉnh (Calibration) mất khoảng 5 giây. Sau đó là tiến hành đo (Scan in Progress) mất khoảng 30 giây. Trong suốt thời gian này xin giữ yên ngón tay trỏ tại vị trí đã đặt. Cuối cùng, máy sẽ hiện ra bảng kết quả (Scan Completed), bao gồm 3 thông số: Heart (nhịp tim) - Oxygen Saturation (độ bão hòa oxy trong máu) - Respiration Rate (tốc độ hô hấp) (ảnh B). Trong bảng kết quả này, ngoài chỉ số SpO2 (độ bão hòa Oxy trong máu) có ý nghĩa như đã nêu trên, 2 chỉ số còn lại là: - Heart Rate (nhịp tim): số lần co thắt (nhịp đập) của tim mỗi phút. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, nhịp tim người lớn nghỉ ngơi bình thường là 60-100. Tùy theo lứa tuổi, giới tính, tình trạng sức khỏe mà nhịp tim trung bình của mỗi người có những trị số khác nhau. - Respiration Rate (tốc độ hô hấp, hay nhịp thở): là số nhịp thở thực hiện trong 1 phút. Tốc độ hô hấp bình thường của một người trưởng thành khi nghỉ ngơi là 12-20 nhịp thở mỗi phút. Tốc độ hô hấp dưới 12 hoặc hơn 25 nhịp thở mỗi phút khi nghỉ ngơi được coi là bất thường. Sau khi đo xong, bạn có thể nhấn vào Add to Vitals History để lưu trữ các số liệu này, nhằm tham khảo về sau. Ở màn hình chính, nhấn vào Vitals History để xem lại lịch sử các lần đo đã lưu trữ. Mục Vitals Analytics cho phép xem sự biến thiên của các chỉ số đã lưu trữ dưới dạng biểu đồ. Hiện giờ chưa có phiên bản Careplix Vitals trên Android, nhà sản xuất hứa hẹn sẽ ra mắt trong thời gian tới.
* Careplix Vitals có thực sự hữu ích không? Giống như máy đo huyết áp hay các thiết bị đo y tế khác, máy đo nồng độ oxy trong máu chỉ có tác dụng giúp ta theo dõi các thông số về sức khỏe mà thôi chứ không có tác dụng điều trị. Việc theo dõi này giúp ta chủ động và kịp thời phát hiện khi có triệu chứng bất thường để liên hệ ngay với nhân viên y tế hay đến bệnh viện. Về độ chính xác khi đo, chắc chắn Careplix Vitals không bằng các thiết bị chuyên dùng của ngành Y tế hay các máy đo đắt tiền khác, nhưng nếu so sánh với các máy đo nồng độ oxy trong máu có giá bình dân (trong khoảng trên dưới 1 triệu đồng) thì độ chính xác gần như tương đương. Vì vậy nếu như chưa có điều kiện trang bị cho mình máy đo chuyên dùng thì việc sử dụng Careplix Vitals hoặc các ứng dụng tương đương khác giúp theo dõi tình trạng sức khỏe thường xuyên, nhất là trong điều kiện dịch bệnh có xu hướng lây lan như hiện nay. Thái Thư |
