Đề cương ôn tập học kì 2 môn Ngữ văn lớp 8 năm 2023 được VnDoc sưu tầm và chọn lọc. Đề cương ôn thi học kì 2 lớp 8 này giúp các em học sinh khái quát lại toàn bộ kiến thức môn Ngữ văn trong học kì 2. Với tài liệu này chúng tôi hi vọng rằng các em học sinh sẽ dễ dàng ôn tập, không mất nhiều thời gian trong việc tìm kiếm tư liệu tham khảo. Show Đề cương ôn thi học kì 2 môn Ngữ Văn lớp 8 số 1I/ PHÂN MÔN VĂN * Yêu cầu: 1/ Văn bản thơ:
2/ Văn bản nghị luận:
II/ PHÂN MÔN TIẾNG VIỆT: 1. Các kiểu câu
2. Hành động nói:
3. Vai xã hội và lượt lời trong hội thoại; ý nghĩa của việc ứng xử đúng vai, điều chỉnh thái độ giao tiếp:
4. Mục đích của việc lựa chọn trật tự từ trong câu.
5. Chữa lỗi diễn đạt (lỗi lô-gíc)
III/ PHÂN MÔN TẬP LÀM VĂN: 1.Thuyết minh:
* Danh lam thắng cảnh: a/ Mở bài: Giới thiệu khái quát về danh lam thắng cảnh. b/ Thân bài: Trình bày chi tiết về vị trí, lai lịch, nguồn gốc, đặc điểm, ý nghĩa (có thể trình bày theo quan hệ thời gian, không gian, theo các sự kiện gắn liền với danh lam đó). c/ Kết bài: Cảm nghĩ chung về danh lam thắng cảnh hoặc nói về triển vọng phát triển trong tương lai… * Thuyết minh về một phương pháp (cách làm): a/ Mở bài: Giới thiệu khái quát về vật liệu mà mình chọn làm b/ Thân bài:
c/ Kết bài: Nêu lợi ích của nó đối với con người. 2. Nghị luận: Chứng minh và giải thích. (Nhận diện các yếu tố biểu cảm, tự sự và miêu tả trong văn nghị luận à vận dụng các yếu tố đó vào làm một bài văn). * Chứng minh:
a/ Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần chứng minh b/ Thân bài:
c/ Kết bài:
* Giải thích:
a/ Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần giải thích. b/ Thân bài:
c/ Kết bài:
Ví dụ Nghị luận xã hội về tình yêu thương 1. Mở bài Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: tình yêu thương. (Học sinh tự lựa chọn cách mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp cho bài làm văn của mình). 2. Thân bài
Tình yêu thương: tình cảm giữa con người với con người, là sự đồng cảm, thấu hiểu, sẻ chia, giúp đỡ nhau,… Con người chúng ta hãy biết yêu thương, san sẻ những điều nhỏ nhặt nhất với những người xung quanh để nhận lại tình yêu thương, sự tôn trọng của mọi người, làm cho cuộc sống này trở nên vui vẻ và hạnh phúc hơn.
Trong xã hội có rất nhiều mảnh đời chịu bất hạnh, đau thương, khổ cực, việc chúng ta yêu thương, đùm bọc, giúp đỡ những người đó làm xoa dịu, giảm bớt nỗi đau của họ, xã hội cũng sẽ phát triển đẹp đẽ, vững mạnh hơn. Người sống có tình yêu thương là những người sẵn sàng giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn hơn mình mà không màng đến tư lợi của bản thân. Họ sống vì tập thể, vì người khác, biết nghĩ đến lợi ích chung của tập thể, của mọi người; biết lan tỏa những hành động, những thông điệp tốt đẹp đến người khác cũng như tuyên truyền những thông điệp đó để nó lan tỏa tốt hơn. Lòng yêu thương giúp cuộc sống của người có hoàn cảnh khó khăn tốt hơn, ta sẽ nhận lại sự kính trọng, niềm tin yêu của họ dành cho mình. Một xã hội tràn ngập tình yêu thương là một xã hội vô cùng đáng sống. Mỗi người biết chia sẻ, yêu thương, giúp đỡ người khác sẽ góp phần làm cho xã hội này giàu tình cảm hơn, phát triển văn minh hơn. Khi giúp đỡ người khác, ta sẽ nhận lại sự kính trọng, niềm tin yêu của người khác và cả sự sẵn sàng giúp đỡ lại mình lúc mình gặp khó khăn.
Học sinh tự lấy dẫn chứng về nhân vật, sự việc yêu thương, chia sẻ làm minh chứng cho bài làm văn của mình. Lưu ý: dẫn chứng phải tiêu biểu, nổi bật, xác thực được nhiều người biết đến.
Trong xã hội vẫn có không ít người có tính ích kỉ, nhỏ nhen, chỉ biết đến bản thân mình mà không cần suy nghĩ cho người khác, lại có những người vô cảm mặc kệ nỗi đau của đồng loại,… → những người này cần bị phê phán, chỉ trích. 3. Kết bài Khái quát lại vấn đề cần nghị luận: ý nghĩa, vai trò của tình yêu thương và rút ra bài học, liên hệ bản thân. Ví dụ: Nghị luận xã hội về câu “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” 1. Mở bài Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng”. Lưu ý: Học sinh tự lựa chọn cách viết mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào năng lực của bản thân mình. 2. Thân bài
Mực: sự tối tăm, mù mịt, tượng trưng cho những điều xấu, những thói quen, đức tính không tốt. Đèn: tượng trưng cho ánh sáng, chân lí, lẽ phải, những điều đúng đắn, tốt đẹp. Câu tục ngữ khuyên nhủ con người tránh xa những điều xấu xa, sai trái, hướng đến những điều tốt đẹp, những chân lí của cuộc sống để trở thành một con người có ích cho xã hội.
Cuộc sống luôn tồn tại hai mặt tốt - xấu, phải - trái, đúng - sai; mỗi chúng ta cần phải có quan điểm, nhận thức được và đi theo những điều đúng đắn. Khi con người sống và làm theo lẽ phải, những điều xấu sẽ sớm bị bài trừ và xã hội sẽ ngày càng trở nên tốt đẹp hơn. Người sống và làm theo lẽ phải sẽ giúp ích cho xã hội, cho đất nước ngày càng phát triển phồn thịnh và được mọi người yêu quý, tôn trọng, noi theo.
Học sinh tự lấy dẫn chứng về người sống có ích, học tập và làm theo lẽ phải để minh họa cho bài làm văn của mình. Lưu ý: Dẫn chứng phải tiêu biểu, xác thực và được nhiều người biết đến.
Tuy nhiên trong cuộc sống vẫn còn có những người không phân định được tốt - xấu, phải - trái, đúng - sai. Lại có những người tuy biết đó là việc là xấu những vẫn đi theo để hòng trục tư lợi cá nhân,… những người này đáng bị xã hội thẳng thắn lên án và chỉ trích. 3. Kết bài Khái quát lại ý nghĩa câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” đồng thời rút ra bài học cho bản thân. Đề cương ôn thi học kì 2 môn Ngữ Văn lớp 8 số 2
1. Nhớ rừng 2. Ông đồ 3. Quê hương 4. Khi con tu hú 5. Tức cảnh Pác Bó 6. Ngắm trăng 7. Đi đường 8. Chiếu dời đô 9. Hịch tướng sĩ 10. Nước Đại Việt ta 11. Bàn về phép học 12. Thuế máu 13. Đi bộ ngao du 14. Ông giuốc-đanh mặc lễ phục * Yêu cầu: Nắm được thể loại, tên tác giả, nội dung, nghệ thuật của các văn bản. II. Phần Tiếng Việt 1. Câu nghi vấn 2. Câu cầu khiến 3. Câu cảm thán 4. Câu trần thuật 5. Câu phủ định 6. Hành động nói 7. Hội thoại 8. Lựa chọn trật tự từ trong câu * Yêu cầu:
III. Phần Tập làm văn
* Yêu cầu
* Lưu ý: Về văn nghị luận có yếu tố miêu tả, tự sự, biểu cảm. Đề cương ôn thi học kì 2 lớp 8 môn Văn số 3
I/ PHÂN MÔN VĂN Lập bảng thống kê các văn bản tác phẩm văn học Việt Nam sttTên văn bảnTác giảThể loạiGiá trị nội dungGiá trị nghệ thuật1Nhớ rừng (Thơ mới)Thế Lữ (1907-1989)Thơ tám chữMượn lời con hổ bị nhốt trong vườn bách thú để diễn tả sâu sắc nỗi chán ghét thực tại tầm thường, tù túng và khao khát tự do mãnh liệt của nhà thơ, khơi gợi lòng yêu nước thầm kín của người dân mất nước thuở ấy.Bút pháp lãng mạn rất truyền cảm, sự đổi mới câu thơ, vần điệu, nhịp điệu, phép tương phản, đối lập. Nghệ thuật tạo hình đặc sắc.2Quê hươg (Thơ mới)Tế Hanh (sinh 1921)Thơ tám chữTình yêu quê hương trong sáng, thân thiết được thể hiện qua bức tranh tươi sáng, sinh động về một làng quê miền biển, trong đó nổi bật lên hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của người dân chài và sinh hoạt làng chài.Lời thơ bình dị, hình ảnh thơ mộc mạc mà tinh tế lại giàu ý nghĩa biểu trưng (cánh buồm - hồn làng, thân hình nồng thở vị xa xăm, nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ,...)3Khi con tu hú (Thơ Cách mạng)Tố Hữu (1920-2002)Thơ lục bátTình yêu cuộc sống và khát vọng tự do của người chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi trong nhà tù.Giọng thơ tha thiết, sôi nổi, tưởng tượng rất phong phú, dồi dào.4Tức cảch Pác Bó (Thơ cách mạng)Hồ Chí Minh (1890-1969)Đường luật thất ngôn tứ tuyệtTinh thần lạc quan, phong thái ung dung của Bác Hồ trong cuộc sống cách mạng đầy gian khổ ở Pác Bó. Với Người, làm cách mạng và sống hòa hợp với thiên nhiên là một niềm vui lớn.Giọng thơ hóm hỉnh, tươi vui, (vẫn sẵn sàng, thật là sang), từ láy miêu tả (chông chênh); vừa cổ điển vừa hiện đại.5Ngắm trăng (Vọng Nguyệt; trích Nhật kí trong tù)Hồ Chí MinhThất ngôn tứ tuyệt (chữ Hán)Tình yêu thiên nhiên, yêu trăng đến say mê và phong thái ung dung của Bác Hồ ngay trong cảnh tù ngục cực khổ, tối tăm.Nhân hóa, điệp từ, câu hỏi tu từ và đối lập.6Đi đường (Tẩu Lộ; trích Nhật kí trong tù)Hồ Chí MinhThất ngôn tứ tuyệt chữ Hán (dịch lục bát)Ý nghĩa tượng trưng và triết lí sâu sắc: Từ việc đi đường núi gợi ra chân lí đường đời; vượt qua gian lao chồng chất sẽ tới thắng lợi vẻ vang.Điệp từ (tẩu lộ, trùng san), tính đa nghĩa của hình ảnh, câu thơ, bài thơ.7Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu) (1010)Lí Công Uẩn (Lí Thái Tổ) (974-1028)Chiếu - Chữ Hán Nghị luận trung đạiPhản ánh khát vọng về một đất nước độc lập, thống nhất đồng thời phản ánh ý chí tự cường của dân tộc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh.Kết câu chặt chẽ, lập luận giàu sức thuyết phục, hài hòa tình - lí: trên vâng mệnh trời - dưới theo ý dân8Hịch tướng sĩ (Dụ chư tì tướng hịch văn) (1285)Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn (1231-1300)Hịch Chữ Hán Nghị luận trung đạiTinh thần yêu nước nồng nàn của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên xâm lược (thế kỉ XIII), thể hiện qua lòng căm thù giặc, ý chí quyết chiến quyết thắng, trên cơ sở đó, tác giả phê phán khuyết điểm của các tì tướng, khuyên bảo họ phải ra sức học tập binh thư, rèn quân chuẩn bị sát thát. Bừng bừng hào khí Đông A.Áng văn chính luận xuất sắc, lập luận chặt chẽ, lí lẽ hùng hồn, đanh thép, nhiệt huyết chứa chan, tình cảm thống thiết, rung động lòng người sâu xa; đánh vào lòng người, lời hịch trở thành mệnh lệnh của lương tâm, người nghe được sáng trí, sáng lòng.9Nước Đại Việt ta (trích Bình Ngô đại cáo) (1428)Ức Trai Nguyễn trãi (1380-1442Cáo Chữ Hán Nghị luận trung đạiÝ thức dân tộc và chủ quyền đã phát triển tới trình độ cao, ý nghĩa như một bản tuyên ngôn độc lập: nước ta là đất nước có nền văn hiến lâu đời, có lãnh thổ riêng, phong tục riêng, có chủ quyền, có truyền thống lịch sử. Kẻ xâm lược phản nhân nghĩa, nhất định thất bại.Lập luận chặt chẽ, chứng cứ hùng hồn, xác thực, ý tứ rõ ràng, sáng sủa và hàm súc, kết tinh cao độ tinh thần và ý thức dân tộc trong thời kì lịch sử dân tộc thật sự lớn mạnh; đặt tiền đề, cơ sở lí luận cho toàn bài; xứng đáng là Thiên cổ hùng văn.10Bàn luận về phép học (Luận học pháp) (1791)La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp (1723-1804)Tấu Chữ Hán Nghị luận trung đạiQuan niệm tiến bộ của tác giả về mục đích và tác dụng của việc học tập: học là để làm người có đạo đức, có tri thức góp phần làm hưng thịnh đất nước. Muốn học tốt phải có phương pháp, phải theo điều học mà làm (hành)Lập luận chặt chẽ, luận cứ rõ ràng; sau khi phê phán những biểu hiện sai trái, lệch lạc trong việc học, khẳng định quan điểm và phương pháp học tập đúng đắn.11Thuế máu (trích chương I, Bản án chế độ thực dân pháp) (1925)Nguyễn Ái QuốcPhóng sự chính luận Tiếng Pháp Nghị luận hiện đạiBộ mặt giả nhân giả nghĩa, thủ đoạn tàn bạo của chính quyền thực dân Pháp trong việc sử dụng người dân thuộc địa nghèo khổ làm bia đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa tàn khốc (1914-1918)Tư liệu phong phú, xác thực, tính chiến đấu rất cao, nghệ thuật trào phúng sắc sảo và hiện đại; mâu thuẫn trào phúng, ngôn ngữ, giọng điệu giễu nhại. Yêu cầu 1/ Văn bản thơ:
2/ Văn bản nghị luận:
Đề thi học kì 2 lớp 8 được tải nhiều nhấtĐề thi giữa học kì 2 lớp 8 môn Văn
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi: “Lòng nhân ái không phải tự sinh ra con người đã có. Lòng nhân ái là một trong những phẩm chất hàng đầu, là văn hóa của mỗi một con người. Lòng nhân ái có được là do sự góp công của mỗi gia đình và nhà trường tạo lập cho các em thông qua các hoạt động trải nghiệm rèn luyện, học tập, sẻ chia, “đau với nỗi đau của người khác”… …Lòng nhân ái rất cần trong đời sống, đó là nét văn hóa, là cốt cách của mỗi một con người. Các hoạt động từ thiện đã và đang diễn ra tại Trường Quốc tế Global đã góp phần giúp các em học sinh xây dựng tính cộng đồng, tinh thần trách nhiệm, sẻ chia với mọi người và giúp người khi khó khăn hoạn nạn, phát triển toàn diện tri thức và đạo đức để trở thành những công dân ưu tú, có ích cho xã hội, gìn giữ được bản sắc văn hóa Việt Nam.” (Trích Dạy trẻ lòng nhân ái ở trường quốc tế Global – theo Dân trí - ngày 14/ 2/ 2015). Câu 1 (1,0 điểm): Theo tác giả bài viết, “Lòng nhân ái có được” là do những yếu tố nào? Câu 2 (1,0 điểm): Tại sao tác giả bài viết cho rằng “lòng nhân ái rất cần trong đời sống”? Câu 3 (2,0 điểm): Thông điệp nào của đoạn trích trên có ý nghĩa nhất đối với anh/ chị? II. Làm văn (6,0 điểm): Cảm nhận của em về đoạn thơ sau: ''Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối ...Than ôi! thời oanh liệt nay còn đâu". ............................ Trên đây, VnDoc đã gửi tới các bạn Đề cương ôn tập học kì 2 môn Ngữ văn lớp 8 năm học 2022 - 2023. Hy vọng đây là tài liệu hữu ích giúp các em học sinh lên kế hoạch ôn tập, phục vụ cho kì thi giữa kì 2 sắp tới đạt kết quả cao. Bên cạnh việc ôn tập theo đề cương, các em học sinh cũng cần thực hành luyện đề để nắm được cấu trúc đề thi cũng như làm quen với nhiều dạng đề khác nhau. Chuyên mục Đề thi học kì 2 lớp 8 trên VnDoc với đầy đủ các môn, là nguồn tài liệu phong phú và hữu ích cho các em thực hành ôn luyện. Mời các em tham khảo nhé. Năm học 2023 - 2024 các em học sinh sẽ được làm quen với 3 bộ sách mới: Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức với cuộc sống và Cánh diều. Để giúp các em học sinh biết cách soạn văn 8 những bộ sách mới này, VnDoc đã biên soạn tài liệu soạn bài, văn mẫu, tác giả tác phẩm cho 3 bộ sách. Mời các bạn tham khảo qua các chuyên mục dưới đây: |
